Իրավունք 17:00 26/06/2020 Հայաստան

Վահե Հովհաննիսյան. Ի՞նչ է լինելու. արդյո՞ք ամեն ինչ այդքան վատ է

«Այլընտրանքային  նախագծեր խմբի» անդամ Վահե Հովհաննիսյանն իր հոդվածում գրում է.

«Կան մի քանի հարցեր, որոնք ամբողջացնելու են պատասխանը։

Հարց 1. Ի՞նչ է կատարվում աշխարհում

Խոշոր ճգնաժամերը՝ այնպիսիք, ինչպիսին համաճարակն է, ունենում են խոշոր հետևանքներ։ Անշուշտ, համաճարակի դեմ պայքարում տապալված և թանկ գին վճարած հասարակություններն իրենց կառավարություններից պահանջելու են հաշվետվություն։ Ոչ էֆեկտիվ կառավարությունները պաշտոնանկ են արվելու։ Էապես թուլանալու է պոպուլիստ լիդերների և հոսանքների ազդեցությունը։

Իրական մահերը և իրական դժվարությունները հասարակություններին ստիպելու են մտածել։ Գլոբալ փոփոխությունների երրորդ ուղղությունը ներհասարակական հարաբերություններն են։ Կա տեսակետ, որ կարող են աճել ազգայնական տրամադրությունները, բայց մեծ է նաև հավանականությունը՝ ներհասարակական համերաշխության և նոր որակի փոխօգնության վրա հիմնված բարքերի հաստատման համար։

Փոփոխությունների չորրորդ ուղղությունը վերաբերելու է ինտեգրացիոն համակարգերի վերաիմաստավորմանը՝ տնտեսական, անվտանգության համակարգեր և անմիջական հարևաններին հետ հարաբերությունների նոր որակ։ Համավարակը ստիպելու է աշխարհին՝ ենթարկվել փոփոխությունների։ Հայաստանը չի կարող լինել բացառություն։

Ի՞նչ է կատարվում Հայաստանում

Վիրուսի անզուսպ տարածում, տասնյակ հազարավոր հիվանդներ, մեծ թվով մահեր, գործազրկության կտրուկ աճ, տնտեսական լրջագույն խնդիրներ, սահմանադրական կարգի տապալման պրոցես և պատերազմի մշտական վտանգ։ Զուգահեռ՝ արտակարգ դրության պայմաններում կառավարությունը գաղտագողի բերում է օրենքներ, և մեծամասնությունը քվեարկում է կողմ։

Այդ օրենքների բովանդակությանը հասարակության 90 տոկոսը տեղյակ չէ, բայց հենց դրանք սկսեն աշխատել, ազդեցությունն իրենց կյանքերի վրա զգալու են բացառապես բոլորը։ Դա «Ուրիշ Հայաստանի» օրենսդրական բազան է, որն ապահովելու է ամբողջական շուկաների փլուզում, ներքին թշնամանք և իրավական նիհիլիզմ։

Սա Հայաստանի օբյեկտիվ վիճակն է։ Բայց սա ողբերգություն չէ, սա կործանում չէ, սա ընդամենը բարդ վիճակ է, որն ունի լուծումներ։ Այն կդառնա ողբերգություն միայն այն դեպքում, եթե լուծումները ուշանան։

Եթե տեղայնացնենք Ռեյգանի հայտնի ձևակերպումը՝ տրված այլ համատեքստում՝ «Կառավարությունը մեր պրոբլեմների լուծումը չէ. կառավարությունը ինքը պրոբլեմն է» կարելի է ասել՝ Հայաստանի հիմնական պրոբլեմը Հայաստանի կառավարությունն է։

Ի՞նչ է կատարվում իշխանության մեջ

Իշխանությունը Հայաստանում ինտենսիվ նույնականացվում է մեկ մարդու հետ։ Այստեղ հիմնական խնդիրն այն է, որ վարչապետ Փաշինյանն ունի իր սեփական իրականությունը։ Նրա իրականությունը և Հայաստանի իրականությունը մի օր բախվելու են։ 

Ինչո՞ւ ստացվեց այդպես։ Շատ դժվար է դիմանալ փառքին, երբ փողոցի, սոցիալական ցանցերի, սփյուռքի հարյուր հազարները քեզ երկրպագում են։ Չներշնչվել, որ դու մեսսիա ես կամ առնվազն՝ առաքյալ, հնարավոր է երկու պայմանի դեպքում՝ ուժեղ անհատական առանցք, ձևավորված աշխարհայացք և սթափ քաղաքական շրջապատ։ Երբ այս պայմանները չեն ապահովվում, սկսվում է իրականության աղավաղված ընկալումը, սեփական իրականության ձևավորումը։

Դրանից հետո կատարվում է այն, ինչին մենք ինտենսիվ ականատես ենք լինում  վերջին օրերին. իշխանության մեջ գնում է մարդաոչնչացման պրոցես։ Փաշինյանը չի ուզում կաշկանդվել իր քաղաքական շրջապատում որևէ անհատի առկայությամբ։ Վերջին քվեարկությունները և իրավապահ համակարգի քայլերը վկայում են պրոցեսի ավարտական փուլի մասին։ Իշխանության հիմնական բնորոշիչը դառնում է ճակատագրական անլրջությունը։

Հնարավոր չէ, որ մեկ երեկոյի ընթացքում վարչապետը ՍԴ-ի վերաբերյալ իրար հետևից երեք գրառում անի, և հանրությունը նրա ուղերձներին հետո լուրջ վերաբերվի։ Հնարավոր չէ, որ առողջապահության նախարարը առավոտյան հաշվի նոր հիվանդների և մահերի թիվը, ցերեկը հաշվի վերակենդանացման բաժանմունքներում մահերի տոկոսը, իսկ երեկոյան՝ ՍԴ դիմելու անհրաժետ ստորագրությունների բանաձևը։ Պարադոքս է՝ իշխանությունը կարող է ունենալ լեգիտիմություն, բայց չունենալ լրջության նվազագույն աստիճան։ Իշխանությունը կարող է ստացած լինել 70 տոկոս ձայն, բայց նույն այդ 70 տոկոսը լուրջ չվերաբերվի նրա ասածներին։
           
Ի՞նչ է կատարվում իշխանությունից դուրս

Իշխանությունից դուրս այսօր կատարվում է այն, ինչը չէր ստացվում 20 և ավել տարիներ շարունակ՝ քաղաքական առողջ գործընթացների գեներացիա, միտքը՝ որպես քաղաքական պրոցեսի պարտադիր պայման լինելը։

Երեք կուսակցությունների համատեղ աշխատելու հայտը քաղաքական դեֆոլտից դուրս գալու առաջին նշաններից է։ Եվ չպետք է վախենալ բարդություններից, ծագող տարաձայնություններից։ Իրար հետ անկեղծ աշխատելու ցանկությունը կհարթի բոլոր դժվարությունները։

Ես կցանկանամ, որ այս եռյակը խուսափի Հայաստանի քաղաքական ամենամեծ ծուղակից՝ լայն կոնսոլիդացիայի սևեռուն մտքից։ Հայաստանում կա առնվազն 20-30 մարդ, ով տանն ունի կուսակցության կնիք և ժամանակ առ ժամանակ չեղած տեղից քաղաքական գործունեության հայտ է ներկայացնում։ Մոռացեք նրանց, նրանցից  ոչ մի էֆեկտիվ դերակատարում սպասել պետք չէ։
Եռյակի հնարավոր գոյությունը («Հայրենիք» ԲՀԿ, ՀՅԴ) առողջացման ցուցանիշ է։ Միևնույն ժամանակ ակնհայտ է, որ այն հեռու է քաղաքական ողջ դաշտը ծածկելու միտումից։

Հայաստանում քաղաքական փոփոխությունների և երկրի հետագա արդիականացման համար վճռորոշ գործոն է դառնալու այսօր քաղաքական ուժ չներկայացնող, բայց հանրային կյանքում առկա և ակտիվ մարդկային մեծ ռեսուրսը։ Դրանք այն մարդիկ են, այն շրջանակները, որոնք մշտապես պոզիտիվի մեջ միտք, գաղափար և լուծումներ են փորձում գեներացնել։ Վերջին երկու տարում իշխանությունից դուրս ձևավորվել է ինտելեկտուալ հսկայական էներգիա։

Հնարավոր է, որ այս պահին այդ մարդիկ և շրջանակները միմյանց չեն էլ ճանաչում, բայց նրանց բոլորին միավորելու է երկրի արդիականացման գաղափարը և հայտնի տոքսիկ շրջանակներից կտրվելու, սեփական նոր, հեռանկարային հոսանքները ձևավորելու ձգտումը։

Արդյո՞ք ամեն ինչ այդքան վատ է

Երբեք հարգանքի և ուշադրության արժանի չէ ողբերգություն և կործանում գուժող քաղաքական գործունեությունը։ Առնվազն վերջին 20 տարում հայաստանյան ընդդիմության՝ միմյանց փոխարինող առաջնորդները «գալիս էին ազգը փրկելու»։ Սովորաբար դա արվում է աշխարհայացք չունենալու և անելիքի բացակայության պայմաններում։

Այսօրվա Հայաստանը կարիք ունի երկու խոշոր ծրագրի. ա/անվտանգության բարձրացում բ/պետության արդիականացում։ Այս երկու կետն էլ անհնար է իրագործել լալահառաչությամբ ու գուժկանի հոգեբանությամբ։

Այս իշխանությունը մի մեծ դրական բան արել է։ Շատ բաներ ջարդել է։ Շատ բաներ զրոյացրել։ Համաշխարհային պատմությունից հայտնի է, որ թռիչքաձև հաջողություններ են հաճախ արձանագրվում ավերիչ ցնցումներից հետո։ Այն, որ Հայաստանում շատ արատավոր երևույթներ քանդել էր պետք՝ կասկած չի հարուցում։

Բայց եթե քանդելու փուլը ձգվի, իսկ կառուցման փուլն ուշանա, դա երկրի համար աղետալի կարող է լինել։ Առայժմ կա ոչ միայն աղետից խուսափելու, այլև՝ էական հաջողության հասնելու հնարավորություն։ Քաղաքական առաջիկա զարգացումների հիմքում սա պետք է լինի։ Հայաստանին պետք է իշխանություն, որի լրջությանը հանրությունը կվստահի։ Հենց այդ լրջությունը կապահովի հանրային համերաշխությունը, առանց որի ոչ մի հաջողություն հնարավոր չէ։ Սա ունիվերսալ կարգախոս է, որը միաժամանակ չի ենթադրում քաղաքական դաշտի միատարրություն, և միևնույն ժամանակ ունի քաղաքական տարբեր հայացքների, սոցիալական տարբեր խմբերի միավորման մեծ պոտենցիալ՝ «Մերժիր անլրջությունը»»։

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

14:36
Աղավնավանք և Ձորավանք համայնքների մոտակա սարերում բռնկված հրդեհը մարվել է
Տավուշի մարզի Աղավնավանք և Գեղարքունիքի մարզի Ձորավանք համայնքների մոտակա սարերում բռնկված հրդեհը մարվել է հունվարի 6-ին, ժամը՝ 13։24-ին։ Այրվել...
Աղբյուր` Panorama.am
14:32
Ալիև. Ինքնաթիռի կործանման հետևանքով ադրբեջանցիների զոհվելու պատասխանատվությունը կրում են ՌԴ ներկայացուցիչները
«Կարող եմ վստահաբար ասել, որ Բաքու-Գրոզնի ինքնաթիռի կործանման հետևանքով ադրբեջանցիների զոհվելու պատասխանատվությունը կրում են ՌԴ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:14
Երևանում հրդեհի հետևանքով մահացած կինը դհոլ նվագելու ռեկորդակիր էր
Այսօր Երևանի Արարատյան փողոցի տներից մեկում բռնկված հրդեհի հետևանքով մահացածները  մայր ու դուստր են, մայրը Անուշ Բաղդասարյանն է, իսկ...
Աղբյուր` Panorama.am
13:52
ԼՂ-ից տեղահանվածներն այս տարի ևս տոնը նշում են իրենց տնից հեռու. Ֆրանսիայի դեսպան
Շնորհավոր Սուրբ Ծնունդ՝ հատուկ մտքով Լեռնային Ղարաբաղից եկած փախստականների համար, ովքեր այս տարի ևս մեկ անգամ նշում են այս տոնը տնից հեռու։ Այս...
Աղբյուր` Panorama.am
13:37
Ջերմուկում և Չիվա-Ելփին ավտոճանապարհին մառախուղ է
Փակ է Արագածոտնի մարզում «Ամբերդ» բարձր լեռնային օդերևութաբանական կայանից Քարի լիճ տանող ավտոճանապարհը: . Վարդենյաց լեռնանցքը...
Աղբյուր` Panorama.am
13:24
ՊՆ-ն հերքում է Ադրբեջանի մեղադրանքները
Ադրբեջանի ՊՆ հաղորդագրությունը, թե իբր հունվարի 5-ին՝ ժամը 22։00-22։10-ն ընկած ժամանակահատվածում, ՀՀ ԶՈՒ ստորաբաժանումները կրակ են բացել...
Աղբյուր` Panorama.am
13:06
Գերմանիայում տոնավաճառում տեղի ունեցած ահաբեկչության զոհերի թիվը հասել է վեցի
Գերմանիայի Մագդեբուրգ քաղաքում ամանորյա տոնավաճառում դեկտեմբերի 20-ին տեղի ունեցած ահաբեկչության հետևանքով զոհերի թիվը հասել է 6-ի։ Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
12:58
Օդի ջերմաստիճանը հունվարի 7-8-ի գիշերը կնվազի 5-7 աստիճանով
Երևանում  հունվարի 6-ի ցերեկը, 7-11-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ: Հունվարի 7-ի գիշերը և առավոտյան ժամերին ճանապարհներին սպասվում է...
Աղբյուր` Panorama.am
12:44
Կաթողիկոս. Տարագիր չդառնանք մեր երկրից, ապրենք ու արարենք մեր հարազատ բնօրրանում
Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի պատգամը մեր տեր Հիսուս Քրիստոսի Սուրբ ծննդյան և Աստվածահայտնության տոնի առիթով. «Յանուն...
Աղբյուր` Panorama.am
12:24
Երևանցիների 79%-ը ձուկ օգտագործում է ամսվա մեջ 1-2 անգամ. Սննդագետ
«Այս սուրբ օրով, շնորհավորում եմ բոլորիդ Սուրբ Ծննդի կապակցությամբ։ Քանի դեռ բոլորիդ սեղաններին ձուկ կա, խնդրում եմ ակտիվորեն պատասխանել,...
Աղբյուր` Panorama.am
11:38
Ամենավատ վարքով զբոսաշրջիկները
Հետքովիդյան ժամանակաշրջանում ավելի շատ մարդիկ են ճանապարհորդում, քան երբևէ։ Զբոսաշրջիկների ռեկորդային թիվը նաև նշանակում է, որ 2024 թվականին...
Աղբյուր` Panorama.am
10:55
Հրդեհի ահազանգ. Դեպքի վայր է մեկնել չորս մարտական հաշվարկ
Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն հունվարի 6-ին, ժամը 00:43-ինահազանգ է ստացվել, որ Երևան քաղաքի Արցախի պողոտայի տներից մեկում հրդեհ է...
Աղբյուր` Panorama.am
10:33
Գերմանիայի ԱԳ նախարարը ուլտիմատում է ներկայացրել Սիրիայի իշխանություններին
Գերմանիայի ԱԳ  նախարար Անալենա Բաերբոքը Սիրիա կատարած այցի ընթացքում հայտարարել է, որ այդ երկրին Գերմանիայի  օգնությունը կախված...
Աղբյուր` Panorama.am
10:19
Սիրիական ԶԼՄ-ները լուսանկարներում լղոզել են Գերմանիայի ԱԳ կին նախարարի մարմինն ու դեմքը
Սիրիական իշխանական ԶԼՄ-ները Ֆրանսիայի ու Գերմանիայի ԱԳ նախարարների այցը Սիրիա լուսաբանելիս տեքստերին կցված լուսանկարներում «լղոզել»...
Աղբյուր` Panorama.am
10:03
Այսօր երեկոյան տեղի կունենա «Հայոց Սուրբ Ծնունդ» հոգևոր-դասական համերգ
Հունվարի 6-ին` ժամը 19:30-ին, «Արամ Խաչատրյան» համերգասրահում, օրհնությամբ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի, տեղի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:55
Պապիկյանի կինն ամանորյա նոր ֆոտոշարք է հրապարակել
Պաշտպանության նախարարի պաշտոնը զբաղեցնող Սուրեն  Պապիկյանի կինը՝ Արմինե Մուրադյանը սոցցանցի իր էջում ամանորյա ընտանեկան ֆոտոշարք է...
Աղբյուր` Panorama.am
09:26
Բոլոր եկեղեցիներում կմատուցվի Ս. Ծննդյան տոնական Ս. Պատարագ
Հունվարի 6-ին Հայ Առաքելական եկեղեցին նշում է Հիսուս Քրիստոսի Սուրբ Ծննդյան ու Աստվածահայտնության տոնը, որը  Հիսուսի  Սուրբ Ծննդյան և...
Աղբյուր` Panorama.am
09:04
Ողբերգական դեպք Երևանում
Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն հունվարի 6-ին, ժամը 06:21-ին  ահազանգ է ստացվել, որ հրդեհ է բռնկվել Երևան քաղաքի Արարատյան փողոցի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:00
Հայաստանի մի շարք ճանապարհներին ձյուն է
Հայաստանի տարածքում կա փակ ավտոճանապարհ: ՆԳՆ փրկարար ծառայությունից հայտնում են, որ փակ է Արագածոտնի մարզում «Ամբերդ» բարձր...
Աղբյուր` Panorama.am
23:24
Մենք աղոթում ենք մեր երկրի և պետականության անսասանության համար. Վրթանես Սրբազան
Մայր Աթոռից տեղեկացնում են, որ Սուրբ Ծննդյան Ճրագալույցի Պատարագ է մատուցվել Միածնաէջ Մայր Տաճարում «Հունվարի 5-ին մեր Տեր և Փրկիչ...
Աղբյուր` Panorama.am
22:43
Ըստ իս՝ չէր կարող. Քյոխը՝ Տիրան Խաչատրյանի՝ զինվորականների կյանքերը վտանգող գործողություններ անելու մեղադրանքի մասին
«Չգիտեմ ինչ պատերազմական դրվագին է վերաբերվում մեղադրանքը, փակագծերը բացված չեն, բայց Տիրան Խաչատրյանը հայրենասեր, հայրենանվեր քաջորդի է...
Աղբյուր` Panorama.am
22:21
Լինենք իրատես, բայց ոչ՝ հոռետես ու հուսահատ. Արամ Ա.
Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողիկոսը սուրբ ծննդեան հայրապետական պատգամ է հղել հայ ժողովրդին։ «ԴԱՌՆԱՆՔ ՅՈՅՍԻ ԱՂԲԻՒՐԻՆ՝ ԱՍՏՈՒԾՈՅ ԾՆԵԱԼ ՈՐԴՒՈՅՆ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:46
Այն իշխանությունը, որը չունի հավասարակշռող ընդդիմություն, դատապարտված է. Արա Պողոսյան
Քաղաքագետ Արա Պողոսյանը գրում է. «Պետության և պետականության պաշտպանության լավագույն միջոցը բալանսն է` հավասարակշռումը։...
Աղբյուր` Panorama.am
19:21
Իսրայելի հարվածները Գազայի հատվածում միայն կիրակի օրը առնվազն 88 մարդու կյանք են խլել
Գազայի հատվածին վերջին 24 ժամվա ընթացքում իսրայելական հարվածների հետևանքով առնվազն 88 մարդ է զոհվել, 208-ը՝ վիրավորվել։ «ՌԻԱ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:04
Սուրբ Էջմիածնի Մայր Տաճարում մեկնարկել է Ճրագալույցի Սուրբ Պատարագը
Այսօր երեկոյան բոլոր եկեղեցիներում մատուցվում է Ճրագալույցի Սուրբ Պատարագ՝ ավետելու Հիսուս Քրիստոսի ծնունդը: Ճրագալույցը Հայաստանյայց...
Աղբյուր` Panorama.am
17:38
Սպասվում է ձյուն և քամու ուժգնացում
ՇՄՆ «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ից հայտնում են, որ հանրապետության տարածքում`հունվարի 5-ի  ուշ երեկոյան...
Աղբյուր` Panorama.am
17:28
Նիկոլ Փաշինյանը հիմա էլ մարտահրավեր է նետում Խորենացուն. Էդուարդ Շարմազանով
ՀՀԿ ԳՄ անդամ էդուարդ Շարմազանովը գրում է «Նիկոլ Փաշինյանը հիմա էլ մարտահրավեր է նետում Խորենացուն, Դրասխանակերտցուն  ու ողջ հայոց...
Աղբյուր` Panorama.am
17:06
ՊՆ ուղղաթիռի օգնությամբ հաջողվել է մեկուսացնել Աղավնավանք և Ձորավանք համայնքների մոտ բռնկված մեծ հրդեհը
Հունվարի 5-ի առավորտյան ՆԳՆ Փրկարար ծառայությունից հայտնել էին, որ հրդեհ է բռնկվել Աղավնավանք և Ձորավանք համայնքների մոտակա սարերում...
Աղբյուր` Panorama.am
16:51
Չինաստանից հետո Ղազախստանն էլ հայտնել է մետապնևմովիրուսով վարակվելու դեպքերի մասին
Համաճարակային սեզոնի սկզբից Ղազախստանում հայտնաբերվել է մետապնևմովիրուսային հիվանդության 30 դեպք։ «ՌԻԱ նովոստի»-ն հայտնում է, որ այդ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:59
Նիկոլը հարցնում է Նիկոլին
Այն բանից հետո, երբ Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունը կալանավորում է նույն մարդուն նույն բանի համար, ինչի համար Նիկոլ Փաշինյանը նրան հերոսի կոչում...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թշնամnւ հրահանգները մեր կյանք տեղափոխողները Հայաստանի թշնամիներն են. Բագրատ Սրբազան
13:04 04/01/2025

Թշնամnւ հրահանգները մեր կյանք տեղափոխողները Հայաստանի թշնամիներն են. Բագրատ Սրբազան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}