Այս տարիների ընթացքում Արցախում զոհերի քառորդ մասը երեխաներ են եղել, ինչը ցնցող բարձր վիճակագրություն է. HALO
«Այս տարիների ընթացքում Ղարաբաղում զոհերի քառորդ մասը երեխաներ են եղել, ինչը ցնցող բարձր վիճակագրություն է: Երեխաները հատկապես հակված են ու հետաքրքրված, որ երբ ինչ-որ փայլուն բան են տեսնում, ցանկանում են ձեռք տալ դրան և վերցնել այն»,- այս մասին ասվում է HALO կազմակերպության «Քաղաքացիներին անվտանգ դարձնելով Ղարաբաղում» հոդվածում։
Նշվում է, որ Լեռնային Ղարաբաղում հրադադարի մասին համաձայնագիրը հնարավորություն և վտանգ է բերում: Դա հնարավորություն է տալիս HALO- ին սկսելու մարտերի արդյունքում մնացած պայթուցիկ նյութերի լիակատար մաքրումը: Սակայն տեղահանվածներին վերադառնալուն պես իրենց տներում, այգիներում և դաշտերում չպայթած ռումբեր և արկեր հայտնաբերելու ամենամեծ ռիսկն է սպառնում:
HALO-ի ուշադրությունը կենտրոնացած է կասետային զինամթերքի և այլ չպայթած զինամթերքների մաքրման վրա բնակեցված այնպիսի հիմնական կետերում, ինչպիսիք են Ստեփանակերտը, Մարտակերտը և Մարտունին: Դա կապահովի մնացած բնակչության և տեղահանված ընտանիքների անվտանգությունը առաջիկա շաբաթների և ամիսների ընթացքում:
HALO-ի կողմից արձանագրված աղտոտվածությունը ներառում է հրթիռների, արկերի լայն տեսականի, ինչպես նաև առնվազն երկու տեսակի կասետային զինամթերք: Հնարավոր է, որ կան չպայթած օդային զենքեր, այդ թվում՝ սպառազինություն վայր ընկած անօդաչու սարքերի կողմից:
Հաղորդվել է նաև հակատրանսպորտային ականների նոր օգտագործման մասին:
Վտանգի տեսակները
HALO-ի թիմերը սկսել են գնահատել, թե ինչ սպառնալիքներ կան խաղաղ բնակչության համար: Մինչ այժմ նրանք գտել են կասետային ռումբի երեք տեսակ: Դրանցից մեկը ռուսական արտադրության 9N235 է, որն արձակվում է 9M55K Սմերչ հրթիռներով: Նշվում է, որ 9N235 հրթիռներն ունեն ինքնաոչնչացման մեխանիզմ, բայց դա հաճախ չի գործում: Կլաստերային ռումբի մյուս տեսակներն են իսրայելական արտադրության M095-ը, որն արձակվում է LAR-160 հրթիռներով, և ռուսական արտադրության ShOAB-ը: Կլաստերային զինամթերքը շարունակական վտանգ է ներկայացնում:
Նշվում է՝ լրատվամիջոցները հայտնում են, որ անտառածածկ տարածքներում զորքերի դեմ մարտերի ընթացքում օգտագործվել են հրկիզիչ զինամթերք, ներառյալ սպիտակ ֆոսֆորը, որոնք առաջացրել են ավելի քան 5000 հեկտար անտառային հրդեհներ, խաղաղ բնակիչներին վնասվածքներ և էական ենթակառուցվածքների վնաս: Չպայթած հրդեհիչները կրակի և վնասվածքի շարունակական վտանգ են ներկայացնում:
Այլ վտանգների թվում, որոնք HALO-ն փորձում է հաղթահարել, օդից նետված զենքերից են: Նախատեսվում է կրթական նյութեր և հաղորդագրություններ՝ բոլոր պայթուցիկ նյութերի համար:
Նշվում է, որ HALO-ն պատրաստ է անձնակազմ ուղարկել, եթե քաղաքացիները տեսնեն նման իրեր ու զանգահարեն։
HALO-ի պատասխանը
HALO-ն սկսել է տեղակայել պայթուցիկ սարքերի ոչնչացման թիմեր`օգտագործելով առկա անձնակազմը և սարքավորումները: Ելնելով HALO-ի փորձից, ներառյալ Վրաստանում և Ուկրաինայում առկա հակամարտությունները, մաքրման համար անհրաժեշտ է լինելու ինչպես անհապաղ արձագանքում, այնպես էլ երկարաժամկետ մաքրման աշխատանքներին աջակցություն:
HALO- ն նախատեսում է անհապաղ տեղակայել 130 անձնակազմ, այնուհետև ընդլայնել այն մինչև 200-250 աշխատակազմի: Օգտագործելով նախապես գոյություն ունեցող սարքավորումների պաշարները, HALO-ին անհրաժեշտ կլինի մոտ 4 մլն դոլար՝ մինչև 2021 թ․ ավարտը գործառնությունները ֆինանսավորելու համար։
«Այսօր Ղարաբաղի ժողովուրդը քո աջակցության կարիքն ունի, քան երբևէ»,- ասվում է հոդվածում։
Մինչ պատերազմը
Պատերազմից հետո
Հարակից հրապարակումներ`
- HALO. Արցախում երեխաները հատկապես խոցելի են, կլաստերային զենքերը դաժան նմանություն ունեն խաղալիքներին
- Արցախի նախագահ. «The HALO Trust»-ը կենսական նշանակություն ունի երկրի համար
- HALO Trust-ը՝ Ղարաբաղում ականազերծման ծրագրի կարևորության մասին
Լրահոս
Տեսանյութեր
Կառավարության համար ՀՀ ո՞ր քաղաքացիներն են համարվելու իրական Հայաստանի քաղաքացիներ. Ռուստամյան