Ձեր վստահելի աղբյուրը

Panorama.am-ի հարցազրույցը Երևանի մամուլի ակումբի նախագահ Բորիս Նավասարդյանի հետ

-Պարոն Նավասարդյան, օրերս մամուլում տեղեկություն տարածվեց, որ Հայաստանի լրագրողները մեկնում են Բաքու, այնուհետ ադրբեջանցի լրագրողներն են այցելելու Հայաստան։ Ի՞նչ կասեք փաստի մասին և այցի շուրջ գաղտնիության պահպանման։

-Վաղուց սպասվում էր, քանի որ այն ինչ-որ տեղ պաշտոնական մակարդակով հանդիպումների պայմանավորվածություն էր նաև, և բնականաբար միջազգային միջնորդները փորձեցին հնարավոինս ինչ-որ բան տեղից շարժել՝ գոնե մի ուղղությամբ։ Եվ քանի որ այն բանակցային օրակարգում էր, սա երևի ամենահեշտ իրականացվող հարցն էր։

Միևնույն ժամանակ, ինձ մի բան է մտահոգում, որ չգիտես ինչու, այդ ամբողջը շատ խորհրդապահական ռեժիմով է անցնում։ Ես կարող եմ հասկանալ, որ միգուցե մտածել են, որ կան, բնականաբար շրջանակներ՝  Ադրեջանում հաստատ, կարելի է ենթադրել՝ նաև Հայաստանում, որոնց դա դուր չի գալիս և կարող են լինել տարբեր նախապատրաստական աշխատանքներ իրենց կողմից, սադրիչ գործողություններ։

Ամեն դեպքում, կարծում եմ, որ այդ կարգի սադրիչ գործողությունները, որը կարող է պիկետ լինել, ավելի վտանգավոր է, երբ հասարակությունները սկսում են կասկածել, թե ինչու են գաղտնի պահում։ Շատ հնարավոր է, որ դրական ազդեցությունից այն կարող է շատ բացասական արձագանքներ գտնել։

Այստեղ միակ փրկությունը, երևի, այն է, որ այն լրագրողները, որոնք այցելելու են Ադրբեջան, հետագայում ադրբեջանցինեը կգան այստեղ, այնպիսի լուսաբանում ապահովեն, որն ընկալվի հասարակության կողմից որպես շատ կարևոր։ Իսկ դա առաջին հերթին, հուսով եմ, լինելու են նաև հետաքրքիր հանդիպումներ, որպեսզի ադեկվատ ներկայացնեն, թե այդ երկրում ինչ է կատարվում, ինչ տրամադրություններ, ինչ պատկերացումներ կան՝ առանց ագրեսիվության, առանց փորձելու վարկաբեկել այն, ինչ տեսել են, ինչին մենք բազմիցս ականատես ենք եղել։ Ենթադրում եմ, որ շատ հակասական արձագանքներ կլինեն, բայց ամեն դեպքում, երևի, ինչ-որ բանից պետք էր սկսել։

-Մտահոգություններ կան, թե այս այցերն ուղղակի փաստաթղթեր լրացնելուն է ուղղված, այլ ոչ թե միտված է խաղաղության գործընթացին, ինչ կասե՞ք այս մասին։

-Այո, ես կարծում եմ, որ այստեղ միջնորդների կողմից ոչ այնքան բովանդակությունն է կարևոր, որքան որպես այդպիսի փաստ արձանագրելն է, որ տեսեք, մենք այս բանը կարողացել ենք անել։ Ամեն դեպքում, որ անկախ նրանից, թե ինչ խաղեր կան սրա ետևում, ես հուսով եմ, որ իրենք՝ լրագրողներն իրենց պրոֆեսիոնալ պարտքը կկատարեն լավագույնս, որը կարող է ինչ-որ ճանապարհ բացել հետագայի համար։ Ինչպիսի հարաբերություններ ուզում է լինեն Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև, ինչքանով փակուղու մեջ կլինի բանակցային գործընթացը, բայց երկրները և երկրների հասարակությունները իրար մասին պետք է իմանան։

-Դուք՝ որպես մարդ, որը միջազգային տարբեր հարթակներում շփումներ է ունեցել ադրբեջանցի լրագրողների կամ քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների հետ, ո՞նց եք գնահատում, ինչպիսին է իրենց տրամադրվածությունը, քանի որ գիտենք, որ հաճախ, եթե ոչ միշտ, միջազգային ֆորումներին, միջոցառումներին մասնակցում են մարդիկ, որոնք նախապատրաստված են պետական «կարգախոսներով»։ Այս պարագայում, ոնց եք պատկերացնում մեր և իրենց լրագրողների շփումը։

-Ես կարող եմ փաստել, որ իրոք, այս վերջին տարիների զարգացումները՝ մոտավորապես սկսած 2000-2001թ.-ից, դինամիկան բավականին բացասական էր Ադրբեջանում՝ կապված երկկողմանի կոնտակտների հետ։ Մենք գնալով տեսնում էինք, որ այն մարդիկ, որոնք ինչ-որ անկեղծ նպատակներով  և կոնստրուկտիվ շփումների համար են գալիս, քչանում են և ավելանում են մարդիկ, որոնք հստակ օրակարգ ունեն, որոնց լավ նախապատրաստել են և որոնք համապատասխան պարտավորություններ են վերցրել՝ ինչպես պետք է իրենց պահեն տարբեր այցերի միջոցառումերի ժամանակ։

Գնալով ավելի ու ավելի քիչ էին մնում նրանք, ովքեր ուզում էին օգուտ բերել գործընթացին, և պարտադիր չէ, որ օգուտը լիներ միայն իրենց կողմին, այլ նաև հասկանալով, որ կա նաև մյուս կողմը, որի շահերը պետք է հարգել։ Բայց դա չի նշանակում, որ այդ մարդիկ Ադրբեջանում վերացել են։ Ես ճանաչում եմ այդպիսի մարդկանց և եթե այս առաջին նախադեպը կունենա նաև շարունակություն, միջազգային միջնորդները պետք է այդ մարդկանց կարողանան գտնել և նրանց  մասնակից դարձնեն շփումներին ու երկխոսությանը, քանի որ հակառակ դեպքում ուղղակի վարկաբեկվելու է այս նախաձեռնությունը։

-Նոյեմբերի 13-14-ին Ռիգայում անցկացվեց Արևելյան գործընկերության մեդիա համաժողովը, որին նաև դուք էիք մասնակցում, ի՞նչ արդյունքներ ունեցավ այն։

-Այս անգամ Արևելյան գործընկերության մեդիա համաժողովը նվիրված էր լրատվամիջոցների՝ որպես բիզնեսների զարգացմանը, ներկայացվեցին ու քննարկվեցին  տարբեր մոդելներ, ինչպես նաև խոսվեց այն մասին, թե ինչ ուղղությամբ պետք է շարունակվի Եվրամիության աջակցությունը Արևելյան գործընկերության երկրների լրատվամիջոցներին։

Բավական խորը և լուրջ ուսումնասիրություն է կատարվել Եվրամիության կողմից, թե ինչ և ինչպես է պետք անել։ Մնում է, որ այդ ուսումնասիրությունը համարժեքորեն ընկալվի բյուրոկրատների կողմից իրենք հասկական, թե որոնք են եղել սխալները, իսկ սխալները բազմաթիվ էին, և իրենք ջանքերն ու ռեսուրսները հիմնականում ուղղեն նրան, որ  այս տարածաշրջանում, կամ գոնե Հայաստանում, Վրաստանում, Ուկրաինայում, Մոլդովայում, որտեղ հնարավորություն կա զարգացնել անկախ մամուլ, գոնե այստեղ այն գումարները, որոնք ծախսվում են՝ նպաստեն, իրոք, բազմազան և հնարավորինս տարբեր նեղ շահերից պաշտպանված լրատվամիջոցների շուկայում գերակայությանը։

Հիշեցնենք, որ օրերս տեղեկություն տարածվեց, որ նոյեմբերի 17-ին Ադրբեջան կայցելի հայ լրագրողների խումբը, այնուհետ՝ նոյեմբերի 18-19-ին էլ սպասվում է ադրբեջանցի լրագրողների այցը Հայաստան։ ՀՀ ԱԳՆ խոսնակ  Աննա Նաղդալյանը Panorama.am-ի հարցին ի պատասխան ոչ հաստատեց, ոչ հերքեց այս տեղեկությունը։

Հարցազրույցը Աննա Մկրտչյանի