Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ամեն տարի, ապրիլի երրորդ շաբաթ օրը, կրկեսային համաշխարհային համայնքը և այս զարմանալի արվեստի սիրահարները նշում են անսովոր ուրախ տոն ՝ կրկեսի համաշխարհային օրը: Այն ստեղծվել է ոչ միայն կրկեսն իր ողջ շքեղությամբ ցույց տալու և այս արվեստի երկրպագուներին նոր ծրագրերով ու կատարումներով հաճոյանալու համար, այլ նաև նպատակ ունի հարգանքի տուրք մատուցել կրկեսային արվեստի ներդրմանը մշակույթում: Ի վերջո, աշխարհի տարբեր անկյուններում կրկեսը սիրում են ոչ միայն երեխաները, այլև մեծահասակները:Ասյ մասին գրում է «Կալենդար ռու» կայքը:

2009 թվականին այս տոնի հաստատման նախաձեռնողներ են եղել Եվրոպական կրկեսի ասոցիացիան և Կրկեսի համաշխարհային ֆեդերացիան (Ֆեդերացիա Mondiale Du Cirque), որոնք գործում էին Մոնակոյի արքայադուստր Ստեֆանիի հովանավորությամբ: Այնուհետև Եվրոպական կրկեսի ասոցիացիայի նախագահը, որի կազմում այսօր 21 կրկես կա, Ուրս Փիլսը և արքայադուստր Ստեֆանին բոլոր կրկեսներին հրավիրեցին աջակցել կրկեսի միջազգային օրվա ամենամյա տոնակատարության նախաձեռնությանը, որն առաջին անգամ նշվեց 2010 թվականին և իրադարձություն  դարձավ շատ երկրների համար:

Ի դեպ, կրկեսի համաշխարհային ֆեդերացիան, որի կենտրոնակայանը գտնվում է Մոնտե Կառլո քաղաքում, հիմնադրվել է 2008 թվականին ՝ նպատակ ունենալով խթանել կրկեսային արվեստի ու մշակույթի զարգացումը ամբողջ աշխարհում: Հենց այս կառույցն է նախաձեռնել կրկեսին նվիրված տոնը. 2008 թ. Ապրիլի 19-ին (ապրիլի երրորդ շաբաթ օրը) առաջին անգամ անցկացվեց կրկեսի եվրոպական օրը, և որոշվեց շարունակել այս ավանդույթը `ստեղծելով համաշխարհային տոն՝ կրկեսի միջազգային օր: Ներկայումս ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի հետ քննարկվում է այս տոնն ամեն տարի նշվող տոների ցանկում ընդգրկելու հարցը:

Չնայած կրկեսը համարվում է արվեստի ամենահին ձևերից մեկը, քանի որ ակրոբատների, ժոնգլերների, հեծյալների, ծաղրածուների բոլոր տեսակի ներկայացումների հիշատակումը սկիզբ է առել Հին աշխարհի ժամանակներից, բայց իր ժամանակակից ձևով կրկեսը հայտնվել է միայն 18-րդ դարի վերջին: Իսկ դրա հիմնադիրը անգլիացի ձիավորող Ֆիլիպ Էստլին է, ով էմպիրիկորեն պարզեց, որ ձիերին ամենահարմարն է վազել և հնարքներ կատարել 13 մետր տրամագծով կլոր ասպարեցում: Այսօր կրկեսի ասպարեզի նման տրամագիծը դիտվում է աշխարհի գրեթե բոլոր կրկեսներում:

Լինելով հմուտ ձիավոր, Ասթլին ասպարեզում ցույց տվեց ձիերի տարբեր հնարքներ, իսկ ավելի ուշ ասպարեզ մտան այլ մասնագետներ՝ ակրոբատներ, ժոնգլյորներ, լարախաղացներ, ծաղրածուներ... 19-րդ դարի կեսերից կրկեսի ժանրերի քանակն ավելացավ ընդլայնվեցին ներկայացումների և հնարքների տեխնիկական հնարավորությունները: Օրինակ, օդային մարմնամարզության ժամանակ անվտանգության ցանց մտցնելուց հետո հնարավոր դարձավ բարդացնել հնարքները: