Ալեն Պետրոսյանի կալանքի ապօրինի լինելու համոզմունքն ու դրա դեմ բողոքն ընկերներին ու փաստաբանին ստիպել են փողոց դուրս գալ
Այս տարվա ապրիլի 13-ից մինչ օրս անազատության մեջ պահվող Ալեն Պետրոսյանի ընկերներն ու հարազատները վաղը պատրաստվում են բողոքի ակցիա իրականացնել գլխավոր դատախազության շենքի դիմաց՝ պահանջելով արդարություն։ Նրանք համոզված են ու պնդում են՝ Ալենն ապօրինի է կալանավորված, նա օր առաջ պետք է ազատ արձակվի։
Ալեն Պետրոսյանի փաստաբան Արման Արզումյանը Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց, ինքն էլ միանալու է բողոքի ակցիային, քանի որ դատարաններում, չնայած բավարար չափով ապացույցներին, արդարության հասնել չի կարողացել։ Այս պահին աշխատում է Վճռաբեկ դատարան ներկայացվելիք դիմումի վրա, պատրաստվում է Ալենի հիմնարար իրավունքի խախտման փաստով դիմել նաև ՄԻԵԴ։
Փաստաբանը պատմում է, որ այս տարվա ապրիլի 12-ի երեկոյան 22։30-ի սահմաններում վիճաբանություն է տեղի ունենում Արարատի մարզի Տափերական գյուղի տարածքում՝ նույն գյուղի, ինչպես նաև հարակից այլ գյուղերի ու Արտաշատ քաղաքի բնակիչների մասնակցությամբ։ Վիճաբանության ընթացքում կրակոցներից ազդրի ու սրունքի հատվածում ստացած վնասվածքներից հետո ուշ բուժօգնության դիմելու հետևանքով արնաքամ լինելուց մահանում է Արման Քրդյանը։
Դեպքից հետո, ըստ փաստաբանի, ուշ երեկոյան ոստիկաններն այցելում են նաև Ալենենց տուն, հաջորդ օրը առավոտյան կրկին այցելում են, նրան նկարում են, որից 30-40 րոպե հետո նրան բերման են ենթարկում մարզային քննչական վարչություն՝ Արտաշատ։ Այդ ընթացքում ոչ փաստաբանին ու ոչ հարազատներին տեղյակ չեն պահում, թե ուր են տարել Ալենին։ Մինչ փաստաբանին թողնում են վերև բարձրանալ, արդեն նրա բացակայությամբ քննչական գործողություններ են կատարված լինում, մասնավորապես ճանաչում, որի ժամանակ մահացածի որդին՝ Գեղամ Քրդյանն ասում է, որ Ալենն է կրակել իր հորը։
«Եթե ես այնտեղ լինեի, թույլ չէի տա։ Մենք հենց սկզբից համոզված էինք, որ շփոթմունք է եղել, քանի որ Ալենն ունեցել է երկար մորուս։ Ճանաչումն էլ ապօրինի կերպով է իրականացվել, ենթադրվում է՝ պետք է կանգնեցնեին այնպիսի մարդկանց, որոնք արտաքին տեսքով պետք է նման լինեին։ Չորս մարդկանցից միակ մորուքովը եղել է Ալենը, երկուսը եղել են ցածրահասակ ու առանց մորուսի, մեկը բավականին փարթամ ու բոյով տղա է եղել, չսափրված։ Բնականաբար, եթե իրենք իրենց ցուցմունքներում նկարագրել են մորուսով տղա, տեսել են միակ մորուքով մարդուն, բնական է, պարզ տրամաբանություն, որ կասեին՝ Ալենն է եղել»,- մանրամասնում է փաստաբանը՝ ավելացնելով, որ ապօրինի կերպով ապացույցների ձեռք բերման մասին հաղորդում է ներկայացրել ՀՔԾ։
Փաստաբանը վկայակոչում է սպանվածի որդու՝ Գեղամ Քրդյանի ցուցմունքը, որտեղ նշել է, որ կռվի ընթացքում մութ է եղել, կրակողը եղել է մորուքով տղա, բայց հստակ ասել չի կարող, թե ով է եղել։ Հաջորդ օրը կեսօրին մոտ լրացուցիչ ցուցմունք է տալիս ու մանրամասն նկարագրում է Ալեն Պետրոսյանին, ըստ փաստաբանի, դա խոսում է այն մասին, որ նրան նկար են ցույց տվել, չի բացառում, որ ոստիկաններն իրենց լուսանկարածն են ցույց տվել, քանի որ լուսանկարելն ու լրացուցիչ ցուցմունք տալը հաջորդել են իրար։
Արզումանյանի խոսքով, դեպքից որոշ ժամանակ անց իրական կրակողը՝ Գ.Մ.-ն ներկայանում է ոստիկանություն, հանձնվում է ու տալիս ինքնախոստովանական ցուցմունք այն մասին, որ կրակողն ինքն է եղել։
«Գ. Մ.-ին սակայն մեղադրանք են առաջադրում, որը չի համապատասխանում իր տված ցուցմունքներին։ Ինքը ցուցմունք է տալիս, որ կրակոցներ է արձակել, ինչի հետևանքով Քրդյանը մահացել է, բայց իրեն մեղադրանք են առաջադրում խուլիգանության համար։ Եթե Գ. Մ.-ին մեղադրանք առաջադրեին սպանության համար, ապա Ալենի վրայից սպանության մեղադրանքը պետք է հանեին։ Փաստորեն, գնացին իրավական ավանտյուրայի, իսկ դատարանն էլ Գ. Մ-ին կալանավորելու միջնորդությունը մերժեց՝ հիմնավոր կասկածի բացակայության հիմնավորմամբ»,-մանրամասնում է փաստաբանը՝ ավելացնելով, որ դրանից հետո Գ. Մ.-ն իրավապահներին հանձնում է զենքը, որից արձակել է կրակոցները։
Արզումանյանի խոսքով, քրեական գործով 12-15 ապացույցներ են ձեռք բերվելով, որ Քրդյանի մահվան պատճառ դարձած կրակոցներ արձակած անձն Ալենը չէ։
«Այդ բոլոր ապացույցները խոսում են այն մասին, որ կրակողը Ալենը չէ, մի քանիսն էլ վկայում են այն մասին, որ կրակողը Գ.-ն է»,- ասում է նա՝ հիշեցնելով, որ Գ-ի ինքնախոստովանական ցուցմունքի մասին հարցազրույցներից մեկում հաստատել է նաև Գ-ի փաստաբան Գեորգի Մելիքյանը։
Ա. Արզումանյանն ասաց, կան ապացույցներ, որոնք նախաքննական գաղտնիքից ելնելով, հրապարակել չի կարող, մինչդեռ դատարանները կալանքի միջնորդությունը բավարարելիս որոշման հիմքում դնում են նախնական շրջանում ի հայտ եկած ապացույցները։
«Մյուս ապացույցները չեն նշում, ասում են՝ նախաքննական գաղտնիք է։ Ես էլ ասում եմ՝ Եվրոպական կոնվենցիայի 5-րդ հոդվածի 4-րդ կետի խախտում է։ Ի դեպ, այս առումով Հայաստանի դեմ վճիռներ կան։ Ես առաջարկում եմ՝ բերեք Ալենի մասով ապացույցները, որ մասը գաղտնիք է մի բերեք, բայց եթե Ալենի անմեղության մասին վկայող ապացույցներ կան, պարտավոր եք բերել դատարան։ Քննչական մարմինը հրաժարվում է բերել, դատարանն էլ չի պահանջում»,- նշում է փաստաբանը՝ հավելելով, որ կալանքի երեք միջնորդությունները բավարարվել են, բոլորն էլ բողոքարկվել են Վերաքննիչ դատարաններում։
Ի դեպ, քննիչին կալանքի վերաբերյալ վերաքննիչ դատարանի որոշումը փաստաբանին բավականին ուշ է ուղարկվում՝ մեկ ու կես ամիս հետո, այսինքն՝ հուլիսի 20-ին կայացրած որոշումը փաստաբանին հասել է սեպտեմբերի 8-ին։ Այս հարցով փաստաբանը դիմել է Վերաքննիչ դատարանի նախագահին, ընդգծել, որ կալանքին վերաբերող որոշումները պետք է կարճ ժամկետում տրամադրվեն, քանի որ հրատապ խնդիր է անձի ազատությունը։
Փաստաբան Արզումանյանը թե Ալեն Պետրոսյանին կալանավորելու, թե կալանքի երկարացնելու դատարանների որոշումները որակում է ակնհայտ ապօրինի։
«Ես ասում եմ՝ գործում առկա են Ալենի անմեղության մասին վկայող ապացույցներ, քննիչները դրանք չեն ներկայացնում։ Ասում են՝ կան, բայց չենք բերի։ Դատարանը, իմանալով, որ կան անմեղության մասին վկայող ապացույցներ, հիմնվում է բացառապես միջնորդության հիմքում դրված ապացույցների վրա և կալանքի ժամկետը երկարացնում է։ Դրանից ապօրինի ի՞նչ կարող է լինել։ Հաջորդ հարցը՝ եթե կա ինքնախոստովանական ցուցմունք տվող, ինչո՞ւ նրա արածին գնահատական չի տրվել»,- ընդգծում է փաստաբանը։
Նա համոզված է, որ բոլորը, այդ թվում քննիչները գիտեն, որ կրակողը Ալենը չէ, բայց այդ ուղղությամբ որևէ գործողություն չի կատարվել, վերջինը եղել է ապրիլին։ Գ.Մ-ի հետ նույնպես մոտ չորս ամիս քննչական գործողություններ չեն կատարվում։
«Ես չգիտեմ, թե ինչու է նման բան արվում։ Ավելին ասեմ, սկզբնական շրջանում որպես կրակող Ալենին մատնանշած անձինք հետագայում ցուցմունք են տալիս, Գ.-ի նկարն են ցույց տալիս, ասում են, եթե առաջինը Գ.-ի նկարը ցույց տայիք, կասիենք՝ նա է, իրար նման են, թե մորուքով, թե հասակով, թե կազմվածքով։ Ի վերջո, Ալենը դեպքից հետո տանն է եղել, չի թաքնվել քննությունից։ Իմ տպավորությամբ, այս գործով դատախազությունն ու դատարանը պայմանավորված են գործում, լավ ասենք առաջին անգամ ապացույցները չենրկայացրեցին, բա հետո դատարանը չի ասում՝ այսպես ո՞նց կլինի։ Հետո ես իմ ձեռքի տակ եղած ապացույցներն եմ ներկայացնում, երբ նույն միջադեպի ժամանանակ ծանր վնասվածքներ ստացած Ս.-ն, որն էլի իմ վստահորդն է, ցուցմունքում ասում է՝ Ալենը չէ, Գ.-ն է։
Փորձագիտական եզրակացություն են ներկայացնում, որ Ալենի ձեռի վրա կրակոցների հետևանքներ չեն հայտնաբերվել, մինչդեռ դատարանը Ալեն Պերոսյանի՝ կրակոցների հետ առնչություն չունենալու ապացույցները թվարկում է հիմնավոր կասկածը հիմնավորող ապացույցների շարքում, պատկերացնո՞ւմ եք, նրա անմեղության մասին վկայող ապացույցները թվարկում է մեղավորությունն ապացուցողների հետ միասին»,- ասում է Արման Արզումանյանը՝ նշելով, որ այս գործում տրամաբանություն գտնել չի կարողանում։
Այս ամենից զատ փաստաբանը նաև նշում է, որ կալանավորման պահին Ալենն ունի մանկահասակ երեխա՝ 9 ամսական, տան միակ աշխատողն է, հայրը վիրահատված է, մայրը՝ վատառողջ։
Լրահոս
Տեսանյութեր
Թովմասյանը՝ Նանուշյանին. Նշել եք՝ ծրագրի իրականացումը պայմանավորված է օրենքով, բայց օրենքը չկա