Նահանջ երգով. Դադիվանքի «վերջին» գիշերը
Դադիվանքի՝ անորոշ ճակատագրի հանձնմանը մնացել էր 2 օր, մի աղջիկ, ում երբեք իրական կյանքում չէի տեսել, խնդրեց հանդիպել՝ բան կար փոխանցելու։ Հազար ու մի բան մտածելով գնացի՝ պարզվեց Դադիվանքից քար էր բերել՝ լսել էր, որ շատ եմ նեղվում, որ չեմ կարողանում գնալ։ Քարը վերցրեցի, հաջորդ վայրկայնին մեկ այլ ընկերոջից նամակ ստացա, որ եթե ցանկանում եմ, իրենք ինձ հենց վաղը կտանեն Դադիվանք՝ խոստում տալու, որ սա վերջը չի։ Ես նշանների չեմ հավատում, բայց ասեք, որ սա հուշում էր՝ գուցե վերջը չի։
Բերված քարը վերցրեցի,արցունքներս զսպեցի, լսեցի՝ ինչ էր տեսել, ինչպես էր բառիս բուն իմաստով ցավից խեղդվել Դադիվանքի պատերի տակ։
Աթեիստը ողբում է Դադիվանքին փարված։ Սա այն ամբողջ ճշմարտությունն է Աստծու մասին, որ պետք է իմանալ. Աստված հենց Սերն է։ Հիմա բոլորիս սրտում մի սեր կա՝ մեր բզկտված հայրենիքը։ Մենք կառչելու գոնե մի կետ ենք գտել, որ չփլվենք. ասում ենք՝ դե գոնե Դադիվանքը պահենք, գոնե մի վերջին անգամ տեսնենք, գոնեները գնալով փոքրանում են, կառչելու կետերը անհետանում են։ Աչքիդ առաջ գնալով ամեն ինչ նվաղում է, մի բուռ դառնում։ Ինչպես այն տղամարդը՝ հուժկու, հաղթանդամ, որ ըմբոստ հայացքով կանգնած է իր տան դռան առջև ու հանկարծ նրան հարցնում են՝ ո՞նց ես, ի՞նչ կա, սկսում է լացել՝ թե էլ բան չկա, իրերն ուղարկել եմ, ընտանիքս ուղարկել, սպասում եմ տղաս հետ գա, տունն էլ վառեմ ու գնամ։
Այս պատմությամբ այսօր ոչ մեկին չես զարմացնի՝ Քարվաճառում մարդիկ համատարած այրում են իրենց ձեռքով կառուցած տները, բայց երբ աչքիդ առաջ վիթխարի մարդը մի բուռ է դառնում, սիրտդ կտոր-կտոր է լինում։ Ընդհանրապես տղամարդու լացը՝ զուսպ, անձայն, թիկունքը ուժգին ցնցելով հազար բառերից ավելի ցավոտ է։ Կողքի տան տղամարդիկ ավելի խոսուն են, մի քիչ սիրտ եմ անում, հարցնում՝ ախր, ինչո՞ւ եք այրում, ասում են՝ այսինքն՝ թողենք թուրքի՞ն։ Մեկն ասում է՝ բա ես 20 տարի «պոստ» պահեմ, մինչև էսօր պոստում լինեմ,մի թիզ հող չտանք, ինձ ասեն տունդ տվե՞լ ենք, բա էդ ոնց կլինի։ Ճիշտն ասած, որպես Ֆեյսբուք շատ կարդացած մարդ, ուզում էի ասել, ախր դա համամարդկային չէ, հետո մտածեցի՝ ինչ ուժով կարելի է կանգնել այս մարդու դիմաց, նայել աչքերին ու մարդկային, համամարդկային արժեքներից խոսել նրանց հետ, ովքեր պարտվել են ահաբեկչությանը, իսկ միջազգային հանրությունն այդ առիթով շնորհավորանքներ է ուղարկում կողմերին։ Մարդիկ իրենց ծնողների և վերջին պատերազմում զոհված երեխաների թարմ գերեզմաններն են քանդում և աճյունները տեղափոխում։
Սիրուն բաների, վեհ գաղափարների մասին ավելի լավ է շարունակել սոցիալական ցանցերում գրել, իրական կյանքը վառվող տները, մերկացող անտառները, որբացող երեխաներն ու անտեր մնացող ծնողներն են։ Իրական կյանքը գաղթի ճամփան բռնած արցախցիներն են, որ ով ինչ կարողանում է, փախցնում է։ Դեր Զորի չէ, Բերձորի ճամփորդ արցախցին...Թեև նրանց պաշտոնապես ասել են՝ դեռ մի շտապեք, բայց մեր օրերում մարդիկ անգամ ամենաբարձր մակարդակով հնչեցվող տեղեկատվությանն իրավունք են ստացել չհավատալու։ Հախուռն կերպով, անկազմակերպ, ինքնագլուխ՝ մեծմասամբ առանց հստակ իմանալու ուր են հասնելու, գնում են ճամփեն բռնած՝ ոչինչ թշնամուն չթողնելու մտքով...
Դադիվանք հասել ենք մթնշաղին, մարդկանց հոսքը չի դադարում՝ կորցրածիդ գինը վերջին վայրկյանին հասկացողի պես մարդիկ շտապում են առնչակից դառնալ կորսվող պատմությանը։ Շատերի համար սա հրաժեշտի հանդիպում էր։Ես նախօրեին նվեր ստացած քարս հետս տարել եմ, երբեք չաղոթած մարդ եմ, քարը հետս տարել եմ, որ ձեռքս պահած աղոթեմ հանուն հրաշքի, հանուն արդարության, իրական խաղաղության։ Աղոթք կարգին չգիտեմ, ասում եմ սրտիս ուզածը ու աստվածային երաժշտություն է լցվում եկեղեցով մեկ։ Երևանից քանոնահարուհիներ են եկել, որ նվագեն Դադիվանքում՝ որ վերջին գիշերն իրեն միայնակ չզգա։
Անորոշ ճակատագրի մասին
Նոյեմբերի 9-ին ՀՀ վարչապետի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի նախագահի հայտարարության համաձայն՝ Հայաստանը մինչև 2020 թ. նոյեմբերի 15-ը Քարվաճառի շրջանը վերադարձնում է Ադրբեջանին։ Վահրամ քահանա Մելիքյանն ասում է, թե Դադիվանքին որևէ վտանգ չի սպառնում.«Այսու իրազեկում եմ, որ Դադիվանքն արդեն գտնվում է ռուս խաղաղապահների հսկողության ներքո և նրան որևէ վտանգ չի սպառնում:
Ներկայիս վանքում կան մի քանի եկեղեցականներ, որոնք շարունակելու են մատուցել իրենց աստվածպաշտությունը և կանոնավոր իրականացնել արարողությունները»։
Մայր Աթոռը չի պատասխանել գլխավոր հարցին՝ հայ ուխտավորներ կարո՞ղ են գնալ վանք, թե՞՝ ոչ։
Ռուս խաղաղապահների հրամանատարը Դադիվանքի վանահորը հասկացրել է, որ ոչ։ Ասել է՝ «ձեր անվտանգությունը չենք կարող ապահովել»։
Ի դեպ, Դադիվանքի զանգերը և զույգ խաչքարերը տեղափոխվել են Էջմիածին։ Վանդալիզմի վտանգ կա։ Թե ով չգիտեր...
Այսօր տարածված տեղեկատվության համաձայն Քարվաճառը հանձնելու ժամկետը հետաձգվել է 10 օրով։
Մատենագիտական աղբյուներում Դադի վանքը առաջին անգամ հիշատակվել է 9-րդ դարում։
Ավանդության համաձայն՝ եկեղեցին հիմնվել է Քրիստոսի առաքյալներից Թադևոսի հետևորդ Դադեի կողմից 1-ին դարում։ Դադիվանքի վերանորոգման շրջանակներում իրականացված պեղումների ընթացքում՝ 2007 թվականի հուլիսի 21-ին, վանական համալիրի եկեղեցիներից մեկի խորանի տակ գտնվել են սուրբ Դադե առաքյալի մասունքները։ 9-րդ դարում կառուցվել են վանական համալիրի առաջին կառույցները՝ ի դեմս սուրբ Դադիի միանավ վանքի։ 1145 թվականին համալիրն ավերել են սելջուկները, սակայն 1170 թվականին այն վերանորոգվել է:
Հարակից հրապարակումներ`
- Դադիվանքն ու Ղազանչեցոց եկեղեցին՝ Պուտինի անձնական պաշտպանության տակ
- Վերջին անգամ դեպի Դադիվանք
- Դադիվանքին որևէ վտանգ չի սպառնում. Վահրամ քահանա Մելիքյան
- Դադիվանքի զանգերն իջեցվել են
- Հրանտ Մելիք-Շահնազարյան. Ժողովուրդ ջան, ուրեմն դու արժանի չես Դադիվանք ունենալու
Լրահոս
Տեսանյութեր
Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան