Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Կարևոր է, որ ՀՀ քաղաքացին սկսի լավ ապրել»,- խորհրդարանում «Վարկերի և ժամկետանց այլ պարտավորությունների նկատմամբ տույժերի, տուգանքների և վարկային տոկոսադրույքների կիրառման, դրանց համաներման և այլ վարկային հիմնախնդիրները ՀՀ բանկային համակարգում» թեմայով խորհրդարանական լսումների ընթացքում ասաց ԱԺ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Միքայել Մելքումյանը։

Նրա խոսքով, ՀՀ ՀՆԱ-ն 6.5 տրիլիոն դրամ է, և երկիրը գտնվում է այն փուլում, որ վարկերի տեսակարար կշիռը ՀՆԱ-ում աննախադեպ բարձր ցուցանիշի է հասել։

«Ունենք մոտ 6.5 տրիլիոն դրամ ՀՆԱ-ի ակնկալիք և մոտ 4 տրիլիոնի մոտ վարկեր, որոնք ներարկվել են տնտեսության մեջ։ Դրանից էլ 3.6 տրիլիոնը բանկերի կողմից տրված վարկերն են, իսկ 500 մլրդ դրամը՝ վարկային կազմակերպությունների։ Երբ խոսում ենք վարկային կազմակերպությունների մասին, պետք է փորձենք տեսակարար կշռի գնահատական տալ, թե ինչքան է այն բանկերի կողմից տրված բանկերի մեջ։ 17 բանկեր մոտավորապես յոթ մլրդ դոլարից ավելի ավելի վարկային ռեսուրսներ։ Այսինքն՝ հանրային կյանքում վարկերի նշանակությունը շատ է մեծացել։ Դա լա՞վ է, թե՞՝ վատ։

Ընդհանուր առմամբ, հանրային կյանքում վարկերի ներարկումը վատ չի, բայց այնպիսի վարկեր պետք է լինեն, որ դրանց տակից ժողովուրդը դուրս գա։ Չպետք է այնպիսի վարկեր լինեն, որ այդ բիզնեսն ի վերուստ դատապարտված լինի։ Այստեղից մի եզրակացություն, որ երբ բանկերը որոշակի տոկոսներով վարկեր են տալիս, պետք է լուրջ վերլուծություններ ունենան, թե տնտեսական կյանքում ի՞նչ շահութաբերություններ կան մեր երկրում։ Լա՞վ շահութաբերություն է, միջի՞ն  թե՞՝ ցածր»,- նշեց նա։

Ըստ պատգամավորի, վարկային քաղաքականության մեջ պետք է լինի գաղափարախոսություն, և դա պետք է լինի ողջամիտ։ Այսինքն՝ պետք է իմանալ, որ տրված վարկի տակից կարող է վարկառուն դուրս գալ։

Միքայել Մելքումյանը տեղեկացրեց, որ տրամադրված 4 տրիլիոն  դրամից 1 տրիլիոնը սպառողական վարկեր են, այսինքն՝ վարկ, որը տրվել է ապրելու համար, մոտ 500 միլիարդը՝ հիփոթեքային վարկեր և մնացածը՝ նոր արդյունաբերական վարկեր։

«Հիմա ԿԲ-ն պետք է մեզ բացատրի, տրամադրված վարկերը կարողանո՞ւմ են խթանել կյանքը, թե՞՝ հակառակը։ Հիմա եթե վարկային տոկոսների մի մաս ներենք, ավանդներին ոչինչ չի սպառնա։ Հիմա երկու կոմպոնենտ կա՝ պետական բյուջեն պետք է պատրաստ լինի իր ծրագրերը կատարել ու մարդկանց օգնել։ Համավարակ է, ու մարդիկ մեղավոր չեն, որ իրենց աշխատանքը կորցրել են։ Իսկ այս դեպքում պետք է պետությունը բարի գտնվում ու անհրաժեշտ գործիքներ կիրառի։ Չպետք է դասագրքային ճշմարտություններ ասվեին։ Մենք պետք է այդ բյուջետային ռեսուրսն այնպես կառավարենք, որ հիմնական գերակայությունները պահպանվեն՝ աշխատատեղեր չփակվեն, աղքատությունը չավելանա»,- շեշտեց Միքայել Մելքումյանը։

Նա հիշեցրեց, որ նախքան պանդեմիան էլ, Հայաստանում շատ համակարգաստեղծ ձեռնարկություններ վաճառվում էին, քանի որ շահութաբերությունն ընկած էր։