Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Նիկոլ Փաշինյանը վերջերս հայտարարեց, որ 2021 թվականը կլինի Հայաստանի տնտեսական հավակնությունների վերականգնման տարի, բայց հաշվի առնելով պաշտոնական վիճակագրությունը, ես 2021 թվականը կորակեմ տարի, երբ լիովին կգիտակցենք, թե ինչ խորը ճգնաժամի մեջ է հայտնվել Հայաստանը», - այս մասին  «Ի՞նչ է սպասում Հայաստանի տնտեսությանը 2021 թվականին» Երևան-Մոսկվա տեսակամուրջի ժամանակ հայտարարեց «Հանուն սոցիալական արդարության» կուսակցության նախագահ, «Ժողովրդի ձայնը» ակումբի փորձագետ Արման Ղուկասյանը:

Ճգնաժամից դուրս գալու համար Հայաստանի կառավարությունն, ըստ նրա, պետք է իրականացնի տնտեսական քաղաքականություն, որը կլինի հստակ, հասկանալի ու կոնկրետ, անհրաժեշտ են ոչ ստանդարտ լուծումներ։

«Այն, ինչ արել է այս կառավարությունն անցած 2.5 տարում, հիմա չի աշխատի, քանի որ Հայաստանի առաջ լուրջ մարտահրավերներ են կանգնած»,- ասաց նա։

Ղուկասյանը նշեց, որ ի սկզբանե, 2020 թ-ին կանխատեսվում էր 4.8% տնտեսական աճ, բայց վերջերս Հայաստանի էկոնոմիկայի նախարարը հայտարարել է, որ կունենանք շուրջ 8.5% անկում (ինչպես արտահանման, այնպես էլ ներմուծման դեպքում):

«Իհարկե, կորոնավիրուսի համաճարակն ու պատերազմը Արցախում շատ մեծ հարված հասցրին երկրի տնտեսությանը, բայց իշխանությունները չկարողացան մշակել ճիշտ հակաճգնաժամային քաղաքականություն, որի արդյունքում 2021-ին մարդիկ նույնպես կշարունակեն զգալ այդ բացասական հետևանքները: Ցավոք, այսօր կառավարությունը ոչ միայն չի ասում, թե ինչպես է լուծում այդ խնդիրները, այնպես էլ չի ներկայացնում, թե ի՞նչ է անելու հետագայում», - ասաց նա:

Ղուկասյանի խոսքով, հայտնի է, որ Հայաստանը պատրաստվում է արտաքին պարտքը հասցնել 8 մլրդ դոլարի, մասնավորապես, նախատեսված է 400 մլն դոլար պարտք վերցնել Արժույթի միջազգային հիմնադրամից։

«Նույն Փաշինյանը հայտարարեց, որ բանակը կարող է զարգանալ միայն զարգացած տնտեսության պարագայում, բայց ակնհայտ է, որ տնտեսության զարգացումը չի կարող իմիտացիոն լինել, ինչպես դա եղել է վերջին 2.5 տարվա ընթացքում: Պետք է ներկայացվեն հատուկ ծրագրեր ու կոնկրետ քայլեր»,- շեշտեց Ղուկասյանը՝ ավելացնելով, դեռ հստակ ներկայացված չէ տարվա ընթացքում Հայաստանի կրած կորուստների ողջ ծավալը։

Փորձագետը համոզված է, որ Եվրասիական տնտեսական միությունը կարող է մեծ դեր ունենալ ՀՀ տնտեսության վերականգնման գործում, բայց ամեն դեպքում, տնտեսության վերականգնումն անհնար է առանց հատուկ գործիքակազմի ու մեթոդաբանության, որոնք պետք է հստակ ձևակերպվեն կառավարության կողմից:

Ինչ վերաբերում է տարածաշրջանում տրանսպորտային ենթակառուցվածքների ապաշրջափակման օրակարգին, Ղուկասյանը հորդորեց մեր երկրի փորձագիտական համայնքին վերլուծել ու ներկայացնել, թե ինչ ռիսկեր կարող է կրել այս գործընթացն իր մեջ, ինչպես կարող է Հայաստանը նվազագույնի հասցնել այդ ռիսկերը և ինչպես հնարավորինս արդյունավետ օգտագործել այդ հնարավորությունը Հայաստանի զարգացման համար։

«Սրանք այն հարցերն են, որոնց պատասխանները պետք է ունենան մեր քաղաքացիները: Կառավարությունը պետք է ազնվորեն ներկայացնի իրավիճակի իր տեսլականը և Հայաստանի առջև ծառացած մարտահրավերների լուծումները», - ամփոփեց նա:

Իր հերթին, տեսակամուրջին Մոսկվայից միացած Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի տնտեսագիտության ինստիտուտի հետխորհրդային հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, ՌԴ կառավարությանն առընթեր ֆինանսական համալսարանի դոցենտ Արտեմ Պիլինը համաձայնեց, որ Հայաստանը դեռ պետք է գնահատի կորուստները և միայն դրանից հետո ճշգրտումներ կատարի տնտեսական քաղաքականության մեջ։

Ըստ նրա՝ լավագույն դեպքում Հայաստանի տնտեսությունը կարող է հասնել 2019 թվականի 4-րդ եռամսյակի մակարդակին, այսինքն նախաճգնաժամային իրավիճակին ոչ շուտ, քան 2022 թվականին: Սա այն դեպքում, եթե իրավիճակը չվատթարանա:

«Հետևաբար, պետք է մտածել, թե ինչ հնարավորություններ են բացվում Հայաստանի համար, այդ թվում` տարածաշրջանում տրանսպորտային ենթակառուցվածքների ապաշրջափակման արդյունքում։ Սա շատ կարևոր թեմա է, քանի որ երկար տարիներ շրջափակման մեջ գտնվող Հայաստանը ստանում է հնարավորություն ցամաքային սահման ունենալ Ռուսաստանի հետ՝ Ադրբեջանի տարածքով:

Հայտնի է, որ ստեղծվում է աշխատանքային խումբ, և Հայաստանը պետք է շահագրգռված լինի իր արտադրանքը ռուսական շուկա տեղափոխելու լրացուցիչ հնարավորություն ստանալու հարցում, քանի որ Ռուսաստան ներկայիս արտահանման հնարավորություններն այլևս չեն համապատասխանում հայկական արտադրանքի ավելացված ծավալներին», - նշեց ռուս փորձագետը՝ այս հարցում կարևորելով միջազգային կառույցներից այստեղ գումարների ներգրավումն ու փոխշահավետ համագործակցությունը։