Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հայաստանի վարչապետի իշխանությունը մազից է կախված: Նիկոլ Փաշինյանի բացահայտ բախումը զինվորականների հետ ստիպեց մարդկանց կրկին փողոց դուրս գալ: Հիմա, երբ Գլխավոր շտաբը պահանջում է վարչապետի հրաժարականը, հանրապետությունում առճակատումը հատկապես սրվել է: Այս մասին գրում է ՌԻԱ Նովոստին:

Հրաժարականի պահանջ

«ՀՀ զինված ուժերը երկար ժամանակ համբերատար կերպով հանդուրժում էր գործող իշխանության կողմից զինված ուժերը վարկաբեկելուն ուղղված «գրոհները», սակայն ամեն ինչ ունի իր սահմանները: Գործող իշխանությունների անարդյունավետ կառավարումը և արտաքին քաղաքականությունում ցուցաբերած լրջագույն սխալները երկիրը հասցրել են կործանման եզրին: Ստեղծված իրավիճակով պայմանավորված՝ ՀՀ զինված ուժերը պահանջում են ՀՀ վարչապետի և կառավարության հրաժարականը, միաժամանակ նախազգուշացնում՝ ձեռնպահ մնալ ժողովրդի դեմ ուժ կիրառելուց», - Ռիա-ն մեջբերում է Հայաստանի գլխավոր շտաբի հայտարարությունը, որը ստորագրել են Գլխավոր շտաբի պետ Օնիկ Գասպարյանը և քառասունից ավելի բարձրաստիճան զինվորականներ:

Նշվում է, որ նոյեմբերին Լեռնային Ղարաբաղում ռազմական գործողությունների ավարտից հետո Նիկոլ Փաշինյանը համարվում էր «կաղ բադ»: Երկիրը պահանջում էր նրա հրաժարականը ՝ մեղադրելով նրան ռազմական պարտության մեջ: Բայց վարչապետը պահպանեց իշխանությունը:
Հայաստանը խորհրդարանական հանրապետություն է, իսկ օրենսդիր մարմնում մեծամասնությունը պատկանում է Փաշինյանի «Իմ քայլը» դաշինքին: Պատգամավորները հրաժարվեցին կողմ քվեարկել վարչապետի հրաժարականին: Կառավարության ղեկավարը շարունակում էր ղեկավարել պետությունը, ներկայացնում էր Երևանը ղարաբաղյան կարգավորման բանակցություններում:

Այսպիսով, հունվարի կեսերին նա Մոսկվայում հանդիպեց Վլադիմիր Պուտինի և Իլհամ Ալիևի հետ: Կողմերը պայմանավորվել են վերականգնել տրանսպորտային կապերը Հարավային Կովկասում:
Բայց Հայաստանի ներսում Փաշինյանի հասցեին քննադատություններն ակտիվացան: Մարդիկ բողոքեցին: Այնուամենայնիվ, Գլխավոր շտաբի և Վարչապետի միջև հանկարծակի բռնկված հասարակական բախումը շատերի համար անակնկալ էր:

Ասվում է, որ Կրեմլը մեկնաբանել է այն, ինչ տեղի է ունենում, ասելով․ «Մենք դա համարում ենք բացառապես Կովկասում մեր կարևոր և մերձավոր դաշնակից Հայաստանի ներքին գործը»։

Փաշինյանը մերժեց Գլխավոր շտաբի վերջնագիրը: Նա զինվորականների գործողությունները համարեց պետական հեղաշրջման փորձ և հորդորեց աջակիցներին գալ Հանրապետության հրապարակ:

Դուրս գալով իր կողմնակիցների մոտ՝ Փաշինյանն ասաց, որ բանակը գտնվում է ժողովրդի և կառավարության ղեկավարի վերահսկողության տակ: Եվ նա ընդգծեց, որ «լիովին վերահսկում է իրավիճակը երկրում»:

Գլխավոր շտաբը հայտարարեց, որ կշարունակի պնդել Փաշինյանի հրաժարականը:

Իսկանդերները ձեզ հուսախա՞բ արեցին

Բանակի և Փաշինյանի հակասություններն առաջացել էին դեռ սեպտեմբերին՝ Լեռնային Ղարաբաղում պատերազմի սկսվելուց առաջ: Զինվորականները քննադատում էին վարչապետին՝ համարելով, որ նա չափազանց շահագրգռված է ներէլիտար վեճերի վրա: Զինված ուժերի մարտունակությանը, Գլխավոր շտաբի կարծիքով, բավարար ուշադրություն չի դարձվել, և ռազմական ֆինանսավորումը նկատելիորեն կրճատվել է: Փաշինյանին մեղադրում էին վատ կառավարման մեջ:

Փետրվարի կեսերին իրավիճակը փոխվեց: Հայաստանի նախկին նախագահ Սերժ Սարգսյանը տեղական հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում հարց է տվել. Ինչու՞ հայկական բանակին ծառայող ռուսական «Իսկանդերները» օգտագործվել են միայն պատերազմի վերջին օրերին և միայն Շուշիում:

Փաշինյանը պատասխանատվությունը ուղղեց իր նախորդի վրա: «Սարգսյանը գիտի իր շատ հարցերի պատասխանները: Գուցե նա կպատասխանի, թե ինչու կրակված «Իսկանդեր» հրթիռները ժամանակին չեն պայթել կամ միայն տաս տոկոսով են պայթել», - պատասխանեց Փաշինյանը:

Ասվում է, որ ռուսական «Իսկանդեր» հրթիռների արդյունավետության մասին հարց է ուղղել Գլխավոր շտաբին, որի տեղակալ Տիրան Խաչատրյանը հերքեց վարչապետին:

«Ինչպե՞ս ... Իսկանդերը, մեկ կրակոցը՞, տասը տոկոս, ներողություն, բայց սա լուրջ չէ», - ասել էր Խաչատրյանը:

Մեկ օր անց հաջորդեց նրա՝ պաշտոնից ազատումը:

Վարչապետը՝ ֆեյսբուքից

«Հայկական էլիտաների միջև միշտ էլ եղել են շահերի բախումներ: Փաշինյանի բախումը Գլխավոր շտաբի հետ ոչ մեկին չի զարմացրել: Պարզ է, թե ինչի կհանգեցնի: Ակնհայտ է, որ վարչապետի հրաժարականը պահանջող ընդդիմադիր շարժումը ընդլայնվում է: Բայց Փաշինյանի հեռանալը չի նշանակում, որ կյանքը բարելավվելու է, և հայերը մոռանալու են պատերազմում կրած պարտության մասին», - Ռիա-ին ասել է Կովկասի Երևանի ինստիտուտի տնօրեն Ալեքսանդր Իսկանդարյանը:

Գործակալության զրուցակիցը նշում է, որ Իսկանդերի հասցեին Փաշինյանի քննադատությունն ուղղված չէր Ռուսաստանի դեմ: Վարչապետը ցանկանում էր վիրավորել նախկին նախագահ Սարգսյանին և չէր էլ կարծում, որ դա բացասական արձագանք կառաջացնի Մոսկվայի կողմից:

«Փաշինյանը ռազմական վերլուծաբան չէ: Նա նախկին լրագրող է՝ սովոր իրադարձությունների բորբոքման: Ի տարբերություն նախորդ իշխանությունների, որոնք ներանձնային վեճերը լուծում էին փակ դռների հետևում, ներկայիս վարչապետը ամեն ինչ հրապարակում է: Փաստորեն, նա իշխանության եկավ փողոցի և ֆեյսբուքի օգնությամբ: Բայց հայ զինվորականները նրա խոսքում տեսան ուղղակի մեղադրանքներ ոչ պրոֆեսիոնալիզմի մեջ: Նրանք հեռու են քաղաքականությունից և ինտերնետում գովազդվելուց: Այստեղից էլ բխում են կոշտ արձագանքներն ու հրաժարականի պահանջները», - ասում է Իսկանդարյանը:

Նա չի կանխատեսում, թե ինչպես կավարտվի առճակատումը, բայց կարծում է, որ Հայաստանում քաղաքական լարվածությունը կմեծանա:

Անվտանգության հենասյուներ

Հայ քաղաքագետ Արշալույս Մղդեսյանը, ՌԻԱ Նովոստիի հարցազրույցում ուշադրություն է հրավիրում այն փաստի վրա, որ հենց ԳՇ-ն է օգնել վարչապետին ղարաբաղյան պատերազմից հետո պահպանել իշխանությունը:

Գլխավոր շտաբը հիմնական ուժային հենասյուներից մեկն է, որի կանգուն է պահում պետությունը, ներառյալ վարչապետի լիազորությունները, վստահ է փորձագետը: Եվ ռազմական գերատեսչության և Փաշինյանի միջև ծագած հակամարտությունը ցույց է տալիս՝ բանակը դուրս է գալիս կառավարության ղեկավարի վերահսկողությունից:

«Ուժային ինստիտուտը, փաստորեն, հրաժարվեց ենթարկվել: Սրանք պետական կառավարման և բոլոր ուժային կառույցների փլուզման առաջին նշաններն են», - կարծում է Մղդեսյանը:

Հատուկ ծառայություններն ու ոստիկանությունը դեռ Փաշինյանի կողմն են, հավելում է փորձագետը: Բայց, դատելով այս գերատեսչությունների պարզեցված մեկնաբանություններից, հնարավոր է, որ նրանք կարող են փոխել իրենց դիրքերը, եթե իրավիճակը խաղաղ լուծում չստանա: