Ձեր վստահելի աղբյուրը

Եվրոպայի խորհուրդը հրապարակել է Ամենամյա քրեակատարողական վիճակագրությունն անդամ երկրներում՝ (SPACE զեկույց), որը ներառում է 2019- 2020թթ-ի հունվարի 31-ը ժամանակահատվածը։

Հայաստանի վիճակագրության մեջ նշվում է մեկ շնչի հաշվով ազատազրկման ցածր մակարդակի, սակայն կալանավորվածների շրջանում նախնական կալանքի տակ գտնվող անձանց բարձր մասնաբաժնի մասին։ Նշվում է, որ տվյալները չեն հավաքվել Լեռնային Ղարաբաղի համար:

Բանտերի բնակչության քանակը
2020 թվականի հունվարի 31-ի դրությամբ Եվրոպայի խորհրդի 48 անդամ պետությունների 51 քրեակատարողական հիմնարկներում հաշվետվության մեջ կա 1,528,343 դատապարտյալ:
Բանտերի ամենամեծ բնակչությամբ բանտերի վարչակազմերն էին Ռուսաստանը (519 618 բանտարկյալ), Թուրքիան (297,019), Մեծ Բրիտանիան (Անգլիա և Ուելս) (82,868), Լեհաստանը (74,130), Ֆրանսիան (70,651), Գերմանիան (63,399), Իտալիան (60,971), Ուկրաինան (52,609) և Իսպանիան (պետական վարչակազմ) (49,998):

Հայաստանում 2020 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ բանտարկյալների ընդհանուր թիվը կազմել է 2,221 մարդ՝ 2 959 694 բնակչի հաշվով, ինչը նվազում  ՝ 2019 թվականի հունվար ամսվա 2,266-ի, 2018-ի՝ 3,536-ի համեմատ:

Ազատազրկման մակարդակ
Ամբողջ Եվրոպայում, 2020 թվականի հունվարի 31-ին, յուրաքանչյուր 100,000 բնակչի համար եղել է 103,2 դատապարտյալ։

2020-ի հունվարի 31-ին ազատազրկման ամենաբարձր ցուցանիշ ունեցող երկրներն էին Թուրքիան (35000 բանտարկյալ 100000 բնակչի հաշվով), Ռուսաստանը (356), Վրաստանը (264), Լիտվան (220), Ադրբեջանը (209) և Չեխիան (197):

Հայաստանի բանտերում բնակչության թիվը կազմել է 75 բանտարկյալ 100․000 բնակչի հաշվով, ինչը համեմատելի է 2019-ի 76,4-ի հետ և շատ ավելի ցածր է, քան եվրոպական միջին 103,2-ը: Ներկայումս Հայաստանը դասվում է բանտարկության շատ ցածր մակարդակ ունեցող երկրների շարքում, ինչպես նաև Գերմանիան (76,2), Դանիան (71,1) և Սլովենիան։

Գերբնակեցում
Եվրոպայում բանտի միջին խտությունը 2020-ին 90.3 բանտարկյալ էր՝ բանտերում առկա յուրաքանչյուր 100 վայրի դիմաց` 2019-ի 89.5-ի և 2018-ի 91.4-ի դիմաց։

2020 թ. հունվարի 31-ին նրանցից 14-ը ընդհանուր ծանրաբեռնվածություն ունեին. Այսինքն՝ ավելի քան 100 բանտարկյալ՝ 100 տեղի համար. Թուրքիա (127 բանտարկյալ ՝ 100 տեղի համար), Իտալիա (120), Բելգիա (117), Կիպրոս (116) Ֆրանսիա (116), Հունգարիա (113), Ռումինիա (113), Հունաստան (109), Սլովենիա (109), Սերբիա (107), Չեխիա (105), Մեծ Բրիտանիա (Շոտլանդիա) (104), Ավստրիա (104), Դանիա (103):

Հայաստանում քրեակատարողական հիմնարկների ընդհանուր կարողությունը 5 346 է, որի արդյունքում բանտի խտությունը 41,5 է, ինչը ավելի քան երկու անգամ ցածր է եվրոպական միջին մակարդակից (90,3) և ամենացածրն է Եվրոպայում։

Սեռ-տարիք (կանայք և անչափահասներ)
Հետազոտված երկրներում եղել է 87367 կին, ինչը ներկայացնում էր բանտային ընդհանուր բնակչության 4.9%-ի միջինը։

Հայաստանում կին բանտարկյալների թիվը 69 է, ինչը կազմում է 3,1%-ը բանտարկյալների ընդհանուր թվի և ցածր է եվրոպական միջինից:

Առաջին անգամ տեղեկատվություն է հավաքվել քրեակատարողական հիմնարկներում իրենց մայրերի հետ ապրող երեխաների թվի վերաբերյալ, ընդհանուր առմամբ՝ 1608 երեխա 37 ադմինիստրացիաներում, որոնց մեծ մասում (21) երեխաները կարող են իրենց մայրերի հետ մնալ քրեակատարողական հիմնարկներում մինչև 3 տարի, երկրորդ ամենատարածված սահմանը 1 տարին է (7 երկիր)։

Հայաստանում փոքր երեխաներին թույլատրվում է մոր հետ քրեակատարողական հիմնարկներում մնալ մինչև 3 տարեկան, բայց այդպիսի դեպքեր մինչև 2020 թ. հունվարի 1-ը չեն եղել: Ինչ վերաբերում է ընդհանուր առմամբ անչափահասներին, ապա կա 8 անչափահաս արական սեռի բանտարկյալ, և չկա ոչ մի անչափահաս կին բանտարկյալ Հայաստանի բանտերում:

Օտարերկրյա բանտարկյալներ
Ընդհանուր առմամբ, Եվրոպայում 2020 թվականի հունվարի 31-ին դրությամբ, բանտերի բնակչության 15,4%-ը օտարերկրացիներ էին, ինչը մի փոքր աճ է 2019 թ.-ի 14,4%-ից։

Հայաստանում օտարերկրյա բանտարկյալների ընդհանուր թիվը մինչև 2020 թ. հունվարը կազմել է 155 մարդ, ինչը 2019 թ.-ի 118-ի համեմատ աճել է, որից 142-ը տղամարդ և 13 կին: Սա ներկայացնում է բանտերի բնակչության 7%-ը:

Նախնական կալանք
2020 թվականի հունվարի 31-ին Եվրոպայում վերջնական պատիժ չկրող կալանավորված անձանց (նախաքննական կալանավորներ) տոկոսը կազմում էր բանտարկյալների ընդհանուր բնակչության 22%-ը: Ավելի քան 300,000 բնակիչ ունեցող երկրներում, նախնական կալանքի ենթարկվածների ամենաբարձր տոկոսը ունեցող բանտերի ադմինիստրացիաները եղել են Հայաստանը (1,017 մարդ կամ 45,8%), Ալբանիան (45,2%), Լյուքսեմբուրգը (44,8%), Նիդեռլանդները (43,4%), Շվեյցարիան (41,7%), Դանիա (38,2%), Բելգիա (37,1%), Մեծ Բրիտանիա (Հյուսիսային Իռլանդիա) (36%), Խորվաթիա (35,4%)%, Չեռնոգորիա (34,4%), Իտալիա (31,1%), Կիպրոս (30,8) %) և Ֆրանսիան (29.8%):

Դատապարտման տևողությունը
Հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ 2019 թվականի ընթացքում ամենաերկար ազատազրկման միջին ժամկետ ունեցող երկրներն են եղել Ադրբեջանը (32,9 ամիս), Պորտուգալիան (30,2), Ռուսաստանը (29), Մոլդովայի Հանրապետությունը (25,7), Չեխիան (23,2), Ռումինիան (22,2), Իսպանիան (19,9), Հունաստանը (16,8) և Իտալիան (15,8):

2019 թվականին, ըստ հարցման, եվրոպական բանտում գտնվող 29209 բանտարկյալ դատապարտվել է ցմահ ազատազրկման: Ցմահ ազատազրկման դատապարտված բանտարկյալների ամենաբարձր համամասնությամբ գտնվող բանտերն ունեն Մեծ Բրիտանիան (Հյուսիսային Իռլանդիա) (16,2%), Հունաստանը (11,7%), Իռլանդիան (11,1%), Մեծ Բրիտանիան (Անգլիա և Ուելս) (9,7%), Ֆինլանդիան (8,5) %), Ալբանիան (6.3%), Կիպրոսը (4.8%), Իտալիան (4.3%), Գերմանիան (3.6%), Թուրքիան (3.4%) և Բուլղարիան (3):

Հայաստանում ազատազրկման միջին տևողության վերաբերյալ տվյալներ չկան: Կալանավորների 0,8%-ը կրում է 1 տարուց պակաս պատիժներ, 10,5% պատժաչափեր 1-ից 3 տարի ժամկետով, 19% 3-ից 5 տարի ժամկետով պատիժներ, մեծամասնության (38%) պատժաչափերը 5-ից 10 տարի ժամկետով և 10,8% պատժաչափերը` 20 տարի ու ավել։ Հայաստանում ցմահ ազատազրկման դատապարտված դատապարտյալներ չկային։

Հայաստանում բանտերի վարչակազմի կողմից 2019 թվականին ծախսված ընդհանուր բյուջեն կազմել է 16,160,449 եվրո (16,2 մլն եվրո): Մեկ դատապարտյալի միջին օրական ծախսը կազմել է 18,8 եվրո, ինչը զգալի աճ է 2018 թվականի 13,5 եվրոյի համեմատ, բայց զգալիորեն ցածր է, քան եվրոպական միջինը՝ 64,4 եվրո: