Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Այսօր կարևոր օր է թե՛ ՍԴ-ի համար, և թե՛ Սահմանադրության ինստիտուտի համար, ուղղակի պատեհ համարեցի մի պահ այստեղ գտնվել»,- ՍԴ շենքի դիմաց լրագրողների հետ զրույցում ասաց իրավապաշտպան Ռուբեն Մելիքյանը։

Նրա խոսքով, այն, ինչ տեղի է ունեցել 2019 թվականի հունիսի 20-ից մինչ օրս, սահմանադրական կարգի տապալման գործընթաց է՝ բազմաթիվ արարներով, և սահմանադրական փոփոխությունների նախագիծը կարծես ամենավերջին արարն էր, որը ամենակոպիտն ու ամենաառերևույթն էր։

«Մենք տեսանք, որ ՀՀ վարչապետը հիմա էլ իրեն վերապահում է օրենքներ մեկնաբանելու իրավունք, և իր ֆեյսբուքյան էջով ի լուր աշխարհի հայտարարում է, որ այս պահին սա է գործում, նա է գործում։ Շատ կարևոր է, որ մենք այս ամենի նշանակությունն ու իմաստը հասկանանք։ ՍԴ-ն այն ինստիտուտը եղավ, որն իր սկզբունքայնության, իր աշխատանքի շնորհիվ աստվածաշնչյան փորձության քարը դարձավ, և հնարավորություն տվեց հասկանալ, թե մենք ում հետ գործ ունենք։ Այն մեզ հնարավորություն տվեց հասկանալու՝ մենք գործ ունենք մարդկաց հետ, որոնք իրավական արժեքնե՞րն են կարևորում, թե՞՝ մարդկանց հետ, որոնք պատրաստ են իրավական արժեքները ոտնատակ տալ քաղաքական նպատակներով։ Մենք հասկացանք նաև՝ արդյո՞ք ունենք պետության գլուխ Հանրապետության նախագահ, թե՞՝ գիշերվա կեսին Արտուշ պապիկ լինող մեկը... կամ արդյո՞ք մենք ունենք խորհրդարանական երկու ընդդիմադիր ուժ, թե՞ նրանցից մեկը «Իմ քայլի»  առանձին ֆռակցիա է»,- նշեց իրավապաշտպանը։

Ըստ Ռուբեն Մելիքյանի, որևէ տեղ նշված չէ, որ երկրի վարչապետը, կամ արդարադատության նախարարն իրավունք ունեն մեկնաբանելու Սահմանադրությունը և որոշելու, թե ինչը պետք է կիրառվի, ինչը՝ ոչ։ Իրավապաշտպանի խոսքով, այսօր ՀՀ-ն իսկապես ունի ՍԴ ճգնաժամ, որի մասին մեկ տարի առաջ խոսում էին իշխանությունները, և որը հենց իրենք էլ ստեղծեցին։

«Կա մի մոտեցում, որ երկու կամ երեք դատավորներ այլևս դատավոր չեն, կա ևս մեկ մոտեցում, որ դատավորները պետք է շարունակեն պաշտոնավարել, քանի որ ՍԴ մասին սահմանադրական օրենքը ժամանակին չի փոխվել։ Կա նաև մոտեցում, որ այս փաստաթուղթը առհասարակ իրավական հիմք չունի, կա նաև մոտեցում, որ իրավական ուժ ունի, բայց կիրառելի չէ։ Սա արդեն ճգնաժամ է համարվում։ Եվ կարելի է ասել, որ նախորդ տարի հունիսի 20-ին սկսված գործընթացն ավարտվեց, և մենք ունենք փշուր-փշուր եղած սահմանադրական կարգ։ Եթե անգամ այս սահմանադրական փոփոխությունը թղթի կտոր չէ, և իսկապես ուժի մեջ է մտել, այստեղ մենք լուրջ խնդիր ունենք կիրառելիության հետ»,- ասաց նա։

Դիտարկմանը, որ արդարադատության նախարարն էլ է նշել՝ «ՍԴ մասին» ՀՀ սահմանադրական օրենքի 88-րդ հոդվածը չի փոխվել, և դա իրենց թերացումն է, բայց, այնուամենայնիվ դա չի ազդում ՍԴ կազմը փոխելու որոշման վրա, Ռ. Մելիքյանն արձագանքեց՝ ՀՀ Սահմանադրության գործողության մեխանիզմը փոխվել է 2015 թվականին, և եթե դրանից առաջ նշված էր՝ Սահմանադրության  նորմերը գործում են անմիջականորեն, այժմ նշված է Սահմանադրությունն ունի բարձրագույն իրավաբանական ուժ։

«Դա նշանակում է, որ ԱԺ-ն պարտավոր է վերացնել Սահմանադրության և օրենքների միջև եղած հակասությունները, դա պարտավոր է անել նաև ՍԴ-ն, բայց դիմումի հիման վրա։ Այս տեսանկյունից, կարծում եմ, որ իշխող քաղաքական ուժը հայտարարություններ անելու, «Վիքիպեդիայում» ինչ-որ հոդվածներ փոխելու, մանկական խաղ խաղալու փոխարեն պետք է գոնե խայտառակությունից խուսափելու մի քայլ անեին»,- եզրափակեց խոսքը նա։