Թուրքիայի հանդեպ Հայաստանի դիրքորոշումը պետք է կոշտանա. Վարդան Ոսկանյան
«Մենք գործ ունենք ծրագրված գործողության հետ։ Եթե ուշադիր հետևենք թուրքամետ հայտարարություններին, կտեսնեք, որ կա դրան գաղափարական աջակցություն, կա դրա կիրարկում կյանքում կոնկրետ քաղաքական գործիչ համարվողների կողմից»,- «Հայաստանը և Թուրքիան Հարավային Կովկասում. իրողություններ և ռիսկեր» թեմայով խորհրդաժողովի ժամանակ լրագրողներին ասաց ԵՊՀ Արևելագիտության ֆակուլտետի Իրանագիտության ամբիոնի վարիչ, բանասիրական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Վարդան Ոսկանյանը՝ խոսելով Հայաստանի իշխանությունների կողմից Թուրքիայի հետ հարաբերությունների մասին հայտարարություններից։
Նա նշեց, որ խոսքը, մասնավորապես, գնում է Թուրքիայի հետ խոսելու, ներհայկական խոսույթ ձևավորելու վերաբերյալ։
«Թուրքիան հստակորեն արձագանքում է դրան՝ ցույց տալով, որ չի ուզում ընդհանրապես խոսել մեզ հետ։ Հետևաբար, հարցը պետք է փակված համարել ի սկզբանե»,- նշեց իրանագետը։
Վ. Ոսկանյանի խոսքով, այսօր Թուրքիայի հետ խոսելու համար Հայաստանը պետք է ունենա նախապայմաններ, որոնք բխում են նաև 44-օրյա պատերազմում գրանցված հայկական կողմի համար տխրահչռակ արդյունքներից։
«Ահաբեկիչներին տարածաշրջան ներմուծող պետության հետ խոսելը տեղին չէ մինչև չկատարվի նախապայմանները, որոնք պետք է վերաբերեն թուրքական դիրքորոշումների փոփոխությանը։ Այսպիսի Թուրքիայի հետ Հայաստանը չի կարող ոչ միայն խոսել, հարաբերվել, ընդահակառակը պետք է պայքարի այսպիսի Թուրքիայի դեմ»,- ասաց Վ. Ոսկանյանը։
Բայց, ըստ նրա, կա կարևոր մի հանգամանք. «Եթե ուշադիր լիենենք, այսօր Հայաստանում իրեն իշխանություն համարող վարչախումբը, հասկանալով, որ հասարակական տրամադրությունները բոլորովին այլ են, փորձում է շեղվել դեպի ազգային հայրենասիրական դաշտ։ Բայց դա չի փոխում առկա իրավիճակը, որովհետև, ըստ էության, նրանց գաղափարական մոտեցումը, ես, կարծում եմ, ընդհանրապես իրենք գաղափարազուրկ են, բայց եթե համարենք դա գաղափարական մոտեցում, տանում է նրան, որ Հայաստանը կարողանա իրենց ցանկացած ծրագրի շրջանակներում խոսել Թուրքիայի հետ, որպեսզի այդ ծրագրի հեռագնա թիրախը դառնա Ռուսաստանը։ Պարզ բանաձևում կա. եթե Հայաստանն ու Թուրքիան, Հայաստանն ու Ադրբեջանն իրենց եզրաբանությամբ չունեն խնդիր, հարց է ծագում՝ իսկ ի՞նչ են անում ռուսները Հայաստանում։ Կրկնում եմ՝ դա նրանց մոտեցումն է։
Ակնհայտ է, որ Հայաստանում ռուսական ռազմական ներկայությունը, ըստ էության, նաև իրենք են խոստովանում, այսօր ապահովում է մեր պետության անվտանգությանը, հետևաբար նման նեղմիտ մոտեցումներով հանդես գալը ուղղակի հարված կարող է հասցնել մեր անվտանգությանը»։
Վ. Ոսկանյանը բերեց օրինակներ՝ նշելով, որ ամեն ինչ պատմական փորձի վրա է հիմնված։
«Ամենավերջին փորձը ֆուտբոլային դիվանագիտությունն է, որևէ արդյունք չունեցավ, թուրքական կողմը վերջնականապես արգելափակեց հայ-թուրքական որևէ երկխոսություն, շարունակեց իր հայատյաց քաղաքականությունը՝ նույնիսկ ուղղակիորեն սպանելով մեր զինվորներին։ Այո, թուրքական անօդաչուները ղեկավարվում էին թուրք օպերատորների կողմից, որևէ կասկած չունեմ։
Ահաբեկիչները, որոնք բերվել էին մեր տարածաշրջան, ղեկավարվում էին Թուրքիայի կողմից։ Հետևաբար, այս համատեքսում Թուրքիայի հանդեպ դիրքորոշումներում, եթե պետք է որևէ փոփոխություն էլ տեղի ունենա, պետք է լինի Հայաստանի դիրքորոշման կոշտացում»,- ասաց իրանագետը։
Հարցին՝ Հայոց ցեղասպանության ճանաչման թեմայով վերջին երեք տարվա ընթացքում որևէ պետական միջոցառում չի անցկացվել, քաղաքական քննարկումների օրակարգից ինքնաբերաբեր դուրս է մղվել Հայոց ցեղասպանության թեման, արդյո՞ք միտումավոր վարվող քաղաքականության է իշխանության կողմից և ինչի՞ են ուզում տանել, Վարդան Ոսկանյանը պատասխանեց. «Կարծում եմ՝ այո, սա էլ տեղավորվում է հենց Թուրքիայի հետ իբրև «խոսելու» տրամաբանության մեջ։ Մեր հասարակությունը հստակ կերպով ցույց տվեց, որ եթե փորձում են խաթարել նրա, պատկերավոր ասած, հավաքական իմունիտետը, իսկ այդ հավաքական իմունիտետը ապահովում է նաև մեր անվտանգության որոշակի բաղադրիչ, ապա պատասխանը կարող է լինել որոշ դեպքերում ծայրահեղ։ Ինձ համար անընդունելի ծայրահեղ, բայց հասկանալի ծայրահեղ։ Հետևաբար, այս հարթությունում, կարծում եմ, գործ ունենք մի վարչախմբի հետ, որն առաջնորդվում է բազմաթիվ շահերով, բայց ոչ երբեք Հայաստանի Հանրապետության շահով»։
Հարակից հրապարակումներ`
- Թուրքիայի ու Ադրբեջանի համատեղ զորավարժությունները կոնկրետ նպատակ են հետապնդում. Խաչիկյան
- Պետք է ուշադիր լինել Թուրքիայի լարած թակարդին. Ռուբեն Մելքոնյան
- Ալիևը հակահայկականության առացքի շուրջ փորձում է պաշտպանել իր լեգիտիմությունը երկրի ներսում, դրա կարիքը զգալու է. Էդգար Էլբակյան
- Հայ-թուրքական հարաբերությունների հարցը գտնվում է մի խումբ քաղաքական գործիչների որոշումների կայացման մակարդակում. Գեղամյան