Մենք ունենք օրենքի նախագիծ, որը բացարձակ որևէ հիմնավորում չունի. Արսեն Թավադյան
«Այս օրենքը բացի հիմնական կարգավորումներից նաև նոր հնարավորություններ է բացում»,- այս մասին այսօր «Բարձրագույն կրթության խնդիրների լուծմանը կնպաստի՞ օրենքի նոր նախագիծը» թեմայով հեռուստաբանավեճի ընթացքում նշեց ԿԳՄՍ նախարարի խորհրդական Սամվել Կարաբեկյանը։
Կարաբեկյանի խոսքով, «Բարձրագույն կրթության մասին» գործող օրենքը շատ արագ հնացել է, քանի որ ընդունումից 1 տարի անց Հայաստանը միացել է Բոլոնյան համակարգին, և համապատասխանաբար, կրթական համակարգը պետք էր համահունչ դարձնել միասնական պարտավորություններին։
ԵՊՀ դասախոս Անի Կոջոյանի խոսքով, մինչ այժմ կրթության որակի բարձրացմանը խոչընդոտող խնդիրներից մեկը բուհերի ինքնավարության հարցն է։
«Այս օրինագիծը՝ որպես սկզբունք ապահովում է բուհերի ինքնավարությունը։ Կարևորվում է թափանցիկությունը, մասնակցայնությունն ու մատչելիությունը։ Բայց, երբ մենք նայում ենք մյուս դրույթները, ոչ միշտ են նշված կարևորություններն ամրագրվում։ Հատկապես կրթության որակին առնչվող դրույթներն ունեն հռչակագրային բնույթ»,- նշեց Կոջոյանը։
Կոջոյանի խոսքով, օրինագծի մի դրույթում նշվում է, որ պետք է բարձրացվի ուսանողի մասնակցությունը բուհական կյանքին, բայց մյուս դրույթով, օրինակ, Հոգաբարձուների խորհրդում ներկայիս գործող 25%-ի փոխարեն 10%-ից էլ քիչ է տրամադրվում ուսանողներին։
Արձագանքելով Անի Կոջոյանի դիտարկմանը՝ Սամվել Կաբարեկյանը նշեց, որ մասնակցայնության խնդիրը սովորաբար կապում են ուսանողակենտրոն մոտեցման, ուսանողների ներգրավման հետ. «Բայց մենք մոռանում ենք, որ ուսանողների մասնակցայնության հարցը հիմնականում նրանց՝ կրթական ծրագրերի մասնակցությունը, դասընթացների որակի, կրթական ծրագրերի որակի առումով պետք է լուծվի։ Զուտ մեխանիկական հարցերում ուզում եք ուսանողների 100 %-ը ներգրավեք, եթե նրանք կրթական անմիջական միջավայրում ներգրավված չեն, դա խնդիրը չի լուծի»։
«Էրազմուս +» բարձրագույն կրթության բարեփոխումների փորձագետ Միշա Թադևոսյանի խոսքով, խնդիրը Հոգաբարձուների խորհրդի կազմում քանակական ներգրավվածության մեջ չէ։
«Խնդիրը նաև այդ մասնակիցների ընտրության մեխանիզմների մեջ է։ Որովհետև այս պահին ուսումնական հաստատությունները ոչ գործող օրենքով, ոչ ներկայացված օրենքի նախագծով չունեն որևէ հստակ մեխանիզմ, թե ինչով է պայմանավորված տվյալ անձանց ընտրությունը»,- նշեց Թադևոսյանը։
Թադևոսյանի խոսքով, պրակտիկան ցույց է տալիս, որ Հոգաբարձուների խորհրդում ներգրավված է լինում ՈՒԽ նախագահը։ Ըստ փորձագետի, օրենքի նախագծով նախատեսված է, որ կառավարման խորհրդի նախագահ կարող է լինել համագործակցող կառույցը կամ լիազոր մարմնի ներկայացուցիչը. «Կրկին հարց է առաջանում, այս պարագայում նախագծով նախատեսված 6 անդամները, որոնք լիազորի՝ նախարարության կողմից են ներկայացված, ինչ չափանիշներով են ընտրվելու։ Նախագիծը այդ չափանիշները չի նշում։ Ինչո՞ւ բուհի կողմից ներկայացվող ակադեմիական խորհրդի անդամը չի կարող դառնալ բուհի կառավարման խորհրդի նախագահ»։
«Էրազմուս +» բարձրագույն կրթության բարեփոխումների փորձագետ Քրիստինա Ծատուրյանը նշում է, որ ծրագրում չի ներկայացվում՝ ինչպես է ապահովվելու համակարգում թափանցիկությունը։
«Ինձ նաև անհանգստացնում է այն, որ բուհերին չի մտահոգում իրենց մասնակցայնության հարցը։ Ուսանողները կարող են նաև հակառակ կարծիք ունենալ, այնպես չէ, որ նրանք ներկայացնելու են դասախոսների կարծիքը։ Այլապես մենք կունենանք նույն պատկերը՝ նշանակվել են մարդիկ, որոնք հանդես են գալիս մի թիմով և բազմակարծություն չի լինում։ Բայց բազմակարծությունը կարևոր է այս համատեքստում»,- նշեց Քրիստինա Ծատուրյանը։
ԵՊՀ դասախոս, փաստաբան Արսեն Թավադյանի գնահատմամբ, սովորաբար կրթական ոլորտում փոփոխություններ անելիս բարի գաղափարներ են ներկայացվում, որոնք չեն աշխատում։
«Իրականում ոլորտն ավելի վատ է սկսում աշխատել։ Դա գալիս է նրանից, որ մենք չմտածված ձևով բակալավրիատ, մագիստրատուրա ենք մտցրել, մենք ավագ դպրոցներ մտցրեցինք, թեև ԱԺ-ում ասացին, որ այդտեղ կարգավորումները կաթվածահար են անում ամեն ինչ։ Հիմա մենք ունենք օրենքի նախագիծ, որը բացարձակ որևէ հիմնավորում չունի։
Այսինքն՝ ներկայացվել է որոշակի նախագիծ, դրան կից առկա է 7 էջանոց հիմնավորում, որը ոչ մի բան չի ասում։ Հիմա մեր ավագ դպրոցները չեն աշխատում, մագիստրատուրան չի աշխատում։ Սա էլ առանց հիմնավորման չի աշխատելու։ Եթե այս ձևով օրենքը ընդունվի, ապա 1 ամսից օրենսդրական փոփոխություններ են լինելու»,- նշեց Արսեն Թավադյանը։