Բեքարյան. Ղարաբաղյան կոնֆլիկտի կարգավորման գործընթացի տեսանկյունից շունը տիրոջը չի ճանաչում
«Մենք ունենք բավականին մեծ ռիսկ կամ մարտահրավեր Արցախի հարցում, որը միշտ ենք ունեցել, բայց ինչ-ինչ գործոնների արդյունքում, նույն Սիրիայի խնդրով, ռուս-թուրքական բավականին խիստ հակասություններով պայմանավորված, այս ռիսկը բազմապատկվել է»,-«Ռուս–թուրքական հարաբերությունների ներկա փուլը և դրա հնարավոր ազդեցությունը Արցախի վրա» խորագրով քննարկման ժամանակ ասաց վերլուծաբան Կարեն Բեքարյանը։
Նրա խոսքով, շատ են դեպքերը ռեալ պոլիտիկում, երբ կողմերից մեկի կարճաժամկետ շահը կարող է համընկնել մյուս կողմի միջնաժամկետ կամ երկարաժամկետ շահերի հետ. «Եթե Թուրքիան կարող է ղարաբաղյան հարցի ներքո սադրանքի գնալ իմիջը, դեմքը պահելու, շահեկան վեկտորներ ձեռք բերելու համար, չպետք է բացառել, որ սա կարող է մյուս խաղացողներին, այդ թվում մեզ համար կարևոր, միջնաժամկետ շահերի հետ հատում ունենալ: Առաջին հայացքից թվում է, թե Թուրքիան իր համար խնդիր է լուծում, բայց իրականում, իրենց համար խնդիր լուծեն մի քանիսն առվազն»:
Վերլուծաբանն ընդգծեց, որ սա այն սցենարն ու ուղղությունն է, որի համար պետք է լինի նորմալ պլանավորում:
Որպես հաջորդ խնդիր Կ. Բեքարյանը նշեց, որ Միացյալ Նահանգները թևակոխում է նախընտրական քարոզարշավի կուլմինացիոն շրջան, որով էլ քաղաքական շահերի ընթացքը, սպասարկումը դառնում են արդեն նախընտրական գործընթացի դրոշմը կրող՝ դրանից բխող բոլոր հետևանքներով:
«Մենք ունենք բավականին հետաքրքիր իրավիճակ Ռուսաստանում: Հաշվի առնելով սահամանադրական փոփոխությունների փաթեթը, դրան՝ հանրության երևացող, դեռևս չերևացող արձագանքները, դրա հետ մեկտեղ՝ ուշադրություն շեղող գործոնի հետ, որն ինչ-ինչ հարցերում կարող է ինչ-ինչ սրբագրումներ մտցնել առօրյա նախատեսված ընդհանուր քաղաքական գծի և կյանքի մեջ»,- ասաց նա:
Կ. Բեքարյանը նշեց, որ ունեն բավականին հետաքրքիր վիճակ Թուրքիայում, որտեղ նախագահ Էրդողանի վարկանշնի նվազում կա, իսկ Էրդողանի համար սեփական և սեփական քաղաքական ուժի իշխանությունը պահելու խնիրդը նույն իմիջային ու դեմք պահելու խնդրի հետ բավական մեծ հատում է տալիս հենց այս կարճ ժամանակահատվածում:
Ըստ նրա, բավականին հետաքրքիր իրավիճակ է Ադրբեջանում, երբ տնտեսական մի շարք գործոնների համադրումը շատ արդիական է դարձնում ուշադրությունը շեղելու որևէ գործողություն իրականացնելու առումով:
Վերկուծաբանի գնահատմամբ, բավականին հետաքրքիր իրավիճակ է նաև Եվրամիությունում, որը կարելի է պայմանավորել մի շարք գործոններով, այդ թվում նրանով, որ ԵՄ-ն հերթական անգամ մտնում է մի շրջափուլ, որտեղ ամենակարևորը լինելու են իր ներքին խնդիրները. «Եթե նայում ենք ԵՄ-Թուրքիա դիալոգ կոչվածին, ապա կտեսնենք, թե ԵՄ-ն ինչ վտանգի առաջ է կանգնում փախստականների, միգրացիոն հոսքերի առումով, որոնք էլ իրենց հերթին բերեցին այս վերջին սրացումները, Սիրիայի իրավիճակը»:
Կ. Բեքարյանի խոսքով, եվրոպական ավանդական դաշնակիցների առումով Հայաստանն ունի բավականին տրանսֆորմացվող իրավիճակ ՀՀ-ի՝ այս վերջին իշխանությունների տարիներին կատարած աշխատանքի առումով:
Խոսելով ղարաբաղյան հիմնախնդրի կարգավորման գործընթացի, վերլուծաբանն ասաց. «Ղարաբաղյան կոնֆլիկտի կարգավորման գործընթացի տեսանկյունից ունենք բացահայտ քաոտիկ վիճակ, որտեղ «շունը տիրոջը չի ճանաչում»: Իհարկե, այս իրավիճակը շատ ավելի զգայուն, շատ ավելի վտանգներով լի է դարձնում իրավիճակը, երբ ինչ-որ տարաբնույթ մտքեր, էլեմենտներ «փորձարկվում» են և այդ փորձարկումների ժամանակ չկա ռիսկերի գնահատման գործընթաց: Այս ամենի փոխկապակցվածության օրինակներից էր Էրդողան-Պուտին մոսկովյանի հանդիպումից շատ կարճ ժամանակ առաջ ԵԱՀԿ Մինսկի համանախագահների այցն Անկարա և հանդիպումը Չավուշօղլուի հետ, որից հետո եղավ Չավուշօղլուի թվիթերյան լուսանկարով գրառումը՝ Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության մասին:
Եթե սա տարբերություն չէ, ուրեմն մենք ամեն ինչին նայում են մատների արանքով: Սա իրականում բավականին մեծ տարբերություն է: Այս ամենը մեր արտգործնախարարության ու անձամբ արտգործնախարարի լռության պայմաններում է: Խոսքը չի վերաբերում արձագանքին, որ աստվածաշնչյան գրառումով արձագանք եղավ, խոսքը վերաբերում է կանխարգելիչ աշխատանքի բացակայությանը, իրավիճակին չտիրապետելուն, ձեռքը զարկերակին չպահելուն, ամեն ինչին մատների արանքով նայելուն՝ ներառյալ սեփական պետության, հայկական պետությունների և դրանց անվտանգության խնդիրները»:
Վերլուծաբանի խոսքով, Ադրբեջանը փորձում է այս ընդհանուր իրավիճակից հնարավորինս իր օգուտները քաղել, դիվիդենտները ձեռք բերել:
«Մեր արտգործնախարարությունը հիմա զբաղված են «ավելի կարևոր գործերով»՝ աշխարհով մեկ ման գալով և բոլորին համոզել փորձելով, որ մենք Սահմանադրական դատարանի հետ կապված հանրաքվեն, որ իրականացնում ենք, մեզ դրա համար շատ պետք չէ մեղադրել, նեղել, քննադատել: Սա այսօր դարձել է Հայաստանի իշխանության առաջին խնդիրը, բայց այնպիսի տարողունակությամբ, որ մեկ-մեկ թվում է՝ միակ խնդիրը: Առավել քան վստահ եմ, որ այս ամենի համար գալու է պատասխան տալու ժամկետը՝ կոնկրետ անձանցով, իրենց պատասխանատվության ուղղություններով, ոլորտներով»,- նշեց նա:
Կարեն Բեքարյանը ելույթի վերջում ասաց ասաց, որ այսօր աշխարհի համար թիվ մեկ կարևորագույն խնդիրը, օրակարագը կորոնավիրուսն է, տարածաշրջանի համար սրացումն է, որը կա Մերձավոր Արևելքի տարբեր օջախներում, շատ ցայտուն՝ Սիրիայում, ՀՀ իշխանությունների համար այս թեմաներն ուղղակի չկան:
«Եթե այս ամենին նայում ենք, թե ինչ ժամանակահատվածում, ինչ ենք անում, լրացուցիչ ապշելու գործոն է ավելանում. ինչ կարգի չպետք է գնահատես ռիսկերը, չունենաս սրա համար ինստիտուտներ, լինես ապաշնորհ կամ ինչ կարգի չսիրես քո երկիրը, պետությունը ու հանրությանը, որ վերցնես հանրաքվե նշանակես այն ժամանակ, երբ կա այս ողջ սրացումների ֆոնը, իսկ հայկական երկրորդ պետությունում կայանալու է խորհրդարանի և նախագահի ընտրություններ»,- ասաց Բեքարյանը:
Նրա կարծիքով, բոլորի՝ վերլուծական ընկերակցության, լրատվամիջոցների, քաղաքացիական դաշտի, ակադեմիական շրջանակների պարտքն այս պահին կայանում է նրանում, որ աշխարհն ու մեր շուրջը պետք է ընկալեն, որ այստեղ ապրող հանրությունը, ժողովուրդն իր բոլոր ինստիտուտներով ունի ադեկվատություն, իրավիճակի գնահատման հնարավորություն, սեփական երկիրն ու պետությունը սիրում է այնքան, որ չի կարելի այդ ամենը նույնացնել իշխանության մի քանի ներկայացուցչի կամ իշխանության հետ, որոնք այսօր ուղղակիորեն մեր ազգային ու պետական շահերը խարխլելով տանում են անապատացման:
«Սա մեր առաջին անելիքն է՝ օգտագործելով հնարավոր գործիքակազմը, որը նախատեսված է օրենքով, ավանդույթներով, գործընկերային կապերով»,- ասաց վերլուծաբան Կարեն Բեքարյանը:
Հարակից հրապարակումներ`
- Վարդան Ոսկանյան. Հայ-իրանական սահմանի որևէ փոփոխություն հօգուտ Ադրբեջանի չի բխում Իրանի շահերից
- Քաղաքագետ. Լեռնային Ղարաբաղն այն թույլ օղակն է, որտեղ Թուրքիան կարող է գոտկատեղից ներքև հարվածել Ռուսաստանին
- Ռուբեն Մելքոնյան. Թուրքիայի ընդգրկումն արցախյան հարցում կարող է ունենալ և ռազմական, և քաղաքական բաղադրիչ
- Անդրանիկ Թևանյան. Մարտահրավերները թողած՝ Հայաստանի իշխանությունը զբաղված է նեղ քաղաքական խնդրով
Լրահոս
Տեսանյութեր
Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան