Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Արցախյան հիմնախնդրի բանակցային գործընթացում ունենք շատ կարևոր, մեզ համար ձեռնտու օրակարգի կորուստ»,- «Ոսկանապատ» վերլուծական կենտրոնի կազմակերպած Հայաստանը 2020-ի նախաշեմին» քննարկմանն ասաց վերլուծաբան Դավիթ Շահնազարյանը:

Նա նշեց, որ խոսքը Վիեննայի, Սանկտ Պետերբուրգի, Ժնևի օրակարգի մասին է՝ Արցախ-Ադրբեջան շփման գծում միջոցառումներ իրականացնելուն. «Ըստ էության, տարիներ շարունակ այլ հարց չէր քննարկվում, ըստ էության Ադրբեջանը  ծուղակի մեջ էր:  Ցավոք սրտի,  այդ օրակարգը կորցված է  հենց Հայաստանի իշխանությունների ջանքերով»:

Դ. Շահնազարյանն ասաց, որ ՀՀ ներկայիս իշխանությունները, գալով իշխանության, անմիջապես հարց բարձրացրեցին, որ Արցախի Հանրապետության իշխանությունները պետք է անպայման մասնակցեն բանակցային գործընթացին:

«Դա արվել էր լրիվ ոչ պրոֆեսիոնալ ձևով: Ներկա իշխանություններին թվում էր, թե մի հայտարարությամբ դա կարելի է անել՝ չհասկանալով, որ դա տարիների բազմակողմանի աշխատանքի արդյունք է: Ունենք մի իրավիճակ, երբ այսպես կոչված Լեռնային Ղարաբաղի ադրբեջանական համայնքն, ըստ էության, լեգտիմություն է ստանում: Այդ մասին արդեն ԵԱՀԿ Մինսկի  խմբի եռանախագահող պետությունների ներկայացուցիչն են նշել: Միջազգային վերլուծական կենտրոնները հիմա առաջ են քաշում այդ չափազանց վտանգավոր  հարցը»,- ասաց վերլուծաբանը:

Նա ընդգծեց, որ ինքնորոշման հարցը, որը ընկած էր հիմքում, էապես թուլացել է, ներկայիս իշխանություններն այդ հարցը  գրեթե չեն հետապնդում. «Նետված է մի բանաձև, որ ցանկացած կարգավորում պետք է ընդունելի լինի Հայաստանի, Արցախի ու Ադրբեջանի կողմից: Այդ բանաձևն ամբողջովին հակասում է ինքնորոշման իրավունքին: Ցավոք սրտի, ներկա իշխանություններն անընդհատ շարունակում են դա պնդել, չնայած բազմիցս մամուլում շատերի կողմից ներկայացվել է դրա ողջ վտանգը»:

Դ. Շահնազարյանն ասաց, որ Հայաստանի իշխանությունների կողմից վարվող քաղաքականության արդյունքում Ադրբեջանը ստացել է նոր, մեծ քանակությամբ փաստարկների զինանոց, որ կարող է միջազգային հանրության առաջ արդարացնել իր, այսպես ասած, հերթական ռազմական հարձակումը: Նրա խոսքով, ցավալի հանգամանք է այն, որ առաջին անգամ  միջազգային հանրությունն ու Ադրբեջանը մի դիրքում են, Հայաստանը, կարծես թե, մի այլ դիրքում, այդ իմաստով մեկուսացված է:

Նա ընդգծեց, որ այժմ բանակցային սեղանին դրված է փուլ-առ փուլ տարբերակը, մինչդեռ երկար տարիներ այդ առաջարկն ընդհանրապես չի եղել: 

«Ինչու է մեզ համար, ի տարբերություն Հայաստանի իշխանությունների, բացարձակապես անընդունելի նման տարբերակը: Պատկերացրեք, եթե անգամ համաձայնություն է լինելու ինչ որ մի քանի գյուղեր «վերադարձնել» Ադրբեջանին, ինչ կսկսվի Արցախի Հանրապետությունում: Արդյոք կա երաշխիք, որ այս դեպքում արցախցին ամուր կմնա իր հողի վրա, ինչպես մինչև հիմա մնացել է: Սա է վտանգի տակ դրվում: Ովքեր կողմ են դրան, առաջին հերթին թող գնան Մատաղիսում բնակություն հաստատեն, նոր դրանից հետո փորձեն դա անել»,- ասաց վերլուծաբանը:

Նրա խոսքով, պետք է ցույց տալ, որ ներկայիս իշխանությունները այս թեմայով բանակցություններ վարելուց ներկայացնում են միայն իրենք իրենց, ցույց տալ, որ եթե նման պայմանավորվածութուն ձեռք է բերում ՀՀ իշխանություների հետ, իրագործվելու որևէ հնարավորություն չկա: Դ. Շահնազարյանն ասաց, որ ՀՀ իշխանությունների նպատակն է Արցախում ձևավորել իրենց ամբողջապես ենթակա իշխանություն, որը  նույնպես համաձայնություն կտան փուլ առ փուլ տարբերակին:

Նա ընդգծեց, որ ռազմական գործողություների վտանգն Ադրբեջանի կողմից էապես մեծացել է, կարող է սկսել ցանկացած պահի:

«Ինձ համար ակնհայտ է, որ այդ դեպքում պետք է ուղղակի անընդունելի լինի, որպեսզի այս իշխանությունը ղեկավարի այդ գործողությունները՝ նկատի ունենալով թե իրենց ինտելեկտուալ կարողությունների սահմանափակումը, թե իրենց պատկերացումները, թե այն երբեմն բացահայտ, երբեմն ոչ բացահայտ քաղաքականությունը, որը թուլացնում է մեր բանակի ոգին: Հստակ պետք է հասկանանք, որ չի կարող նոր ռազմական գործողությունների պայմաններում թե շփման գծի պաշտպանությունը, թե ամբողջ քաղաքականությունն իրականցանի մի անձնավորություն, որը, ինչպես տեսանք, Կալաշնիկովի ինքնաձիգը ինչպես է տիրապետում»,- ասաց վերլուծաբանը:

Նա վստահ է, որ չնայած այս իշխանություների ջանքերին, Արցախը երբեք չի հայտնվելու, նույնիսկ որևէ թղթի վրա, Ադրեջանի կազմում, շփման գիծը չի փոխվելու ի հեճուկս այս իշխանությունների. «Այստեղ հույսներս պետք է դնենք միայն մեզ վրա, փորձենք ակտիվացնել մեր ընդհանուր ջանքերը ոչ միայն ներքին քաղաքական հարցերում, մի քիչ դանդաղում ենք բոլորս, նաև կորդինացված մշակենք մեր գործողություններն արտաքին քաղաքականությամբ և այն ինչ չեն անում իշխանությունները, անենք մենք»:

Դավիթ Շահնազարյանը նշեց, որ վերջերս, բոլորովի հանկարծ, իմացել են, որ ՀՀ արտաքին քաղաքականության տրամաբանության փոփոխություն է եղել: Նա ասաց, որ այս ազդակները շատ անհանգստացնում են ոչ միայն իրենց, այլևս ընդհանրապես միջազգային հանրությանը, փորձում են հասկանալ, թե ինչ է կատարվում: