Հասարակություն 13:28 02/06/2020 Հայաստան

Միջոցառումներ չիրականացնելու դեպքում Սևանա լիճը կարող ենք կորցնել. փոխնախարար

«Սևանա լճում արդեն արձանագվել է ֆոսֆորի քանակության որոշակի սպառում, ինչը, ըստ մասնագետների, վկայում է այն մասին, որ արդեն սկսվել է ցիանո բակտերիաների աճը։ Իսկ երբ արձանագրում ենք ֆոսֆորի սպառում, որպես կանոն դա խոսում է այն մասին, որ արդեն սկսվել է Սևանա լճի ծաղկման առաջնային փուլը»,- ասուլիսում ասաց ՀՀ շրջակա միջավայրի նախարարի տեղակալ Իրինա Ղափլանյանը։

Նա նշեց, որ դեռ չի կարող խոսել ծաղկման ծավալների մասին, քանի որ Սևանա լճի էկոհամակարգը   բազմաշերտ է, շատ գործոններ են ազդում ընդհանուր պրոցեսների վրա։ Փոխնախարարն ասաց, որ նմանատիպ կապտականաչ ջրիմուռների ծագում տեղի է ունենում աշխարհի համարյա բոլոր կետերում, որտեղ կան քաղցրահամ ջրի ջրավազաններ, զգալի ճնշում է ունենում նաև մոլորակում ջերմաստիճանի բարձրացումը։

«Կան տարբեր տեսակի ցիանո բակտերիաներ։ Այն տեսակը, որը նմուշառվել էր ու ծաղկել էր Սևանում,  այն տոկսիկության աստիճանը չէ, ինչ այլ ջրավազաններում՝ հաշվի առնելով լճի բարձրադիր գոտին ու ջերմաստիճանի համեմատական ցածր լինելը, քան այլ ջրավազաններում։ Բայց դրանք վտանգավոր են ջրի, լճի էկոհամակարգի համար։ Երբ արձանագրում ենք կապտականաչ ջրիմուռների աճ, փաստացի մտնում ենք լճի ճահճացման փուլ, որը վտանգավոր է։ Կա անվերադարձ նիշ, եթե չկարողանանք ժամանակին միջոցառումներ իրականացնենք ու կանխենք օրգանական զանգվածի ներհոսքը դեպի լիճ, կարող ենք լիճը կորցնել։ Ամենակարևորը՝ նվազեցնել օրգանական նյութի ներհոսքը։ Բայց այդ կուտակումները ոչ թե տարիներով, այլ տասնամյակներով են եղել Սևանի ջրավազանում և արդեն ունենք բարձր կուտակում, այդ բարձր կուտակման ֆոնի վրա է ծաղկում լիճը։ Առաջնահերթությունը՝ կանխել հավելյալ ճնշումը Սևանի վրա ու նվազեցնել այդ օրգանական զանգվածը, որ կա լճում։ Դա արվելու է ձկների քանակի մեծացման հաշվին»,- ասաց Իրինա Ղափլանյանը։

Նա նշեց, որ արդյոք ծաղկման դեպքում կթույլատրվի լողալ լճում, թե ոչ, կախված  է մասշտաբայնությունից, լիազոր մարմինները հանրությանը կներկայացնեն իրավիճակը։

Փոխնախարարն ասաց, որ նախորդ տարի, երբ Սևանա լիճը կրկին ծաղկել էր, մասնագետների, գիտնականների հետ խորհրդակցություններ են արել, արդյունքում եկել են այն եզրահանգման, որ կանաչումը մեզ հետ է լինելու պարբերաբար՝ հաշվի առնելով, որ բացասական ներգործությունը Սևանա լճի էկոհամակարգի վրա տևել է ոչ թե տարիներ, այլ տասնամյակներ։ Այդ ծաղկումը, կանաչումը տեղի է ունեցել դեռ նախորդ դարի 60-ականներին, երբ խախտվել էր Սևանի էկոհամակարգի հավասարակշությունը, բացասական ազդեցություն էր ներգործվել հատկապես հատակամերձ, սառը շերտի վրա։

