Ձեր վստահելի աղբյուրը

Խորհրդարանը երեկ 76 կողմ, 39 դեմ ձայներով երկրորդ ընթերցմամբ ու ամբողջությամբ ընդունեց իշխանական պատգամավոր Ալեն Սիմոնյանի ներկայացրած զրպարտության և վիրավորանքի համար փոխհատուցման չափը խստացնող օրինագիծը։ Այսպիսով, վիրավորանքի համար առաջարկում է գործող 1 միլիոնի փոխարեն մինչև 3 միլիոն դրամ տուգանք, իսկ զրպարտության պարագայում՝ 2 միլիոնի փոխարեն մինչև 6 միլիոն։

Ի՞նչ խնդիրներ կարող է բերել օրենքի նախագիծը՝ խոսքի ազատության տեսանկյունից։ Թեմայի շուրջ Panorama.am-ը զրուցել է ԱԺ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Նաիրա Զոհրաբյանի հետ։

Panorama.am. Տիկի՛ն Զոհրաբյան, ընդունված օրենքը որևէ կերպ կարո՞ղ է խոչընդոտել և հարված հասցնել խոսքի ազատությանը։

Ն. Զոհրաբյան.  Այո՛։ Այս նախագիծը ոչ այլ ինչ է, քան ուղիղ հարված խոսքի ազատությանը։ Ես ինքս այն գործիչներից եմ, որ ամենաշատն է դարձել իշխանության տարբեր գործիչների, իշխանական ֆեյքերի հարձակումների, զրպարտանքի, վիրավորանքի օբյեկտ։ Ամեն օր իշխանական ֆեյքերը, որոնք կոորդինացվում են իշխանական տարբեր պատգամավորների կողմից, հստակ դոզավորված ինձ դարձնում են վիրավորանքի, զրպարտանքի, ատելության և հայհոյանքի թիրախ։Եվ թվում է, թե ես առաջին շահագրգիռ անձերից մեկը պիտի լինեի, որ այս նախագիծն ընդունվեր։

Բայց ես վստահ եմ, որ այս քայլն արվում է միայն ազատ խոսքն ու լրատվամիջոցներին լռեցնելու համար։ Իսկ իշխանական ֆեյքերը կշարունակեն ամենախուլիգան, ամենազազրելի, ամենանողկալի, բարոյական բոլոր կարմիր գծերը հատած ատելության, թշնամանքի, վիրավորանքի, զազրախոսության իրենց քաղաքականությունը։

Panorama.am. Այս դեպքում, երբ, ըստ Ձեզ, սահմանափակվում է խոսքի ազատությունը, արդարացվա՞ծ է միջազգային կառույցների լռությունը։

Ն. Զոհրաբյան. Ես զարմացած եմ Վենետիկի հանձնաժողովի, Եվրոպայի խորհուրդի, միջազգային կառույցների քար լռության վրա։  Երբ Հայաստանն ապաքրեականացնում էր վիրավորանքն ու զրպարտանքը, այդ քննարկումների ժամանակ նշվել է, որ վիրավորանքի ու զրպարտանքի համար տուգանքները պիտի լինեն տրամաբանական, իսկ այսօր, զրպարտանքի համար 6 մլն դրամ տուգանք սահմանելով, իշխանությունները փակում են բոլոր այն մարդկանց բերանները, որոնք կարող են իրենց հիմնավոր կասկածներն ու կարծիքը հայտնել։

Իրենք ուզում են փակել այն մարդկանց բերանը, որոնք, օրինակ՝ կարող են ասել, թե ունեն լեգիտիմ կասկածներ, որ Արցախյան պատերազմում եղել է ի սկզբանե պայմանավորված պարտություն։

Դրան կարող է հետևել այն, որ իրենց գրպանի դատարանները որոշեն, որ դա զրպարտանք է իշխանության հասցեին, և սրանով փակեն, ընդհանրապես, բոլոր քաղաքական ընդդիմախոսների և լրատվամիջոցների բերանը։ Ինձ զարհուրեցնում է մեր հասարակության անտարբերությունն այն ամենիհանդեպ, ինչ այսօր կատարվում է Հայաստանում՝ խոսքի ազատության դեմ։

