ՄԱԿ-ում ՀՀ դեսպան․Ադրբեջանի գործողությունները միջազգային անվտանգությանը վնասող վտանգավոր նախադեպ են ստեղծում
ՄԱԿ-ում Հայաստանի մշտական ներկայացուցիչ Մհեր Մարգարյանը ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիո Գուտերեշին ուղղված նամակում նշել է «Ադրբեջանի կողմից ՄԱԿ-ի կանոնադրության և միջազգային իրավունքի նորմերի ու սկզբունքների կրկնվող, կոպիտ և համակարգային խախտումների վերաբերյալ»։
«Ադրբեջանը շարունակաբար ի ցույց է դրել ուժի և դրա սպառնալիքի չկիրառման և վեճերի խաղաղ կարգավորման սկզբունքներին անվերապահորեն հավատարիմ լինելու առաջնային պարտավորության նկատմամբ իր աղաղակող անարգանքը՝ դրա փոխարեն նախընտրելով բռնության, հակամարտության և Արցախի ժողովրդի նկատմամբ զանգվածային ոճրագործություննների հանցագործությունների հրահրումը»,-ասել է ՀՀ դեսպանը։
Նշվում է, որ Ադրբեջանի իշխանությունները խթանում են սպառնալիքների լեզուն, խորացնելով էթնիկ ատելությունը և քարոզելով հայերի դեմ բռնությունը։ Ադրբեջանը Արցախում սանձազերծած պատերազմում առաջ է մղում զոհին մեղադրելու կեղծ ընկալումը և «ինքնապաշտպանության» խեղաթյուրված հայեցակարգը՝ որպես ռազմական գործողությունների արդարացում:
«Հրապարակային մահապատիժների, դիակների խեղման, ռազմագերիների, քաղաքացիական գերիների հանդեպ անմարդկային վերաբերմունքի և այլ վայրագությունների տեսանյութերը լայնորեն տարածվել են սոցիալական ցանցերում: Չնայած բռնության բացահայտ և չքողարկված փառաբանմանը, միջազգային ահաբեկչության և ցեղասպան գաղափարախոսության հովանավորմանը՝ և´ Ադրբեջանը, և´ Թուրքիան շարունակաբար ձգտում են
խեղաթյուրել «ինքնապաշտպանության» իրավունքը Ադրբեջանի հանցավոր վարքագիծը թաքցնելու նպատակով:
Այնուամենայնիվ, ի հեճուկս այս կեղծ փաստարկի հետևում կանգնածների, պետք է հստակորեն շեշտել, որ ո´չ «ինքնապաշտպանության», ո´չ «կանխարգելիչ ինքնապաշտպանության» պայմանները Ադրբեջանի պարագայում կիրառելի չեն»,-ասվում է նամակում։
Նշվում է, որ Ադրբեջանի կողմից իրականացվել են զանգվածային ոճրոգործությունների հանցագործություններ:
«Ցեղասպան մտադրության ուղիղ հստակ ապացույցներից բացի, որոնց մասին արտահայտվել են հենց Ադրբեջանի և Թուրքիայի առաջնորդները, Լեռնային Ղարաբաղի բնիկ հայ ժողովրդի էթնիկ զտման Ադրբեջանի նպատակը ակնառու է հետևյալ ոճրագործություններից՝ 1) գերեվարված հայ քաղաքացիական անձանց նկատմամբ ամարդկային վերաբերմունքը, կտտանքները, մահապատիժները և գլխատումները, 2) ռազմագերիների կտտանքները, գլխատումները և դիակների խեղումը, 3) քաղաքացիական ենթակառուցվածքների լայնածավալ ավերումը, 4) մշակութային և կրոնական ժառանգության վերացումը, 5) հայերի հանդեպ ինքնության հողի վրա հանցագործությունները քաջարելող ատելության խոսքը Ադրբեջանի քաղաքական իշխանությունների և հանրային գործիչների կողմից»,-ասվում է Գուտերեշին ուղղված նամակում։
2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ից նոյեմբերի 9-ը տևած հարձակողական գործողությունների ընթացքում Ադրբեջանը միտումնավոր թիրախավորել է քաղաքացիական ենթակառուցվածքները։
«Միանշանակ է, որ նոյեմբերի 10-ի զինադադարից առաջ և հետո էթնիկ հայ քաղաքացիական բնակչության, ներառյալ՝ հումանիտար օգնություն ցուցաբերողների գերեվարում և կտտանքներ իրականացրած Ադրբեջանը չի կարող առաջ բերել «ինքնապաշտպանության» որևէ փաստարկ: Հայաստանի և Արցախի մարդու իրավունքների պաշտպանների համապատասխան զեկույցները պարունակում են անհամար ապացույցներ գերեվարված հայ էթնիկ քաղաքացիական բնակչության հանդեպ Ադրբեջանի զինված ուժերի կողմից վայրագությունների մասին, որոնք իրականացվել են նաև նոյեմբերի 10-ի զինադադարից հետո»,-ասվում է նամակում, հավելելով, որ սրանք Ժնևի երրորդ կոնվենցիայով արգելված գործողություններ են։
«Ցեղասպան մտադրությունները չեն սահմանափակվում միայն էթնիկ հայ քաղաքացիական բնակչության և ռազմագերիների մարմիններով, այլ նաև միտված են կործանելու հայ մշակութային ժառանգությունը՝ ջնջելով հայ քաղաքակրթական ներկայության ավելի քան 2000 տարվա վկայությունները»,-նշվում է նամակում, որպես օրինակ նշելով Կովկասում հելենիստական և հայկական քաղաքակրթության լավագույնս պահպանված քաղաքի Տիգրանակերտ հնագիտական վայրի ռմբակոծումը, Շուշիի հայկական եկեղեցիների թիրախավորված ավերումը։
«Անգամ Ադրբեջանի անհիմն պնդումները, թե տարածաշրջանի հին քրիստոնեական մշակութային ժառանգությունը ոչ թե հայկական է, այլ բացառապես «Կովկասի ալբանական», չեն կանգնեցնում նրան այդ մշակութային ժառանգության ավերումից»,-ասվում է նամակում, հիշատակելով նաև Հին Ջուղա քաղաքի պատմական խաչքարերի ոչնչացումը:
«Հատկանշական է, որ Ադրբեջանը ոչ միայն ժխտում է տեսանյութերով արձանագրված իր այս արարքը, բայց նաև ժխտում է հայկական մշակութային ժառանգության գոյությունն ընդհանրապես, ինչը համահունչ է էթնիկ հայերի և հայկական մշակույթի ու պատմության դեմ ուղղված Ադրբեջանի ցեղասպան քարոզչությանը:
Ցավոք, այս վտանգավոր քարոզչությունը սերմանվում է Ադրբեջանում և Թուրքիայում ամենաբարձր քաղաքական մակարդակում, ինչն արտահայտվում է հայերի հանդեպ հրահրող և նվաստացնող բառապաշարի լայնածավալ օգտագործմամբ։
Վերջին շաբաթները հստակ ցույց տվեցին, որ ռազմատենչությունը, ռազմական հռետորաբանությունը և հակահայկական նախապաշարմունքները Ադրբեջանի և Թուրքիայի հանրային խոսույթում ամուր հաստատվել են, ինչը ոճրագործությունների լուրջ ռիսկեր է ներկայացնում:
Հստակ է, որ Ադրբեջանի ռազմատենչ վարքագիծը, որը քաջարելվում և օժանդակվում է իր հովանավորող պետություն Թուրքիայի կողմից, ոչ թե պաշտպանվելու, այլ հայկական կողմին կանխամտածված առավելագույն կորուստներ հասցնելու նպատակ է հետապնդում:
2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին սկսված Ադրբեջանի թշնամական գործողություններն իրենց էությամբ խախտում են միջազգային իրավունքը, գործողությունները նաև հանգեցրել են հակամարտության սրմանը՝ վտանգելով տարածաշրջանային խաղաղությունն և անվտանգությունը:
Այսպիսով, Ադրբեջանը ի ցույց է դրել, որ ոչ միայն նա չի գործել միջազգային իրավունքով սահմանված «ինքնապաշտպանության» շրջանակներում, բայց նաև այն, որ նա որևէ կերպ մտադիր չէ հետևելու ՄԱԿ-ի Կանոնադրության, միջազգային մարդասիրական իրավունքի և մարդու իրավունքների նպատակներին և սկզբունքներին, ոչ էլ Անվտանգության խորհրդի բանաձևերին, որոնց նա այդքան հաճախ հղում է կատարում մանիպուլյացիոն նպատակներով:
Ադրբեջանի գործողությունները ոչ միայն անհամատեղելի են ՄԱԿ-ի հիմնարար արժեքների և նպատակների հետ, այլ նաև միջազգային խաղաղությունն ու անվտանգությունը վնասող վտանգավոր նախադեպ են ստեղծում:
Ուստի դրանք միանշանակ պետք է համապատասխան ձևով ճանաչվեն՝ որպես միջազգային վեճը ուժի միջոցով լուծելու փորձ, որը հակասում է միջազգային իրավական, այդ թվում միջազգային սովորութային իրավունքից բխող պարտավորություններին»,-ասված է նամակում։
Լրահոս
Տեսանյութեր
Առնվազն երկու կողմ կա, ովքեր չէին ցանկանա, որ ԵԱՏՄ նիստը Հայաստանում անցկացվեր. Արթուր Խաչատրյան
