Քաղաքական 09:58 21/04/2021 Հայաստան

Հարութ Սասունյան. Կիլիկիո կաթողիկոսությունը կրկին հայց է ներկայացրել ընդդեմ Թուրքիայի

2015 թվականին Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսությունը (կենտրոնը՝ Լիբանան, Անթիլիաս) դատական հայց ներկայացրեց Թուրքիայի կառավարության դեմ՝ պահանջելով վերադարձնել իր պատմական նստավայրը Թուրքիայի Սիս քաղաքում (ներկայիս Ադանայի նահանգի Կոզան շրջան), որը բռնագրավվել էր 1921 թվականին:

Կաթողիկոսությունն ի սկզբանե իր հայցը ներկայացրել էր անմիջապես Թուրքիայի Սահմանադրական դատարան, քանի որ հայցը բարձրացնում էր պատմական սեփականության իրավունքի հարցեր, որոնց վերաբերյալ ստորին ատյանի դատարանները իրավասու չէին: Արդարադատության նախարարության պահանջով Սահմանադրական դատարանը հայցադիմումը փոխանցեց ավելի ցածր ատյանի դատարան: Սակայն  Կաթողիկոսությունը բողոքարկեց վճիռը Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում 2016 թվականին:

Եվրոպական դատարանը 2017 թվականին մերժեց Կաթողիկոսարանի 900 էջանոց հայցադիմումը՝ այն համարելով անընդունելի, քանի որ այն նախապես չէր սպառել բոլոր տեղական իրավական միջոցները, ինչպիսիք էին Թուրքիայի ստորին ատյանի դատարանները:

Ուստի, Կաթողիկոսությունը կրկին հայց ներկայացրեց 2019 թվականին, այս անգամ Կոզանի (Սիս) թուրքական ավելի ցածր ատյանի դատարան: Կորոնավիրուսի համավարակի պատճառով երկու հետաձգումներից հետո Կոզանի քաղաքացիական դատավարության դատարանում 2021 թ․ մարտի 30-ին վերջապես տեղի ունեցավ նախաքննական դատական նիստ՝ որոշում կայացնելու համար, թե արդյոք գոյություն ունի՞ հիմնավոր պատճառ դատաքննությանն անցնելու համար:

Կաթողիկոսության հայցն ընդդեմ Կոզանի քաղաքապետարանի և Թուրքիայի կառավարության գանձապետարանի պաշտպանում է միջազգային իրավունքի մասնագետների մի խումբ, ինչպես նաև թուրք փաստաբան Ջեմ Սոֆուօղլուն և թուրքահայ փաստաբան Սեդրակ Դավութհանը՝ որպես խորհրդատու։

Ստամբուլում լույս տեսնող «Ժամանակ» հայկական թերթը հաղորդում է, որ ըստ փաստաբան Սոֆուօղլուի, մարտի 30-ին կայացած դատական նիստը նպատակ ուներ պարզաբանել դիմումատուի հանգամանքներն ու թույլտվությունները և հարցի ժամկետանց լինելու հավանականությունը: Կոզանի քաղաքապետարանն ու գանձապետարանը ներկայացրեցին իրենց հակափաստարկները՝ պնդելով, որ դիմումատուն չունի պաշտոնական կարգավիճակ (իրավաբանական անձ չէ) և օտարերկրյա տարր է։

Պատասխանողները նաև նշեցին, որ նախքան դատական նիստն սկսելը, դիմումատուն, որպես օտարերկրյա կողմ, պետք է տրամադրի երաշխիքային նամակ, որը համապատասխանում է պահանջի արժեքի 15 տոկոսին՝ ըստ Թուրքիայի իրավահամակարգի։ «Ժամանակ» թերթը մեջբերել է Սոֆուօղլուի խոսքերը դատավորին, որն ասել է՝ կաթողիկոսությունն արդեն ներկայացրել է պահանջված փաստաթղթերը դատարան:

Դատավորը համաձայնեց ընթացք տալ և քննարկել հայցադիմումի բովանդակությունը, ինչը նշանակում է, որ դատարանը մերժեց քաղաքապետարանի և գանձապետարանի կողմից բարձրացված առարկությունները և որոշեց, որ դատական գործընթացը կարող է վերջնականորեն շարունակվել: Հաջորդ դատական նիստը նշանակված է 2021 թ. մայիսի 6-ին: Սոֆուօղլուն ասաց, որ դա համարում է շատ դրական զարգացում:

Այժմ դատավարությունը պիտի անցնի մի քանի ենթադրելի փուլերի միջով։ Սոֆուօղլուն կանխատեսում է, որ դատարանը նախ կհավաքի Կիլիկիո կաթողիկոսության ներկայացրած փաստերը: Այս նպատակով համապատասխան աշխատանք պիտի տարվի պաշտոնական արխիվների և կալվածային արձանագրությունների պետական մարմինների հետ։ Փաստերի հավաքագրմանը պիտի հաջորդի հետազոտա-հետախուզական փուլը։

Ըստ Սոֆուօղլուի՝ դատարանը, ամենայն հավանականությամբ, ավելի ուշ կհասնի այն եզրակացության, որ անհրաժեշտ կլինի նշանակել մասնագետ այս խնդիրն իրականացնելու համար: Նման մասնագետները սովորաբար լինում են Ադանայի շրջանի համալսարանական շրջանակաների դասավանդողներից։  Թեև դատարանները միշտ լիազորություն ունեն այդ աշխատանքն ինքնուրույն իրականացնելու համար, սակայն նախընտրում են մասնագետ նշանակել։

Վերջում, եթե Կաթողիկոսության հայցը մերժվի, ինչպես սպասվում է Թուրքիայի ստորին ատյանի դատարանի կողմից, այն այնուհետև կբողոքարկվի Թուրքիայի Սահմանադրական դատարանում, և այնտեղ հնարավոր մերժումից հետո Կաթողիկոսարանը կարող է նոր, այս անգամ պատշաճ բողոքարկման հայց ներկայացնել Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան, որը հուսով ենք, չեն մերժի տեխնիկական պատճառներից ելնելով։

Չնայած այս հայցը ներկայացվել է Կիլիկիո կաթողիկոսության կողմից՝ իր պատմական նստավայրը վերականգնելու համար, այն իրականում շատ ավելի նշանակալի է, քան որպես առանձին գործ։

Հայցը կապված է հայ ժողովրդի ավելի մեծ ջանքերի հետ՝ հետապնդելու իր իրավական պահանջները՝ վերադարձնելու 1915-1923 թվականների Հայոց ցեղասպանության ընթացքում Թուրքիայի կառավարության կողմից բռնագրավված բոլոր սեփականություններն ու ունեցվածքները։  Ինչպես ճիշտ նշել է Արամ Ա կաթողիկոսը.

«Սա այն ժամանակն է, երբ մենք [Ցեղասպանության] ճանաչման փուլից անցնում ենք հատուցման փուլին»: 2015 թ․ մայիսին նա ասաց «Նյու Յորք թայմս» թերթին․ «100 տարի անց մտածեցի, որ ժամանակն է, որ մենք շեշտը դնենք հատուցման վրա․․․․ Սա առաջին իրավական քայլն է: Դրան կհաջորդի մեր հայցը՝ վերադարձնելու բոլոր հայկական եկեղեցիները, վանքերը, եկեղեցու հետ կապված ունեցվածքները և, վերջապես, անհատական սեփականությունները»։

