Քաղաքական 16:42 03/09/2020 Հայաստան

Տիգրան Աբրահամյան. Մեզ մնաց կորսված ժամանակը, որը չկարողացանք ավելի էֆեկտիվ օգտագործել

Հեղինակ` Լալա Տեր-Ղազարյան

Տավուշյան դեպքերից ավելի քան մեկ ամիս անց ակտիվացել են ԼՂ հակամարտության բանակցային գործընթացի վերսկսման մասին հայտարարությունները։

«Հենակետ» վերլուծական կենտրոնի ղեկավար, Արցախի Հանրապետության նախագահի նախկին խորհրդական Տիգրան Աբրահամյանը հուլիսյան ռազմական գործողությունների ընթացքում ու դրանցից հետո հաճախ ընդգծում էր, որ մարտի դաշտում ձեռք բերած հաջողությունները պետք է տեղափոխել դիվանագիտական հարթություն։

Հուլիսյան դեպքերին հաջորդած գործընթացների, հայտարարությունների մասին  Panorama.am-ը զրուցել է կենտրոնի ղեկավարի հետ։

Panorama.am -Պարոն Աբրահամյան, Դուք այս պահին տեսնո՞ւմ եք ռազմական հաջողությունները դիվանագիտական դաշտ տեղափոխելուն ուղղված ջանքեր։
Տիգրան Աբրահամյան-Այս տեսանկյունից երկու հիմնական հարց պետք է դիտարկել, նախ՝ բանակցային գործընթացում տեղի ունեցող փոփոխություններն ու բանակցային սեղանի շուրջ կողմերի վերադարձը, և երկրորդը՝ թե ինչ փաստաթղթերի ու օրակարգի շուրջ է տեղի ունենում այդ վերադարձը։

Երբ ես ասում եմ, որ զինված ուժերը հաղթաթուղթ են տվել դիվանագետներին, նկատի ունեմ, որ սա հնարավորություն է բանակցային գործընթացում առավել նպաստավոր դիրքավորում ապահովելու տեսանկյունից։ Վերջին շրջանում հատկապես ռուսական կողմը սկսել է ավելի հաճախ խոսել առաջիկայում նախատեսվող  Հայաստանի ու Ադրբեջանի ԱԳ նախարարների հանդիպման մասին, ինչը որոշակի լավատեսություն է առաջացնում, որ հնարավոր է  բանակցային գործընթացն ինչ-որ կերպով վերակենդանացվի։

Առայժմ դժվար  է ասել մեկ-երկու հանդիպումը հնարավարություն կտա՞ն գործընթացը բանակցային սեղանի շուրջ շարունակելու համար, թե՞ ոչ, ամեն դեպքում միջնորդները, հատկապես ռուսական կողմն ակտիվություն են դրսևորում կողմերին բանակցային սեղան վերադարձնելու համար։

Panorama.am-Երեկ ԱԳՆ խոսնակը, իսկ ավելի վաղ նախարար Զոհրաբ Մնացականյանը «Ինտերֆաքս»-ին տված հարցազրույցում նշել էին այն պայմանները, որոնց դեպքում հնարավոր է բանակցային գործընթացի վերականգնում, դրանց թվում  են ուժի կիրառման ու դրա սպառնալիքից, ատելության խոսքից հրաժարում էին։  Հաշվի առնելով բանակցային պրոցեսի պրակտիկան, ինչ եք կարծում, ռազմատենչ հռետորաբանությամբ և ուժի դիրքերից  մշտապես հանդես եկող Ադրբեջանի կողմից կբավարարվե՞ն այդ պայմանները։
Տիգրան Աբրահամյան- Ուժի կիրառման ու դրա սպառնալիքի անթույլատրելիության մասին ամրագրված է Հելսինկյան եզրափակիչ ակտում, որի մասին շատ հաճախ խոսում են նաև միջնորդ երկրները։ 1994-ի հրադադարից ի վեր այն եղել է բանկացային գործընթացի կարևոր սկզբունքներից մեկը, սակայն ժամանակը ցույց է տվել, որ տարբեր փուլերում Ադրբեջանը որևէ ձևով կանգ չի առել։ Եթե հայկական կողմի մարտավարությունն այս փուլում այսպիսին է, ապա չի բացառվում, որ այն Ադրբեջանին ավելի հեռացնի բանակցային գործընթացից։ Չեմ ուզում պնդել՝ դա ճիշտ է, թե սխալ, սրա ներքո առկա է հիմնավորումների մեծ փաթեթ, որի մասին արտաքին գործերի նախարարն այդ հարցազրույցում։ Պետք է հասկանալ, որ Ադրբեջանի կողմից  հատկապես այս փուլում, ներքին գործոններով, Թուրքիայի հետ խորացող տանդեմով պայմանավորված, ռազմատենչ հռետորաբանությունն ու ուժի սպառնալիքը շարունակվելու է, էլ չեմ ասում, որոշակի դեպքերում մեծանալու է։
Միգուցե Հայաստանի ԱԳ նախարարը համոզված է, որ  Ադրբեջանը բանակցային սեղան չի վերադառնալու և այս փուլում փորձում է  նման դիրքերից հանդես գալ։ Ամեն դեպքում Ադրբեջանին ուժի կիրառումից զերծ պահելու համար պետք են գործուն մեխանիզմներ։

Panorama.am-Նույն հարցազրույցում Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարը կարևորել էր միջազգային վերահսկող մեխանիզմների անհրաժեշտությունը։ Սրա մասին տևական ժամանակ հայկական կողմը չէր խոսում։
Տիգրան Աբրահամյան-Մեխանիզմների ներդրումը հնարավորություն կտա նվազեցնել հրադադարի ռեժիմի խախտումների ընդհանուր դինամիկան, իհարկե ամբողջությամբ չի վերացնի ու չի ոչնչացնի ամբողջ սպառնալիքները, բայց  լրացուցիչ մեխանիզմ է, որը կարող է արդյունավետ աշխատել։

Քանի որ Ադրբեջանը զերծ է մնում ուժի կիրառման ու դրա սպառնալիքի չկիրառումից, ապա հասկանալի է, որ այս մեխանիզմների ներդրումը որևէ կերպ ընդունելի չի լինի Ադրբեջանի համար։ 2016 թվականաի ապրիլյան մարտական գործողություններից հետո դա պարտադրվեց Ադրբեջանին, որը չէր կարող չընդունել։ Այդ պարագայում միակ բանը, որ կարող էր անել Ադրբեջանը՝ մեխանիզմների ներդրման ձգձգումն էր, ինչն իր դեմ էր գործում։ Սակայն 201-ի իրադարձություններից հետո վերսհկող մեխանիզմների ներդրման մասին խոսակցությունները կարծես երկրորդ պլան մղվեցին, ինչը խնդիրներ առաջացրեց։ Բայց ինչ եղել, եղել է, գոնե հիմա լավ է, որ փորձ է արվում դրանք կրկին օրակարգ վերադարձնել։ Արդյունքում մեզ մնաց կորսված ժամանակը, որը չկարողացանք ավելի էֆեկտիվ օգտագործել։

Panorama.am-Մեկ ամսվա հեռավորությունց գնահատելով՝  հուլիսյան  դեպքերն ի՞նչ ցույց տվեցին։
Տիգրան Աբրահամյան-Տավուշի ուղղությամբ մարական գործողությունները ցույց տվեցին, որ գործընթացը ճիշտ հունով չի ընթանում։ 2018-ից հետո, երբ հայկական, ադրբեջանական, միջնորդ կողմերը փորձում էին լավատեսական ազդակներ հաղորդել, օրինակ հայտարարելով, որ հրադադարի ռեժիմի խախտումների նվազումով սկիզբ է դրվում գործընթացին, որը կարելի է  կառուցողական հունով տանել։ Իհարկե, շատ անորոշ էր, թե ինչ ուղղությամբ է  գնալու։ Տավուշում տեղի ունեցած դեպքերը ֆիքսեցին, որ վերջին տարիների քննարկումները, հանդիպումները, առհասարակ  դիվանագիտական բլոկում աշխատանքը, ըստ էության, արդյունավետ չի եղել, ինչ հետևանքով իրադարձությունները տեղափոխվեցին ռազմաճակատ։

Այս իրավիճակը նաև ցույց տվեց, որ գործընթացն առավել քան երբևէ գտնվում է փակուղում, էականորեն մեծացել է մարտական գործողությունների ծավալման հնարավորությունը։ Պետք է արձանագրել, որ կային հանգամանքներ, որոնք ընդհանուր լարվածության վրա ունեցան իրենց ազդեցությունը, օրինակ Ադրբեջանում խորհրդարանական ընտրություններից հետո ստեղծված ճգնաժամ հիշեցնող իրավիճակը, համավարակի հետևանքով տնտեսական մեծ կորոստներով պայմանավորված սոցիալ-տնտեսական վատացող իրավիճակը։ Եթե այլ հանգամանքներում սահմանային իրադարությունը կարող էր նման ծավալում չունենալ, ապա այս իրավիճակում մարտական գործողությունները կարող էին շատ ավելի վտանգավոր բնույթ ստանալ։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

13:07
Կենտրոնի թաղապետարանի ձերբակալված պաշտոնյաները կալանավորվեցին
Հակակոռուպցիոն կոմիտեն Կենտրոն վարչական շրջանի աշխատակազմի պաշտոնյաներին կալանավորելու միջնորդություն էր ներկայացրել դատարան։ Քիչ առաջ...
Աղբյուր` Panorama.am
12:58
Անասնագոմի տանիքում բռնկված հրդեհի հետևանքով խոշոր եղջերավոր կենդանիներ են սատկել
Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն նոյեմբերի 13-ին, ժամը 07:02-ին ահազանգ է ստացվել, որ Ապարան քաղաքի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:47
Թոշակառուները պետք է գոհ լինեն, որ չեն առաջարկում բարձր կենսաթոշակ ստանալու համար ատեստացիա անցնեն. Գեղամ Նազարյան
«Հերոսը նա է, ով մարտի դաշտում վտանգում է իր կյանքը հանուն երկրի և պետության, սա քննարկման ենթակա չէ, թե հետո էլ ով է հերոս»,-ԱԺ-ում...
Աղբյուր` Panorama.am
12:30
ՈՒՂԻՂ. «Գոյ»-ի անձնակազմի բողոքի ակցիան ՄԻՊ գրասենյակի դիմաց
«Գոյ» թատրոնի անձնակազմը ՄԻՊ գրասենյակի դիմաց բողոքի ակցիա է իրականացնում։ Վերջին օրերին նստացույց իրականացրած դերասանները նշեցին,...
Աղբյուր` Panorama.am
12:18
Անմիջապես ազատ արձակել Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարությանը և մյուս բոլոր հայ գերիներին. ԱԺ հայտարարության նախագիծը
ԱԺ «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունները ներկայացրել են «Ադրբեջանում պահվող հայ ռազմագերիների...
Աղբյուր` Panorama.am
11:53
Վրաստանի նախագահական ընտրությունները կարող են տեղի ունենալ հունվարի սկզբին
Վրաստանում նախագահական ընտրությունները, ենթադրաբար, տեղի կունենան 2025 թվականի հունվարի սկզբին․ ՏԱՍՍ-ը գրում է, որ այդ մասին հայտնել է վարչապետ...
Աղբյուր` Panorama.am
11:37
Հորս ձերբակալությունը շատ հստակ ուղերձ էր՝ ոչ մի հայ անվտանգ չէ. Ռուբեն Վարդանյանի որդի
«Մենք պետք է ավելի շատ խոսենք քաղբանտարկյալների մասին, պետք է ավելի շատ ճնշում գործադրել Ադրբեջանի վրա»։
Աղբյուր` Panorama.am
11:31
«Զվարթնոց»-ում հայտնաբերել են օդանավակայանի աշխատակցի մարմինը
Նոյեմբերի 8-ին ժամը 12։10-ի սահմաններում ՀՀ Ներքին գործերի նախարարության ոստիկանության համայնքային ոստիկանության գլխավոր վարչության ...
Աղբյուր` Panorama.am
11:29
Ժամանակավորապես դադարեցվել է Հայաստան բնական գազի մատակարարումը
«Հյուսիսային Կովկաս — Անդրկովկաս» տարանցիկ մայրուղային գազատարի «Ղազախ — Սագուրամո» (DN 1000) հատվածում...
Աղբյուր` Panorama.am
11:08
Ադրբեջանը սպառնում է՝ ամենատարբեր միջոցներով հասնելու են Հայաստանի նկատմամբ ճնշումների և պատժամիջոցների. Աբրահամյան
«Հայաստանի իշխանությունը միակ բանը, որն անում էր, իրականությունից փախուստն էր»
Աղբյուր` Panorama.am
11:05
Քննարկվել են Հայաստանում «Ericsson»-ի գործունեությանը և համագործակցության հետագա հնարավորություններին վերաբերող հարցեր
Նախօրեին Շվեդիա այցի շրջանակներում ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հանդիպում է ունեցել Ստոկհոլմի քաղաքային խորհրդի նախագահ Օլլե Բուրելի հետ։...
Աղբյուր` Panorama.am
10:53
Բորբոսասնկեր, միկրոօրգանիզմներ «Ռագմակ»-ի գործարանի արտադրած տոմատում
Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի Երևանի կենտրոնի տեսուչները ստուգում են իրականացրել «Ռագմակ» ՍՊԸ-ին պատկանող պահածոների...
Աղբյուր` Panorama.am
10:49
Ի՞նչ պաշտոն է պատրաստել Թրամփը Իլոն Մասկի համար
ԱՄՆ 47-րդ նախագահ ընտրված Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ  SpaceX, Tesla և X ընկերությունների ղեկավար, միլիարդատեր Իլոն Մասկը...
Աղբյուր` Panorama.am
10:38
«Գոյ» թատրոնի անձնակազմն այսօր ակցիա կանի ՄԻՊ գրասենյակի մոտ
«Գոյ» թատրոնի դերասանները արդեն 6 օր է նստացույց են անում թատրոնի մուտքի մոտ։ Նրանց պահանջն է՝ «ԿԳՄՍ Նախարարությունից...
Աղբյուր` Panorama.am
10:33
Քաղաքացին ԱԺ շենքի մոտ սպառնացել բենզինը լցնել վրան ու պտուտակահանը մտցնել կոկորդը
Նոյեմբերի 12-ին ժամը 13:00-ին Ազգային ժողովի շենքին է մոտեցել մի քաղաքացի, ով իր բանավոր հայտարարությամբ հայտնել է, որ Գավառում ունի հողային...
Աղբյուր` Panorama.am
10:19
Հայաստանի հետ բանակցվող փաստաթղթի տեքստում որոշակի հարցեր կան. Հաջիև
Նա հայտնել է, որ Ադրբեջանն ու Հայաստանը հաջորդ ամիս կվերադառնան խաղաղության պայմանագրի տեքստի քննարկմանը։
Աղբյուր` Panorama.am
10:08
Ալեքս Սահակյանը կստանա միջազգային վարպետի կոչում
Ալեքս Սահակյանը շախմատի աշխարհի մինչև 18 տարեկան պատանիների առաջնության շրջանակներում հաղթահարեց 2400 վարկանիշային շեմը և քանի որ արդեն ունի...
Աղբյուր` Panorama.am
10:00
«Ադրբեջանը՝ COP29-ը հյուրընկալող հանցավոր պետություն». Արտակ Բեգլարյանի հարցազրույցը Ֆիգարոյին
Արցախ Միության նախագահ, Արցախի Հանրապետության նախկին պետնախարար և Մարդու իրավունքների պաշտպան Արտակ Բեգլարյանը հարցազրույց է տվել ֆրանսիական...
Աղբյուր` Panorama.am
09:37
Վթար Սեբաստիայի փողոցում. Մի քանի մարդ հոսպիտալացվել է
Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն նոյեմբերի 12-ին, ժամը 20:30-ին ահազանգ է ստացվել, որ Երևան քաղաքի Սեբաստիայի փողոցի թիվ 37 շենքի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:22
Նոյեմբերի 13-ին փոխանակման կետերում դոլարի և ռուբլու փոխարժեքներն աճել են, եվրոյինը՝ նվազել
ՀՀ բանկերում այսօր՝ նոյեմբերի 13-ին ժամը 09:00-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում 384.97 դրամ՝ նախորդ օրվա վերջի համեմատ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:18
Սյունիքի բարձրադիր գոտիներում մառախուղ է
Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհներն անցանելի են։ Սյունիքի մարզի բարձրադիր գոտիներում մառախուղ է: Լարսի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:13
Գերասիմ Վարդանյան. Իմ ու իմ ընկերների պայքարը բանտերով կանգնեցնել հնարավոր չէ
Դաշնակցական գործիչ Գերասիմ Վարդանյանի նկատմամբ խափանման միջոց տնային կալանքը փոխվել է։ Ֆեյսբուքյան գրառմամբ նա դիմել է ընկերներին....
Աղբյուր` Panorama.am
09:05
«Ժողովուրդ». Ինչու են Փաշինյանի թիկնապահ Գրիգոր Մանուկյանին կանչել դատարան
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթը տեղեկացավ, որ Նիկոլ Փաշինյանի թիկնապահ Գրիգոր Մանուկյանին...
Աղբյուր` Panorama.am
09:03
«Հրապարակ». Հայաստանը կողմ քվեարկելուց բացի նաև համահեղինակ է եղել ՄԱԿ-ում ընդունված ՌԴ բանաձևին
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Երեկ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի կոմիտեն ընդունել է նացիզմի հերոսացման դեմ պայքարի վերաբերյալ ՌԴ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:02
«Ժողովուրդ». Եվրոպամետ ուժերը արդեն իսկ պատրաստվում են «պլան Բ»-ի. Ի՞նչ են մտադիր անել
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթը տեղեկացավ, որ արտախորհրդարանական ուժերը «պլան Բ»...
Աղբյուր` Panorama.am
09:00
«Հրապարակ». Ինչ որոշում ունի ՔՊ-ն Սիրունյանի ԲԴԽ անդամ դառնալու հարցում
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «ԱԺ-ն այս շաբաթ կընտրի ԲԴԽ անդամ: ՔՊ-ն առաջադրել է նախկին դատախազ, այժմ փաստաբան, 2018-ից...
Աղբյուր` Panorama.am
08:59
«Ժողովուրդ». Էկոպարեկային ծառայության ներդրումը նախարարության համար արժեցել է 5.7 միլիարդ դրամ
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ռենջերներ»-ից էկոպարեկներ և վայրի բնության պահապաններ դարձածները միլիոնավոր նոր...
Աղբյուր` Panorama.am
08:47
Նոյեմբերի 13-ի հոսանքազրկումների մասին
«Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» փակ բաժնետիրական ընկերությունը տեղեկացնում է, որ նոյեմբերի 13-ին պլանային նորոգման աշխատանքներ...
Աղբյուր` Panorama.am
08:41
Սասունյան. Հայերն այժմ նոր թիրախ ունեն. Հորդանանը՝ Ադրբեջանի ճնշումներին ենթարկվելու համար
Կարծես թե հայերը քիչ խնդիրներ ունեին լուծելու, հիմա էլ պետք է պահանջեն, որ Հորդանանը չեղյալ համարի իր արցախյան թեմայով «Օսկար»-ի...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Կառավարության համար ՀՀ ո՞ր քաղաքացիներն են համարվելու իրական Հայաստանի քաղաքացիներ. Ռուստամյան
10:59 13/11/2024

Կառավարության համար ՀՀ ո՞ր քաղաքացիներն են համարվելու իրական Հայաստանի քաղաքացիներ. Ռուստամյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}