Ձեր վստահելի աղբյուրը

Մյունխենում Փաշինյան-Ալիև «թոք-շոուի» կազմակերպիչների համար կարևոր էր հանդիպման փաստը, իսկ թե ինչ էին խոսում երկրների ղեկավարները, նրանց համար կարևոր չէր։ Այս մասին այսօր ասաց քաղաքագետ Ալեքսանդր Իսկանդարյանը՝ անդրադառնալով Մյունխենի անվտանգության համաժողովի շրջանակներում Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ու Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի՝ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության թեմայով քննարկմանը։

Իսկանդարյանը նշեց, որ, որքան հիշում է, նախկինում բաց ռեժիմով հանդիպում եղել էր Ռոբերտ Քոչարյանի ու Հեյդար Ալիևի միջև։

Քաղաքագետը նշում է, որ հանդիպման այս փաստը տեղավորվում է լրագրողների փոխանակման, հումանիտար շփումների տրամաբանության մեջ, ևս մեկ անգամ կրկնելով, որ սա անհրաժեշտ էր կազմակերիչներին, իսկ թե ինչ էին ասում  նրանք,  պատմությանը հղումներով, սրահում նստածներին հասկանալի չէր։  

«Երկրորդ կարևոր հանգամանքն այն էր, որ ցույց տվեց, թե որտեղ ենք մենք գտնվում Ղարաբաղյան հարցի կարգավորման հարցում։ Այն խոսակցությունները, թե հակամարտությունը կարող է լուծվել, թե կողմերը միգուցե կարող են գնալ ինչ-որ փոխզիջումների, ակհայտ է, որ այդպես չէ։ Պարզ է, թե որքան տարբեր են քննարկումները երկու երկրներում»,- ասաց Իսկանդարյանը։

Իսկանդարյանը նշեց, որ Ալիևն ասում էր այն, ինչ ադրբեջանցիներն ասում են տասնամյակներ, թե պատրաստ են կոմպրոմիսի, իսկ կոմպրոմիսն էլ Ղարաբաղի վերադարձն է Ադրբեջանի կազմ։

«Այս մասին Ալիևը ուղիղ հայտարարեց։ Միաժամանակ մենք գիտենք, որ շարունակվում է Մինսկի գործընթացը՝ Մադրիդյան փաստաթղթի շուրջ, որը հենց այն գաղափարն է, որ կարգավորումը պետք է ներառի ինչ-որ հողերի բաժանում, որ մի մասը մնա Արցախին, մի մասը պետք է վերադարձվի Ադրբեջանին, որի դիմաց տեղի ունենա Արցախի անկախության ճանաչումը կամ միացումը Հայաստանին։ Սա այն է, որի շուրջ տարվում են բանակցությունները։ Սա հասկանալի է, ուրիշ բան է, որ այդ բանակցությունները ոչ մի բանի չեն բերում»,-ասաց Իսկանդարյանը, հավելելով, որ հարցի կարգավորման վերաբերյալ էական բանակցությունները տեղի էին ունեցել 2011թ․-ին Կազանում, իսկ դրանից հետո տեղի է ունենում ոչ թե կոնֆլիկտի կարգավորման, այլ կոնֆլիկտի կառավարման բանակցություններ։

Իսկանդարյանը նշեց, որ Ադրբեջանի մոտեցումը, թե Ղարաբաղը պետք է վերադառնա իր տարածք՝ ինքնավար կարգավիճակով, կամ Հայաստանի մոտեցումը, որ ամեն ինչ կմնա այնպես, ինչպես կա ու այն կճանաչեն ադրբեջանցիները, երկուսն էլ իրատեսական չեն։

Բանակցային գործընթացում Արցախի ներգրավման հետ կապված՝ քաղաքագետը նշեց, որ այն ևս իրական չէ նաև այն պատճառով, որ Ադրբեջանը չի ցանկանում հակամարտության կարգավորում։

«Եթե Ադրբեջանը ցանկանար ինչ-որ կոմպրոմիսով կարգավորում, ապա հենց իրեն պետք կլիներ, որ Ղարաբաղը լիներ բանակցային սեղանի շուրջ, քանի որ առանց արցախցիների լուծել հարցը, որը վերաբերում է իրենց, ուղղակի հնարավոր չէ»,-ասաց Իսկանդարյանը։

Հարցին, թե արդյոք արժեր մասնակցել նման ռեալիթի-շոուին, քաղաքագետն ասաց, որ միջազգային փորձը ցույց է տալիս, որ այն հակամարտություններում, որտեղ  չկան շփումներ կողմերի միջև, ավելի վատ զարգացումներ են ունենում, քան այն դեպքերում, երբ այդ շփումները կան։