Panorama.am. Այնուամենայնիվ, դուք, լինելով մարդու իրավունքների հարցերով զբաղվող պատգամավոր, պատրաստվո՞ւմ եք դիմել միջազգային կառույցներին։

Ն. Զոհրաբյան.  Ընդունված օրենքի նախագծի հետ կապված ես միանշանակ դիմելու եմ միջազգային կառույցներին։

Օրենքի նախագծի վերաբերյալ իմ դիտարկումներն արդեն  պատրաստել եմ և առաջիկա օրերին ուղարկելու եմ Վենետիկի հանձնաժողով, Եվրոպայի խորհրդի մարդու իրավունքների հանձնակատարին և եվրոպական այլ կառույցների։ Դա անելու եմ, որովհետև այս նախագիծը ես չեմ դիտարկում որպես վիրավորանքի ու զրպարտանքի դեմ պայքար։

Վիրավորանքի և զրպարտանքի դեմ պայքարելու ամենակարճ ճանապարհն այն է, որ Նիկոլ Փաշինյանը հրահանգի ու 10 րոպեում փակի ֆեյք ինդուստրիան, որը վիրավորանքի, զրպարտանքի, ատելության և թշնամանքի հիմնական ինկուբատորն է։ Իսկ այս օրենքի նախագիծը ազատ լրատվամիջոցներին և իշխանության ընդդիմախոսներին լռեցնելու նախագիծ է։

Panorama.am. Իսկ արդյո՞ք զարմանալի չէ, որ օրենքի նախագծին կողմ են քվեարկել նաև իշխանական այն պատգամավորները, որոնք նախկինում լրագրող են եղել։

Ն. Զոհրաբյան. Ինձ այլևս ոչինչ  չի զարմացնում։ Ինձ համար այլևս ոչինչ զարմանալի չէ, քանի որ իշխանության բազմաթիվ պատգամավորներ, որոնց ես համարել եմ սկզբունքներ ունեցող մարդիկ, ամեն օր ոտքերով տրորում են Սահմանադրությունը՝ ընդունելով հակասահմանադրական բազմաթիվ օրենքներ, որոնք բերում է Կառավարությունը։

Panorama.am. Իսկ եթե այս նախագիծը բերվեր այն ժամանակ, երբ Նիկոլ Փաշինյանը դեռ լրագրող էր, ըստ Ձեզ, ի՞նչ կաներ նա։

Ն. Զոհրաբյան.  Նիկոլ Փաշինյանը բոլոր հարթակները կպատառոտեր, հանրությանը ոտքի կհաներ ու միջազգային բոլոր դիտորդական առաքելությունների հետ հանդիպման ժամանակ թիվ մեկ խնդիրը կդարձներ այն, որ Հայաստանում լռեցվում է խոսքի ազատությունը։

Եվ դա կաներ միանգամայն իրավացիորեն։ Կրկնում եմ՝ Ալեն Սիմոնյանի նախագծի նպատակը ոչ թե վիրավորանքի և զրպարտության դեմ պայքարելն է, այլ ընդդիմախոսներին լռեցնելը։ Եթե իրենց պայքարը զրպարտության և վիրավորանքի դեմ լիներ, ապա Նիկոլ Փաշինյանը մի հատ կճտացներ ու կփակեր ֆեյքերի ինկուբատորը։

Եվ քանի որ մենք մտնում ենք ընտրական փուլ, ու քաղաքական ուժերն այդ փուլում ներկայացնելու են իրենց դիրքորոշումը՝ Արցախյան պատերազմի պարտության պատճառների հետ կապված, իշխանությունը այս ճանապարհով փորձելու է լռեցնել նրանց։ Այս ճանապարհով իրենք կփորձեն քաղաքական ուժերի հայտարարությունները տրանսֆորմացնել որպես վիրավորանք կամ զրպարտություն, և մարդկանց, քաղաքական ուժերին ու լրատվամիջոցներին դնել անբնական տուգանքների տակ։ Հենց այդ նպատակով իրենք երկնեցին այս հակաժողովրդավարական օրենքի նախագիծը։

Զրուցեց՝ Նարե Գևորգյանը