Հարութ Սասունյան
«Կալիֆորնիա Կուրիեր» թերթի հրատարակիչ և խմբագիր
www.TheCaliforniaCourier.com
Թարգմանությունը՝ Ռուզաննա Ավագյանի
 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:04
Մինչև Հայաստանի իշխանությունը հանցավոր լռում է, պաշտոնական Բաքուն ագրեսորի նոր իմիջ է կերտում Հայաստանի համար. Տիգրան Աբրահամյան
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանը գրում է. «Ադրբեջանում սեփական ստվերի ու անցյալի բարդույթների...
Աղբյուր` Panorama.am
22:44
Ռուսաստանն իրեն իրավունք է վերապահում զենք օգտագործել այն պետությունների դեմ, որոնք թույլ են տալիս իրենց զենքն օգտագործել իր դեմ. Պուտին
Այսօր հրապարակված տեսաուղերձում ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հայտարարեց նորագույն միջին հեռահարության «Օրեշնիկ» հրթիռի հաջող...
Աղբյուր` Panorama.am
22:19
Անկախության հռչակագիրն անփոփոխ է, չունի դադարեցման իրավաբանական հնարավորություն. «Գերագույն խորհուրդ»
ՀՀ «Գերագույն խորհուրդ» պատգամավորական ակումբը հայտարարություն է տարածել, որում անընդունելի է համարել Նիկոլ Փաշինյանի...
Աղբյուր` Panorama.am
21:59
Հայաստանի ամերիկյան համալսարանում քննարկեցինք Հայաստանի անվտանգության մարտահրավերները. Արման Թաթոյան
ՀՀ նախկին ՄԻՊ Արման Թաթոյանը գրել է «Հայաստանի ամերիկյան համալսարանում տեղի ունեցավ «Wine & Talk»  միջոցառումը,...
Աղբյուր` Panorama.am
21:50
Պարզվել է «BMW»-ի և շոգեքարշի բախուման հետևանքով մահացած վարորդի ինքնությունը
 Նոյեմբերի 21-ին, ՀՀ քննչական կոմիտեի Արմավիրի մարզային քննչական վարչությունում նախաձեռնված քրեական վարույթի շրջանակում պարզվել է Արտաշար...
Աղբյուր` Panorama.am
21:36
Վլադիմիր Պուտինը ուղերձ է հղել, ասելով, թե ուկրաինական հակամարտությունն ձեռք է բերել գլոբալ բնույթի տարրեր
Վլադիմիր Պուտինը հայտարարություն է արել հատուկ գործողության գոտում տեղի ունեցող իրադարձությունների մասին։ Ուղերձը հրապարակել է «ՌԻԱ...
Աղբյուր` Panorama.am
21:16
Քննիչները առգրավել են Հովիկ Աղազարյանի հեռախոսը
Նախաձեռնվել է քրեական վարույթ` Քրեական օրենսգրքի 486 հոդվածի առաջին մասով (երկու դրվագ). արդարադատության իրականացմանը կամ գործի քննությանը...
Աղբյուր` Panorama.am
20:52
Աշխարհի ամենաբարձրահասակ կինը թրքուհի է, իսկ ամենացածրահասակը՝ հնդկուհի
Գինեսի ռեկորդի միջազգային օվա կապակցությամբ միմյանց են հանդիպել աշխարհի ամենաբարձրահասակ և ամենացածրահասակ կանայք։ Այս մասին գրում է...
Աղբյուր` Panorama.am
20:40
Արարատ Միրզոյանը հեռախոսազրույց է ունեցել Իրանի ԱԳ նախարարի հետ
ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հեռախոսազրույց է ունեցել իրանցի գործընկեր Աբաս Արաքչիի հետ: X-ի իր էջում Միրզոյանը գրել է, որ անդրադարձ է...
Աղբյուր` Panorama.am
20:26
Իվանիշվիլին վարչապետի թեկնածու է ներկայացրել Իրակլի Կոբախիձեին
«Վրացական երազանք»-ի պատվավոր նախագահ Բիձինա Իվանիշվիլին վարչապետի պաշտոնում կրկին ներկայացրել է գործող վարչապետ Իրակլի Կոբախիձեի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:12
