«Մոնա Լիզայի» վրայի ճաքերը պաշտպանում են կտավը
Եվրոպայից և ԱՄՆ-ից քիմիկոսները պարզել են, որ իտալացի վարպետների շատ կտավները կարող էին ապրել մինչև մեր օրերը նույնիսկ եթե դրանք պահեին «ոչ թանգարանային» պայմաններում ի շնորհիվ փոքր ճաքերի, որոնք ծածկում են «Մոնա Լիզայի» կամ Վերածնունդի դարաշրջանի այլ գլուխգործոցներ։ ՏԱՍՍ-ի հաղորդմամբ, գիտնականների եզրակացությունը հրապարակել է Heritage Science ամսագիրը։
«Մենք պարզել ենք, թե ինչպես են այդ կտավները մնում կայուն, եթե նույնիսկ դրանք պահպանվել են ոչ իդեալական պայմաններում։ Մենք հույս ունենք, որ այդ գիտելիքները կօգնեն թանգարաններում և պատկերասրահներում ստեղծել ջերմաստիճանի հսկման ավելի էժան համակարգեր»,- ասել է լեհ քիմիկոսներից Լուկաշ Բրատաշը։
Վերջին տարիներին պատմություն և արվեստաբանություն ավելի հաճախ է թափանցում քիմիան, ֆիզիկան և այլ ճշգրիտ գիտություններ՝ թույլ տալով տեսնել արտեֆակտների և արվեստի հուշարձանների ներսում այն, ինչը համարվում էր կորած ժամանակի կամ հենց դրանք ստեղծողների կամքով։
Ավելի վաղ գիտնականները կարծում էին, որ այդ նկարները պատված են ճաքերով այն պատճառով, որ ջերմաստիճանի և խոնավության փոփոխությունները հանգեցնում են դրանց ամենացածր շերտի ընդլայնմանը։ Շատերն անցանկալի էին համարում լրացուցիչ ճեղքերի առաջացումը նկարների վերին շերտում, քանի որ դրանք տեսականորեն պետք է նպաստեին գոլորշու ներթափանցմանը գրունտային շերտի մեջ և արագանցնեին նկարի ոչնչացումը։ Նման նկատառումներից ելնելով ՝ աշխարհի ամենամեծ թանգարանները պահպանում են ջերմաստիճանի մշտական մակարդակը (21 աստիճան ջերմաստիճան) և խոնավությունը (45-55%):
Լեհ քիմիկոսները և նրանց գործընկերները ԱՄՆ-ից ու Ֆրանսիայից ստուգեցին, թե արդյոք անհրաժեշտ է իրականում այդպես վարվել։ Նրանք ուսումնասիրության արդյունքում եկել են եզրակացության, որ նման ճեղքերը չեն հանգեցնի «Մոնա Լիզայի» կամ այլ նարների ոչնչացմանը, ընդհակառակը՝ օգնում է նրանց, ճեղքերը նվազեցնում են կտավի ներսի մեխանիկական լարվածությունը։