Ձեր վստահելի աղբյուրը

Սուրբ Աթոռում ՀՀ նախկին դեսպան Միքայել Մինասյանը տելեգրամի իր էջում գրում է

«Հարավային Կովկասը կրկին անգամ վերածվել է աշխարհաքաղաքական մարտերի ասպարեզի։ Դրան նպաստում են իրադարձությունները, որոնք զուգահեռ զարգանում են երեք հարթություններում:

Առաջինը լոկալ հարթությունն է՝ երրորդ ղարաբաղյան պատերազմն ու դրանից հետո ստեղծված իրավիճակը: Երկրորդը՝ ընդլայնված տարածաշրջանային մակարդակ, որն ընդգրկում է Արևելյան Միջերկրածովյան տարածքից մինչև Մերձավոր Արևելք՝ իր դերակատարներով, շահերով և բախումներով: Եվ երրորդը՝ գլոբալ հարթությունն է՝ Ռուսաստանի և ԱՄՆ-ի (կամ Արևմուտք-Ռուսաստան) միջև բարձր լարվածության մակարդակը: ԱՄՆ և Իրանի, Միացյալ Նահանգների և Թուրքիայի հարաբերությունների առանձնահատկությունները և դրանց զարգացման հետ կապված սպասումները կրակի վրա յուղ են լցնում:

Նման իրավիճակները պարունակում են և՛ մարտահրավերներ, և՛ հնարավորություններ ցանկացած երկրի համար՝ կախված դրա չափերից, նշանակությունից և այլն: Բայց այստեղ կա մեկ կարևոր «բայց»: Որպեսզի ի հայտ գան ինչ-որ հնարավորություններ կամ շանսեր դրանցից արդյունավետորեն օգտվելու համար, պետք է անհրաժեշտ պայմաններ լինեն. երկիրը պետք է լինի կանխատեսելի և հասկանալի գործընկեր, պետք է ազնիվ և վստահելի հարաբերություններ ունենա դաշնակիցների հետ, ունենա սկզբունքներ և արժեքներ: Իհարկե, երկիրը պետք է ունենա վերոհիշյալն ապահովելու, իրական և ոչ միայն ֆորմալ լեգիտիմության տիրապետող կառավարություն և ունենա սուբյեկտայնություն, որպեսզի կարողանա իր պետության առաջնահերթությունները կյանքի կոչել:

Եվ, ի վերջո, այդ իշխանությունը պետք է լինի հարգված ինչպես դրսում, այնպես էլ երկրի ներսում: Վերոնշյալից պարզ է դառնում, որ նիկոլական Հայաստանն ունի և ունենալու է զրո հնարավորություններ, զրո գործիքներ՝ հնարավորությունների իրացման համար և այնպիսի մարտահրավերների ներկապնակ, որոնք կարող են կասկածի տակ դնել մեր երկրի գոյությունը որպես այդպիսին: Սա է մեր այսօրվա ողբերգությունը:

Հաշվի առնելով իրադարձությունների այս պատկերը, նույնիսկ դրական թվացող նորությունները խորը մտահոգության տեղիք են տալիս: Դրա վառ օրինակը 10 օր առաջ Բայդենի վարչակազմի կողմից Հայոց ցեղասպանության մասին ազդանշաններն են: Եվ այստեղ մի շարք հարցեր են առաջանում: Մեզ համար կարևո՞ր է Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը Միացյալ Նահանգների կողմից: Միանշանակ` այո:

Վստահություն կա՞, որ Միացյալ Նահանգներում գործընթացը գնում է այս ճանապարհով: Ոչ: Վարչակազմի ներկայացուցիչների կողմից հնչեցված այնքան էլ հստակ հաղորդագրություններ չկան: Որո՞նք են այս գործընթացի տեսանելի և քողարկված նպատակները, և որո՞նք պետք է լինեն մեր պատասխան քայլերը, և արդյո՞ք Հայաստանի իշխանություններն ունակ են պատասխանել այն հարցին, թե ինչու հենց հիմա ԱՄՆ ղեկավարը սկսեց քննարկել այս թեման: Պատասխանը նույնն է`միանշանակ ոչ:

Բայդենը աշխարհին խոստացավ «Ամերիկայի վերադարձ»: Պակաս չկա նրանց, ովքեր «հրավիրում են» Միացյալ Նահանգներին, այդ թվում՝ մեր տարածաշրջան,: Վտանգավոր են նրանք, ովքեր, հրավիրելով Ամերիկային, հետապնդում են միայն անձնական նպատակներ: Նույնիսկ ավելի վտանգավոր են նրանք, ովքեր խաղում են երկակի-եռակի խաղ՝ հրահրելով ուժային կենտրոնների բախումներ: Այստեղ պե՞տք է հատուկ նշել Նիկոլի անունը:

Իսկ Բայդե՞նը: Հաշվի առնելով այն սուր մակարդակը, որով բնութագրվում է ԱՄՆ-Ռուսաստան հարաբերությունները, Բայդենի համար այսօր կարևոր է կարճ թոկին վերադարձնել «անառակ որդուն»`Թուրքիային: Երկրորդ, ԱՄՆ նախագահի համար կարևոր է Ադրբեջանին իր կողմը քաշել`միևնույն ժամանակ աչք փակելով Ղարաբաղում սանձազերծված պատերազմի և այս երկրի բացահայտ ագրեսիայի վրա (դրա համար բավական է կարդալ Բայդենի շնորհավորական ուղերձը Ալիևին` Նովրուզի առիթով):

ԱՄՆ-ի համար կարևոր է ակտիվանալ Իրանին հարևան տարածաշրջանում: Կարևոր է շահել հայերի, առաջին հերթին ամերիկահայերի համակրանքը: Եվ Հայոց ցեղասպանության վերաբերող այս չպարտադրող հղումները կարող է գործիքներից մեկը հանդիսանալ՝ վերը նշված բոլոր նպատակներին հասնելու համար:

Որտե՞ղ է Հայաստանն այս բոլոր գործընթացներում: Ամբողջ աշխարհը եռում է, ամպեր են կուտակվել մեր ամբողջ տարածաշրջանի, մեր հայրենիքի վրա, իսկ մենք քննարկում ենք՝ թույլ տալ, թե ոչ, որ հանցագործը Հայաստանում արտահերթ ընտրություններ կազմակերպի: Ամեն ինչ, ինչ տեղի է ունենում, հիշեցնում է մեկ դար առաջ տեղի ունեցած իրադարձությունները: Բայց այս զուգահեռները մենք կթողնենք պատմաբաններին»։