Մատվիենկոն վերընտրվել է ԱՊՀ Միջխորհրդարանական վեհաժողովի խորհրդի նախագահ
ԱՊՀ երկրների Միջխորհրդարանական վեհաժողովի (ՄԽՎ) խորհրդի անդամները կրկին խորհրդի նախագահ են ընտրել Դաշնության խորհրդի խոսնակ Վալենտինա...
Աղբյուր` Panorama.am
19:59
Իսրայելը մեկ օրվա ընթացքում հարվածների չորրորդ ալիքն է սկսել Բեյրութի ուղղությամբ
Իսրայելի ռազմաօդային ուժերի ինքնաթիռները հինգշաբթի օրը սկսել են հարվածների չորրորդ ալիքը Բեյրութի հարավային արվարձաններին։ Այս մասին հայտնում է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:44
Խաղաղությունը մոտ է, քան երբևէ, ՀՀ-ին և Ադրբեջանին կոչ ենք անում բաց չթողնել հնարավորությունը. Ֆիդան
Խաղաղությունը Հարավային Կովկասում մոտ է, քան երբևէ։ Ադրբեջանին և Հայաստանին կոչ ենք անում բաց չթողնել այս պատմական հնարավորությունը։ Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
19:32
Զինծառայող Հրայր Ալիխանյանը հաղթեց Սաուդյան Արաբիայի Թագավորության մասնակցին
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականի անդամ, ժամկետային զինծառայող Հրայր Ալիխանյանը (74 կգ) հաղթեց Սաուդյան Արաբիայի Թագավորության մասնակցին 12։2 հաշվով և նվաճեց...
Աղբյուր` Panorama.am
19:19
Պղծվում և ոչնչացվում է մեր հազարամյա մշակույթը․ Վրթանես եպիսկոպոս Աբրահամյան
Հռոմի Սուրբ Թովմա Ակվինացու անվան քահանայապետական համալսարանում նոյեմբերի 18-19-ը տեղի է ունեցել միջազգային համաժողով՝ նվիրված Արցախի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:06
Միրզոյանն ընդունել է Գերմանիայի Բունդեսթագի ԵՄ հարցերի հանձնաժողովի նախագահին
Արարատ Միրզոյանն ընդունել է Գերմանիայի Բունդեսթագի ԵՄ հարցերի հանձնաժողովի նախագահ Անտոն Հոֆրայթերին: Այս մասին հայտնում են ՀՀ ԱԳՆ-ից։...
Աղբյուր` Panorama.am
18:52
Վթարային ջրանջատում Արարատի մարզում նոյեմբերի 22/23-ին
«Վեոլիա Ջուր» ընկերությունը տեղեկացնում է իր հաճախորդներին և սպառողներին, որ վթարի վերացման աշխատանքներով պայմանավորված, ս.թ. ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:39
Թուրք-ադրբեջանական տարաձայնություններն էներգետիկ ոլորտում
«Գեղարդ» գիտավերլուծական հիմնադրամը այս անգամ անդրադարձել է Թուրք-ադրբեջանական տարաձայնություններին էներգետիկ ոլորտում: Հոդվածում,...
Աղբյուր` Panorama.am
18:24
Ժամկետային զինծառայող Սամվել Գրիգորյանը 9։1 հաշվով հաղթեց Ղազախստանի մասնակցին
 ՀՀ ԶՈՒ հավաքականի անդամ, ժամկետային զինծառայող Սամվել Գրիգորյանը (82 կգ) 9։1 հաշվով հաղթեց Ղազախստանի Հանրապետության մասնակցին և...
Աղբյուր` Panorama.am
18:12
Թուրքիան Սոմալիում կհիմնի տիեզերական ռազմաբազա
Թուրքիան շարունակում է հարաբերությունները խորացնել ու զարգացնել աֆրիկյան երկրների հետ։ Ավելի վաղ հայտնի էր դարձել, որ Թուրքիան Սոմալիի հետ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Վթարային ջրանջատում Արարատի մարզում
«Վեոլիա Ջուր» ընկերությունը տեղեկացնում է իր հաճախորդներին և սպառողներին, որ վթարի վերացման աշխատանքներով պայմանավորված, ս.թ....
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
ԱՀԿ. Աղմուկը՝ մարդու առողջության համար թաքնված սպառնալիք
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) հետազոտողները պարզել են, որ 85 դԲ (դեցիբել) բարձր ֆոնային աղմուկը կարող է հրահրել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:50
Ըմբշամարտի զինվորականների ԱԱ. Տիգրան Մինասյանը՝ արծաթե մեդալակիր, Շանթ Խաչատրյանը՝ բրոնզե
55 կգ քաշային կարգում ՀՀ ԶՈՒ հավաքականի անդամ, ժամկետային զինծառայող Տիգրան Մինասյանը նվաճեց Երևանում անցկացվող Ըմբշամարտի զինվորականների...
Աղբյուր` Panorama.am
17:43
ՔԿ. Խափանման միջոց կալանքի միջնորդությունների ներկայացման դեպքերը նվազել են
Քննչական կոմիտեն ուսումնասիրել է 2024թ․ առաջին ինը ամիսների ընթացքում իր ստորաբաժանումներում քննվող քրեական վարույթներով խափանման միջոցների...
Աղբյուր` Panorama.am
17:35
Իլոն Մասկի Tesla էլեկտրամոբիլները ԱՄՆ-ում ճանաչվել են ամենավտանգավորները
ԱՄՆ-ի Ճանապարհների երթևեկության անվտանգության ազգային վարչությունը (NHTSA) վերլուծել է վթարների վիճակագրությունը և եզրակացրել, որ երկրում...
Աղբյուր` Panorama.am
17:24
ՖԱՖ. Այս խայտառակ վիճակի պատասխանատուն ՀՖՖ այսօրվա ղեկավարությունն է
««Վեստ Արմենիա» ակումբի ֆուտբոլիստներն դուրս չեկան «Փյունիկի» դեմ։ Սա կլինի «Վեստ Արմենիայի» 2-րդ տեխնիկական պարտությունը, ևս մեկի դեպքում ակումբը ավտոմատ կհեռացվի առաջնությունից»
Աղբյուր` Panorama.am
17:20
Գավառում վտանգավոր պանիր է արտադրվել
Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմինը կասեցրել է անհատ ձեռնարկատեր Արման Սենոքյանին պատկանող կաթնամթերքի արտադրամասի գործունեությունը...
Աղբյուր` Panorama.am
17:11
Կոսմետոլոգ. Մաշկի ծերացման հիմնական պատճառները
Մաշկի ծերացման երկու տեսակ կա՝ բնական և վաղաժամ: «Որպես կանոն, տարիքային փոփոխությունները տեղի են ունենում աստիճանաբար և ամենից հաճախ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:09
44-օրյա պատերազմի մասնակիցը Դալմայի այգիների ջրատարի մոտ թողել է մեծ քանակությամբ զենք-զինամթերք
Բնակչության մոտ ապօրինի պահվող զենք-զինամթերքի հայտնաբերման և առգրավման թեման ոստիկանության համար մնում է արդիական: Օպերատիվ աշխատանքին զուգահեռ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:00
Մեդվեդևը հայտնել է Ուկրաինայի դեմ ռազմական գործողությունների մասնակիցներին վճարելու խնդիրների մասին
ՌԴ Անվտանգության խորհրդի փոխնախագահ Դմիտրի Մեդվեդևը հայտարարել է Ուկրաինայում հատուկ ռազմական գործողության (ՀՌԳ) մասնակիցներին վճարումների հետ...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Խայտառակություն Թումանյան փողոցում. Չախոյան
16:15 21/11/2024

Խայտառակություն Թումանյան փողոցում. Չախոյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}