Ձեր վստահելի աղբյուրը

Կառավարությունը սառեցնում է ռազմական ծախսերը։ Ահազանգում են փորձագետներն ու վկայակոչում 2020-ի բյուջեի նախագծի թվերը՝ բյուջեն ավելանում է  14 տոկոսով, իսկ պաշտպանության ոլորտին ուղղված ծախսերը նվազում են՝ ներկա 300,5 մլրդ դրամից հասնելով 303 մլրդ դրամի։ Եվ սա այն դեպքում, երբ Ադրբեջանում չնայած ընդհանուր բյուջեի նվազմանը, 21 տոկոսով ավելանում է ռազմական բյուջեն։

Պաշտպանական ծախսերի կրճատումն առավել ընդգծվում է կառավարական առանձնատան վերանորոգման, անհասկանալի միջոցառումների ֆինանսավորման, կառավարական նոր օդանավ ձեռք բերելու խոսակցությունների համատեքստում։

Մտահոգությունների, առաջնահերթությունների ու բյուջեի նախագծի հնարավոր փոփոխությունների մասին Panorama.am-ը գրավոր հարցեր էր ուղղել պաշտպանության նախարար Դավիթ Տոնոյանին։

Դրանց սակայն պատասխանել է Պաշտպանության նախարարության գլխավոր քարտուղար Գառնիկ Հայրապետյանը։

Panorama.am- Փորձագետները մտահոգված են բյուջեում պաշտպանության ոլորտին հատկացված գումարների «աճի» տեմպով, համարում են, որ նախորդ տարվա համեմատ 0.8 տոկոս աճը համաչափ չէ ոչ ընդհանուր բյուջեի աճին, ոչ էլ առկա մարտահրավերներին։ Դուք ի՞նչ կարծիք ունեք այդ մասին, արդարացված համարո՞ւմ եք մտահոգությունները։

Գառնիկ Հայրապետյան- Առհասարակ, ռազմական անվտանգությանն ուղղված սպառնալիքների բնույթի և բյուջետային հատկացումների միջև համաչափություն ապահովելու ընդունված չափորոշիչներ գոյություն չունեն, և նույնիսկ ամենամեծ ռազամական բյուջեներն ուղղակիորեն չեն փոխակերպվում պետության ռազմական կարողության։ Սա իհարկե ամենևին չի նշանակում, որ մեր գերակայությունների թվում չէ պաշտպանության ոլորտի բյուջեի ավելացումը։ Մենք դրան գնում ենք աստիճանաբար՝ հաշվի առնելով կարճաժամկետ ու միջնաժամկետ պլանավորումը, զինված ուժերին տրամադրվող  բյուջետային հատկացումները, ռազմական կարիքներից բխող ամեն տարի փոփոխվող առաջնահերթությունները, ինչպես նաև մեր միջազգային պարտավորությունները։

Panorama.am- Շատերը պնդում են, որ պատերազմի վտանգն օրեցօր սրվում է ու բյուջեն էլ պետք է լինի պատերազմի պայմաններին համարժեք։ Պատերազմի վտանգի մեծացման մասին կարծիքների հետ համամի՞տ եք։ Խնդրում եմ հնարավոր երկու պատասխանների դեպքում էլ ներկայացնել հիմնավորումները։

Գառնիկ Հայրապետյան-Մեր տարածաշրջանում առկա զարգացումներին և մարտահրավերներին դիմագրավելու համար Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերի մարտունակության մակարդակը մշտապես համապատասխանեցվում է ռազմական սպառնալիքների մակարդակի և հավանական պատերազմի բնույթին։ Պատերազմի վտանգը պետք չէ ոչ թերագնահատել, ոչ էլ գերագնահատել։ Իրադրության իրատեսական գնահատմամբ անհրաժեշտ է զարգացնել գոյություն ունեցող սպառնալիքները զսպելու, կանխելու և չեզոքացնելու ռազմական կարողություններ։ Այս առումով բյուջետային պլանավորումը իրականացվում է ինչպես ռազմական սպառնալիքների մակարդակի և հավանական պատերազմի բնույթի, այնպես էլ պաշտպանության ոլորտին հատկացվող  ֆինանսական միջոցների հաշվառումով։

Անհրաժեշտ է գիտակցել, որ պաշտպանական համակարգին հատկացվող ֆինանսնական և նյութատեխնիկական միջոցները սոցիալական, կրթական, առողջապահական և այլ ոլերտներից խնայված և անվտանգության ապահովման առաջնահերթություններից ելնելով զինված ուժերից տրամադրվող ռեսուրսներն են։

Panorama.am- «Պետական բյուջեում ռազմական պաշտպանության ծախսերը այսօրվա 18,2%-ից նախատեսվում է նվազեցնել 16,1%-ի»,-պնդում է Ավետիք Չալաբյանը։ Բյուջեի նախագիծը մինչ խորհրդարանին ներկայացնելը հնարավո՞ր են փոփոխություններ, ՊՆ-ն այս ուղղությամբ ի՞նչ քայլեր է ձեռնարկում։

Գառնիկ Հայրապետյան- Բյուջետային հատկացումների և պաշտպանության ոլորտում առաջնահերթություններով պայմանավորված՝ բյուջեում իրականացվում են վերաբաշխումներ օրենքնով սահմանված կարգով։ Բյուջեի նախագծի կազմման, ներկայացման, կատարման և նախագծում ու բյուջեում փոփոխություններ կատարելու, Ազգային ժողովում պետական բյուջեի նախագածի քննարկման և հաստատման կարգը սահմանված  է «ՀՀ բյուջետային համակարգի մասին» ՀՀ օրենքով։

Panorama.am-Արտաքին գործընկերների հետ այս պահին ռազմատեխնիկական համագործակցությունն ի՞նչ մակարդակի վրա է։ Գոհացնո՞ւմ է Ձեզ։ Հատկապես որ երկրների հետ է այդ համագործակցությունը սերտ, ի՞նչ արդյունքներ կարելի է տեսնել առաջիկայում։

Գառնիկ Հայրապետյան- Պաշտպանության ոլորտի առաջնահերթություններից է զինած ուժերի զինանոցի համալրումը արդիական սպառազինությամբ։ Այս ուղղությամբ Հայաստանն ակտիվ ու նպատակային է ռազմատեխնիկական համագործակցություն է իրականացնում դաշնակից և գործընկեր պետությունների հետ։

ՀՀ օրենսդրության, ՀՀ ԶՈՒ զարգացման պլանի, ՀՀ սպառազինության և ռազմական տեխնիկայի զարգացման պետական ծրագրի,  տարբեր ձևաչափերով իրականացվող  համագործակցության շրջանականերում ձևավորված միջազգային իրավապայմանագրային դաշտի հիման վրա  կառուցված ռազմատեխնիկական քաղաքականության շրջանակներում զինված ուժերի զինանոցը համալրվում է սպառազինության և ռազմատեխնիկական ժամանակակից միջոցներով։
Հետևողական քաղաքականություն է իրականացվում նաև հայրենական ռազամաարդյունաբերության ոլորտում ընթացող ինստիտուտցիոնալ վերափոումների համատեքստում։