Մշակույթ 17:37 15/11/2020 Արցախ

Նահանջ երգով. Դադիվանքի «վերջին» գիշերը

Հեղինակ` Թեհմինե Հարությունյան

Դադիվանքի՝ անորոշ ճակատագրի հանձնմանը մնացել էր 2 օր, մի աղջիկ, ում երբեք իրական կյանքում չէի տեսել, խնդրեց հանդիպել՝ բան կար փոխանցելու։ Հազար ու մի բան մտածելով գնացի՝ պարզվեց Դադիվանքից քար էր բերել՝ լսել էր, որ շատ եմ նեղվում, որ չեմ կարողանում գնալ։ Քարը վերցրեցի, հաջորդ վայրկայնին մեկ այլ ընկերոջից նամակ ստացա, որ եթե ցանկանում եմ, իրենք ինձ հենց վաղը կտանեն Դադիվանք՝ խոստում տալու, որ սա վերջը չի։ Ես նշանների չեմ հավատում, բայց ասեք, որ սա հուշում էր՝ գուցե վերջը չի։

Բերված քարը վերցրեցի,արցունքներս զսպեցի, լսեցի՝ ինչ էր տեսել, ինչպես էր բառիս բուն իմաստով ցավից խեղդվել Դադիվանքի պատերի տակ։

Աթեիստը ողբում է Դադիվանքին փարված։ Սա այն ամբողջ ճշմարտությունն է Աստծու մասին, որ պետք է իմանալ. Աստված հենց Սերն է։ Հիմա բոլորիս սրտում մի սեր կա՝ մեր բզկտված հայրենիքը։ Մենք կառչելու գոնե մի կետ ենք գտել, որ չփլվենք. ասում ենք՝ դե գոնե Դադիվանքը պահենք, գոնե մի վերջին անգամ տեսնենք, գոնեները գնալով փոքրանում են, կառչելու կետերը անհետանում են։ Աչքիդ առաջ գնալով ամեն ինչ նվաղում  է, մի բուռ դառնում։ Ինչպես այն տղամարդը՝ հուժկու, հաղթանդամ, որ ըմբոստ հայացքով կանգնած է իր տան դռան առջև ու հանկարծ նրան հարցնում են՝ ո՞նց ես, ի՞նչ կա,  սկսում է լացել՝ թե էլ բան չկա, իրերն ուղարկել եմ, ընտանիքս ուղարկել, սպասում եմ տղաս հետ գա, տունն էլ վառեմ ու գնամ։

Այս պատմությամբ այսօր ոչ մեկին չես զարմացնի՝ Քարվաճառում մարդիկ համատարած այրում են իրենց ձեռքով կառուցած տները, բայց երբ աչքիդ առաջ վիթխարի մարդը մի բուռ է դառնում, սիրտդ կտոր-կտոր է լինում։ Ընդհանրապես տղամարդու լացը՝ զուսպ, անձայն, թիկունքը ուժգին ցնցելով հազար բառերից ավելի ցավոտ է։ Կողքի տան տղամարդիկ ավելի խոսուն են, մի քիչ սիրտ եմ անում, հարցնում՝ ախր, ինչո՞ւ եք այրում, ասում են՝ այսինքն՝ թողենք թուրքի՞ն։ Մեկն ասում է՝ բա ես 20 տարի «պոստ» պահեմ, մինչև էսօր պոստում լինեմ,մի թիզ հող չտանք, ինձ ասեն տունդ տվե՞լ ենք, բա էդ ոնց կլինի։ Ճիշտն ասած, որպես Ֆեյսբուք շատ կարդացած  մարդ, ուզում էի ասել, ախր դա համամարդկային չէ, հետո մտածեցի՝ ինչ ուժով կարելի է կանգնել այս  մարդու դիմաց, նայել աչքերին ու մարդկային, համամարդկային արժեքներից խոսել նրանց հետ, ովքեր պարտվել են ահաբեկչությանը, իսկ միջազգային հանրությունն այդ առիթով շնորհավորանքներ է ուղարկում կողմերին։ Մարդիկ իրենց ծնողների և վերջին պատերազմում զոհված երեխաների թարմ գերեզմաններն են քանդում և աճյունները տեղափոխում։

Սիրուն բաների, վեհ գաղափարների մասին ավելի լավ է շարունակել սոցիալական ցանցերում գրել, իրական կյանքը վառվող տները, մերկացող անտառները, որբացող երեխաներն ու անտեր մնացող ծնողներն են։ Իրական կյանքը գաղթի ճամփան բռնած արցախցիներն են, որ ով ինչ կարողանում է, փախցնում է։ Դեր Զորի չէ, Բերձորի ճամփորդ արցախցին...Թեև նրանց պաշտոնապես ասել են՝ դեռ մի շտապեք, բայց մեր օրերում մարդիկ անգամ ամենաբարձր մակարդակով հնչեցվող տեղեկատվությանն իրավունք են ստացել չհավատալու։ Հախուռն կերպով, անկազմակերպ, ինքնագլուխ՝ մեծմասամբ առանց հստակ իմանալու ուր են հասնելու, գնում են ճամփեն բռնած՝ ոչինչ թշնամուն չթողնելու մտքով...

Դադիվանք հասել ենք մթնշաղին, մարդկանց հոսքը չի դադարում՝ կորցրածիդ գինը վերջին վայրկյանին հասկացողի պես մարդիկ շտապում են առնչակից դառնալ կորսվող պատմությանը։ Շատերի համար սա հրաժեշտի հանդիպում էր։Ես նախօրեին նվեր ստացած քարս հետս տարել եմ, երբեք չաղոթած մարդ եմ, քարը հետս տարել եմ, որ ձեռքս պահած աղոթեմ հանուն հրաշքի, հանուն արդարության, իրական խաղաղության։ Աղոթք կարգին չգիտեմ, ասում եմ սրտիս ուզածը ու աստվածային երաժշտություն է լցվում եկեղեցով մեկ։ Երևանից քանոնահարուհիներ են եկել, որ նվագեն Դադիվանքում՝ որ վերջին գիշերն իրեն միայնակ չզգա։ 


Անորոշ ճակատագրի մասին

Նոյեմբերի 9-ին ՀՀ վարչապետի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի նախագահի հայտարարության համաձայն՝ Հայաստանը մինչև 2020 թ. նոյեմբերի 15-ը Քարվաճառի շրջանը վերադարձնում է Ադրբեջանին։ Վահրամ քահանա Մելիքյանն ասում է, թե Դադիվանքին որևէ վտանգ չի սպառնում.«Այսու իրազեկում եմ, որ Դադիվանքն արդեն գտնվում է ռուս խաղաղապահների հսկողության ներքո և նրան որևէ վտանգ չի սպառնում:

Ներկայիս վանքում կան մի քանի եկեղեցականներ, որոնք շարունակելու են մատուցել իրենց աստվածպաշտությունը և կանոնավոր իրականացնել արարողությունները»։

Մայր Աթոռը չի պատասխանել գլխավոր հարցին՝ հայ ուխտավորներ կարո՞ղ են գնալ վանք, թե՞՝ ոչ։

Ռուս խաղաղապահների հրամանատարը Դադիվանքի վանահորը հասկացրել է, որ ոչ։ Ասել է՝ «ձեր անվտանգությունը չենք կարող ապահովել»։

Ի դեպ, Դադիվանքի զանգերը և զույգ խաչքարերը տեղափոխվել են Էջմիածին։ Վանդալիզմի վտանգ կա։ Թե ով չգիտեր...

Այսօր տարածված տեղեկատվության համաձայն Քարվաճառը հանձնելու ժամկետը հետաձգվել է 10 օրով։

Մատենագիտական աղբյուներում Դադի վանքը առաջին անգամ հիշատակվել է 9-րդ դարում։
Ավանդության համաձայն՝ եկեղեցին հիմնվել է Քրիստոսի առաքյալներից Թադևոսի հետևորդ Դադեի կողմից 1-ին դարում։ Դադիվանքի վերանորոգման շրջանակներում իրականացված պեղումների ընթացքում՝ 2007 թվականի հուլիսի 21-ին, վանական համալիրի եկեղեցիներից մեկի խորանի տակ գտնվել են սուրբ Դադե առաքյալի մասունքները։ 9-րդ դարում կառուցվել են վանական համալիրի առաջին կառույցները՝ ի դեմս սուրբ Դադիի միանավ վանքի։ 1145 թվականին համալիրն ավերել են սելջուկները, սակայն 1170 թվականին այն վերանորոգվել է:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

15:55
Թուրքիան սկսելու է խաղալ իր երկու գործիքներով` թուրքական «փափուկ ուժը» համեմված ադրբեջանական ուժի սպառնալիքով. Արա Պողոյան
Հիմա, քանի որ փոխվում են գլոբալ իրողություններ, Թուրքիան առանձին վերցրած Հայաստանի հետ հարաբերություններում սկսելու է խաղալ իր երկու հիմնական...
Աղբյուր` Panorama.am
15:28
Հասկանալի է, որ Կովկասում ուկրաիանական ստվերը ևս քննարկվելու է. Վարուժան Գեղամյան
Թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյանը գրում է. «Ռուսաստանի արտգործնախարար Ս. Լավրովն այսօր գնում է   Թուրքիա` բանակցությունների: Ըստ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:04
Այս լուսանկարն արվել է այս օրերին` թեմայի շուրջ հայաստանյան հանրության լարվածությունը մի քիչ փարատելու համար. Իվետա Տոնոյան
Գագիկ Ծառուկյանի մամուլի քարտուղար Իվետա Տոնոյանը գրում է. «Վերջին շաբաթվա ընթացքում հանրության մեջ ակտիվորեն ու հասկանալի...
Աղբյուր` Panorama.am
14:09
Իշխանությունն իր խնդիրն համարեց լուծված` սահմանափակելով Էդգար Ղազարյանի քաղաքական ազատությունը. Տիգրան Աբրահամյան
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանը գրում է «Իշխանությունն իր խնդիրն այս փուլում համարեց լուծված`...
Աղբյուր` Panorama.am
13:52
Առանց վարորդական իրավունքի, ոչ սթափ, «Opel»-ի վարորդը՝ ավտոմեքենաների ջարդի հեղինակ
Փետրվարի 23-ին, խոշոր ավտովթար է տեղի ունեցել։ Ժամը 04։10-ի սահմաններում Երևան-Արմավիր Մ5 ավտոճանապարհին, Մուսալեռ գյուղի վարչական տարածքում...
Աղբյուր` Panorama.am
12:58
Նորից հիվանդության հետևանքով զինծառայողի մահվան դեպք է արձանագրվել. Անուշ Պողոսյան
«Առողջության իրավունք» ՀԿ-ի նախագահ Անուշ Պողոսյանը գրում է. «Նորից  հիվանդության հետևանքով զինծառայողի մահվան դեպք է...
Աղբյուր` Panorama.am
12:46
Տպավորություն է, որ մեր հանրության մի մեծ հատված այդպես էլ թմբիրից դուրս գալու մտադրություն չունի. Գևորգ Դանիելյան
Իրավագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր Գևորգ Դանիելյանը գրում է. «Թվում էր, թե արցախցիներին պատուհասած հայրենազրկման դաժան ճակատագիրը գոնե...
Աղբյուր` Panorama.am
11:50
Թուրքական ավիաուղիներում գրանցվելիս ռուսներից պահանջել են վրացական վիզա
Ռուսաստանի երկու քաղաքացու մերժել են գրանցել Բուենոս Այրեսից Թբիլիսի առանց վրացական վիզայի չվերթի համար՝ չնայած առանց վիզայի ռեժիմի...
Աղբյուր` Panorama.am
11:29
Ստիպված այս դատարանի որոշմամբ պետք է ասեմ՝ ես մեր իրավական համակարգի ցավը տանեմ, ես իրենց հայրենասեր ջանին մեռնեմ. Էդգար Ղազարյան
«Ես մտադիր եմ հաղորդում ներկայացնել հանցագործության մասին քննիչի և դատախազի գործողությունների հետ կապված»,-դատարանի դիմաց ասաց...
Աղբյուր` Panorama.am
11:27
Գյումրիի Մուշ 1 և Մուշ 2 թաղամասերը պետք է պարտադիր կապվեն քաղաքի տուրիստական պորտալարին. Ռուբեն Մխիթարյան
«Զիլ քաղաքը պետք է իրեն սազական կյանք ունենա ու հաստատ կունենա»։
Աղբյուր` Panorama.am
10:41
Ցավոք սրտի դատարանը բավարարեց Էդգար Ղազարյանի դեմ բողոքը, բայց՝ մասնակի. Ռուբեն Մելիքյան
«Ցավոք սրտի դատարանը բավարարեց Էդգար Ղազարյանի դեմ բողոքը, բայց, բարեբախտաբար, մասնակի»,-Երևանի ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի...
Աղբյուր` Panorama.am
10:30
Ոչ մի բացատրություն չկա, թե Էդգար Ղազարյանն ինչ գործ ունի դատարանի դահլիճում. Արտակ Զաքարյան
«Քաղաքական գործընթացների ընդհանուր տրամաբանությւոնը վաղուց խախտված է, և այս իրավիճակում խոսել ժողովրդավարությունից և մարդու իրավունքներից,...
Աղբյուր` Panorama.am
09:43
Հայաստանում կան փակ և դժվարանցանելի ճանապարհներ
ՆԳՆ Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ։ «Փակ են Արագածոտնի մարզում...
Աղբյուր` Panorama.am
00:30
Գյումրին կարող է լինել այն քաղաքը, որ իր օրինակով ցույց տա՝ գաղափարի շուրջ հնարավոր է որոշակի ամբիցիաներ կողքի դնել ու հասնել դրական արդյունքի. Մխիթարյան
«Ինձ ճանաչողները գիտեն՝ եթե ես գործի մեջ մտնում եմ, այն ինձ համար դառնում է առաջնահերթություն։ Նույն Գյումրու քաղաքապետարանում իմ...
Աղբյուր` Panorama.am
23:12
Թոքաբորբով հոսպիտալացված Հռոմի պապին արյան փոխներարկում են արել
Հռոմի Ֆրանցիսկոս պապը, ով հոսպիտալացվել էր թոքաբորբով, շնչառական նոպա է ունեցել և արյան փոխներարկում են արել։ Ռիա նովոստիի հաղոդմամբ, ...
Աղբյուր` Panorama.am
22:03
Հոսպիտալում զինծառայող է մաhաgել
Sputnik Արմենիային ասել է ՊՆ մամուլի քարտուղար Արամ Թորոսյանը
Աղբյուր` Panorama.am
21:58
Ասկերանի ամրոցը կկորցնի իր պատմաճարտարապետական դիմագիծը. Ավանեսով
Փետրվարի 18-ին Ադրբեջանի նախագահի պաշտոնական կայքի և հրապարակումներից մեկից հայտնի է դառնում, որ Ադրբեջանի կողմից օկուպացված Արցախի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:58
Երևանի քաղաքապետարանից հայտնում են՝ մատչելի տարբերակով տոմս ձեռք բերելու մասին լուրը կեղծ է
Երևանի քաղաքապետարանը հայտարարություն է տարածել, որում նշված է. «Համացանցում տարածվել է «Անվճար հասարակական տրանսպորտ Երևանի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:46
Վահագն Դավթյանը հաղթել է աշխարհի գավաթի առաջին փուլում՝ առաջ անցնելով Ադրբեջանի և Թուրքիայի ներկայացուցիչներից
Փետրվարի 18-ից 24-ը Գերմանիայի Կոտբուս քաղաքում անցկացվում է Աշխարհի գավաթի առաջին փուլը։ Վահագն Դավթյանը դարձել գեղարվեստական...
Աղբյուր` Panorama.am
20:34
Ֆրանսիայում տեղի է ունեցել ԵՄ-ից և ՆԱՏՕ-ից դուրս գալու պահանջով ցույց
Այսօր Փարիզում տեղի է ունեցել Եվրամիությունից և ՆԱՏՕ-ից Ֆրանսիայի դուրս գալու ցույցը։ Այս մասին գրում է Ռիա նովոստին։ Ցուցարարները երթով...
Աղբյուր` Panorama.am
20:21
Բռնшճնշnւմներն ակտիվանում են այն ժամանակ, երբ Փաշինյանը սկսում է վտանգ զգալ իր աթոռի նկատմամբ. Մալյան
«Բռնաճնշումներն ակտիվանում են միայն այն ժամանակահատվածում, երբ Նիկոլ Փաշինյանը սկսում է վտանգ զգալ իր աթոռի նկատմամբ»,-...
Աղբյուր` Panorama.am
19:59
ՔՊ-ական տիկնոջը խորհուրդ կտամ իր քաղաքական պապաների ոճով երկար-բարակ ճամարտակելու փոխարեն ներողություն խնդրել օգնական-եղբոր վարքագծի համար. Ասլանյան
 ՔՊ-ական պատգամավոր Էմմա Պալյանի եղբայրը՝ Հայկո Պալյանը, ով  «ղարաբաղցի ես, թե հայ?» արտահայտությունն էր արել, իսկ քույրն...
Աղբյուր` Panorama.am
19:46
Ցանկալի է՝ անկախ տարաձայնություններից, ընդդիմադիր ուժերը փորձեն առաջնորդվել Ներսես Շնորհալու բանաձևով. Աշոտյան
«Միասնություն՝ գլխավորում, ազատություն` երկրորդականում, և սեր՝ ամեն ինչում»
Աղբյուր` Panorama.am
19:30
ՔՊ-ն սնվում է մարդկանց պառակտումից և իրար նկատմամբ ատելությունից, ուղիղ ապացույցը՝ ՔՊ-ականի «Ղшրաբաղաgի՞ ես, թե հայ» այսօրվա խոսքը. Թաթոյան
«ՔՊ ղեկավարի իշխանությունը սնվում է Հայաստանի ներսում և Սփյուռքում մարդկանց պառակտումից և իրար նկատմամբ ատելությունից, քաոսից: Նրա...
Աղբյուր` Panorama.am
19:08
Ես հո ձեր Աղազարյան Հովիկը չեմ, որ հեռախոսս առգրավեք, քսերոքս անեք, բաժանեք ՔՊ-ականներին. Էդգար Ղազարյան
«Շնորհակալություն եմ հայտնում քննիչին ու դատախազին այս քրեական վարույթը նախաձեռնելու համար, որի արդյունքում իրենք հայտնվելու են մեղադրյալի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:41
Էդգար Ղազարյանի խափանման միջոցի վերաբերյալ որոշումը դատարանը կհրապարակի փետրվարի 23-ին
Հասարակական-քաղաքական գործիչ Էդգար Ղազարյանի դեմ հարուցված քրեական գործով խափանման միջոցի քննությունն ավարտվել է, վաղը առավոտյան ժամը 10։00-ին...
Աղբյուր` Panorama.am
18:30
Փաշինյանը տեսնում է, որ վարկանիշ չունի և հասկանում է՝ ամեն մի խոսք իրեն ավելի մեծ վնաս է հասցնում. Վազգեն Սաղաթելյան
«Նիկոլ Փաշինյանն արդեն տեսնում է, որ վարկանիշ չունի և հասկանում է, որ ամեն մի խոսք իրեն ավելի մեծ վնաս է...
Աղբյուր` Panorama.am
18:15
Անհերքելի, հիմնավոր փաստերով ապացուցում եմ Սաշա Կատվալյանի կռnւտիտները. Արթուր Չախոյան
Հասարակական ակտիվիստ Արթուր Չախոյանն ավելի վաղ գրառում էր արել, ըստ որի՝ ««Տիգրան Ավինյանի «ԵԱՍՄ» ղեկավար...
Աղբյուր` Panorama.am
18:02
Սամսոնյան. Փաշինյանը վախենում է խոսքից, որովհետև մարդիկ սկսել են լսել, հասկանալ
«Սա մեծ շղթայի շարունակությունն է, ընդամենը մեկ բանի մասին է՝ այս մարդը վախենում է խոսքից»,- հասարակական-քաղաքական գործիչ էդգար...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Օր չկա, որ մենք փողոցում չտեսնենք բողոքի դուրս եկած տարբեր խմբեր. Բագրատ Սրբազան
13:30 22/02/2025

Օր չկա, որ մենք փողոցում չտեսնենք բողոքի դուրս եկած տարբեր խմբեր. Բագրատ Սրբազան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}