Համացանց 13:36 17/02/2020 Հայաստան

Մյունխենյան բանավեճ․ ինչ մոռացավ ասել Նիկոլ Փաշինյանը

«Սիվիլնեթ»-ում հրապարակված հոդվածի հեղինակը՝ Կարեն Հարությունյանը վերլուծել է Գերմանիայում Փաշինյան-Ալիև բանավեճն ու առանձնացրել հայկական կողմի բացթողումները։

Նա գրում է.

«Մյունխենի անվտանգության համաժողովին Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ու Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը քննարկում-բանավեճ ունեցան։ Որ երկու ղեկավարների միջև հրապարակային բաց բանավեճ է տեղի ունենում, թերևս դրական է։ Սակայն քննարկման որակը լուրջ հարցերի տեղիք է տալիս մտածող մարդկանց շրջանում։

Քննարկումն ի սկզբանե դատապարտված էր ձախողվելու։ Դրանում նախևառաջ կար կազմակերպիչների, վարողի մեղավորությունը։ Փոխանակ քննարկման սեղանին դնելու դրական օրակարգ, փոխանակ շեշտը դնելու առաջ շարժվելու ու ապագայի վրա, վարող տիկինը երկու ղեկավարներին մղեց անցյալ։ Ալիևը հասավ 19-րդ դար, իսկ Փաշինյանը՝ ավելի հեռու՝ մինչև Պոմպեոս (որին, ի դեպ, Տիգրան Մեծը զիջեց իր գրաված հողերի մեծ մասը)։ Բանավեճն ավելի շուտ նման էր դպրոցականների լեզվակռվի՝ առանց հավասարակշիռ ու ծանր փաստարկների, որոնք դասագրքային պատմությունից ու կարծրատիպերից անդին են։

Եվ քանի որ քննարկումը կենտրոնացավ անցյալի վրա, թերևս կարևոր է, որ անցյալի անցքերն ու փաստերը Փաշինյանի կողմից ավելի լուրջ և մանրակրկիտ ուշադրության և սերտման արժանանան։

Հիմա՝ ըստ դրվագների․

Ալիևը ներկայացնում է 19-րդ դարի մերկապարանոց իր «փաստերը», իբր Ադրբեջանը Ռուսական կայսրությանը միանալուց հետո եղել է առանձին երկիր։

Փաշինյանը, փոխանակ հերքելու այս կեղծ պնդումները, փոխանակ հիշեցնելու Արցախի հայկական պետական միավորների՝ մելիքությունների, ռուս-պարսկական պատերազմին հայերի մասնակցության մասին, հեռանում է մ․թ․ա․ 1-ին դար՝ Տիգրան Մեծի մոտ։

Ալիևը խոսում է Խոջալուի մասին։

Փաշինյանը, փոխանակ հիշեցնելու Սումգայիթը, Կիրովաբադը, Մարաղան, վկայաբերում է ընդամենը «Արգումենտի ի ֆակտի» թերթին Ադրբեջանի նախկին նախագահ Մութալիբովի հարցազրույցը։ Ոչ մի խոսք այն մասին, թե ինչու Ադրբեջանը պատշաճ չի կազմակերպել իր բնակչության տարհանումը Խոջալուից։ 

Ալիևն ասում է՝ «նրանք քանդել են մեր մզկիթները, գերեզմանները, մշակութային վայրերը»։

Փաշինյանը չի հիշեցնում, որ ամբողջ աշխարհի աչքի առաջ Ադրբեջանը վերացրեց Յունեսկոյի ժառանգություն համարվող Ջուղայի խաչքարերը, իսկ հայերը Շուշիում վերականգնել են Գոհար տիկնոջ մզկիթը։ Նաև չի հիշեցնում, որ Ադրբեջան պետությունում արգելված է հայկական յան ազգանունով որևէ անձի մուտքը՝ անկախ քաղաքացիությունից։ Չի հիշեցնում Սաֆարովի մասին, Քյարամի մասին։

Ալիևը Խանքենդիի օրինակը բերելով՝ ասում է, թե Ղարաբաղում հայկական պատմական ժառանգություն չկա։

Փաշինյանն այս «պնդումն» անպատասխան է թողնում, չի հիշեցնում Բաքվի իշխանությունը մերժած Ղարաբաղի հայերի վեց համագումարների մասին։ Ամարասը, Գանձասարը, Դադիվանքը, հայոց միջնադարյան երկաթագիր գրերը վանքերի պատերից լուռ նայում են։

Ալիևն ասում է, որ Փաշինյանի երկու նախորդների հետ բանակցում էր, և ամենավճռական պահերին նրանք ի վերջո ուզում էին պահպանել ստատուս քվոն։

Փաշինյանը չի հիշեցնում, թե այդ ո՞վ էր, որ մերժեց Ընդհանուր պետությունը, Քի Վեսթը, Կազանը։

Ալիևն ասում է՝ առանց տարածքները վերադարձնելու չի կարելի խոսել կարգավիճակի մասին, շեշտադրում փուլային կարգավորումը։

Փաշինյանը չի հիշեցնում «այդքան վատ» Մադրիդյան փաստաթուղթը, որը փաթեթային լուծում է առաջարկում, և որին Բաքուն համաձայնել էր։

Ալիևն աասում է, թե Երևանի բնակչությունը 19-րդ դարում 70 տոկոս ադրբեջանցիներ էին, և նրանք ինքնորոշում չէին պահանջում։

Փաշինյանը չի հակադարձում սրան։ Չի հիշեցնում նաև, որ Մադրիդյան փաստաթղթում, որի հիմքի վրա Բաքուն համաձայնել է շարունակել բանակցությունները, նշված է պլեբիսցիտի միջոցով Լեռնային Ղարաբաղի ինքնորոշման իրավունքի մասին։ Փոխարենը Փաշինյանը նորից գնում է Տիգրան Մեծի մոտ, երբ «այս տարածաշրջանում միայն հայեր ու վրացիներ կային»։

Վարող տիկինը հարցնում է, թե ինչ պետք է անի միջազգային հանրությունը։

Ալիևն ասում է՝ միջազգային համայնքը պետք է վերահաստատի, որ Ղարաբաղն Ադրբեջանի մաս է։

Փաշինյանն ասում է՝ միջազգային համայնքը պետք է խստագույնս վերահաստատի, որ այս խնդիրը ռազմական լուծում չունի։ Պարոնա՛յք, միջազգային համայնքը ծակ պլաստինկայի նման դեռ շատ է վերահաստատելու դա։ Միգուցե արժե՞ր իրական, շոշափելի հարց բարձրացնել այս հեղինակավոր հարթակում՝ որ, օրինակ, միջազգային հանրությունը պետք է անմիջական ներգրավվածություն ու ներկայություն ունենա Արցախում՝ չսպասելով հակամարտության կարգավորմանը։ Չէ՞ որ Արցախում ապրող 150 հազար հայերի վրա էլ են տարածվում մարդու հիմնարար իրավունքներն ու ազատությունները։

Մյունխենյան այս քննարկմամբ Ղարաբաղի հարց չի լուծվելու։ Ոչ էլ այս բանավեճի ելքից կախված՝ փոխվելու են կողմերի դիրքորոշումները։ Սակայն եթե պատմության ու փաստերի նման իմացությամբ ու պոլեմիկայի նման մակարդակով են ընթանում ղարաբաղյան բանակցությունները փակ դռների հետևում, թերևս արժե մտահոգվել»։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

13:55
«Գոյ»-ի դերասանուհի. Հունվարի 30-ից օտարվել եմ իմ մասնագիտությունից
«Բառերով չեմ կարող նկարագրել, թե ինչ եմ զգում, որ չեմ կարողանում բեմ դուրս գալ։ Վերջին անգամ բեմ եմ դուրս եկել հունվարի 30-ին, խաղացել եմ...
Աղբյուր` Panorama.am
13:43
Նոյեմբերի 16-ին առանձին շրջաններում սպասվում է քամու ուժգնացում
Երևանում նոյեմբերի 13-ի ցերեկը, 14-ին, 15-ին, 18-ին, 16-ի գիշերը սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Նոյեմբերի 16-ի երեկոյան ժամերին, 17-ին և...
Աղբյուր` Panorama.am
13:29
Մինչև դեկտեմբերի 2-ըտեղամաս առ տեղամաս փակ է լինելու Շահումյան 4-րդ փողոցը
Ճանապարհաշինարարական աշխատանքներով պայմանավորված՝ սույն թվականի նոյեմբերի 14-ից մինչև դեկտեմբերի 2-ը՝ ժամը 08:00-ից մինչև 20:00-ն, տեղամաս առ...
Աղբյուր` Panorama.am
13:07
Կենտրոնի թաղապետարանի ձերբակալված պաշտոնյաները կալանավորվեցին
Հակակոռուպցիոն կոմիտեն Կենտրոն վարչական շրջանի աշխատակազմի պաշտոնյաներին կալանավորելու միջնորդություն էր ներկայացրել դատարան։ Քիչ առաջ...
Աղբյուր` Panorama.am
12:58
Անասնագոմի տանիքում բռնկված հրդեհի հետևանքով խոշոր եղջերավոր կենդանիներ են սատկել
Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն նոյեմբերի 13-ին, ժամը 07:02-ին ահազանգ է ստացվել, որ Ապարան քաղաքի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:47
Թոշակառուները պետք է գոհ լինեն, որ չեն առաջարկում բարձր կենսաթոշակ ստանալու համար ատեստացիա անցնեն. Գեղամ Նազարյան
«Հերոսը նա է, ով մարտի դաշտում վտանգում է իր կյանքը հանուն երկրի և պետության, սա քննարկման ենթակա չէ, թե հետո էլ ով է հերոս»,-ԱԺ-ում...
Աղբյուր` Panorama.am
12:30
ՈՒՂԻՂ. «Գոյ»-ի անձնակազմի բողոքի ակցիան ՄԻՊ գրասենյակի դիմաց
«Գոյ» թատրոնի անձնակազմը ՄԻՊ գրասենյակի դիմաց բողոքի ակցիա է իրականացնում։ Վերջին օրերին նստացույց իրականացրած դերասանները նշեցին,...
Աղբյուր` Panorama.am
12:18
Անմիջապես ազատ արձակել Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարությանը և մյուս բոլոր հայ գերիներին. ԱԺ հայտարարության նախագիծը
ԱԺ «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունները ներկայացրել են «Ադրբեջանում պահվող հայ ռազմագերիների...
Աղբյուր` Panorama.am
11:53
Վրաստանի նախագահական ընտրությունները կարող են տեղի ունենալ հունվարի սկզբին
Վրաստանում նախագահական ընտրությունները, ենթադրաբար, տեղի կունենան 2025 թվականի հունվարի սկզբին․ ՏԱՍՍ-ը գրում է, որ այդ մասին հայտնել է վարչապետ...
Աղբյուր` Panorama.am
11:37
Հորս ձերբակալությունը շատ հստակ ուղերձ էր՝ ոչ մի հայ անվտանգ չէ. Ռուբեն Վարդանյանի որդի
«Մենք պետք է ավելի շատ խոսենք քաղբանտարկյալների մասին, պետք է ավելի շատ ճնշում գործադրել Ադրբեջանի վրա»։
Աղբյուր` Panorama.am
11:31
«Զվարթնոց»-ում հայտնաբերել են օդանավակայանի աշխատակցի մարմինը
Նոյեմբերի 8-ին ժամը 12։10-ի սահմաններում ՀՀ Ներքին գործերի նախարարության ոստիկանության համայնքային ոստիկանության գլխավոր վարչության ...
Աղբյուր` Panorama.am
11:29
Ժամանակավորապես դադարեցվել է Հայաստան բնական գազի մատակարարումը
«Հյուսիսային Կովկաս — Անդրկովկաս» տարանցիկ մայրուղային գազատարի «Ղազախ — Սագուրամո» (DN 1000) հատվածում...
Աղբյուր` Panorama.am
11:08
Ադրբեջանը սպառնում է՝ ամենատարբեր միջոցներով հասնելու են Հայաստանի նկատմամբ ճնշումների և պատժամիջոցների. Աբրահամյան
«Հայաստանի իշխանությունը միակ բանը, որն անում էր, իրականությունից փախուստն էր»
Աղբյուր` Panorama.am
11:05
Քննարկվել են Հայաստանում «Ericsson»-ի գործունեությանը և համագործակցության հետագա հնարավորություններին վերաբերող հարցեր
Նախօրեին Շվեդիա այցի շրջանակներում ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հանդիպում է ունեցել Ստոկհոլմի քաղաքային խորհրդի նախագահ Օլլե Բուրելի հետ։...
Աղբյուր` Panorama.am
10:53
Բորբոսասնկեր, միկրոօրգանիզմներ «Ռագմակ»-ի գործարանի արտադրած տոմատում
Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի Երևանի կենտրոնի տեսուչները ստուգում են իրականացրել «Ռագմակ» ՍՊԸ-ին պատկանող պահածոների...
Աղբյուր` Panorama.am
10:49
Ի՞նչ պաշտոն է պատրաստել Թրամփը Իլոն Մասկի համար
ԱՄՆ 47-րդ նախագահ ընտրված Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ  SpaceX, Tesla և X ընկերությունների ղեկավար, միլիարդատեր Իլոն Մասկը...
Աղբյուր` Panorama.am
10:38
«Գոյ» թատրոնի անձնակազմն այսօր ակցիա կանի ՄԻՊ գրասենյակի մոտ
«Գոյ» թատրոնի դերասանները արդեն 6 օր է նստացույց են անում թատրոնի մուտքի մոտ։ Նրանց պահանջն է՝ «ԿԳՄՍ Նախարարությունից...
Աղբյուր` Panorama.am
10:33
Քաղաքացին ԱԺ շենքի մոտ սպառնացել բենզինը լցնել վրան ու պտուտակահանը մտցնել կոկորդը
Նոյեմբերի 12-ին ժամը 13:00-ին Ազգային ժողովի շենքին է մոտեցել մի քաղաքացի, ով իր բանավոր հայտարարությամբ հայտնել է, որ Գավառում ունի հողային...
Աղբյուր` Panorama.am
10:19
Հայաստանի հետ բանակցվող փաստաթղթի տեքստում որոշակի հարցեր կան. Հաջիև
Նա հայտնել է, որ Ադրբեջանն ու Հայաստանը հաջորդ ամիս կվերադառնան խաղաղության պայմանագրի տեքստի քննարկմանը։
Աղբյուր` Panorama.am
10:08
Ալեքս Սահակյանը կստանա միջազգային վարպետի կոչում
Ալեքս Սահակյանը շախմատի աշխարհի մինչև 18 տարեկան պատանիների առաջնության շրջանակներում հաղթահարեց 2400 վարկանիշային շեմը և քանի որ արդեն ունի...
Աղբյուր` Panorama.am
10:00
«Ադրբեջանը՝ COP29-ը հյուրընկալող հանցավոր պետություն». Արտակ Բեգլարյանի հարցազրույցը Ֆիգարոյին
Արցախ Միության նախագահ, Արցախի Հանրապետության նախկին պետնախարար և Մարդու իրավունքների պաշտպան Արտակ Բեգլարյանը հարցազրույց է տվել ֆրանսիական...
Աղբյուր` Panorama.am
09:37
Վթար Սեբաստիայի փողոցում. Մի քանի մարդ հոսպիտալացվել է
Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն նոյեմբերի 12-ին, ժամը 20:30-ին ահազանգ է ստացվել, որ Երևան քաղաքի Սեբաստիայի փողոցի թիվ 37 շենքի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:22
Նոյեմբերի 13-ին փոխանակման կետերում դոլարի և ռուբլու փոխարժեքներն աճել են, եվրոյինը՝ նվազել
ՀՀ բանկերում այսօր՝ նոյեմբերի 13-ին ժամը 09:00-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում 384.97 դրամ՝ նախորդ օրվա վերջի համեմատ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:18
Սյունիքի բարձրադիր գոտիներում մառախուղ է
Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհներն անցանելի են։ Սյունիքի մարզի բարձրադիր գոտիներում մառախուղ է: Լարսի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:13
Գերասիմ Վարդանյան. Իմ ու իմ ընկերների պայքարը բանտերով կանգնեցնել հնարավոր չէ
Դաշնակցական գործիչ Գերասիմ Վարդանյանի նկատմամբ խափանման միջոց տնային կալանքը փոխվել է։ Ֆեյսբուքյան գրառմամբ նա դիմել է ընկերներին....
Աղբյուր` Panorama.am
09:05
«Ժողովուրդ». Ինչու են Փաշինյանի թիկնապահ Գրիգոր Մանուկյանին կանչել դատարան
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթը տեղեկացավ, որ Նիկոլ Փաշինյանի թիկնապահ Գրիգոր Մանուկյանին...
Աղբյուր` Panorama.am
09:03
«Հրապարակ». Հայաստանը կողմ քվեարկելուց բացի նաև համահեղինակ է եղել ՄԱԿ-ում ընդունված ՌԴ բանաձևին
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Երեկ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի կոմիտեն ընդունել է նացիզմի հերոսացման դեմ պայքարի վերաբերյալ ՌԴ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:02
«Ժողովուրդ». Եվրոպամետ ուժերը արդեն իսկ պատրաստվում են «պլան Բ»-ի. Ի՞նչ են մտադիր անել
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթը տեղեկացավ, որ արտախորհրդարանական ուժերը «պլան Բ»...
Աղբյուր` Panorama.am
09:00
«Հրապարակ». Ինչ որոշում ունի ՔՊ-ն Սիրունյանի ԲԴԽ անդամ դառնալու հարցում
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «ԱԺ-ն այս շաբաթ կընտրի ԲԴԽ անդամ: ՔՊ-ն առաջադրել է նախկին դատախազ, այժմ փաստաբան, 2018-ից...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Կառավարության համար ՀՀ ո՞ր քաղաքացիներն են համարվելու իրական Հայաստանի քաղաքացիներ. Ռուստամյան
10:59 13/11/2024

Կառավարության համար ՀՀ ո՞ր քաղաքացիներն են համարվելու իրական Հայաստանի քաղաքացիներ. Ռուստամյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}