Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Իմ քայլը» խմբակցությունը չի քննարկել ԵԽԽՎ 2 համազեկուցողների պահանջը՝ հրատապության կարգով «Սահմանադրական փոփոխությունների» նախագիծը Վենետիկ ուղարկելու վերաբերյալ։ Այս մասին այսօր խորհրդարանում լրագրողներ հետ զրույցում ասաց ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Վահագն Հովակիմյանը։

Հովակիմյանը նշեց, որ հարցը ոչ թե խմբակցության տիրույթում է, այլ ԱԺ նախագահի տիրույթում է, որովհետև օրենքի նախագիծն այլևս ընդունված իրավական ակտ է։

Պատգամավորը նշեց, որ չի կարող փաստարկներ ներկայացնել՝ ինչու է պետք կամ ինչու պետք չէ նախագիծը ուղարկել Վենետիկի հանձնաժողով. «Վենետիկի հանձնաժողովը խորհրդատվական մարմին է, ու էս դեպքում ԱԺ նախագահը կորոշի»։

Ըստ Հովակիմյանի, սահմանադրական հանրաքվեն Սահմանադրության 2-րդ հոդվածով ամրագրված գործընթաց է։ Դա ժողովրդի իշխանության ուղղակի իրացման գործընթաց է. «Ժողովուրդը Սահմանադրությունն է, Սահմանադրությունը՝ ժողովուրդը»։

Հովակիմյանը նշեց, որ ԵԽԽՎ անդամ պետությունների 95 տոկոսի մոտ գործում է այն կարգավորումը, որով երեկ խորհրդարանը շարժվել է. «Այդ երկրներում խորհրդարանն ընդունում է սահմանադրական փոփոխությունների նախագիծ, որով դրվում է հանրաքվեի՝ ժողովրդի կողմից հաստատման։ Կա իրավակարգավորում, որ  պետք է օրենքի ընդունման համար ՍԴ դիմել, 2 երկրում կա։ 2 երկրում ՍԴ-ն նման լիազորություն ունի՝ Ուկրաինա և Մոլդովա։ Եվ հենց այդ 2 երկրներում էլ ՍԴ-ի հետ կապված եղել է ճգնաժամ»։

Պատգամավորը նշեց, որ Հայաստանում ՍԴ ճգնաժամը շատ նման է Ուկրաինայում 2004 թվականին եղած ճգնաժամին։

«Երբ Կուչման դեռ նախագահ էր և երկրորդ ժամկետն էր ավարտվում, նախագիծ է ներկայացնում ՍԴ, որպեսզի եզրակացություն ստանա 3-րդ ժամկետով նախագահ ընտրվելու համար, այսինքն՝ իր իշխանությունն անվերջ երկարաձգելու։ ՍԴ-ն ասում է՝ այո, կարող եք, 3-րդ էլ, 4-րդ էլ։ Դրա արդյունքում Ուկրաինայում տեղի է ունենում հեղափոխություն, գալիս է նոր քաղաքական իշխանություն, նոր նախագահ և սկսվում են բարեփոխումներ։ ՍԴ-ն սկսում է իր գործիքակազմով խանգարել բարեփոխումների»,- ներկայացրեց Հովակիմյանը։

Ըստ պատգամավորի՝ ՍԴ-ն՝ ի դեմս Հրայր Թովմասյանի, ապահովել է Սերժ Սարգսյանի իշխանության երկարակյացությունը, և որպես պահապան գնացել է ՍԴ, որպեսզի էդ իշխանության հավերժությունն այնտեղ ապահովի։

«Հայաստանում տեղի է ունեցել թավշյա հեղափոխություն, և ՍԴ-ն իր գործիքակազմով սկսում է խոչընդոտել բարեփոխումներին»,-նշեց Հովակիմյանը։

Հարցին, թե կա՞ որևէ օրինակ, որ ՍԴ-ն խանգարել է բարեփոխումներ իրականացնելուն, Հովակիմյանը պատասխանեց՝ Երեկ ԱԺ ամբիոնից իմ ընկերները օրինակ բերեցին, ես հիմա դուրս եմ եկել քննարկումների էդ ամբողջ դաշտից, որովհետև շատ ծանրաբեռնված քննարկում էր. «Բայց էդ օրինակները կարող եք երեկվա նիստը նայել ու տեսնել, դրանք շատ առանցքային են։ Օրինակ, ԲԴԽ-ի մասին որոշումը, ըստ էության դատական համակարգում բարեփոխումների ճանապարհներից մեկը ուղղակի չորով փակում էր»։

Հովակիմյանը նշեց, որ Սահմանադրությունը չունի մեռած հոդված, ինչպես նշում էր ԱԺ «Բարգավաճ Հայաստանի» պատգամավոր Գևորգ Պետրոսյանը։

