Փաշինյանի խաղը. ինչու է Հայաստանի վարչապետը Ռուսաստանին մեղադրում դավաճանության մեջ․Գերման Կուլիկովսկի
Life.ru-ն ներկայացրել է «Էդդայից հին» տելեգրամյան ալիքի հեղինակ, փորձագետ Գերման Կուլիկովսկու հոդվածը՝ վերնագրված «Փաշինյանի խաղը. ինչու է Հայաստանի վարչապետը Ռուսաստանին մեղադրում դավաճանության մեջ»։
«Պարոն Փաշինյանի Facebook-ում նոր հրապարակումը տարակուսանք առաջացրեց շատերի մոտ: Հունվարի 11-ին նախատեսված Մոսկվա կատարելիք այցի նախօրեին Նիկոլ Վովաևիչը գործնականում բացահայտորեն մեղադրեց Ռուսաստանին՝ Հայաստանի դեմ դավադրության և կուլիսային խաղերի մեջ`Երևանի ուղղակի հակառակորդների կողմից: Ես ուզում եմ անհապաղ հերքել վատ հոգեկան առողջության և, առհասարակ, պարոն Փաշինյանի հոգեկան վիճակի մասին տեսությունները: Նրա մոտ ամեն ինչ կարգին է: Նիկոլ Վովաևիչի խաղը հստակ ստուգված է և հաշվարկված այնքանով, որքանով դա թույլ է տալիս նրա խորհրդականների և վերլուծաբանների մակարդակը:
Ես կփորձեմ դա բացատրել փաստերի հիման վրա: Թավշյա հեղափոխության արդյունքում իշխանության գալու պահից Փաշինյանի հիմնական նպատակը պատերազմին չպատրաստվելն ու քաղաքացիների բարեկեցության չբարելավումն էր: Հիմնական նպատակն է հայերի վերջնական տարանջատումը Ռուսաստանից, բեկում հայ հասարակության ներսում, եկեղեցու`որպես հայերի հիմքի ինստիտուտի ոչնչացում: Հենվելով իր գործունեությունում ինչպես նախորդ իշխանությունների էական սխալների, այնպես էլ դեմագոգիայի և հասարակական կարծիքի ուղղակի շահարկման վրա՝ պարոն Փաշինյանը երկուսուկես տարի անց կարողացավ հայերի համար ստեղծել իր՝ որպես մեսիայի և յուրաքանչյուր հայի համար «իր ընկերոջ» կերպարը: Խաղալով այս դիմակների հետ, ինչպես նաև որոշ կարգուկանոն մտցնելով կոռուպցիայի մեջ ՝ Նիկոլ Վովաևիչը «ծառերն անտառում թաքցրեց»։ Նա կարողացավ հասարակությունը շեղել իրապես առաջնային խնդիրներից, ինչպիսիք են մոտալուտ պատերազմին նախապատրաստվելը՝ նրան «կարմիր լաթ» տալով՝ պայքարելու «հնի» դեմ և յուրաքանչյուր հայի մեջ սերմանելով այն մտայնությունը, որ ամեն ինչի մեջ մեղավոր է Ռուսաստանի կայսերական քաղաքականությունը: Իր բուռն ելույթներում նա Հայաստանի բոլոր հոգսերը կապեց Պուտինի ու նրա ընկերների, մասնավորապես Ռոբերտ Քոչարյանի ու առհասարակ «ղարաբաղյան կլանի» քաղաքականության հետ:
Փաշինյանը որոշեց հակադրվել Ռուսաստանի կայսերական հավակնություններին ժամանակի փորձված պատմությամբ՝ տանել Հայաստանը Վրաստանի ճանապարհով՝ հասարակության գիտակցության մեջ մտնելով այն գաղափարը, որ արևմտամետ Հայաստանը երջանիկ և հանգիստ կլինի ՆԱՏՕ-ի հովանու ներքո: Բայց Հայաստանն ու Վրաստանը սկզբունքորեն տարբեր աշխարհաքաղաքական դիրքեր ունեն: Իսկ ՆԱՏՕ-ի հովանու տակ մնալը հնարավոր է միայն մեկ դեպքում՝ պարտվել Ադրբեջանի հետ պատերազմում, ամբողջությամբ կորցնել Ղարաբաղը և ամենակարևորը՝ ղարաբաղցիներին: Այս ամենի ֆոնին մեղադրել Ռուսաստանին իրական օգնության բացակայության և դաշնակցային պայմանավորվածությունները խախտելու մեջ: Այս ամենից հետո պահանջել դուրս բերել Գյումրիից 102-րդ հենակետը և օգնություն խնդրել ՆԱՏՕ-ից:
Անկեղծ ասած, ծրագիրը լավն էր, բայց դրա մեջ չկար մի քանի բաղադրիչ: Պարոն Փաշինյանը, հավանաբար, հույս ուներ, որ երկու շաբաթվա ընթացքում հայերը կպարտվեն, և Ռուսաստանը ֆիզիկապես ժամանակ չի ունենա միջամտել հակամարտությանը: Սա Փաշինյանին հիանալի հնարավորություն տվեց լիակատար կապիտուլյացիա ստորագրել՝ Ղարաբաղի վերջնական կորստով: Դրան կհաջորդեին վերոնշյալ մեղադրանքները: Եվ ամենաարդյունավետ միավոր կճանաչվեր Էրատոյի «հատուկ նշանակության ջոկատը»:
Բայց ամեն ինչ ի սկզբանե չէր ընթանում ըստ այդ ծրագրի: Հայերը հզոր դիմադրություն ցույց տվեցին և մեծ կորուստներ պատճառեցին թշնամուն: Ճակատը չփլուզվեց՝ չնայած հիմնական հարձակման ուղղությամբ ադրբեջանական կողմի վիթխարի առավելությանը: Պատերազմի մեկնարկից երեք շաբաթ անց ադրբեջանական կողմը գործնականում սպառեց իր հարձակողական ներուժը և հայտնվեց աղետի եզրին: Հիշենք նախագահ Ալիևի սպառնալիքները, երբ նա պարզ տեքստով ասաց, որ ռազմական օգնություն է փնտրելու Թուրքիայից: Եվ հետո Շուշին․ անառիկ ամրոցի ակնթարթորեն հանձնում: Ճիշտ է, Ռուսաստանը վերջին պահին կարողացավ կանխել ղարաբաղյան հայության աղետը՝ խաղաղապահներ մտցնելով հակամարտության գոտի և, փաստորեն, Բաքվից վերցնելով Ստեփանակերտի բանալիները:
Այն ամենը, ինչ մենք այժմ տեսնում ենք, Փաշինյանի դեմագոգիան, ազգային անվտանգության ծառայությունում բարձր պաշտոններին պրոֆեսիոնալ անձանց փոխարեն միայն իրեն հավատարիմ մարդկանց նշանակումը, իրականում այն է, ինչ դրված էր Փաշինյանի առաջ երկուսուկես տարի առաջ՝ անջատում Ռուսաստանից, մտացածին մուտք դեպի արևմտյան աշխարհ և ՆԱՏՕ-ի «պայմանական հովանոց»:
Կթվար, թե ինչն է վատ սրանում սովորական հայի համար Փաշինյանի կողմից դրված խնդիրների մեջ։ ՆԱՏՕ-ի պաշտպանությունը երաշխավորում է փոքր Հայաստանին խաղաղություն, իսկ արևմտյան ինստիտուտների մուտքը և բանակի կրճատումը, գումարած դրա բարեփոխումը, որից հետո կներդրվի առանց պարտադիր զորակոչի 15000-անոց կորպուս, կտա նաև որոշ տնտեսական նախապատվություններ: Բայց զգուշացեք հույներից, ովքեր նվերներ են բերում, ինչպես ասում էին մեծերը: Այս կազմաձևում Հայաստանին անհրաժեշտ է միայն մեկ բան: Ռուսաստանի դուրս գալուց հետո Հայաստանը դառնում է ցատկահարթակ Իրանին՝ ՆԱՏՕ-ի հնարավոր հարվածի համար: Հայաստանը դրա համար իդեալական ցատկահարթակ է: Ադրբեջանի տարածքից հարվածները հղի են անուղղելի հետևանքներով: Բայց անպաշտպան Հայաստանը, որի վրայով կախված կլինի ոչ թե մեկ, այլ առնվազն երեք դամոկլյան թուր, ստիպված կլինի անել այն, ինչ նոր դաշնակիցները կասեն իրեն: Ամենափոքր անհնազանդության դեպքում Անկարան և Բաքուն սիրով ցույց կտան Երևանին, որ անհրաժեշտ է լիարժեք և լիովին կատարել ավագ գործընկերների կամքը: Եվ ես չեմ զարմանա, որ եթե այս ասպեկտը կյանքի կոչվի, ապա մի քանի տարի հետո մենք կտեսնենք Զանգեզուրի տարածքում մի կողմից իրանական ԻՀՊԿ-ի և մյուս կողմից հայերի միջև մարտեր: Եվ այդ ժամանակ այնտեղ կկանգնեն Անկարայից ժամանած խաղաղապահները: Ուստի ուզում եմ հայերին խորհուրդ տալ ոչ թե ենթարկվել Փաշինյանի դեմագոգիկ հնարքներին, այլ նայել բուն արմատին»,-գրել է հոդվածագիրը։
Լրահոս
Տեսանյութեր
Առնվազն երկու կողմ կա, ովքեր չէին ցանկանա, որ ԵԱՏՄ նիստը Հայաստանում անցկացվեր. Արթուր Խաչատրյան