Նա նշեց, որ գլխավոր խնդիրներից է ջրի մակարդակի իջեցումը, տարիների ընթացքում բացասական ներգործություն ունեցել են ջրի վրա կենցաղային ու այլ կեղտաջրերի ներհոսքը։ Ի. Ղափլանյանի խոսքով, ամենակարևոր գործոններից է նաև գլոբալ ջերմաստիճանի բարձրացումը. ՀՀ տարածքում 1,3 աստիճանով  ջերմաստիճանի տաքացում է եղել, իսկ ջերմաստիճանի բարձրացումը հավելյալ բացասական գործոն է և նպաստում է ծաղկմանը։

Փոխնախարարն ասաց, որ հաշվի առնելով այս փաստերը, ծավալուն փաստաթուղթ են ներկայացրել իրենց գործընկերներին, հատկապես Եվրամիությանը, որի աջակցության միջոցով իրականացվելու  է Սևանի էկոհամակագրի վերականգման ծրագիր։ Նախատեսվել է 5 միլիոն եվրո։ 

Փաստաթղթում խնդիրները բաժանված են երկու մասի՝ Սևանի ջրի քանակական ու որակական խնդիր։ Նա նշեց, որ քանակական խնդրի լուծման համար պետք է ապահովել լճի մակարդակի բարձրացում՝ ավելացնելով քանակական ներհոսքը ու նվազեցնելով արտահոսքը։  Ջրի որակական խնդրի համար պետք է լուծել դեպի Սևանա լիճ կենցաղային և այլ կեղտաջրերի ներհոսքի խնդիրը։ Երեք միջոցառում է նշված ծրագրում՝ ափամերձ համայնքների կեղտաջրերի կենսաբանական մաքրման կայանի ստեղծում, գետերի հուների մաքրում, Սոթքի լքված հանքավայրի ռեկուլտիվացում։

«Հիմա քննարկման փուլում է ԵՄ և իրականացնող կազմակերպությունների հետ։ Ամենայն հավանականությամբ արդեն սեպտեմբերից այդ ծրագրի շրջանակներում կմեկնարկեն աշխատանքները»,- ասաց փոխնախարարը։

Նա նշեց, որ ունեն նաև Սևանի տարեկան ծրագիրը, որով նույնպես նախատեսված են միջոցառումներ։

Հարցին՝ արդյո՞ք արվել է հետազոտություն, թե ցիանո բակտերիաների տոկսիկ ազդեցությունն որքան է կազմում սննդային շղթայում, հաշվի առնելով, որ լճի հարակից համայնքները գյուղատնտեսական հողերը ջրում են լճի ջրով, փոխնախարարը պատասխանեց, որ նմանատիպ հետազոտւթյուն չի իրականացվել, նմուշառումն արվել է, բայց այս պահին իրենց լաբորատորիաներում չկա այդ կարողությունը, որպեսզի տոկսիկությունը հասկանան ու նաև հասկանան, թե ոռոգման դեպքում ցիանո բակտերիաների ներհոսքը ոռոգվող հող ինչ քիմիական ու կենսաբանական պրոցեսներ են տեղի ունենում։

Ի.Ղափլանյանն ասաց, որ համագործակցում են գերմանական մի գիտահետազոտական ինստիտուտի հետ, դրամաշնորհ է հաստատվել 500 հազար եվրոյի չափով, այսինքն, գիտահետազոտական աշխատանքներ արվում են հասկանալու Սևանի էկոհամակարգի հետ կապված խնդիրները։