«Կլինի անցումային... Սահմանադրությունը չի կարող ունենալ մեռած հոդված։ Մայր փաստաթղթի որևէ հոդված՝ կլինի անցումային, ինքը մեռած հոդված չի կարող լինել։ Այ, որ ասում եք իրացված հոդված, դա էն դեպքում ա, եթե որևէ փոփոխություն այլևս չի կարող ազդել էն դաշտի վրա, որը իրավակարգավորում է։ Այլ կերպ ասած՝ եթե այս հանրաքվեն ընդունվի, այսինքն՝ տեղի ունենա այն փոփոխությունը, որը մենք առաջարկում ենք, դրանից հետո 213 հոդվածը ինչպես ուզում է փոփոխվի, այլևս չի կարող ազդել ՍԴ կազմի, մնացած խնդիրների վրա։ Այս դեպքում կարող ենք ասել, որ այն ամբողջությամբ իրացված է։ Այն ընդամենը սահմանում է ժամկետներ։ Դա միտումնավոր է այդպես արվել, որ եթե հանկարծ լինի այնպիսի վիճակ՝ ՍԴ-ն եթե ինչ-որ հարցում չենթարկվի Սերժ Սարգսյանին, էդ գործիքը իրենք գործածելու էին։ Խնդիրն այն է, որ ՍԴ-ն ուղղակի իշխանության դեմ է դուրս գալիս»,- ասաց նա։ 

Հարցին՝ արդյո՞ք կան խնդիրներ, որոնք կարող են խոչընդոտել հանրաքվեի անցկացմանը, պատգամավորը նշեց, որ առաջիկա օրերին ամբողջ իրավական ընթացքը կերևա. «Չի կարող ՀՀ օրենսդրության մեջ խնդիր լինել Սահմանադրությամբ ամրագրված ժողովրդի իշխանության իրացման համար, որովհետև ամբողջ օրենսդրությունը կոչված է ապահովել Սահմանադրության կատարումը։ Արդեն մենք մտել ենք իրավական կարգավորումների փուլ, նախ պետք է ԱԺ նախագահը ստորագրի, և 7-օրյա ժամկետում ուղարկի հանրապետության նախագահին։ Նախագահը ստանալուց հետո ունի եռօրյա ժամկետ՝ նշանակելու։ Այսինքն՝ էս իրավական ընթացք է»։

Հովոկիմյանը հիշեցրեց, որ վարչապետ Փաշինյանն իր երեկվա ԱԺ ելույթում ասաց՝ կողմ է հանրաքվեին։

Հարցին՝ կա՞ արդյոք վստահություն, որ ընտրելու իրավունք ունեցող ՀՀ քաղաքացիների 25 տոկոսը կմասնակցի ընտրություններին, և 30 հազար քաղաքացի «այո» կասի փոփոխություններին, Հովակիմյանը պատասխանեց՝ այո, այդ վստահությունը կա։

«ՀՀ քաղաքացին է իր քվեով, իր տեղամաս գնալով կամ հաստատելու մեր վստահությունը, կամ Աստված չանի վատ սցենարով գնա։ Մենք վստահ ենք, որ գնում ենք, ամեն դեպքում, երբ հանրաքվե գնա, մենք այդ հարցերի պատասխանները կստանանք։ Ես համոզված եմ, որ ՀՀ ժողովուրդը այլևս ունենալով լիարժեք իշխանություն, սկսելու է լիարժեք իր իշխանություն կիրարկել։ Տվյալ դեպքում շատ լավ է, որ մարդիկ բոլոր կարևոր դեպքերում գիտակցեն, որ իրենք են որոշում ընդունողը։ Երբ երկրի համար շատ կարևոր հարց է, քաղաքացիները հնարավորություն են ունենալու իրենց իշխանությունն իրացնելու։ Սա ժողովրդավարության թիվ մեկ սկզբունքն է, որը այլևս պահպանվելու է։ Ինձ մտահոգում է փաստը, որ իմ գործընկերները հանրաքվեին մասնակցությունը դիտարկում են՝ որպես բեռ՝ ժողովրդի ուսերին դրված։ Էս մտայնությունով ժամանակին ընտրություն էր կեղծվում, որ ասում էին՝ քաղաքացուն մի տանջեք, տնից մի հանեք։ Էդ ձևով իրենք քաղաքացու ձեռքից վերցնում էին իշխանությունը։ Սկսած 97 թվականից քաղաքացուն զրկեցին այդ իրավունքից, որը բերեց ընտրությունների կեղծման։ Սենց բերեցին, զրկեցին քաղաքացուն իշխանությունից՝ ասելով լավ, նեղություն չտանք քաղաքացուն։ Այլևս ոչ ոք քաղաքացուն չի տանելու ընտրական տեղամաս ու իր որոշումն ընդունելու։ Ով դրա հետ չի կարող համակերպվել, կարող ա դուրս գա քաղաքականությունից։ Ժողովուրդը պետք է իր իշխանությունն իրացնի»,- հավելեց նա։