Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Սևանա լճում 2018 թվականից սկսած ծաղկման պրոցեսները շարունակվում են, յուրաքանչյուր տարի հունիսի վերջերից սկսվում է ու տևում մինչև օգոստոսի կեսերը՝ ինտենսիվ փուլ, քայքայման  շրջան ու վերացման պրոցես»,- ասուլիսում ասաց Շրջակա միջավայրի նախարարության «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիտորինգի կենտրոնի» փոխտնօրեն Գայանե Շահնազարյանը:

Նրա խոսքով, այս տարի ևս անմասն չեն մնացել այդ բացասական երևույթի դրսևորումից, հուլիսի սկզբին սկսվել է ծաղկման պրոցեսը, օգոստոսի 20-ի մոտ արդեն հետևանքների նվազեցում կլինի:

Նա նշեց, որ Սևանա լճի ծաղման ինտենսիվությունը երեք տարի գրեթե նույնն է՝ լճում մեծ ծավալով ծաղկում է լինում, դրսևորումները բավականին մեծ են:

Գ. Շահնազարյանն ասաց, որ հաջորդ տարի ևս սպասվում են ծաղման պրոցեսներ, որոշակի ժամանակ կտևի մինչև ամբողջությամբ համակարգված, բոլոր խնդիրների լուծումն ավելի ինտենսիվորեն անցնի իրականացման փուլ:  

«Սևանա լճում այս երևույթները նախորդ դարից սկսված լճի մակարդակի իջեցման հետևանք են, որի պատճառով ամբողջությամբ խախտվել է լճի էկոհամակարգի հավասարակշռությունը, տեղի ունեցող այդ էկոհավասարակշռական պրոցեսներն իրենց ուղղությունները փոխել են: Արդյունքում ունենք այն, որ Սևանա լճում տարիների ընթացքում  կուտակվել են սնուցող նյութերի մեծ քանակություն, որն էլ այս ծաղկման պրոցեսի պատճառն է»,- ասաց Գ. Շահնազարյանը:

Նա նշեց, որ սնուցող նյութերի գոյությունն ու ծավալի ավելացումը Սևանա լճում պայմանավորված է մի շարք պատճառներով. առաջին հերթին ամբողջ ջրահավաք ավազանի կոմունալ-կենցաղային կեղտաջրերը, որոնք չմաքրված, մասմաբ մեխանիկական մաքրված, լցվում են Սևանա լիճ: 1920-ականների համեմատությամբ այսօր Սևանա լիճ թափվող գետերի ջրում մոտ 10 անգամ բարձր է նատրիումի, նմանապես մնացած բոլոր սնուցող նյութերի պարունակությունը:

Ըստ նրա, սնուցող նյութերի կարևոր աղբյուր են նաև անմիջապես լճի հարևանությամբ գտնվող հյուրանոցները, հանգստյան տները. «Այս ողղությամբ նախարարությունը որոշակի միջոցառումներ է ձեռնարկել: Բոլոր օբյեկտները պետք է ունենա հորեր, լոկալ կենսաբանական մաքրման կայաններ»:

Գ.Շահնազարյանն ասաց, որ սնուցող նյութերի մյուս աղբյուրը ջրածածկ տարածքներն են:

«Այս բոլորի գումարային ազդեցության հետևանքով Սևանա լճում 1920-ականների համեմատությամբ զգալիորեն սնուցող նյութերը բարձրացել են, որը պետք է նվազեցվի: Նվազեցման համար նախատեսվում են միջոցառումներ»,- նշեց նա:

Շրջակա միջավայրի նախարարության Բնության հատուկ պահպանվող տարածքների և կենսաբազմազանության քաղաքականության վարչության պետի ժամանակավոր պաշտոնակատար Ոսկեհատ Գրիգորյանն ասաց, որ կառավարության ծրագրում ներառված է Սևանա լճի էկոհամակարգի հավասարակշռության վերականգնման և պահանության հատուկ ուղղություն: Այս ուղղությամբ իրականացված աշխատանքներից են՝ ափամերձ տարածքների ջրածածկ հատվածների մաքրում:

Վերջին տվյալներով, 750 հեկտար տարածք է կազմում, աշխատանքների իրականացումը նախատեսված է 2019-21 թվականների ընթացքում:  Ո.Գրիգորյանն ասաց, որ 2019 թվականին կատարվել է 98 հեկտար անտառմաքրման աշխատանքներ, 2020-ին՝  271 հեկտար անտառմաքրում, որից այս պահին, հաշվի առնելով համավարակով ստեղծված իրավիճակը, 50 հեկտարի մաքրման աշխատանքներ են իրականացվել:

Նա նշեց, որ լճի էկոհամակարգի վերականգնման համար կարևոր է շենք -շինությունների ապամոնտաժման միջոցառումները: Այդ նպատակով նախարարությոնը գույքագրել է 1901,5 մետր նիշից ներքև ընկած շենք-շինությունները, կազմում են 1724 միավոր: Դրանցից 32-ը համարվում են պետական և համայնքային սեփականություն,  ապամոնտաժման համար նախատեսվում է  պետական բյոջեից միջոցների տրամադրում: Մինչև այս տարվա վերջ ավարտվելու են 24 շենք-շինության ապամոնտաժման աշխատանքներ, այդքանի համար նախատեսված է պետական ֆինանսավորում:  Մասնավոր սեփականություն հանդիսացող տնետսավրողները ծանուցվել են ապամոնտաժման մասին:

Ո.Գրիգորյանի խոսքով, Սևանա լիճ թափվող կեղտաջրերի հետ կապված միջոցառումների շրջանակում քննարկումները շարունակվում են: Նախարարությունը նախատեսել է միջոցառումներ, մասնավորապես՝  խոշոր աղտոտող համայնքների Գավառ, Մարտունի, Սևան, մեխանիկական մաքրման կայաններին կից կենսաբանական մաքրման կայաններ հիմնելը: Նախատեսվում է այս տարի ավարտել մաքրման կայանի ստեղծման նախագծա- նախահաշվարկային փաստաթղթերի կազմումը, ֆինանսավորման դեպքում հնարավոր է մեկ բաղադրիչի կառուցումը՝ կոնկրետ Գավառ քաղաքում:

Նախարարության ներկայացուցչի խոսքով, 17 լոկալ մաքրման կայաններ են տեղադրված ամենախոշոր տնտեսվարողների մոտ, նախատեսում է ընդլայնել այդ թիվը:

Նա հայտնեց, որ այս տարի որոշվել է իրականացնել ձկան՝ կոնկրետ սիգի արդյունագործական որս.  «Նպատակն է տարիներ շարունակ բացիթողի գործընթացը բերել օրինական դաշտ: Փորձարարական ծրագիր է, նախատեսված է 200 տոննա սիգի արդյունագործական նպատականերով որսի իրականացում»:

Նա նաև հայտնեց, որ արդեն Սևանա լիճ է բաց թողնվել 300 հազար Սևանի իշխանի մանրաձուկ:
«Մեկնարկել է Սևանի կողակի վերականգնման ծրագիրը, մշակման փուլում է այդ ծրագիրը: Կողակի վերականգնումը կարևոր է այն առումով, որ այդ ձուկը հանդիսանում է Սևանա լճի սանիտարը, ինքնամաքրման գործընթացում մեծ դեր է կատարում»,- ասաց Ոսկեհատ Գրիգորյանը: