Ձեր վստահելի աղբյուրը

ԱՄՆ կառավարությունը կողմնակից է ընդդեմ Թուրքիայի կառավարության դատարանի վճռին՝ 2017թ․-ին Վաշինգտոնի Շերիդան շրջանում նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի անվտանգության աշխատակիցների կողմից ցուցարարներին ծեծելու գործով՝ հայտարարելով, որ Թուրքիան անձեռնմխելիություն չունի հայցվորների կողմից սկսված դատական գործընթացներից: Այս մասին գրում է Ahval News-ը:

Հիշեցնենք, որ 2017թ․-ի մայիսին Վաշինգտոն Էրդողանի այցի ժամանակ նրա դեմ բողոքի ակցիա իրականացնող հայ, եզդի, քուրդ ցուցարարների վրա հարձակվել էին Թուրքիայի նախագահի կողմնակիցները: Մի քանի տասնյակ ցուցարարներ բողոքի խաղաղ ակցիա էին իրականացնում Թուրքիայի դեսպանի նստավայրի դիմաց, երբ անվտանգության աշխատակիցները կտրել-անցել էին փողոցը, և հարձակվել ցուցարարների վրա: Տուժածներին տեղափոխել էին հիվանդանոցներ։

Նշվում է, որ Էրդողանի անվտանգության աշխատակիցների ու աջակիցների կողմից բռնության ենթարկված ցուցարարները երկու քաղաքացիական հայց են ներկայացրել Միացյալ Նահանգների դատարաններ:

Թուրքիայի կառավարության փաստաբանները Վաշինգտոնում անցյալ տարվա փետրվարին բողոքարկել էին հայցվորների օգտին ստորին դատարանի որոշումը: Որոշման մեջ նշվում էր, որ Թուրքիայի անվտանգության պաշտոնյաների և Էրդողանի կողմնակիցների կողմից ցուցարարների նկատմամբ բռնությունները չեն պաշտպանվում «Արտաքին ինքնիշխան անձեռնմխելիության մասին» օրենքով (FSIA):

ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի և Արդարադատության դեպարտամենտի (ԴԴ) համառոտագիրը, որը ստորագրվել է Գլխավոր դատախազի օգնականի ժամանակավոր պաշտոնակատար Բրայան Մ. Բոյնթոնի և Պետդեպարտամենտի իրավախորհրդատուի ժամանակավոր պաշտոնակատար Ռիչարդ Ս. Վիսեկի կողմից նախօրեին, աջակցում է դատարանի որոշմանը։

Ասվում է, որ եթե արտաքին անվտանգության աշխատակիցները հարձակվում են ԱՄՆ տարածքում քաղաքացիական անձանց վրա, երբ ուժի օգտագործումը ողջամտորեն անհրաժեշտ չի թվում մարմնական վնասվածքներից պաշտպանվելու համար, նրանք գործում են պաշտպանիչ գործառույթի ցանկացած ողջամիտ ընկալման սահմաններից դուրս և, այդպիսով, դուրս են իրենց օրինականորեն պաշտպանված հայեցողությունից և նրանց նկատմամբ կարող են ներկայացվել հայցադիմումներ։

Համառոտագրությունը սատարել է շրջանի դատարանի որոշմանն այն բանից հետո, երբ պաշտոնյաները ուսումնասիրեցին բազմաթիվ ապացույցներ, ներառյալ մի շարք տեսանյութեր, գտնելով, որ Թուրքիայի անվտանգության աշխատակիցները «բռնի» հարձակվել են քաղաքացիական ցուցարարների վրա, այդ թվում` «ոտքերով հարվածելով» ընկած ցուցարարներին, որի ընթացքում չի եղել Էրդողանին ուղղված ողջամիտ սպառնալիք։

Կառավարությունը հակիրճ եզրակացրել է, որ «վարքը չի կարող հիմնավոր կերպով համարվել որպես թիկնապահների պաշտպանիչ գործառույթի իրականացում»:

Կառավարությունը մեջբերել է շրջանային դատարանի նախորդ դեպքերի մասին պատմությունը ՝ ասելով, որ «փաստերը հաստատում են, որ Թուրքիայի անվտանգության աշխատակիցները ուժ են կիրառել իրենց պաշտպանական գործառույթի ցանկացած ողջամիտ պատկերացումից դուրս և, հետևաբար, չեն պաշտպանվում FSIA-ի հայեցողական գործառույթի կանոնով»:

Կայքը հիշեցնում է, որ Սենատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Ռոբերտ Մենենդեսի և մի շարք կոնգրեսականների կողմից ստորագրված նամակով այս շաբաթ  ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենին կոչ են արել չպաշտպանել Թուրքիայի կառավարությանը՝ երկու քաղաքացիական դատավարություններում։

Վերաքննիչ դատարանը կվերանայի և որոշում կկայացնի ստորին դատարանի որոշման վերաբերյալ: Թե որքան ժամանակ կպահանջվի երեք դատավորների կազմով որոշում կայացնելու համար, անհայտ է:

Իրավաբանական փորձագետների կարծիքով, փաստաթուղթը ուժեղ ազդանշան է տալիս այն մասին, որ վերաքննիչ դատարանը որոշում կկայացնի ընդդեմ Թուրքիայի կառավարության: Դրանից հետո Թուրքիան հնարավորություն ունի բողոքարկել Գերագույն դատարան:

Եթե երեք դատավորների կազմը որոշում կայացնի ընդդեմ Թուրքիայի, դա կնշանակի, որ ԱՄՆ դատական համակարգում կայացվելու է վճիռ Թուրքիայի կառավարության դեմ: Դրանից հետո հայցվորները կարող են փորձել օգտագործել ԱՄՆ-ում Թուրքիայի ակտիվները՝ փոխհատուցում ապահովելու համար: