Էլեկտրոնային սիգարետները վտանգավոր են ու վնասում են առողջությունը. հայտարարում է ԱՀԿ-ն
Էլեկտրոնային ծխախոտները վտանգավոր են և մեծացնում են սրտի հիվանդությունների և թոքերի հետ կապված խնդիրների ռիսկերը: Այսպիսին է Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության կոշտ նախազգուշացումը՝ էլեկտրոնային սիգարետների վերաբերյալ իր նորացված եզրակացության մեջ, որը հրապարակվել է ԱՀԿ կայքում հունվարի 29-ին։
Էլեկտրոնային սիգարետները սարքեր են, որոնք տաքացնում են հեղուկը՝ առաջացնելով նիկոտինային գոլորշի, որը կարող է լինել տարբեր համերի։ Էլեկտրոնային ծխախոտը կարող է լինել տարբեր ձևերի և չափսերի: Շատերն ունեն մարտկոց, ջեռուցման տարր և հեղուկը պահելու տեղ:
Էլեկտրոնային սիգարետները պարունակում են տարբեր քանակությամբ նիկոտին և վնասակար արտանետումներ, որոնք վտանգավոր են ոչ միայն այն օգտագործողի, այլ նաև շրջապատի, կամ ինչպես ասում են երկրորդային ծխողների համար։ ԱՀԿ-ն նշում է, որ անգամ այն էլեկտրոնային սիգարետներում, որոնք պնդում են, որ չեն պարունակում նիկոտին, հայտնաբերվել է այն։
Էլեկտրոնային սիգարետներն հատկապես ռիսկային են, երբ օգտագործվում են երեխաների և դեռահասների կողմից, քանի որ նիկոտինը խիստ կախվածություն է առաջացնում և ազդում երիտասարդների ուղեղի զարգացման վրա, որը շարունակվում է մինչև նրանց քսանամյակների կեսերը:
Ավելին, որոշ դեպքերում արձանագրվել է ապացույցների աճ, որ էլէկտրոնային սիգարետ ծխող անչափահասների մոտ կրկնապատկվում է հավանականությունը, որ կսկսեն ծխել սովորական ծխախոտ։ Ինչպես նաև շատ քիչ ապացույցներ կան, որ էլեկտրոնային ծխախոտը կարող է օգնել սովորական ծխողին հրաժարվել ծխելուց։
Էլէկտրոնային սիգարետի օգտագործումը, ինչպես ասում է ԱՀԿ-ն, մեծացնում է սրտի հիվանդությունների և թոքերի խանգարման վտանգը: Զգալի ռիսկեր է պարունակում այն օգտագործող հղի կանանց համար, քանի որ դրանք կարող են վնասել աճող պտղին:
ԱՀԿ-ն հորդորում է կառավարություններին՝ դիտարկել այս ապրանքների հարկումը նույն ձևով, ինչպես ավանդական ծխախոտը ու կարգավորել դրանց գովազդն ու օգտագործումը։
ԱՀԿ-ն հարց ու պատասխանի ձևով ցրում է էլեկտրոնային ծխախոտի անվնաս լինելու ողջ միֆը, նշելով, որ այժմ էլեկտրոնային սիգարետներն արգելված են ավելի քան 30 երկրներում, իսկ որտեղ արգելված չէ, խորհուրդ է տալիս ընդունել կարգավորումներ։
Կազմակերպության այս եզրակացությունը մինչ օրս ամենախիստն է՝ 2016 թ.-ին վեյփինգի հետևանքների վերաբերյալ նրանց ուսումնասիրությունից հետո, որում ասվում էր, որ էլեկտրոնային սիգարետը պետք է արգելվի փակ տարածքներում կամ այնտեղ, որտեղ արգելվում է ծխելը:
Մարդկանց մոտ ավանդական ծխախոտի հետ կապված մտահոգություններից է առաջացող ծուխը, սակայն էլեկտրոնային սիգարետի դեպքում էլ թութունը այրվելու փոխարեն տաքանում է, առաջացնելով գոլորշի, որն արդեն այն օգտագործողը կլանում է։
Նշվում է, որ ԱՄՆ Կառավարության հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման կենտրոնի (CDC) 2020թ.-ի հունվարի 14-ի տվյալներով, ԱՄՆ-ում վեյփինգի հետևանքով թոքային հիվանդությունների թիվը հասել է 2,668 ու գրանցվել 60 մահ։
Նախորդ ամիս հայտնի դարձավ, որ Մեծ Բրիտանիայի «Բժշկությունների և առողջության պահպանման միջոցների կարգավորող գործակալությունը» (MHRA) հետաքննում է երկրում էլեկտրոնային սիգարետից գրանցված 2 մահվան հանգամանքները, որոնցից մեկը 2010-ին է եղել, մյուսը 2019-ի նոյեմբերին։ MHRA-ի վերջին 5 տարիների ուսումնասիրությունները ևս փաստում են, որ վեյփինգն առաջացնում է մոտ 200 առողջական խնդիրներ՝ ներառյալ թոքաբորբ ու սրտային հիվանդություններ։
Լիվերպուլի համալսարանի պրոֆեսոր Սիմոն Քեյփուելը միանշանակ նշում է, որ վեյփինգը վտանգավոր է՝ ինչպես սովորական ծխախոտը։
Պրոֆեսորն անդրադառնում է տարբեր համերով էլեկտրոնային սիգարետներին, ասելով, որ դրանք պոտենցիալ վտանգ են ու տաքանալով այս նյութերը քայքայվում են բազում թունավոր քիմիական նյութերի, որոնցից որոշներն անգամ կարող են առաջացնել քաղցկեղ։ Այս մասին, սակայն, հասարակությունը քիչ է տեղեկացված։
Նախորդ տարի Ստենֆորդի համալսարանի հետազոտողները պարզել են, որ էլեկտրոնային ծխախոտի մեջ օգտագործվող համեմունքները վնասում են արյան անոթները, ինչը կարող է հանգեցնել սրտի հիվանդության կամ ինսուլտի:
Միևնույն ժամանակ Բիրմինգհեմի համալսարանի ուսումնասիրության արդյունքում պարզվել է, որ գոլորշիացված էլեկտրոնային հեղուկ հեղուկը նման ազդեցություն ունի թոքերի վրա։
Այնպես որ, ինչպես ասում է Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը, և ավանդական ծխախոտը, և էլեկտրանային սիգարետները առողջական վտանգներ են պարունակում ու ամենաապահով մոտեցումն է հրաժարվել երկուսից էլ։