Սումգայիթի վերապրած. Աչքիս դեմն է, թե ինչպես երկու ամսական երեխային այրեցին գազօջախի վրա
Ադրբեջանի կողմից կազմակերպած սումգայիթյան ջարդերից տուժածները, զոհվածների հարազատները, քաղաքացիներ, պատգամավորներ այսօր այցելեցին Ծիծեռնակաբերդ՝ ջարդերի զոհերի հիշատակը հավերժացնող հուշարձանին ծաղիկներ դնելու։
Սումգայիթի, ապա Բաքվի ջարդերի ականատես Միշա Աբրահամյանն ասում է՝ տեսածը մոռանալ չի կարող. «Մեքենաներն այրեցին, երկու ամսական երեխային գազօջախի վրա այրեցին, ընտանիքներ սպանեցին... էդ ամեն ինչն աչքիս առաջ է։ Մի քանի տարի առաջ Կիրովաբադում, Սումգայիթում, Շուշիում հայերն ու թուրքերն իրար հետ էին ապրում, եթե ամբողջությամբ հայերին սպանեցին, համերաշխությունը ո՞րն է։ Կամ ասում են՝ տարածքներ խաղաղության դիմաց։ Էն ժամանակ հինգ հոգի են սպանել, հիմա հարյուր հոգի են սպանելու, ո՞վ է պատասխան տալու»։
Նա պատմում է՝ հայ ընտանիքների տների պատերին ու դռների վրա խաչեր էին նկարում, որպեսզի մյուսներն էլ իմանային, այդտեղ հայեր են ապրում։
«Դուք տեսաք, թե Թալիշում ինչպես էին վարվել խաղաղ բնակիչների, ծերերի հետ։ Պատկերացրեք, թե ինչեր են արել Սումգայիթում, Բաքվում։ Նրանք երեխա, տարեց չեն նայում։ Նրանք մեր ազգի նման հումանիտար չեն»,- ասում է Միշա Աբրահամյանը։
Կարինե Մելքումյանը Սումգայիթում կատարվածը որակում է իրական ցեղասպանություն, անմեղ մարդկանց սպանում էին միայն հայ լինելու համար։
«Երեք օր սպանում էին հայերին, որևէ մեկն օգնության չէր հասնում, դա նախապատրաստված գործողություն էր։ Բոլորը նույն հագուստով էին, բոլորի ձեռքում դանակներ էին, արմատուրաներ, քարեր, բենզին, հայերի անունների ցուցակներ։ Նրանք մտան մեր տուն, հիշում եմ՝ երկուշաբթի էր, սպանեցին մեր ողջ ընտանիքին, որևէ մեկին չխնայեցին, մենք հրաշքով փրկվեցինք»,-ասում է վերապրած կինը։
Երկու հարսներին, եղբոր երեխաներին փրկել կարողացել է տալը։
«Ոստիկանները, խորհրդային բանակը նայում էր, թե ոնց էին մեզ կոտորում։ Նրանք մեզ օգնելու հրաման չունեին։ Ի՞նչ ասեմ, դա հայերի սպանություն էր։ Սումգայիթում տեղի ունեցածը պետք է որակվի ցեղասպանություն ու ճանաչվի նախ Հայաստանի կողմից»,- ասում է կինը։
«Ընդդեմ իրավական կամայականությունների» ՀԿ նախագահ Լարիսա Ալավերդյանն ընդգծում է՝ 30 տարի է ինքը պնդում է, որ Սումգայիթի ջարդերից փրկվածները, դրանց հետևանքով ընտանիք կորցրածները պետք է վերցվեն հատուկ սոցիալական հոգածության ներքո։
«Ճիշտն ասած, ես ամոթով եմ նայում Սումգայիթից փրկվածների աչքերին, որ չենք կարողանում դուրս գալ խորհրդային բանաձևից։ Եթե մենք չենք տալիս նրանց հատուկ կարգավիճակ, ապա ընդունում ենք խորհրդային դատարանի այն բանաձևը, որ դրանք եղել են խուլիգանական դրդումներով գործողություններ։ Ես դա մերժում եմ, ի վերջո, այդ ամենը տեղի է ունեցել աշխարհի աչքի առաջ։ Ես պնդում եմ, որ տեղի ունեցածը ցեղասպանություն է»,- ասաց Լ. Ալավերդյանը։
Հայաստանի առաջին ՄԻՊ-ն այն համոզմանն է, որ Ադրբեջանի հանցագործության վերաբերյալ առկա փաստերը բավարար են իրավաբանական վերջնական ձևակերպում տալու համար, պետք է վերջ դրվի ադրբեջանական ստի վրա հիմնված քարոզչությանը, ապա դիմել դատարան։
«Դա չանելը նշանակում է մարդու իրավունքների ոտնահարում անգործությամբ»,- ընդգծեց ՀԿ նախագահն ու իշխանություններին կոչ արեց այս ուղղությամբ քայլեր ձեռնարկել։
Հարակից հրապարակումներ`
- Արցախի ԱԳՆ. Այսօր էլ Ադրբեջանը շարունակում է հայերի նկատմամբ այլատյացության սերմանման քաղաքականությունը
- Երկրի բարձրագույն ղեկավարությունը հարգանքի տուրք մատուցեց Սումգայիթի զոհերի հիշատակին
- ՀՀ ԱԳՆ.Երեք տասնամյակի ընթացքում անփոփոխ են մնացել Ադրբեջանի՝ հայերի հանդեպ ունեցած ցեղասպան մտադրությունը
- Արտակ Բեգլարյան. «Սումգայիթի ոճրագործությունը ադրբեջանահայության ցեղասպանության միայն մեկ դրվագն էր»
Լրահոս
Տեսանյութեր
Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան