Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Նախագծով կարգավորվում է Հայաստանի տարածք ապօրինի մուտք գործած և օտարերկրյա պետությունների կողմից հետախուզման մեջ գտնվող՝ Հայաստանի տարածքում ձերբակալված կամ կալանավորված անձաց կողմից հետագայում փախստականի կարգավիճակ և ապաստան հայցելու գործընթացը»,- ԱԺ-ում հայտնեց Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության միգրացիոն ծառայության պետ Արմեն Ղազարյանը: 

Վերջինս ներկայացրեց «Փախստականների և ապաստանի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն և լրացումներ կատարելու և Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին օրենքի նախագծերը:

Ըստ Արմեն Ղազարյանի, ներկայում մի շարք դեպքերում օրենքով նախատեսված կարգով անազատության մեջ հայտնված անձանց կողմից փախստականի կարգավիճակ կամ ՀՀ-ում ապաստան ստանալու իրավունքից օգտվելը դիտվում է որպես իրենց նկատմամբ օրենսդրությամբ սահմանված որոշակի սահմանափակումներից խուսափելու միջոց:

Նրա խոսքով, շատ են դեպքերը, որ ՀՀ պետական սահմանն ապօրինի հատելուց և այդ հանցավոր արարքը իրավապահների կողմից բացահայտվելուց տևական ժամանակ հետո այն կատարած անձինք դիմում են լիազոր պետական մարմնին՝ իրենց Հայաստանում փախստականի կարգավիճակ կամ ապաստան շնորհելու հայցով՝ այդպիսով նպատակ ունենալով խուսափել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածով նախատեսված քրեական պատասխանատվությունից:

Օրենքի նախագծով սահմանվում է, որ նման քաղաքացիները պետք է դիմեն իրենց այդ իրավունքի մասին ծանուցվելուց 15 օրվա ընթացքում:

«Մեկ այլ խնդրահարույց իրավիճակ է ստեղծվում օտարերկրյա պետությունների կողմից հետախուզման մեջ գտնվող անձանց՝ ՀՀ տարածքում ձերբակալելու և կալանավորելուց հետո չվերադարձվելիության սկզբունքի ուժով փաստացի «հանձնման անձեռնմխելիություն» ձեռք բերելու նպատակով փախստականի կարգավիճակ ստանալու կամ ապաստանի հայցով դիմելու դեպքում»,- հայտնեց Արմեն Ղազարյանը:

Նրա ներկայացմամբ, նման պայմաններում երբեմն իրավապահ մարմիններն անձի հանձնումը թույլատրելու մասին օրինական ուժի մեջ մտած որոշման առկայության պայմաններում փաստացի զրկված են լինում հանձնումն իրականացնելու հնարավորությունից՝ հաշվի առնելով միջազգային և ներպետական օրենսդրությամբ նախատեսված արգելքները:

Ղազարյանը նկատեց, որ նման ձևով անձինք խուսափում էին արտահանձնումից 6 ամսով՝ ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված ապաստանի դիմումների քննարկման ընթացքում և լիազոր մարմնի կայացրած անբարենպաստ որոշման բողոքարկման դեպքում էլ՝ անորոշ ժամկետով:

Հետևաբար, ըստ միգրացիոն ծառայության պետի, անհրաժեշտություն կա հստակեցնել անազատության մեջ գտնվող անձի կողմից փախստականի կարգավիճակ կամ ապաստան հայցելու դիմումների քննարկման և դրանց կապակցությամբ ընդունված որոշումների բողոքարկման ընթացակարգերը՝ սահմանելով հստակ և կանխատեսելի ժամկետներ:

«Առաջարկվող կարգավորման նպատակն է օրենքով սահմանված կարգով ազատությունը սահմանափակված օտարերկրացի կամ քաղաքացիություն չունեցող անձանց փախստականի կարգավիճակ ձեռք բերելու կամ ապաստանի համար դիմելու, այդ թվում՝ օրենքով նախատեսված իրավասու մարմնի կողմից կայացված բացասական որոշումը դատական կարգով բողոքարկելու ողջ ընթացակարգը ենթարկել ժամկետային կարգավորման»,- հայտարարեց Արմեն Ղազարյանը:

Նրա խոսքով բացառվում է նաև նույն հիմքով երկրորդ անգամ լիազոր մարմնին դիմելու պրակտիկան՝ ապահովելով իրավական որոշակիությունը, բացառելով իրավունքի չարաշահման հնարավորությունը: