Մշակույթ 17:37 15/11/2020 Արցախ

Նահանջ երգով. Դադիվանքի «վերջին» գիշերը

Հեղինակ` Թեհմինե Հարությունյան

Դադիվանքի՝ անորոշ ճակատագրի հանձնմանը մնացել էր 2 օր, մի աղջիկ, ում երբեք իրական կյանքում չէի տեսել, խնդրեց հանդիպել՝ բան կար փոխանցելու։ Հազար ու մի բան մտածելով գնացի՝ պարզվեց Դադիվանքից քար էր բերել՝ լսել էր, որ շատ եմ նեղվում, որ չեմ կարողանում գնալ։ Քարը վերցրեցի, հաջորդ վայրկայնին մեկ այլ ընկերոջից նամակ ստացա, որ եթե ցանկանում եմ, իրենք ինձ հենց վաղը կտանեն Դադիվանք՝ խոստում տալու, որ սա վերջը չի։ Ես նշանների չեմ հավատում, բայց ասեք, որ սա հուշում էր՝ գուցե վերջը չի։

Բերված քարը վերցրեցի,արցունքներս զսպեցի, լսեցի՝ ինչ էր տեսել, ինչպես էր բառիս բուն իմաստով ցավից խեղդվել Դադիվանքի պատերի տակ։

Աթեիստը ողբում է Դադիվանքին փարված։ Սա այն ամբողջ ճշմարտությունն է Աստծու մասին, որ պետք է իմանալ. Աստված հենց Սերն է։ Հիմա բոլորիս սրտում մի սեր կա՝ մեր բզկտված հայրենիքը։ Մենք կառչելու գոնե մի կետ ենք գտել, որ չփլվենք. ասում ենք՝ դե գոնե Դադիվանքը պահենք, գոնե մի վերջին անգամ տեսնենք, գոնեները գնալով փոքրանում են, կառչելու կետերը անհետանում են։ Աչքիդ առաջ գնալով ամեն ինչ նվաղում  է, մի բուռ դառնում։ Ինչպես այն տղամարդը՝ հուժկու, հաղթանդամ, որ ըմբոստ հայացքով կանգնած է իր տան դռան առջև ու հանկարծ նրան հարցնում են՝ ո՞նց ես, ի՞նչ կա,  սկսում է լացել՝ թե էլ բան չկա, իրերն ուղարկել եմ, ընտանիքս ուղարկել, սպասում եմ տղաս հետ գա, տունն էլ վառեմ ու գնամ։

Այս պատմությամբ այսօր ոչ մեկին չես զարմացնի՝ Քարվաճառում մարդիկ համատարած այրում են իրենց ձեռքով կառուցած տները, բայց երբ աչքիդ առաջ վիթխարի մարդը մի բուռ է դառնում, սիրտդ կտոր-կտոր է լինում։ Ընդհանրապես տղամարդու լացը՝ զուսպ, անձայն, թիկունքը ուժգին ցնցելով հազար բառերից ավելի ցավոտ է։ Կողքի տան տղամարդիկ ավելի խոսուն են, մի քիչ սիրտ եմ անում, հարցնում՝ ախր, ինչո՞ւ եք այրում, ասում են՝ այսինքն՝ թողենք թուրքի՞ն։ Մեկն ասում է՝ բա ես 20 տարի «պոստ» պահեմ, մինչև էսօր պոստում լինեմ,մի թիզ հող չտանք, ինձ ասեն տունդ տվե՞լ ենք, բա էդ ոնց կլինի։ Ճիշտն ասած, որպես Ֆեյսբուք շատ կարդացած  մարդ, ուզում էի ասել, ախր դա համամարդկային չէ, հետո մտածեցի՝ ինչ ուժով կարելի է կանգնել այս  մարդու դիմաց, նայել աչքերին ու մարդկային, համամարդկային արժեքներից խոսել նրանց հետ, ովքեր պարտվել են ահաբեկչությանը, իսկ միջազգային հանրությունն այդ առիթով շնորհավորանքներ է ուղարկում կողմերին։ Մարդիկ իրենց ծնողների և վերջին պատերազմում զոհված երեխաների թարմ գերեզմաններն են քանդում և աճյունները տեղափոխում։

Սիրուն բաների, վեհ գաղափարների մասին ավելի լավ է շարունակել սոցիալական ցանցերում գրել, իրական կյանքը վառվող տները, մերկացող անտառները, որբացող երեխաներն ու անտեր մնացող ծնողներն են։ Իրական կյանքը գաղթի ճամփան բռնած արցախցիներն են, որ ով ինչ կարողանում է, փախցնում է։ Դեր Զորի չէ, Բերձորի ճամփորդ արցախցին...Թեև նրանց պաշտոնապես ասել են՝ դեռ մի շտապեք, բայց մեր օրերում մարդիկ անգամ ամենաբարձր մակարդակով հնչեցվող տեղեկատվությանն իրավունք են ստացել չհավատալու։ Հախուռն կերպով, անկազմակերպ, ինքնագլուխ՝ մեծմասամբ առանց հստակ իմանալու ուր են հասնելու, գնում են ճամփեն բռնած՝ ոչինչ թշնամուն չթողնելու մտքով...

Դադիվանք հասել ենք մթնշաղին, մարդկանց հոսքը չի դադարում՝ կորցրածիդ գինը վերջին վայրկյանին հասկացողի պես մարդիկ շտապում են առնչակից դառնալ կորսվող պատմությանը։ Շատերի համար սա հրաժեշտի հանդիպում էր։Ես նախօրեին նվեր ստացած քարս հետս տարել եմ, երբեք չաղոթած մարդ եմ, քարը հետս տարել եմ, որ ձեռքս պահած աղոթեմ հանուն հրաշքի, հանուն արդարության, իրական խաղաղության։ Աղոթք կարգին չգիտեմ, ասում եմ սրտիս ուզածը ու աստվածային երաժշտություն է լցվում եկեղեցով մեկ։ Երևանից քանոնահարուհիներ են եկել, որ նվագեն Դադիվանքում՝ որ վերջին գիշերն իրեն միայնակ չզգա։ 


Անորոշ ճակատագրի մասին

Նոյեմբերի 9-ին ՀՀ վարչապետի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի նախագահի հայտարարության համաձայն՝ Հայաստանը մինչև 2020 թ. նոյեմբերի 15-ը Քարվաճառի շրջանը վերադարձնում է Ադրբեջանին։ Վահրամ քահանա Մելիքյանն ասում է, թե Դադիվանքին որևէ վտանգ չի սպառնում.«Այսու իրազեկում եմ, որ Դադիվանքն արդեն գտնվում է ռուս խաղաղապահների հսկողության ներքո և նրան որևէ վտանգ չի սպառնում:

Ներկայիս վանքում կան մի քանի եկեղեցականներ, որոնք շարունակելու են մատուցել իրենց աստվածպաշտությունը և կանոնավոր իրականացնել արարողությունները»։

Մայր Աթոռը չի պատասխանել գլխավոր հարցին՝ հայ ուխտավորներ կարո՞ղ են գնալ վանք, թե՞՝ ոչ։

Ռուս խաղաղապահների հրամանատարը Դադիվանքի վանահորը հասկացրել է, որ ոչ։ Ասել է՝ «ձեր անվտանգությունը չենք կարող ապահովել»։

Ի դեպ, Դադիվանքի զանգերը և զույգ խաչքարերը տեղափոխվել են Էջմիածին։ Վանդալիզմի վտանգ կա։ Թե ով չգիտեր...

Այսօր տարածված տեղեկատվության համաձայն Քարվաճառը հանձնելու ժամկետը հետաձգվել է 10 օրով։

Մատենագիտական աղբյուներում Դադի վանքը առաջին անգամ հիշատակվել է 9-րդ դարում։
Ավանդության համաձայն՝ եկեղեցին հիմնվել է Քրիստոսի առաքյալներից Թադևոսի հետևորդ Դադեի կողմից 1-ին դարում։ Դադիվանքի վերանորոգման շրջանակներում իրականացված պեղումների ընթացքում՝ 2007 թվականի հուլիսի 21-ին, վանական համալիրի եկեղեցիներից մեկի խորանի տակ գտնվել են սուրբ Դադե առաքյալի մասունքները։ 9-րդ դարում կառուցվել են վանական համալիրի առաջին կառույցները՝ ի դեմս սուրբ Դադիի միանավ վանքի։ 1145 թվականին համալիրն ավերել են սելջուկները, սակայն 1170 թվականին այն վերանորոգվել է:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

00:20
Դոնալդ Թրամփը հեռախոսազրույց է ունեցել Մեծի Տանն Կիլիկիո Արամ Ա Կաթողիկոսի հետ
ԱՄՆ 45-րդ նախագահ, հանրապետական նախագահի թեկնածու Դոնալդ Թրամփը հեռախոսազրույց է ունեցել Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոս Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Առաջինի...
Աղբյուր` Panorama.am
00:16
Գարիկ Կարապետյանը՝ ծանրամարտի Եվրոպայի Մ23 տարեկանների առաջնության չեմպիոն
Պոկում և հրում վարժություններում ևս Կարապետյանն արժանացել է փոքր ոսկե մեդալներին:
Աղբյուր` Panorama.am
23:03
Լիանա Գյուրջյանը՝ ծանրամարտի Մ23 առաջնությունում Եվրոպայի չեմպիոն, Մարգարիտա Առաքելյանը՝ փոխչեմպիոն
Լեհաստանում ընթացող Մ23 տարեկանների Եվրոպայի առաջնությունում Հայաստանի ծանրամարտի կանանց հավաքականի ներկայացուցիչ, 87 կգ քաշային Լիանա...
Աղբյուր` Panorama.am
22:49
«Արարատ», Վեստ Արմենիա» և «Ալաշկերտ» ֆուտբոլային ակումբների հայտարարությունները
«Արարատ» ֆուտբոլային ակումբն  անդրադարձել է հայկական ֆուտբոլի շուրջ ներկայումս ստեղված իրավիճակին. «ՀՖՖ նախագահի՝...
Աղբյուր` Panorama.am
22:28
Վրաստանից արտաքսվել են օտարերկրյա 60 քաղաքացիներ, այդ թվում թnւրքեր և ադրբեջшնցիներ
Վրաստանի ներքին գործերի նախարարության միգրացիոն դեպարտամենտի աշխատակիցները «Օտարերկրացիների և քաղաքացիություն չունեցող անձանց իրավական...
Աղբյուր` Panorama.am
22:10
Ջրհեղեղ Իսպանիայում. կառավարությունը օգնություն է խնդրում ԵՄ-ից
Իսպանիայի վարչապետ Պեդրո Սանչեսը խնդրել է միջոցներ տրամադրել Եվրոպական համերաշխության հիմնադրամից՝ օգնելու իր երկրին վերականգնվել այս դարում...
Աղբյուր` Panorama.am
20:46
Ծավ գյուղի անտառամերձ հատվածում հրդեհ է, քամու պատճառով առկա է դեպի անտառ տարածման վտանգ
Նոյեմբերի 2-ին, ժամը 14:40-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Ծավ գյուղի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:36
Հունաստանի հայոց թեմի ներկայացուցիչներ և ուխտավորներ են եկել Մայր Աթոռ՝ եպիսկոպոսական ձեռնադրության և օծման առիթով
Նոյեմբերի 2-ին Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն ընդունել է Հունաստանի հայոց թեմի թեմական կառույցների...
Աղբյուր` Panorama.am
20:19
Բժիշկ Մյասնիկովը թվարկել է ամենաառողջարար ըմպելիքները
Սովորական մաքուր ջուրը, թեյը և սուրճն ամենաառողջ ըմպելիքներն են։ «Ռոսիա 1» ալիքի «Բժիշկ Մյասնիկով» հաղորդման ժամանակ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:43
Արցախցիների խնդրանքով «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունները դիմել են ՍԴ
ՀՀ ԱԺ պատգամավորների 1/5-ը («Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունների պատգամավորներ) ՀՀ Սահմանադրական դատարան է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:27
Նիկոլը նաև լվանում է Թուրքիայի արյnւնnտ երեսը վերջինիս՝ ԵՄ հնարավոր անդամագրության գործընթացում. Աշոտյան
«Հայոց ցեղասպանության ուրացումը ոչ թե Միրզոյանի, այլ անձամբ Փաշինյանի նախաձեռնությունն է»
Աղբյուր` Panorama.am
19:16
Ջուլիետա Ավանեսյանը` ծանրամարտի Մ20 առաջնությունում Եվրոպայի չեմպիոն
Պոկում և հրում վարժություններում ևս Ավանեսյանն արժանացել է փոքր ոսկե մեդալներին։
Աղբյուր` Panorama.am
19:02
Հաջորդ շաբաթ 100 դրամների կրիզիս է լինելու. Մեսրոպ Մանուկյան
 Երևանի ավագանու «Մայր Հայաստան» խմբակցության անդամ Մեսրոպ Մանուկյանն այցելել է «Երևան ավտոբու» ՓԲԸ, ծանոթացել է...
Աղբյուր` Panorama.am
18:48
«Սուրբ Հովհաննես» մատուռի մոտից քաղաքացուն իջեցնելու համար անհրաժեշտ է եղել փրկարարների օգնությունը
Նոյեմբերի 2-ին, ժամը 16:28-ին Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Լոռու մարզի Հարթագյուղ գյուղի «Սուրբ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:35
Խաղաղության Նոբելյան մրցանակակիր Քայլաշ Սաթյարթին կայցելի Հայաստան
Խաղաղության Նոբելյան մրցանակակիր Քայլաշ Սաթյարթին Հայաստանում կմասնակցի և կբանախոսի աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության նախաձեռնությամբ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Մեծ Մանթաշի մոտակայքում հրդեհից ջերմահարվել են եղևնու և սոճու տնկիներ
Նոյեմբերի 2-ին, ժամը 15:13-ին Շիրակի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն տեղեկություն է ստացվել, որ Մեծ Մանթաշ ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:19
ՀՖՖ փոխնախագահը՝ հավաքականի գլխավոր մարզչի ու Մելիքբեկյանի հրաժարականի պահանջով երկրպագուների ակցիաների մասին
«Այն տարբերակը, որ մենք ընտրում ենք, չի լինելու հայաստանցի»,- ասել է ՀՖՖ փոխնախագահ Արմեն Նիկողոսյանը՝ պատասխանելով Հայաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am
17:58
Քանյե Ուեսթը 1 միլիարդ դոլարով վավերագրական ֆիլմ է նկարահանել իր մասին
Ռեփեր Քանյե Ուեսթը  իր մասին վավերագրական ֆիլմ է նկարահանել. «Ո՞ւմ անունով» ֆիլմի համար նա ծախսել է 1 միլիարդ դոլար։ Variety-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
17:42
Ակցիա՝ «Արարատ»-«Փյունիկ» խաղի ժամանակ ՀՖՖ նախագահ Արմեն Մելիքբեկյանի հրաժարականի պահանջով
Հայաստանի  Պրեմիեր լիգայի «Արարատ» - «Փյունիկ» խաղի ժամանակ երկրպագուները  ակցիա են իրականացրել՝ պահանջելով...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
COP29-ը՝ Ադրբեջանում, COP17-ը՝ Հայաստանում․ քաղաքական հատուցո՞ւմ
Հայաստանն ընտրվել է որպես Կենսաբազմազանության կողմերի համաժողովի հյուրընկալող երկիր և COP17-ը  2026թ,-ին անցկացվելու է մեր...
Աղբյուր` Panorama.am
17:18
Դիզայներները նորաձևության տարօրինակ հնարք են մտածել, որը խոստանում է դառնալ ձմեռան գլխավոր թրենդ
Վերջին Նորաձևության շաբաթներին հայտնի բրենդների դիզայներները հաճախ դիմում էին մեկ պարզ, բայց միևնույն ժամանակ անսովոր հնարքի։ Burberry-ի,...
Աղբյուր` Panorama.am
16:57
Ադելիա Պետրոսյանը Ռուսաստանի Գրան պրիի 2-րդ փուլում հաղթել է կարճ ծրագրում
Ռուսաստանի գեղասահքի չեմպիոն ազգությամբ հայ  Ադելիա Պետրոսյանը Կազանում ընթացող Ռուսաստանի Գրան պրիի 2-րդ փուլում լավագույն արդյունքն է...
Աղբյուր` Panorama.am
16:42
Հրդեհ Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծի Ախալքալաքի կայարանում
Նոյեմբերի 1-ին երեկոյան ժամը 22։00-ի սահմաններում հրդեհ է բռնկվել Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթուղու Ախալքալաքիի հատվածի հոսանքի տրանսֆորմատորային...
Աղբյուր` Panorama.am
16:30
Իրանը լուրջ հարվшծ կհասցնի Իսրայելին և ԱՄՆ-ին. հոգևոր առաջնորդ
Իրանը լուրջ հարված կհասցնի Իսրայելին և ԱՄՆ-ին՝ ի պատասխան Թեհրանի և Մերձավոր Արևելքում իսլամական դիմադրության ուժերի նկատմամբ թշնամական քայլերի։...
Աղբյուր` Panorama.am
16:13
Նախկին ՀՀԿ-ական, «Զովք»-ի փոխտնօրեն, «Պրոֆալ»-ի տնօրեն և այլք․ Աննա Հակոբյանի հետ ընթրած «հաջողակ տղամարդիկ»
Oragir.News-ը մանրամասներ է ընթրիքից, որին մասնակցելու համար «Իմ քայլը» հիմնադրամին նախապես 1 միլիոն դրամ պետք է վճարեին։
Աղբյուր` Panorama.am
16:00
Սերբիայում երկաթուղային կայարանում փլուզման հետևանքով 14 մարդ է զոհվել, երկրում սգո օր է
Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը ցավակցել է Սերբիայի երկաթուղային կայարանում տեղի ունեցած ողբերգական փլուզման հետևանքով զոհվածների ընտանիքին։
Աղբյուր` Panorama.am
15:32
Ծանրորդ Ալեքսանդր Լազարյանը` Եվրոպայի մինչև 20 տարեկաների չեմպիոն
Նա նվաճել է նաև փոքր բրոնզե և փոքր ոսկե մեդալներ
Աղբյուր` Panorama.am
15:19
Արցախյան հանրությունը պետք է իմանա` ովքե՞ր են այդ մարդիկ, որ իրենց իրավունք են վերապահում արցախցիների անունից խոսել. Ստեփանյան
ՀՀ Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը տեղեկացրել է, որ «40+10 հազար» աջակցության ծրագիրը կշարունակվի մինչև ապրիլ,...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում
12:04 02/11/2024

Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}