«Շըփ-թըփ» տարբերակով բուհերն անմիջական կախման մեջ են դնում քաղաքական իշխանություններից. Մենուա Սողոմոնյան
«Այս նախագծով շեշտակի նվազում է բուհերի ինքնավարության և ակադեմիական ազատությունների հնարավորությունը»,- այսօր հրավիրված մամուլի ասուլիսի ընթացքում ասաց ԵՊՀ հոգաբարձուների խորհրդի անդամ, Քաղաքական ինստիտուտների և գործընթացների ամբիոնի դոցենտ, պատմական գիտությունների թեկնածու Մենուա Սողոմոնյանն՝ անդրադառնալով Կառավարության որոշմանը՝ «Բարձրագույն կրթության և գիտության մասին» օրենքի նախագիծն ԱԺ ուղարկելու վերաբերյալ։
Հիշեցնենք, որ ըստ նախագծի՝ ՀՀ բուհերի ռեկտորները և գիտական հաստատությունների տնօրենները ոչ թե ընտրվելու են, այլ նշանակվելու են անմիջապես ԿԳՄՍ նախարարության կողմից՝ մինչև 5 տարի ժամկետով։
Մենուա Սողոմոնյանի խոսքով, օրենքի նախագիծը չզեկուցվող հարցերի մեջ է եղել, և որոշվել է «շըփ-թըփ» տարբերակով ուղարկել ԱԺ։ Ըստ բանախոսի, այս նախագիծը ավելի քան մեկ տարի շրջանառվում է, և մասնագիտական հանրության կողմից բացասական եզրակացության է արժանացել մի քանի պրոբլեմների պատճառով.
«Խնդիրներից մեկը 70-ամյա ԳԱԱ-ի ոչ հստակ կարգավիճակն է, մյուսը՝ որոշ հայագիտական դասընթացների՝ որպես պարտադիր բաղադրիչ այլևս չլինելու խնդիրն է, կան նաև մի շարք այլ կարևոր հարցեր»։
Բացի այդ, ԵՊՀ հոգաբարձուների խորհրդի անդամի խոսքով, իրենք նախագծի վերաբերյալ մի շարք փոփոխություններ են առաջարկել, որոնցից մեկով, օրինակ, պետք է ԵՊՀ-ն համարվեր կրթա-գիտական ինքնավար հաստատություն, որի կարգավիճակի առանձնահատկությունները կսահմաներ Կառավարությունը։
«Բացի այդ, առաջարկել էինք բուհերի կառավարման խորհրդում ստեղծել այնպիսի համամասնություն, որ ապահովվի ողջամիտ ինքնավարություն, որ բոլոր բուհերի համար հավասար գործելու պայմաններ ստեղծվեն, որ այս օրենքի նախագիծը հիմնված լինի բարձրագույն կրթության և գիտության հայեցակետերի վրա...։ Այս մեծ փաթեթները զրո ուշադրության են արժանացել, նախագծում որևէ փոփոխություն չի եղել»,- նշեց նա։
Ըստ Մենուա Սողոմոնյանի, իրավիճակն ավելի է վատանում այս նախագծում կատարված մի փոփոխության արդյունքում, ըստ որի՝ լիազոր մարմինը, այս դեպքում ԿԳՄՍ նախարարը, իրավունք է ստանում ուղղակի նշանակել բուհի ռեկտորին՝ մինչև 5 տարի ժամկետով։ Նրա խոսքով, սրանով, փաստորեն, հնարավորություն է տրվում տևական ժամանակ չունենալ ո՛չ Հոգաբարձուների խորհուրդ, ո՛չ էլ Կառավարման խորհուրդ։
«Սա նշանակում է բուհական համակարգի համակենտրոնացում։ Այս նախագծով և ներդրված վերջին փոփոխությամբ՝ բուհի կառավարման և՛ կոլեգիալ մարմինը (Հոգաբարձուների խորհուրդ), և՛ միանձնյա կառավարման մարմինը (ռեկտորը), միանգամից նշանակվում են մեկ մարդու կողմից։ Իսկ սա բուհական ինքնավարության կոպտագույն սահմանափակում է։ Սա բուհական համակարգում առաջացնելու է տուրբուլենտություն՝ բուհերն անմիջական կախման մեջ դնելով քաղաքական իշխանություններից։ Եվ քաղաքական իշխանությունների փոփոխության պարագայում անընդհատ բուհերի կառավարման ոլորտներում ևս փոփոխություններ են լինելու, իսկ ակադեմիական համայնքը զրկվելու է իր իսկ կառավարմանը մասնակցելու հնարավորությունից»,- ասաց Սողոմոնյանը։
ԵՊՀ հոգաբարձուների խորհրդի անդամը ցավով նշեց, որ այս հումանիտար աղետի պայմաններում, այս սոցիալ-տնտեսական ճգնաժամի պարագայում անգամ նման առաջնահերթություններ ունի գործադիրը։