Ինչ վերաբերում է անօրինական շենք-շինությունների քանդմանը, հաշվի առնելով, որ ափամերձ գյուղերում դրանք նաև բնակելի են, փոխնախարարն ասաց, որ այդ շինությունները բոլորը գույքագրված են, բավականին մեծ թիվ են կազմում, արդեն ծանուցվել են։ Առաջնային ապամոնտաժվելու են 32 հանրային շինություն, այնուհետև արդեն կսկեն աշխատել քաղաքացիների հետ։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:07
Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունն առաջադրել եմ Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնում. Փաշինյան
«Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունն առաջադրել եմ Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնում»,-Հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում...
Աղբյուր` Panorama.am
22:56
Սաակաշվիլին հեղաշրջման կոչ է անում. Մամուկա Մդինարաձե
Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին կոչ է անում քաղաքացիներին երկրում հեղաշրջում իրականացնել՝ ասելով, որ ցուցարարները պետք է ավելի շատ...
Աղբյուր` Panorama.am
22:31
Փաշինյանը հայտարարում է, թե 6 պաշտոնյաներին ոչ թե հորդորել, այլ խնդրել է հեռանալ պաշտոններից
«2018 թվականից վեր հանված  խնդիրները պետք է ավելի արդյունավետ հասցեագրվեն»,-բացատրելով վերջին պաշտոնանկությունների պատճառները՝...
Աղբյուր` Panorama.am
22:03
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական ոճում զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը. ՀՀ ՊՆ
ՀՀ ՊՆ-ից հայտնում են, որ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության վերջնարդյունքում ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:55
ՔՊ-ական Կարեն Սարուխանյանը վստահեցնում է, որ լավ քնելու համար բարբիտուրատներ պարունակող Կորվալոլ է խմել
ԱԺ ՔՊ-ական պատգամավոր Կարեն Սարուխանյանը գրում է. «2023թ. դեկտեմբերին, երբ «Քաղաքացիական պայմանագիր»  կուսակցությունը...
Աղբյուր` Panorama.am
21:34
Արամ Առաջինը Լիբանանի հայկական կուսակցապետերի և պատգամավորների հետ խորհրդակցություն է անցկացրել
Մեծին տան Կիլիկիո կաթողիկոսությունից հայտնում են, որ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա․ Վեհափառ Հայրապետի հրավերով, Հայ հոգևոր պետերի և Լիբանանի հայ քաղաքական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:15
Առաջիկա օրերին սպասվում է ձյուն
ՇՄՆ «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Լևոն Ազիզյանը գրում է. Նոյեմբերի 25-ի գիշերն առանձին...
Աղբյուր` Panorama.am
20:58
ՀՀ ՆԳՆ-ն որոշակիորեն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում․ Ստեփան Դանիելյան
 «Իմ մոտ այն տպավորությունն է, որ գոնե ՆԳ նախարարության առումով արդեն ուղղակիորեն Հայաստանն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում...
Աղբյուր` Panorama.am
20:33
Ես այդ խնդիրը լուծելու եմ կացնային ձևով․ Նիկոլ Փաշինյան
Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց է տվել Հանրային հեռուստաընկերությանը։ Այս մասին ֆեկսբուքյան էջում տեղեկացրել է Փաշինյանը՝ գրելով․...
Աղբյուր` Panorama.am
20:23
Մուշեղ Մկրտչյանը՝ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականի անդամ, ժամկետային զինծառայող Մուշեղ Մկրտչյանը (92 կգ) հաղթեց Հնդկաստանի մասնակցին և նվաճեց Երևանում անցկացվող ըմբշամարտի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:10
Ճիշտ հոր պես․ Քիմ Քարդաշյանը սովորում է իրավաբանության յոթերորդ կուրսում
 Քիմ Քարդաշյանը ոչ միայն ռեալիթի աստղ է, գործարար և բազմազավակ մայր։ Նա նաև ջանասեր իրավագիտության ուսանող է։ Այս մասին գրում է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:59
Տասը տարի առաջ այս օրը․․․ ․ Տիգրան Աբրահամյան
«Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը գրում է․ «10 տարի առաջ այս օրը, Պաշտպանության բանակի հատուկ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:47
Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու է «հերձելու» վրա․ Նարեկ Սամսոնյան
«Իմնեմնիմի» փոդքասթի վարող Նարեկ Սամսոնյանը գրում է․ «Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու ա...
Աղբյուր` Panorama.am
19:36
Թռչնամսում հայտնաբերվել են մանրէաբանական անհամապատասխանություններ․ ՍԱՏՄ
 ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ստուգումների արդյունքում կասեցվել է «Ոսկե հավիկ պլյուս» ՍՊԸ-ին պատկանող թռչնամսի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ն որպես կարմիր գիծ առողջապահությունում. Ծաղիկ Վարդանյան
«Առողջության իրավունք» իրավապաշտպան ՀԿ համանախագահ Ծաղիկ Վարդանյանը գրում է․ «ԱՐՏԱՇԱՏԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԸ ՈՐՊԵՍ ԿԱՐՄԻՐ ԳԻԾ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:09
Սարգիս Գալստյանը մեղավոր ճանաչվեց լրտեսության համար և դատապարտվեց 18 տարվա ազատազրկման
Լրտեսության համար մեղադրվող Լեռնային Ղարաբաղի նախկին պաշտոնյա, Ստեփանակերտում մոտ կես տարի մնալուց հետո Հայաստան տեղափոխված Սարգիս Գալստյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:55
Փոքր պետություններն իրավունք չունեն սխալներ գործել․ Արտակ Զաքարյան
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը գրել է. «2018թ. ապրիլի 17-ին, երբ հասարակության մի հատվածը, Նիկոլի հետ փողոցներն ընկած, փոփոխությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
18:41
Էրդողան․ Մեր արտաքին առևտրի դեֆիցիտի ամենամեծ պատճառը էներգիայի դիմաց վճարելն է
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Ստամբուլում մասնակցել է «‎Anadօlu» պետական լրատվական գործակալության էներգետիկ ֆորումին,...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետ
Oragir.News-ի տեղեկություններով, առաջիկայում ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:12
Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը լեգիտիմացնում է Ցեղասպանությունը․ Լիլիթ Գալստյան
 «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորնոր Լիլիթ Գալստյանը գրում է․ «Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:04
Դժբախտ պատահարի հետևանքով մաhաgել է Հայաստանի կարատեի առաջնությունների բազմակի չեմպիոն Մկրտիչ Ղազարյանը
Այսօր դժբախտ պատահարի հետևանքով կյանքից անժամանակ հեռացել է Հայաստանի կարատեի ազգային ֆեդերացիայի մարզիկ Մկրտիչ Ղազարյանը: Լուրը հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Ախալքալաքում տարածված է կոկսակի վիրուսը
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում վերջերս տարածում է ստացել կոկսակի վիրուսը։ Jnews-ի հաղորդմամբ, հիվանդությունն Ախալքալաքում առաջին անգամն է...
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում
Այս տարվա  հունիսի 1-ին` ժամը 10։30-ին, անհայտ անձը Երևան քաղաքի Մամիկոնյանց փողոցի բնակարաններից մեկի պատուհանից ապօրինի մուտք էր գործել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
Հայտնի են 2025 թվականի տարվա թռչնի քվեարկության արդյունքները
Հայտնի են «Տարվա թռչուն 2025» քվեարկության արդյունքները։ Ձայները բաժանվել են հետևյալ կերպ. 1․ Հայկական որոր (Larus armenicus)՝...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Թալանում ու թալանում են, խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
Այս տարվա ընթացքում առաջին անհրաժեշտության տարբեր ապրանքներ, ծառայություններ թանկացել են, թեև ոչ աշխատավարձը, ոչ թոշակը գրեթե չի բարձրացել։...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
ՃՏՊ Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 15:28-ին Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Աշտարակ-Օհանավան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:59
2024 թ.-ին մեկնարկած թանկացումներն ավելի մեծ թափով կշարունակվեն 2025 թ.-ին
Չկարողանալավ տնտեսության մեջ իրական աճ ապահովել՝ Հայաստանի կառավարությունը որդեգրել է ծառայությունների, գների թանկացման և հարկերի բարձրացման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին ավտոցիստեռնը բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, վնասել ջրագիծը և հայտնվել Որոտան գետում
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:10-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Շամբի ՀԷԿ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
17:35 22/11/2024

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}