
Ինչպես սոցցանցերում տարածվող ապատեղեկատվության ծուղակը չընկնել
«Հիմա հիմնական ապատեղեկատվության աղբյուրները մի քանիսն են, դրանցից են ադրբեջանցիների կողմից ջարդված հայաստանյան օգտահաշիվները՝ ինչպես ֆեյսբուքյան անձնական պրոֆիլները, այդպես էլ մեծ էջերը»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց մեդիափորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանը։
Նրա խոսքով, այդ էջերում հայերի անունից ինչ-որ գրառումներ են արվում, իբր պաշտոնական նյութեր տեղադրվում։ Ըստ մեդիափորձագետի, այդ գրառումները, մեծ հաշվով, շատ չեն տարածվում, քանի որ մարդիկ զգուշավոր են դարձել։
«Մյուս խնդիրն այն է, որ փորձում են անհայտ աղբյուրներ օգտագործել։ Օրինակ, «Տելեգրամում» անհայտ ծագմամբ ալիքներում նյութեր են դրվում, ապա դրանք գնում են մամուլ ու տարածվում։ Մյուս խնդիրը վերջին երկու օրերին ֆեյսբուքյան «Մեսսենջերով» ձայնային հաղորդագրությունների տարածումն է։ Ինչ անհեթեթություն ասես չի տարածվում։ Օրինակ, երեկ ասում էին՝ համակարգիչները պետք է գիշերը 12-ին անջատեն, որ ռադիացիա չլինի։ Անհեթեթություն է դա, մարդիկ սկսում են տարածել՝ ինչ-որ վախեր ունենալով։
Բայց չեմ կարծում, որ այս ամենը միայն ադրբեջանցիներն են անում։ Մեր «մտավորականների» ներուժն էլ քիչ չէ՝ անհեթեթություններ արտադրելու համար։ Նույն ձայնայինները, ամիսներ առաջ Հայաստան բերեցին իմբիրի գնաճ, երբ ինչ-որ «պրոֆեսորներ» ձայնայինով ասում էին՝ իբր թե վերջ, իմբիր կեր ու կորոնավիրուսով չես վարակվի»,- նշեց նա։
Սամվել Մարտիրոսյանը շեշտեց՝ ձայնային հաղորդագրությունների աղբյուրն անհայտ է, քանի որ հենց ուղարկողը չի դրա հեղինակը, ուստի պետք չէ դրանք տարածել.
«Ընդ որում, մեծամասնությունը այդ ձայնային հաղորդագրություններն ուղարկում է առանց մեկնաբանության, այսինքն՝ չի էլ բացատրում՝ ումից է ստացել։
Հաջորդ խնդիրը մեր վախերի հետ է կապված։ Երեկվանից «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամը փորձում է հաղորդագրությունների միջոցով գումար հավաքել, բայց մարդիկ տեղադրում են նյութեր, թե պետք չէ ուղարկել այդ գումարները, քանի որ ադրբեջանական հաքերներն են դա սարքել ու գումարն իզուր կորելու է։ Չափազանց զգուշավորությունն էլ լավ բան չէ։
Կամ եթե մեկը ինչ-որ անծանոթ համարից զանգում ու հարց է տալիս, միանգամից պետք չի հրապարակել այդ համարն ու նշել, որ ադրբեջանցիներ են։ Եթե հասարակ քաղաքացին, իր վախերից ելնելով, ենթադրություններ է անում, պետք չէ տարածել։ Քանի որ, օրինակ, հայտարարությունը, որ հիմնադրամին գումար պետք չէ փոխանցել, միայն մեկ էջից 3000 տարածում ուներ։ Դա փաստացի պարալիզացնում է հիմնադրամի աշխատանքը»։
Մեդիափորձագետը վստահեցրեց՝ նամակներ ու զանգեր ստանալը չի կարող վնասել մարդուն, ադրբեջանցիներն ունեն հոգեբանական ճնշման ձև. գիշերով զանգում են մարդուն, հայհոյում ու անջատում, բայց դա մաքսիմալ վնասն է, որ կարող է զանգը մարդուն հասցնել։
«Զանգերից ու նամակներից միակ վտանգն այն կլինի, եթե դուք հավատաք այդ ապատեղեկատվությանը, կամ հետ զանգեք. այդ դեպքում մեծ գումար կկորզվի։ Իսկ սոցցանցերով ուղարկվող հաղորդագրությունների դեպքում կարևոր է, որ ուղարկված հղումներով չգնաք։ Եթե մի անծանոթ մարդ հղում է ուղարկել, պետք չէ բացել»,- նշեց նա։
Հարակից հրապարակումներ`
- ՊՆ. Նոր էլի ԱԹՍ խփեցինք
- Անակնկալներ են սպասվում ռադիոտեխնիկական հետախուզական ապացույցներով. ՊՆ ներկայացուցիչ
- Արցախում կիրառվում են օդ-ցամաք հեռահար հրթիռներ. ՊՆ
- Սա ակնհայտորեն Թուրքիայի և Ադրբեջանի կողմից համաձայնեցված գործողություն է. Նիկոլ Փաշինյան