Ձեր վստահելի աղբյուրը

ԱՊՀ երկրների ինստիտուտի հայաստանյան մասնաճյուղի տնօրեն, պրոֆեսոր, Ալեքսանդր Մարգարովը panorama.am-ի հետ զրույցում  նկատեց, որ խաղաղապահների հարցը Հայաստանի և Արբեջանի ներկայացուցիչների միջև բանակցությունների ձևաչափերում նախկինում նույնպես քննարկվում էր և այն դիտարկվող հնարավոր քայլերից մեկն է, որը կարող է նպաստել կարգավորմանը:

Հիշեցնենք, որ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ռուսական «Ինտերֆաքս»  գործակալությանը տված հարցազրույցում հայտնել էր որ հայկական կողմի համար  ընդունելի է խաղաղապահ ուժերի տեղակայումը, բայց նաև շեշտել, որ Ադրբեջանի պատկերացումը խաղաղապահների կազմի վերաբերյալ չեն համընկնում հայկական կողմի  պատկերացումների հետ:

«Եվ եթե այստեղ պետք է խոսել փոխզիջումների մասին, ապա այստեղ նույնպես փոխզիջումային տարբերակ կարող է դառնալ ռուսաստանյան խաղաղապահների ներկայությունը: Ռուսաստանը լավ հարաբերություններ ունի և՛ Ադրբեջանի հետ, և՛ Հայաստանի հետ: Շատ կարևոր է հաշվի առնել տարածաշրջանի մյուս երկրների կարծիքը, կարևոր է, որպեսզի կոնկրետ խաղաղապահ ուժերը կայունացնեն տարածաշրջանը, այլ ոչ թե՝ հակառակը»,- հայտարարել էր Նիկոլ Փաշինյանը:

Ճապոնիայի պարբերականներից մեկին տված հարցազրույցում Իլհամ Ալիևը նույնպես խոսել էր դիտորդների և խաղաղապահների հնարավոր ներգրավման մասին:

«Խաղաղապահների հարցընախկինում չէր դիտարկվում որպես առաջին քայլ: Այսինքը, ենթադրվում էր, որ մինչև խաղաղապահների ներգրավումը պետք է արվեին շատ այլ քայլեր: Այս պահին, երբ կոնֆլիկտն անցել է այս թեժ փուլին և անհասկանալի է, թե հայկական  և ադրբեջանական ռազմական ուժերի միջև ինչը պետք է դիտարկել որպես շփմա գիծ, խաղաղապահների խնդիրը  դառնում է ավելի լուրջ: Այստեղ կա ոչ միայն խաղաղապահների ներգրավման, այլև նրանց տեղակայվելու հարցը»,- նկատեց Ալեքսանդր Մարգարովը և հավելեց նաև խաղաղապահների կազմի, մանդատի, ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի որոշման հարցերը: 

«Տեսականորեն Հայաստանն ասել է, որ դեմ չէ, որ Ռուսաստանը ներկայացնի կամ հանես գա որպես խաղաղապահ ուժ՝ հաշվի առնելով նրա շահագրգռվածությունը, փոխհարաբերությունները կողմերի հետ և համանախագահ լինելը, բայց, նորից ասեմ, որ այս հնչեցված համաձայնությունը դեռ չի կարող է հանդես գալ որպես առաջին քայլ, որովհետև մենք տեսնում ենք, որ ռազմական գործողությունները դեռ շարունակվում են:  Մինչև խաղաղապահներին խաղի մեջ ներգրավելն անհրաժեշտ է դադարեցնել ռազմական գործողությունները և դրանից հետո տեսնել արդյոք հնարավոր է տեղակայել խաղաղապահներին համապատասխան շփման գծում: Իսկ թե որն է շփման գիծը, այն լինելու է հարցերից մեկն է»,- հայտնեց ԱՊՀ երկրների ինստիտուտի հայաստանյան մասնաճյուղի տնօրեն:

Պատասխանելով խաղաղապահների հնարավոր կազմի մասին հարցին՝ Ալեքսանդր Մարգարովը նկատեց, որ Ադրբեջանի ատաջարկած տարբերակով իր կողմից  պետք է լինի թուրքական զորքերի առկայությունը, իսկ ռուսական զորքերի առկայությունը՝ Հայստանի կողմից, որն ընդունելի չէ մեր համար: Ըստ Մարգարովի, այն ընդունելի չէ նաև տարածաշրջանի մյուս դերակատարի՝ Պարսկաստանի համար:

«Եթե խոսքը գնում է կազմի մասին  և եթե հասնելու է դրան, ապա ավելի հեշտ է հիմա համաձայնության գալ, որ խաղաղապահների դերում հանդես գա Ռուսաստանը: Բայց նորից եմ ասում այն ենթադրում է և´ Անվտանգության խորհրդի մանդատի հարցերը, և´ տեխնիկական հարցերը, և´ տեղակայման հարցերը, և´ այդ խաղաղապահներին ինչ որ մի տարածքում ունենալու երկու երկրների համաձայնությունը: Այդ տարածքի հարցը վիճելի է: Նախկին ձևաչափերով ամրագրված էր, որ դրանք պետք է տեղակայվեն ուժերի բաժանման հատվածում: 1994 թվականին այն տեղի չունեցով, քանի որ կողմերը որոշ հատվածներում շատ մոտ էին, տեղեր կար՝ մինչև 50 մետր հեռավորության վրա: Խաղաղապահների խնդիրն այժմ հնչեցվում է որպես տեսական, բայց կարևոր հարց, բայց նրա պրակտիկ իրականացումն մի քիչ ավելի հեռու է քան կարծում ենք»,- հայտնեց Ալեքսանդր Մարգարովը: