Բա հեղափոխությունը պոզով-պոչով է լինո՞ւմ. Փաշինյան
«Էս հարցը լուծենք, արանքից դուրս գա»,- այս բառերով խորհրդարանում 2020 թվականի բյուջեի նախագծի քննարկման ժամանակ իր ելույթը սկսեց վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը:
Նա անդրադարձավ երկու՝ «օդից կախված» հարցադրման, նախ՝ արդյոք 2020թ. բյուջեի նախագիծը հեղափոխական է, երկրորդը՝ ե՞րբ են մարդիկ փոփոխություն զգալու իրենց կյանքում:
«2018 թվականին հեղափոխության շրջանում, երբ ես դեռևս վարչապետ չէի, հայտարարել եմ հրապարակային, որ 1-2 տարվա ընթացքում ՀՀ բյուջեն պետք է ավելանա 30-35%-ով: Սա եղել է հեղափոխության կարգախոսներից կամ խոստումներից մեկը:
Հիմա 2020 թ-ի պետբյուջեում եկամտային մասը 2018-ի բյուջեի եկամտային մասը գերազանցում է 27,4%-ով: Եթե սրան գումարում ենք նաև 2018 թ-ի ընթացքում բյուջեի գերակատարման ցուցանիշները, որոնք արդեն 62 մլրդ դրամով գերակատարված են, ուրեմն բյուջեի համախառն աճը կազմում է 33%:
Եթե սրան ավելացնում ենք այն բյուջետային կորուստները, որոնք մեր որոշումների արդյունքում ունեցել ենք Հարկային օրենսգրքի փոփոխության արդյունքում, պարտադիր կուտակային կենսաթոշակների օրենքում փոփոխության արդյունքում, երբ կամավոր հրաժարվել ենք այդ փողերից, մեր աճն արդեն իսկ կազմում է ավելի քան 35%: Սա ուղիղ պատասխան է հարցին, թե արդյոք բյուջեն հեղափոխական է: Այո, այս բյուջեն հեղափոխական է, քանի որ ճշգրիտ իրագործումն է այն խոստման՝ նախահեղափոխական, որ ես անձամբ հնչեցրել եմ»,- ասաց Նիկոլ Փաշինյանը:
Վարչապետ նշեց, որ հաջորդ տարի նախատեսված կապիտալ ծախսերը 2018-ի փաստացի ցուցանիշի նկատմամբ ավելի են 135,1%-ով. «Այսինքն՝ այլ կերպ, քան հեղափոխական, սա չի կարելի անվանել»։
Նիկոլ Փաշինյանի խոսքով՝ նախկինում տարեկան կտրվածքով միջին վիճակագրական աճը նախկինում եղել է 7%, այժմ այս տեմպը կրկնապատկել են:
«Այսինքն՝ մեր միջին տարեկան աճը բյուջեի կազմում է 14 տոկոս՝ նախկին 7%-ի փոխարեն։ Բա հեղափոխությունը պոզով-պոչով է լինո՞ւմ»,- նշեց նա։
Վարչապետը հայտնեց, որ ճանապարհների կառուցման, նորոգման, հիմնանորոգման համար 2020թ. բյուջեով նախատեսվում է այնքան գումար, ինչքան 2015-2016-2017 թվականների բյուջեներով միասին վերցրած: Բնակարանային շինարարության, կոմունալ ծառայությունների բնագավառներում 2018թ.-ի ցուցանիշի նկատմամբ աճն էլ նախատեսվում է 120 տոկոս. «Աշխարհի շատ տեղերո՞ւմ եք պատմության մեջ տեսել, որ խոսեն 100, 110, 125 տոկոսի մասին: Բա հեղափոխությունն ուրիշ կերպ ո՞նց է լինում»։
Վարչապետը նշեց նաև, որ առողջապահության ոլորտի ծախսերը 2018 թվականի նկատմամբ աճել են 39.5 տոկոսով, կրթությանն ուղղված ծախսերը՝ 34 տոկոսով, աշխատանքի և սոցիալական բլոկում՝ սոցիալական նպաստներ և կենսաթոշակներ հոդվածով 74 մլրդ դրամով:
Փաշինյանը շարունակեց. «Սոցիալական բլոկի ծախսերն աճել են 21 տոկոսով, Պաշտպանության նախարարության ծախսերը՝ 28 տոկոսով, Շրջակա միջավայրի նախարարության ծախսերը՝ 41 տոկոսով, պետական պարտք-ՀՆԱ ցուցանիշը 2020 թ. կկազմի 52.2 տոկոս՝ 2017թ. 58.9 տոկոսի դիմաց» ։
Վարչապետի խոսքով՝ այսօրվա դրությամբ Հայաստանի միջազգային պահուստները գտնվում են պատմական ամենաբարձր մակարդակի վրա:
«Հիմա հարց՝ այս ամեն ինչը փոխո՞ւմ է, փոխե՞լ է և ինչպե՞ս է փոխում մարդկանց կյանքը: Շատ պարզ. սկսենք ամենապրիմիտիվ բանից, այն, որ մարդիկ այսօր երթևեկում են և մյուս տարի երթևեկելու են բարեկարգ ճանապարհներով, իրենց կյանքը փոխո՞ւմ է, թե՝ ոչ: Իհարկե փոխում է, որովհետև, կներեք արտահայտությանս, ինչպես ասացի, ընթացագործի՝ «խադավիկի» մոտ շատ ավելի քիչ են գնում և համապատասխանաբար, քիչ գումար են ծախսում, քանի որ երբ իրենց գյուղմթերքը բերում են շուկա վաճառելու, իրենց մեքենան քիչ է վերև-ներքև թռչում, քիչ են ապրանք փչացնում, ավելի շատ ապրանք են ունենում»,- ասաց նա։
Անդրադառնալով աշխատատեղերին՝ Նիկոլ Փաշինյանը նշեց, որ խոսում են գործազրկության մասին, բայց այսօր երկրում թափուր աշխատատեղերի խնդիր ունեն:
«Վերջին 15 օրվա ընթացքում մասնավոր ներդրողների երկու արտադրական ձեռնարկության բացման եմ մասնակցել, և այդ երկու ձեռնարկություններում, սեփականատերերի հավաստիացմամբ, ավելի քան 1000 թափուր աշխատատեղ կա և մարդիկ այսօր աշխատող են փնտրում ու չեն կարողանում գտնել: Այսօր հանրապետության բոլոր շինարարական կազմակերպությունները «խրված» են պատվերների մեջ, ոչ թե պարտքերի մեջ, այլ պատվերների մեջ: Կան, որ «խրված» են պարտքերի մեջ, բայց դա հին պատմություն է՝ հյուսիս-հարավ և այլն, և այլն, իրենցով համապատասխան մարմիններն են զբաղվում: Մյուս տարի այս տենդենցն ավելի է շատանալու, նոր աշխատատեղեր են ստեղծվելու, նոր ձեռնարկություններ են ստեղծվելու: Այս կապիտալ շինարարությունների համար անհրաժեշտ նյութերը գնվում են մասնավոր հատվածից: Բա կյանքը ո՞նց է փոխվում»,- նշեց նա։
Խոսելով առողջապահության ոլորտից՝ Նիկոլ Փաշինյանը կարևորեց գլխուղեղի իշեմիկ կաթվածի (ինսուլտ) բուժման պետական ծրագրի ներդրումը։
«Երբ մարդը գիտի՝ տնից-տեղից հեռու, որ ինսուլտ ստանա, ինքը չի գնալու հարևաններից կամ բարեկամներից պարտք անի, իր հիվանդը չի մնալու պատգարակի վրա: Դա մարդու կյանքի փոփոխությո՞ւն է, թե՝ ոչ: Երբ գիտի, որ մարդն ինֆարկտ է ստանալու, հիվանդանոցում չեն ասելու՝ մեր պետպատվերի փողը մարտի կեսերին վերջացել է, գնացեք, մյուս տարի կգաք. դա մարդու կյանքի փոփոխությո՞ւն է, թե՝ ոչ: Երեխայի մինչև 18 տարեկանը հիվանդանոցային ծառայությունն անվճար է. դա մարդու կյանքի փոփոխությո՞ւն է, թե՝ ոչ: Ուսուցչի աշխատավարձը բարձրանում է. դա մարդու կյանքի փոփոխությո՞ւն է, թե՝ ոչ: Զինվորականների աշխատավարձերը բարձրացել են. դա մարդու կյանքի փոփոխությո՞ւն է, թե՝ ոչ: Բանակում զինվորականների սննդի համակարգ է փոխվել. դա մարդու կյանքի փոփոխությո՞ւն է, թե՝ ոչ, դա երկրի մարտունակության բարձրացո՞ւմ է, թե՝ ոչ»,- նշեց Փաշինյանը։
Անդրադառնալով զորամասերում սննդի նոր կարգին՝ վարչապետն ասաց, որ զինվորը չի ուտում այնպիսի սնունդ, որից հետո պետք է երեք օր կամ երկու տարի ուտելուց հետո 4 տարի էլ բուժվի:
«Մենք դեռ ասում ենք՝ վայ, ուտում են՝ այրոց է առաջանում. դա այրոց չէ, դա զինվորի զգոնությունն է, զինվորի մարտունակությունն: Իսկ ինքն իր պոստին ի՞նչ աչալրջությամբ է հետևում: Մյուսը՝ այսօր զինվորը տեսնում է, որ իր կառավարությունը, իր պաշտպանության նախարարությունը հոգ է տանում իր մասին: Այդ զինվորի ինքնազգացողությունը, այդ մարդու կյանքը, տասնյակ հազարավոր մարդկանց մասին է, ո՞նց է փոխվում: Այն զինվորի ծնողը, որ տեսակցության գնալիս չի մտածում, որ հարևանից պարտք անի, որ նորմալ սնունդ տանի՝ այդ մարդու կյանքը դրանից չի՞ փոխվում: Իսկ ո՞նց է լինում կյանքի փոփոխությունը, օր ու մեջ ասում են՝ իսկ ե՞րբ է փոխվելու մարդու կյանքը: Մարդ ասելով ոմանք ո՞ւմ ի նկատի ունեն: Դրանք ասողների կյանքը սրանից հետո միայն վատանալու է, ուրիշ բանի հույս հանկարծ չունենան»,- ասաց Նիկոլ Փաշինյանը:
Ելույթն ամբողջությամբ՝ այստեղ: