Ձեր վստահելի աղբյուրը

2019 թվականին շարունակվում էր չլուծված մնալ սահմանամերձ բնակավայրերում սողանքների հետևանքով անհատական բնակելի տների 4-րդ աստիճանի վթարային (բնակության համար ոչ պիտանի) լինելը:  Սահմանամերձ բնակավայրերի վթարային բնակելի տների բնակիչների բնակարանային պայմանների բարելավման խնդրի մասին անդրադարձ կա ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպանի 2019 թ. հաղորդման մեջ։ 

«Այսօր մի շարք այլ համակարգային խնդիրների հետ մեկտեղ հանրապետության տարածքում առկա է բնակարանային ֆոնդի բնակիչների անվտանգության ապահովման խնդիրների լուծման հարցը: Բնակարանային ֆոնդի տեխնիկական վիճակի վատթարացմանն այլ գործոնների հետ մեկտեղ հանրապետության սահմանամերձ բնակավայրերում նպաստել են լայն զարգացում ունեցող արտածին (էկզոգեն) երկրաբանական երևույթները, որոնց շարքում առանձնահատուկ տեղ են գրավում գրավիտացիոն պրոցեսները` սողանքները, քարաթափերը: Նկատի ունենալով, որ բնակարանային ֆոնդի նշված հատվածում (սահմանամերձ բնակավայրերում) բնակվում են սոցիալապես առավել խոցելի խմբերում ընդգրկված ընտանիքներ, որոնք իրենց միջոցներով հնարավորություն չունեն հոգալու բնակարանային խնդիրները, նրանց բնակարանային պայմանների բարելավման սահմանադրական իրավունքի իրականացման համար անհրաժեշտ է գործուն քայլեր ձեռնարկել նշված համակարգային խնդրի լուծման համար պետական աջակցության համապատասխան միջոցառումներ իրականացնելու ուղղությամբ»,- նշված է ՄԻՊ հաղորդման մեջ:

Սողանքային երևույթների ուսումնասիրության և հատուցման հարցն ընդգրկված է 2019-2021 միջնաժամկետ ծախսային ծրագրում: ՀՀ Վայոց ձորի սահմանամերձ բնակավայրերում սողանքի հետևանքով 4-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող անհատական բնակելի տների ցանկն ընդգրկված է մարզի միջնաժամկետ ծախսային ծրագրում: 2019 թվականին ֆինանսական միջոցների բացակայության պատճառով փոխհատուցում չի հատկացվել:

«Պետք է արձանագրել, որ, այնուամենայնիվ, 2019 թվականի ընթացքում լուծում չի ստացել Մարդու իրավունքների պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդմամբ ներկայացված ՀՀ Վայոց ձորի սահմանամերձ Խաչիկ բնակավայրի, ինչպես նաև այլ նմանատիպ բողոքներով բարձրացված բնական և տեխնածին աղետների հետևանքով քանդման ենթակա բնակելի տների բնակիչների վերաբնակեցման հարցը: Խաչիկ բնակավայրի հետ կապված՝ լուծում չի ստացել նաև բնակելի տների տեխնիկական վիճակի կատարված հետազննությունների արդյունքներով նախկինում (3-րդ աստիճանի վթարային գնահատված), իսկ, բողոքների համաձայն՝ ներկայում բնակության համար ոչ պիտանի դարձած բնակելի տների պետական բյուջեի միջոցների հաշվին կրկնակի հետազննության իրականացման հարցը: ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի տրամադրած տեղեկությունների համաձայն՝ հանրապետության բնակավայրերում առկա է բնական և տեխնածին աղետների հետևանքով քանդման ենթակա վթարային` 4-րդ աստիճանի վնասվածության և քանդված մոտ 1200 բնակելի տուն:

Մտահոգիչ համարելով վերոգրյալը՝ հարկ է նշել, որ քանդված բնակելի տների նախկին բնակիչներից շատերը, լքելով իրենց տները, դարձել են անօթևան, իսկ վթարային և ծայրահեղ վթարային բնակելի տների բնակիչները շարունակում են բնակվել իրենց տներում՝ վտանգելով իրենց կյանքը։

Հաշվի առնելով վերոգրյալը՝ անհրաժեշտ է՝ 
1. սողանքային վտանգի և ռիսկի աստիճանի գնահատման նպատակով սահմանամերձ բնակավայրերում պետական միջոցների հաշվին իրականացնել բնակելի տների տեխնիկական վիճակի գնահատման հետազննություններ, այդ թվում սահմանամերձ բնակավայրերում պետական բյուջեի միջոցների հաշվին իրականացնել նախկինում 3-րդ աստիճանի վթարային գնահատված բնակելի տների կրկնակի հետազննություն,
2. ընդունել «Քանդման ենթակա վթարային` 4-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող, ինչպես նաև քանդված բնակարանային ֆոնդի բնակիչներին անվտանգ բնակելի տարածքով ապահովման պետական աջակցության առաջնահերթ ծրագիրը հաստատելու մասին» ՀՀ կառավարության որոշում,
3. պետական միջնաժամկետ ծախսերի ծրագրով հանրապետության 4-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող բնակելի տների բնակիչների բնակարանային պայմանների բարելավմանն ուղղված ծրագրերի իրականացման համար նախատեսել դրամական միջոցներ՝ ապահովելով շահառու անձանց վերաբնակեցումը»,- նշված է հաղորդման մեջ: