Իրանցիները սգում են, աշխարհն էլ արձագանքում է Սոլեյմանիի մահվանը
Հունվարի 3-ի գիշերը Բաղդադի միջազգային օդանավակայանի դեմ ամերիկյան հատուկ գործողության՝ հրթիռակոծման հետևանքով սպանվել են ԻՀՊԿ «Ղոդս» ստորաբաժանման ղեկավար, իրանական ամենաառանցքային զորահրամանատարներից, լեգենդար գեներալ Ղասեմ Սոլեյմանին, ով պատասխանատու էր տարածաշրջանում իրանական ռազմական դիրքերի ամրապնդման, հատուկ գործողությունների համար, ինչպես նաև Իրաքում ազդեցիկ ժողովրդական աշխարհազորի՝ «Ալ-Հաշդ ալ-Շաաբիի» ու լիբանանյան «Հիզբալլահի» կարևոր հրամանատարներ։
Օդային հարձակման հրամանը տրվել է ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի կողմից։ Սոլեյմանիի սպանությունը առաջացրել է հույզերի ալիք և միասնական հատուցման պահանջ՝ իրանական քաղաքական բաժանված սպեկտրում։
Այաթոլա Ալի Խամենեի
Իրանի հոգևոր առաջնորդ Այաթոլա Ալի Խամենեին հարգանքի տուրք է մատուցել Սուլեյմանին որպես «նահատակ» ու խոստացել «կոշտ վրեժխնդրություն»։ Խամենեին եռօրյա սուգ է հայտարարել Սոլեյմանի մահվան համար, որը դիտվում էր որպես Իրանում երկրորդ ամենազոր գործիչը։
«Բոլոր թշնամիները պետք է իմանան, որ դիմադրության ջիհադը կշարունակվի կրկնակի մոտիվացիայով, և հստակ հաղթանակ է սպասվում սուրբ պատերազմի մարտիկներին», - ասված է Խամենեիի կողմից հեռուստատեսության տարածած հայտարարության մեջ:
Իրանի նախագահ Հասան Ռոհանի
Իրանի նախագահ Հասան Ռոհանին արձագանքել է վրեժի սպառնալիքին և խոստացել, որ հետևանքներ կլինեն:
«Սոլեյմանի նահատակությունը Իրանին ավելի վճռական կդարձնի դիմակայել Ամերիկայի էքսպանսիոնիզմին և պաշտպանել մեր իսլամական արժեքները։ Անկասկած, Իրանը և տարածաշրջանում ազատության ձգտող մյուս երկրները վրեժը լուծելու են», - ասում է Ռոհանին:
Իրանի արտաքին գործերի նախարար Ջավադ Զարիֆ
Իրանի արտաքին գործերի նախարար Ջավադ Զարիֆը հայտարարության մեջ դատապարտել է սպանությունը՝ այն անվանելով որպես «պետական ահաբեկչություն»:
«Քասեմ Սոլեյմանիի մաքուր արյունը, անշուշտ, կամրապնդի դիմադրության ծառը, կմիավորի իրանցի ժողովրդին և տարածաշրջանում ԱՄՆ-ի քաղաքականությունն օրեցօր կդարձնի ավելի անարդյունավետ», - ասել է Զարիֆը:
ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփ
Նախագահ Թրամփը դեռևս պաշտոնական հայտարարություն չի արել, սակայն թվիթերում տարածել է ԱՄՆ դրոշը։
ԱՄՆ պետքարտուղար Մայք Պոմպեո
«Իրաքցիները պարում են փողոցում ազատության համար, շնորհակալ են, որ գեներալ Սոլեյմանը այլևս չկա»,-գրել է ԱՄՆ պետքարտուղար Մայք Պոմպեոն:
Սիրիայի ԱԳՆ
Սիրիան խստորեն դատապարտել է այն, ինչն անվանում է «դավաճանական ամերիկյան հանցավոր ագրեսիա», որը սպանեց Իրանի բարձրաստիճան գեներալին և այլոց ՝ նախազգուշացնելով, որ դա տարածաշրջանում «վտանգավոր էսկալացիա» է:
Սիրիայի արտաքին գործերի նախարարությունը հայտնում է, որ հարձակումը վերահաստատում է ԱՄՆ-ի պատասխանատվությունը Իրաքում անկայունության համար՝ որպես «տարածաշրջանի երկրներում լարվածության և բախումների հրահրման» իր քաղաքականության մաս:
Հայտարարության մեջ ասվում է, որ հարձակումը միայն կամրապնդի վճռականությունը՝ պայքարելու տարածաշրջանի երկրների գործերին ամերիկյան միջամտության դեմ։
Իսրայելի վարչապետ Բենյամին Նեթանյահու
Իսրայելի վարչապետ Բենյամին Նեթանյահուի գրասենյակը հայտնել է, որ վարչապետն ընդհատել է Հունաստան այցն ու վերադառնում է տուն՝ հետևելու «ընթացող զարգացումներին»:
Ընդդիմադիր առաջնորդ Յաիր Լապիդը բարձր է գնահատել Սոլեյմանի սպանությունը ու ասել, որ «հենց այն էր, ինչին նա արժանի էր»:
Ռուսաստանի ԱԳՆ
Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը դատապարտել է սպանությունը և հայտարարել, որ այն կբարձրացնի լարվածությունը ողջ Մերձավոր Արևելքում:
Նախարարության անանուն դիվանագետը հայտնել է, որ գեներալ Քասեմ Սոլեյմանիի սպանությունը համարում են «արկածախնդիր քայլ»:
ՌԴ Խորհրդի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի ղեկավար Կոնստանտին Կոսաչևը գրել է, որ Իրանն այժմ կարող է արագացնել միջուկային զենքի ստեղծումը, նույնիսկ եթե նախկինում չէր պլանավորում դա անել։
Չինաստանի ԱԳՆ
Չինաստանը Իրանի մերձավոր դաշնակիցն է և Իրաքում ԱՄՆ ներկայության հակառակորդը: Երկրի Արտաքին գործերի նախարարության խոսնակ Գենգ Շուանգն ասել է, որ իր երկիրը «խիստ մտահոգված է» և կոչ է անում բոլոր կողմերին, հատկապես Միացյալ Նահանգներին, դրսևորել «հանգստություն և զսպվածություն»:
«Չինաստանը միշտ դեմ է եղել ուժի կիրառմանը միջազգային հարաբերություններում և նախազգուշացնում լարվածության հետագա սրման մասին»,-ասել է պաշտոնյան:
Ֆրանսիա
Ֆրանսիայի պետնախարար Ամելի դը Մոնշալանը հայտարարել է, որ Ֆրանսիայի առաջնահերթությունն է Մերձավոր Արևելքում կայունությունը։
«Այն, ինչ տեղի է ունենում, դրանից էինք մենք վախենում։ ԱՄՆ-ի և Իրանի միջև լարվածությունն աճում է։ Առաջնային է տարածաշրջանում կայունության հաստատումը», - ասել է Մոնշալանը։
ԵՄ խորհրդի նախագահ Շառլ Միշել
Բռնությունների, սադրանքների և պատասխան գործողությունների ցիկլը, որին ականատես ենք եղել Իրաքում անցած շաբաթների ընթացքում, պետք է դադարեցվի: Հետագա էսկալացիայից պետք է խուսափել ամեն գնով»,- ասվում է ԵՄ խորհրդի հայտարարության մեջ։
Իրաքի վարչապետ Ադել Աբդուլ Մահդի
«Բաղդադի օդանավակայանում օդային հարվածը ագրեսիայի գործողություն է Իրաքի նկատմամբ և նրա ինքնիշխանության խախտում, որը կհանգեցնի պատերազմի Իրաքում, տարածաշրջանում և աշխարհում։ Հարվածը նաև խախտել է Իրաքում ԱՄՆ ռազմական ներկայության պայմանները և պետք է համապատասխանեցվի օրենսդրությանը, որը երաշխավորում է Իրաքի անվտանգությունն ու ինքնիշխանությունը»,- ասվում է Աբդուլ Մահդիի հայտարարության մեջ:
ԱՄՆ ներկայացուցիչների պալատի խոսնակ Նենսի Փելոսի
«Այս գիշերվա ավիահարվածը վտանգում է բռնության հետագա վտանգավոր էսկալացիան: Ամերիկան և աշխարհը չեն կարող թույլ տալ, որ լարվածությունը սրվի մինչև անդառնալի կետ։ Վարչակազմն Իրաքում գիշերվա հարվածներն իրականացրել է առանց Իրանի դեմ Ռազմական ուժի կիրառման թույլտվության (AUMF)։ Ավելին, այս գործողությունն իրականացվել է առանց Կոնգրեսի հետ խորհրդակցության»,-ասում է Նենսի Փելոսին։
ԱՄՆ նախկին փոխնախագահ, նախագահի դեմոկրատ թեկնածու Ջո Բայդեն
ԱՄՆ նախկին փոխնախագահ, նախագահի դեմոկրատ թեկնածու Ջո Բայդենը հայտարարել է, որ սա ահռելի էսկալացիոն քայլ է արդեն իսկ վտանգավոր տարածաշրջանում։ Բայդենը նշում է, որ նախագահ Թրամփը պարզապես դինամիտ է նետել և պարտավոր է բացատրություն տալ ամերիկյան ժողովրդին, գործընկերներին ողջ տարածաշրջանում և դրանից դուրս:
ՄԱԿ-ում ԱՄՆ նախկին դեսպան Նիկի Հեյլի
«Սոլեյմանին ահաբեկիչ էր՝ ամերիկյան արյունը ձեռքին։ Նրա մահը պետք է ծափահարեն բոլոր նրանք, ովքեր խաղաղություն և արդարություն են փնտրում: Հպարտ եմ նախագահ Թրամփով՝ ուժեղ և ճիշտ քայլի համար»,-գրել է Նիկի Հեյլին թվիթերում:
ՄԱԿ-ում ԱՄՆ մեկ այլ նախկին դեսպան Սամանտա Փաուեր
«Թրամփը շրջապատված է սիկոֆանտներով: Նա հեռացրեց Իրանի հարցերով մասնագետներին: Նրան ամբողջ աշխարհում դիտում են որպես ստախոս: Սա, ամենայն հավանականությամբ, շատ արագ վտանգավոր կդառնա»,-գրել է Սամանտա Փաուերը:
Ջոն Բոլթոն
ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի անվտանգության հարցերով նախկին խորհրդական Ջոն Բոլթոնը «շնորհավորել է բոլոր նրանց, ովքեր մասնակցել են Սոլեյմանին վերացնելու գործին»։
Լրահոս
Տեսանյութեր
Գիշեր-ցերեկ կաշխատենք, միայն առաջվա Հայաստանում ապրենք. Քաղաքացիները՝ աշխատաժամանակի կրճատման մասին