Ձեր վստահելի աղբյուրը

«2019 թվականին մենք արձանագրել ենք 10 տոկոս ներմուծման աճ»,- լրագրողների հետ զրույցում ասաց տնտեսագետ Թադևոս Ավետիսյանը։

Տնտեսագետի խոսքով, 2019 թվականին 190 հազար ներկրված մեքենաներն իրենց հստակ բաժինն ունեն տնտեսական աճի ցուցանիշում, բայց մի կարևոր խնդիր կա. բազմաթիվ մարդիկ իրենց տներն են գրավադրել, մեքենաներ ներկրել, և փաստացի վարկային բեռը տեղափոխվում է նաև բանկային ոլորտ և ռիսկայնությունն ավելացնում է այս ոլորտում։

«Էդ մեքենաները, որոնք չենք կարողանալու վաճառել, չեն կարողանալու իրացնել, քանի որ մեր ներքին պահանջարկը 4 անգամ ավելի պակաս է, քան ներկրված մեքենաները։ Ներկրողները լուրջ խնդրի առաջ են կանգնելու, որ շղթայաբար կբերի նաև տնտեսական խնդիրների»,- նշեց տնտեսագետը։

Վերջինիս խոսքով, քաղաքացիների թվաքանակի փոփոխությունը՝ կապված մեքենաների ներկրման հետ, արձանագրվել է վիճակագրությամբ։

Շուրջ 26 հազար օտարերկրացու անձնագրով մարդիկ 2019 թվականին եկել, մնացել են Հայաստանում, դրա փոխարեն 35500 Հայաստանի քաղաքացի գնացել  և չի վերադարձել. «Միգրացիայի բացասական ցուցանիշը 14700 է, որը վիճակագրությունը համապատասխան մեթոդով հաշվում է։ 2017 թվականին, օրինակ, այդ թիվը եղել է ավելի պակաս՝ 13500, 2018-ին՝ 10200»։

Վերադառնալով տնտեսական ցուցանիշներին՝ Ավետիսյանը նշեց, որ 7.8 տոկոս տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը, որը դրվագային բերվել է, անլուրջ է։ Տնտեսագետի գնահատմամբ, 7.8 տոկոս ակտիվության ցուցանիշի 2 տոկոսը ստվերի հայտնաբերման արդյունք է, բայց դա իրական ցուցանիշ չէ. ստվերում աշխատող մարդը օրինական դաշտում է աշխատում, որի սոցիալական ազդեցությունը զրոական է։

«Պետական համակարգը շատ բաների համար է պատասխանատու, այդ թվում՝ ներդրումների երաշխավորն է պետությունը։ Եվ առանց այն էլ, էս քաղաքական գործոնով պայմանավորված ներդրումային էսքան բարձր պահպանվող ռիսկի պայմաններում, մեզ պակասում էր անլրջացնել էդ ամեն ինչը՝ հասցնելով էսպիսի մակարդակի։ Սրանք խնդիրներ են, որ անկախ մեզնից են արձանագրվում։ Ներդրում կատարողը շատ կարևորում է էդ ռիսկային գործոնները, այդ թվում, թե պետությունն ով է կառավարում, ինչ ձևով է կառավարում, արդյոք հնչեցված նպատակադրումները կյանքի են կոչում, թե փորձում են մանիպուլատիվ դաշտում ձուկ որսալ»,- նշեց Ավետիսյանը։

Տնտեսագետի խոսքով, 2018 թվականի առաջին չորս ամիսներին 40 տոկոսով ավելի ինտենսիվ էր ստվերը կրճատվում, քան դրանից հետո, որովհետև ամսական 7200-ով ավելանում էր գրանցված աշխատողների թիվը 2018 թվականի առաջին 4 ամիսներին, դրանից հետո՝ մինչև 2019 թվականի ավարտը, այդ ամսական ցուցանիշը դարձել է 4200։

«Էստեղ իրական խնդիրներ կան, որոնք չեն արտացոլվում։ Գյուղատնտեսության ցուցանիշը իջել է, տնտեսության հիմնական ճյուղը կրճատվել է։ Բացի այդ, երկրի արտահանումը աճել է ընդամենը 9.4 տոկոսով, բայց լավ է, որ ավարտեցինք աճով, որովհետև տարվա առաջին կիսամյակում նվազել էր երկրի արտահանումը։ Այն ոչ միայն տնտեսության զարգացման կարևոր բաղադրիչն է, այլ նաև այն լոկոմոտիվն է, որի վրա տարվելու է այսօրվա տնտեսությունը։

2018 թվականի 4 ամիսներին մենք ունեցել ենք արտահանման 25.7 տոկոս ցուցանիշ, բայց դրանից հետո եղավ անկում, և 2019 թվականին հասանք 9.4 տոկոսի, որը ընդհանրապես հուսադրող չի կարող լինել էն ֆոնին, երբ օտարերկրյա ներդրումների ներհոսքն էլ է կրճատվել։ 30 մլրդ դրամով նվազել է օտարերկրյա ներհոսքը, սա կարևոր ցուցանիշ է։ Մենք ոնց պիտի զարգանանք առանց օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների։ Այս մանիպուլյացիաների ֆոնին նշված խնդիրները կորում են»,- նշեց Ավետիսյանը։

Նաև ասաց, որ տնտեսության ոլորտում 2019 թվականին թռիչքաձև աճ չի գրանցվել, քանի որ 2018 թվականի առաջին 4 ամիսներին արձանագրված տնտեսական աճը 9.5 տոկոս է եղել, իսկ իշխանափոխությունից հետո տարին 5.6 տոկոսով փակվեց։

Տնտեսագետ Վարդան Բոստանջյանը նշեց, որ 2017 թվականի տնտեսական աճը 7.7 տոկոս է եղել, և հեղափոխական վագրի թռիչքը 0.1 տոկոսով ավելի է կոռուպցիոն իշխանությունների թռիչքից. «Ինչքան մեծ, աննախադեպ ա էս բանը։ Ու էդ աննախադեպությունը վայելում է քաղաքական էլիտան՝ ի դեմս աշխատավարձերի, պարգևավճարների տեղատարափի և այսպես կոչված բարեգործական հիմնադրամների»։