Ձեր վստահելի աղբյուրը

«ՏՄՊՊՀ-ն դեռևս ուսումնասիրությունը չի ավարտել, ուստի «Յուքոմի» և «Բիլայնի» համակենտրոնացումը թույլ տալու կամ չտալու վերաբերյալ որևէ որոշում դեռևս չկա»,- այսօր հրավիրված մամուլի ասուլիսի ընթացքում ասաց ՏՄՊՊՀ նախագահ Գեղամ Գևորգյանը։

Նա վստահեցրեց, որ երեկ «Յուքոմ»-ում տեղի ունեցածը որևէ կապ չունի ՏՄՊՊՀ-ի հետ. «Ընկերությունների համակենտրոնացման հայտը եղել է նախորդ տարվա վերջին, և քննարկումներ են սկսվել, որոնք դադարեցվել են մարտի 19-ին՝ կորոնավիրուսի տարածման պատճառով։ Հանձնաժողովը դեռևս որևէ որոշում չունի»։

Ըստ Գևորգյանի, եթե երկու ընկերությունները միանան և կենտրոնացվածության բարձրացում լինի, ապա պետությունը պետք է կարգավորման հստակ սխեմա ունենա, որպեսզի հեռահաղորդակցության ոլորտի աշխատանքները անխափան լինեն։

Անդրադառնալով արտակարգ իրավիճակի պայմաններում ապրանքային շուկաների ուսումնասիրությանը՝ Գևորգյանը տեղեկացրեց, որ խոշոր տնտեսվարող սուբյեկտների մոտ առկա պաշարների մասով անհանգստանալու կարիք չկա, ինչ վերաբերում է գնային դինամիկային, ապա վերջին երկու օրերին գների նվազման միտում է նկատվում։

«Դա չի նշանակում, որ գները եկել են փետրվարի մակարդակին, բայց գների պիկը իջնում է։ Կարագի գինն, օրինակ, փետրվարի 26-ին եղել է 3730 դրամ, պիկը եղել է մարտի 27-30-ն ընկած ժամանակահատվածում՝ 3870 դրամ, իսկ այսօր կարագի մանրածախ գինը 3790 դրամ է։ Բուսական յուղը ևս  705 դրամ է եղել ուսումնասիրման ժամանակահատվածում, պիկը եղել է 735 դրամ, իսկ ապրիլի 9-ի դրությամբ՝ ձեթի գինը 710 դրամ է»,- ներկայացրեց Գևոգյանը։

Նա նշեց, որ նկատվում է որոշակի ցիտրուսային մրգերի գների բարձրացում։ Օրինակ, նարնջի գինը բարձրացել է, իսկ մանդարինինը՝ նվազել  60 դրամով, սակայն այն դեռևս հեռու է փետրվարի գներից։

«Տեղական արտադրության ապրանքների գները, բնականաբար նվազում են, կախված սեզոնային բնույթից։ Լոլիկի ու վարունգի գինը նույնիսկ ցածր է փետրվարին եղած գնից, ինչը բնական է։ Ինչ վերաբերում է ալյուրին, ապա ապրիլի 8-ի դրությամբ, մեկ կգ ալյուրի գինը 5 դրամով նվազել է՝ 290 դրամից դառնալով 285 դրամ։ Նախնական գինը եղել է 275 դրամ։ Հացի գինը Երևան քաղաքի խոշոր ցանցերում որևէ կերպ չի փոխվել։ Հետաքրքիրն այն է, որ նախքան պանդեմիան արդեն իսկ ալյուրի գինը մարտի 14-ին բարձրացել էր 5 դրամով»,- ներկայացրեց Գևորգյանը։

Անդրադառնալով վերջերս Վանաձորում հացի գնի բարձրացման խնդրին՝ Գևորգյանը տեղեկացրեց, որ հանդիպում են ունեցել Վանաձորի հաց արտադրողների հետ, և պարզվել է, որ հանրապետության մասշտաբով Վանաձորում հացի գինն ամենացածրն է եղել. «Այնտեղ գործում են 40-ից ավելի տնտեսվարող սուբյեկտներ, դաշտը մրցակցային է, չկան խոշոր սուբյեկներ, որոնք ունեն գերիշխող դիրք։ Իսկ այս օրերին հացի գնի բարձրացումը պայմանավորված է եղել մի շարք հանգամանքներով՝ ալյուրի գնի բարձրացում, հացի ավելի պաշտպանված փաթեթավորում, սպառման ծավալների նվազում։ Եվ միայն մեկ-երկու տեսակի մատնաքաշի գինն է բարձրացել, հակառակ դրան՝ իջել է լավաշի գինը»։

Գևորգյանը նշեց, որ 2018 թվականի գների հետ համեմատություն է անցկացվել և պարզվել, որ օրինակ, շաքարավազի գինը 2018 թվականի նույն ժամանակահատվածում եղել է 380 դրամ, կարագը  4700-5000 դրամ, իսկ ձուն եղել է 60-70 դրամ։  Ըստ Գևորգյանի, 2020 թվականին ապրանքների գներն ավելի քիչ են բարձրացել, քան նախորդ տարիներին։

Ինչ վերաբերում է ձվի գնին, ապա Գևորգյանը հայտնեց, որ ձվի միջին ինքնարժեքը 36 դրամ է, հիմա այն վաճառվում է 46 դրամով։

ՏՄՊՊՀ նախագահը տեղեկացրեց, որ հանձնաժողովը տարբեր ապրանքային շուկաներում՝ շաքարավազ, ալյուր, ձեթ, հավի միս և այլն, վարույթներ է հարուցել։

«Հանձնաժողովը ուշի ուշով հետևում է գների դինամիկային, և չի լինի տնտեսվարող սուբյեկտ, ով կխախտի օրենսդրությունը և պատասխանատվության չի ենթարկվի, ավելին, հանձնաժողովը արդեն որոշել է՝ արտակարգ դրության պայմաններում տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին օրենսդրության խախտումը կդիտարկվի ծանրացնող հանգամանք, որի մասին զգուշացումը տրամադրվել է բոլորին»,- շեշտեց Գևորգյանը։

ՏՄՊՊՀ նախագահը պատասխանեց նաև լրագրողների հարցերին։

Հարց. Եթե պարզվի, որ խոշոր տնտեսվարողները ապրանքների գները բարձրացրել են համաճարակի պատճառով, ի՞նչ քայլեր է անելու հանձնաժողովը։

Գևորգյան. Բոլոր խախտումների դեպքում հանձնաժողովն արձագանքում է նույն կերպ՝ օրենսդրությանը համապատասխան պատասխանատվության է ենթարկվում, իսկ այդ պատասխանատվության չափերը մեծ են։ Հակամրցակցային համաձայնությունների դեպքում, օրինակ, համաձայնության եկած սուբյեկտը կարող է քրեական պատասխանատվության ենթարկվել, անբարեխիղճ մրցակցության դեպքում կարող է նախորդ տարվա հասույթի 5%-ի չափով տուգանվել։

Հարց. Ի՞նչ ազդեցություն կունենա արտարժույթի տատանումը և դրամի ամրապնդումը ապրանքների գների վրա։

Գևորգյան. Ապրանքների գնի վրա էական ազդեցություն ունի արտարժույթը։ Ներմուծվող ապրանքները գերազանցապես ձեռք են բերվում դոլարով, և դրա թանկացումը կարող է ազդեցություն ունենալ ապրանքի գնի վրա։ Ամբողջ աշխարհում այդ նույն մոտեցումն է։ Արտարժույթի նվազման դեպքում ցածրանում է նաև ներկրվող ապրանքի գինը։

Հարց. Մարդիկ ահազանգում են, որ թանկացել է ոսպը, հնդկաձավարը, ձեթը նաև ձուն։ Հնարավո՞ր է վերահսկել առաջին անհրաժեշտության ապրանքների գնաճը։

Գևորգյան. Մենք բնականաբար հսկում ենք գների դինամիկան, բայց ոչ գնաճը։ Ինչ վերաբերում է վերին գին սահմանելուն, նման փորձ մի քանի երկիր ունեցել է, բայց ժամանակը ցույց է տվել, որ դա սխալ է։ Քանի որ հնարավոր է այդ գնով չկարողանան ապրանք ձեռք բերել, և դեֆիցիտ առաջանա, կամ կարող է սև շուկա առաջանալ։ Երրորդ ռիսկն այն է, որ օրենսդրական նման կարգավորում չկա։ Եվ այդ գները շուկան է սահմանում, ո՞նց կարող է սահմանվել հնդկաձավարի գինը 600 դրամ, եթե այն ՌԴ-ից ձեռք է բերվում 700 դրամով։