Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Նոյեմբերի 8-ի առավոտյան, քայլելով Ստեփանակերտի հրապարակում, ես նշել եմ, որ եղել է իմ կյանքի ամենածանր գիշերներից մեկը և ամենածանր լուսաբացներից մեկը: Ինչո՞ւ եմ հայտարարել`չբացելով փակագիծը, որովհետև նոյեմբերի 7-ին մենք ամբողջությամբ կորցրել ենք վերահսկողությունը Շուշի քաղաքի նկատմամբ»,- ֆեյսբուքյան ուղիղ եթերում ասաց Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը՝ խոսելով իրողությունների մասին , որոնք արդեն արձանագրված են

Շարունակելով իր խոսքը՝ նա նշեց. «Այսօր ուզում եմ հայտարարել, որ երևի իմ կյանքի ամենածանր գիշերն եմ ունեցել այն պարագայում, որ շատ ծանր օրեր եմ ունեցել 92, 94 թվականին՝ կորցնելով շատ հարազատներ: Այն որոշումը, որը կայացվել է երեկ, չգիտեմ՝ պատմությունն ինչպիսի գնահատական կտա, բայց ստիպված ենք եղել:

Ինչո՞ւ: Նախ ռազմական վիճակի առումով: 43 օր մարտական գործողությունների արդյունքում մենք կորցրել ենք Ֆիզուլիի շրջանը, Ջաբրայիլի շրջանը, Կուբաթլուի, Զանգելանի, Հադրութի շրջանը հիմնականում, Մարտունիի շրջանից ինչ-որ մաս, Ասկերանի շրջանից, և ամենագլխավորը՝ Շուշին։
Մարտերն ընթանում էին Ստեփանակերտի մատույցներում` 2-3 կիլոմետր հեռավորության վրա: Եթե շարունակվեին այդ տեմպերով մարտական գործողությունները, օրերի ընթացքում մենք պիտի կորցնեինք ամբողջ Արցախը, ունենայինք շատ ավելի զոհեր, քանի որ արդեն մարտական գործողությունները, տեղափոխվելով ինչ-որ տեղ մեր առաջնագծի համար թիկունք, անդառնալի  հետևանքներ կունենայինք առաջնագծում այդ 43 օրը հերոսաբար պայքարող մանավանդ մեր ժամկետային զինվորների մասով։

Չեմ ուզում աշխարհագրորեն նշել, որ եթե կորցնեինք Ստեփանակերտը, ինչ տեղի կունենար Ասկերանի, Մարտունու շրջանի առաջնագծում գտնվող զինվորների առումով: Շրջափակման մեծ հնարավորություններ կարող էին ունենալ։

Կարծես թե մի քանի օր հաջողվել էր մեզ պաշտպանվել մեր հակաօդային ուժերի առումով ԱԹՍ-ներից, բայց արդեն վերջին երկու օրը հակառակորդը, չգիտեմ՝ նոր տեխնոլոգիաների, թե նոր ԱԹՍ-ների միջոցով, հնարավորություն ունեցավ նորից շատ մեծ վնասներ պատճառել մեր զորքին: Շատ մեծ մարդկային կորուստներ ենք ունեցել միայն երեկ՝ վերջին մի քանի ժամերի ընթացքում, Մարտունու շրջանում:Ինչո՞ւ չհաջողվեց։ Մենք բոլորս պատասխան ենք տալու, այո, բոլորս, քանի որ մենք գիտեինք, որ մեր Պաշտանության բանակն այդ կարիքն ուներ, այդ խնդիրն առկա է, բոլորս, ովքեր զբաղեցրել ենք պաշտոններ վերջին տասնամյակներում: Ընդհանուր առմամբ, բանակի վիճակի առումով պետք է ապագայում, և համոզված եմ, որ գնահատականը լինելու է:

Զորքի բարոյահոգեբանական վիճակը շատ լավ չէր, ինչ-որ տեղ` ծայրահեղ վատ, կարելի է ասել: Զորքը թութքով, դեզինտերիայով, Covid-ով հյուծված վիճակում 43 օր գտնվում էր առաջնագծում, ու չունեինք հնարավորություն փոխելու, հանգստանալու, բուժելու: Ամեն օր մարտական գործողությունների մեջ, ամեն օր զոհեր, վիրավորներ, հրետանակոծություն։
Եվ այդ ամենով, բայց կարողանում էինք դիմադրել ինչ-որ տեղ 8 պետության զինված ուժերի։ Հաստատ մենք Ադրբեջանի դեմ չենք կռվել, հաստատ միայն թուրքական սպասյական անձնակամզը, զինտեխնիկան չի եղել մարտադաշտում։ Թուրքիայի զինվորականների մասնակցություն ևս եղել է, ահաբեկիչների, վարձկանների, տարբեր երկրներից։ Կռվում էր հայ կամավորը և մանավանդ հայ զինվորը: Խոնարհվում եմ առաջին հերթին մեր զինվորների առջև, աշխարհի ամենահերոս տղերքն են մեր ժամկետային զինծառայողները։ Խոնարհվում եմ բոլոր  զոհվածների ընտանիքների առջև։
Ստիպված էինք, որայդ նույն ժամկետային զինվորների կյանքը խնայեինք, փրկեինք։

Իհարկե, կարող եք ասել՝ ինչու մենք ժամանակին տեղեկացված չէինք այդ վիճակից։ Կոչ եմ արել Աղդամից, այս նույն աթոռից, հիշեցնելով՝ սիրելի հայրենակիցներ, ձեր կարիքն ունենք: Հոկտեմբերի 29-ին Շուշիից՝ Ղազանչեցոց եկեղեցու առջև, ասել եմ Շուշին վտանգված է, դիրքերը գտնվում էին 5 կիլոմետր հեռավորության վրա, ավելի ճիշտ` հակառակորդը։

Վիճում էին՝ Շուշին մեր ձեռքն էր, թե չէ, բայց Շուշիում մենք հիմնական վերահսկողությունը կորցրել ենք նոյեմբերի 5-ից, ամբողջությամբ՝ նոյեմբերի 7-ից։

Չէինք ուզում հավատալ, որ կորցնում ենք հայրենիքն ամբողջությամբ, չէինք ուզում հավատալ, անհնարին էր արդեն կռվել այն եղած ռեսուրսներով` մարդկային և զինտեխնիկայի, որ կային: Շատ երկար փորձում էինք բանակցության սեղանի շուրջ քննարկել և կանգնեցնել: Հնարավոր չէր։ Իհարկե, ես բանակցություններին չեմ մասնակցել, բայց խնդիրները մեծ էին:

Կողմ էի, որովհետև հուսահատված  չէի․ եթե հուսահատված լինեի, կմտածեի շարունակել կռիվը, կյանքի գնով հասկանալով, որ պարտվելու ու կորցնելու ենք Արցախը։ Ամեն ինչ առջևում է։ Արցախը, հայ ազգը, Հայաստանը շատ ծանր օրեր ենք ունեցել պատմության մեջ,  բայց կարողացել ենք հետագայում ինչ-որ տեղ իմաստուն որոշումներ կայացնել, ճիշտ ճանապարհով ընթանալ, նաև հաջողություններ արձանագրել։

Իսկ ով է ասել, որ դրանով ավարտվում է  ամեն ինչ։ Դրանով սկսվում է։ Մենք ավելի սթափ որոշում կայացնելու  հնարավորություն ունենալու ենք, դրա համար մեզ պետք է համերաշխություն, առաջին հերթին Հայաստանում, Արցախում, հայ ժողովրդի մեջ։ Մեր ամենամեծ հակառակորդը եղելէ  պառակտումն ու խուճապը։

Համազգային խնդիրները դեռ առջևում են, մեր տեսիլքը դեռևս չի մարել, հակառակը, մենք ունենք երազանք, երազած հայրենիք, դրա համար պետք է պահպանել համերաշխությունը, զերծ մնալ այնպիսի երևույթներից, որոնք հարիր չէ մեր ազգին, մեր ժողովրդին։

Ունենք քաղաքակիրթ որոշումներ կայացնելու, քննարկումներ իրականացնելու հնարավորություններ, ճիշտ որոումներ կայանելու անհրաժետություն։ Դեռ նոր է սկսվում ամեն ինչ, չեմ ուզում բացել փակագծերը։ Մենք չենք պարտվել, ամեն ինչ առջևում է, պետք է մտածել, նորից մտածել, գնահատել, նորից հետո որոշումներ կայացնել։

Սկսել եմ արդեն կոնսուլտացիաներ Ղարաբաղի քաղաքական, ռազմական գործիչների հետ։ Մինչև այդ էլ բոլորի հետ կապ ունի։ Բոլորը պատրաստակամ են համագործակցել։ Այսօր արդեն հանդիպել եմ ՀՅԴ ներկայացուցչի հետ, Վիտալի Բալասանյանի, Բակո Սահակյանի, Արկադի Ղուկասյանի հետ, հեռախոսազրույցներ եմ ունեցել  տարբեր ռազմական գործիչների հետ՝ Լևոն Մնացականյանի, Սամվել Կարապետյանի, Արթուր Աղաբեկյանի... Ուզում եմ նշել, որ եկել ենք մի համաձայնության, որ պետք է ցանկացած որոշում կայացնելուց առաջ միասին կատարենք, միասին կայացնենք։

Ուզում եմ նորից խնդրել իմ սիրելի հայրենակիցներ՝ սթափվեք, քաղաքացիական պատերազմը, անհանդուրժողականությունն ավելի մեծ սպառնալիք է մեր երկրին, ոչ միայն Արցած աշխարհին, նաև Հայաստան աշխարհը։ Դրա համար համախմբվենք, ցանկացած որոշում կայացնելուց առաջ գնահատենք։

Առաջիկայում ավելի մանրամասն կներկայացնեմ Արցախում մեր քայլերը։ Բոլորի հետ քննարկելուց հետո կներկայացնենք։

Վերջին մի քանի օրերին հաճախակի քննարկումներ եմ ունեցել և բոլորը միակարծիք էին՝ փորձել ժամանակավոր, թե մշտական զինադադար ունենալ։ Բոլորն անխտիր։ Չի եղել մեկը, որ ասի՝ ոչ մենք շարունակում ենք պատերազմը, կռվելը, որովհետև բոլորն էլ տեսնում էին, որ չկա այդ ռեսուրսները։ Իհարկե, բոլորն էլ նույն կարծիքին էին՝ ցանկացած փաստաթուղթ պետք է չոտնահարի մեր արժանապատվությունը, դրա համար հասկանում էինք, որ անխուսափելի էր զինադադար ունենալը, և մենք պարտավոր էինք գնալ այդ քայլին, նորից  կրկնում եմ՝  փրկելու ամբողջ Արցախը, որովհետև մենք օրերի ընթացում, կամ տասնյակ օրերի,  կորցնում էինք ամբողջ Արցախը, շատ-շատ  մարդկային կյանքեր, մանավանդ զինվորների, որոնց ծառայությունը մեր երկրի համար դեռ առջևում է։ »։