Լիա Իվանյան. Ինչպես պահպանել հոգեկան հավասարկշռությունը նախընտրական շրջանում
Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը հաստատեց հունիսի 20-ին նշանակված արտահերթ ընտրությունների ժամանակացույցը։ Ըստ այդմ՝ հանրապետությունում նախընտրական քարոզարշավը կլինի հունիսի 7-18-ը։
Երևի թե միայն անբուժելի ռոմանտիկներն են արդար ու անաչառ ընտրությունների հույս փայփայում, իսկ քարոզարշավի ընթացքում՝ ծրագրային և գաղափարական լուրջ մրցակցություն։ Ավա՜ղ, վերջին երեք տարիների փորձը ցույց է տալիս, որ բնավորության համաձայն իշխանություններն առաջնորդվելու են ստերով, մանիպուլյացիներով, վարչական ռեսուրսի բիրտ կիրառմամբ, հակառակորդներին սևացնելով և ճնշման միջոցների մեջ խտրականություն չդնելով։
Թերևս այսքան հոռետես չէինք լինի, եթե չունենայինք մեկ անձին ենթարկեցված ԱԱԾ, դատախազություն, ոստիկանություն, որոնք պետք է որ օրինախախտումների դեմ երաշխավորները լինեին։ Բայց նոյեմբերի 10-ից նրանց գործը դարձել է միայն Նիկոլի անվտանգ շարժն ապահովելը։ Ըստ էության, ԿԸՀ-ի հանդեպ ևս առանձնապես վստահություն չկա, թեկուզ միայն այն պատճառով, որ Նիկոլն է Մուկուչյանին վստահում։ Փաստորեն, խախտումների լուծումներն ընկնելու են տեղերում կուսակցությունների և դաշինքների ներկայացուցիչների վրա։
Ինչ վերաբերում է դիտորդական առաքելություններին, ապա եվրոպաներն ու ամերիկաները ցույց տվեցին իրենց իրական դեմքը, երբ թշնամին ֆոսֆորարային ու կասետային ռումբեր էր օգտագործում Արցախում․․․ իրենք կույր ձևանալ շատ լավ են կարողանում։ Հիմա էլ մեր երկրում կատարվող կիսաբռնապետական իրադարձություններն առանձնապես չեն նկատում։ Հետևաբար և ընտրություններում դիտորդական առաքելություն իրականցնելիս նրանց գնահատականները կբխեն իրենց շահերից։
Մի խոսքով, ուզենք թե չուզենք, մենք պիտի կարողանանք մեր երկիրը ցեխից հանել մեր սեփական ուժերով։ Տրված է հնարավորությունը՝ ընտրել երկրի հետագա ընթացքը, իսկ 2018-ի էյֆորիկ չկշռադատված ընտրության հետևանքները ամեն մեկին պետք է դաս լինի՝ գիտակցելու իր ձայնի նշանակությունը։
Սպասվելիք քարոզարշավը իշխանությունների կողմից կառուցված է լինելու աջ ու ձախ բոլորի վրա կեղտ նետելով։ Աստված տա՝ սխալվենք, պարզապես նրանք այլ կերպ աշխատել չեն կարող, կյանքն է ցույց տվել այդ ձեռագիրը։ Սովորության համաձայն փորձելու են շեղել հանրության ուշադրությունը կարևոր հարցերից՝ հրապարակ նետելով ստահոդ լուրեր, որոնց էմոցիոնալ ֆոնը կապահովեն անիծող կանայք և կեղտաբերան կիսատղամարդիկ։
Այնպես որ, պետք է հոգեպես տրամադրվենք նեգատիվի բազմապատկված հոսքի։ Իսկ հոգեկան հավասարակշռությունը հնարավորինս պահպանելու համար պետք է կարողանալ քիչ ուշադրություն դարձնել բացահայտ ֆեյքերին։ Անտեսել նրանց։ Ամեն անգամ նողկանքի ու զայրույթի պոռթկումներ չունենալու համար՝ մեկ անգամ պետք է մենակ ժամանակ լավ հայհոյել, գոռալ, անիծել, ներվը հանել ․․․ Դրանից հետո, երբ ստիպված լինես առնչվել նման կեղտի հետ, ուղղակի պիտի հիշես, որ նրանք արդեն հայհոյված և ուղարկված են հեռու հեռուներ։ Նյարդերը խնայել է պետք, որովհետև առջևում դեռ ահռելի աշխատանքներ կան երկիրը կեղտից մաքրելու առումով։
Հաջորդը՝ պետք է պատրաստ լինենք ստերի մեծ դոզային։ Պետականորեն խաբվելու դաժան փորձն ունենք 44 օրյա պատերազմում, երբ հավատացինք «հաղթելու ենք» փափուկ բարձին, իսկ վերջում պարզվեց, որ պարտված էինք ի սկզբանե։ Հիմա էլ պիտի համոզեն, որ լավ ենք ապրում, բայց մարդիկ էնքան սև ու նախկին են, որ չեն ուզում ընդունել հեղափոխության տված հրաշք կյանքը։ Ամեն մեկն այնքան բանականություն պիտի ունենա, որ հավատա ոչ թե սիրուն խոսքերին, այլ իր գրպանի և սառնարանի պարունակությանը, Արցախի կորցրած տարածքներին և եռապատկված Եռաբլուրին։
Պետք է նաև գիտակցենք, որ դժվար ընտրություններ են լինելու՝ հետընտրական անկանխատեսելի զարգացումներով։ Քանի որ կորցնելու բան ունեն բոլորը․ գիտակից մասը վախենում է երկիրը կորցնելուց, իսկ ստորին բնազդներով առաջնորդվող մասը՝ իրեն վերապահված ժամանակը։ Մրուրն ունեցավ իր ժամը, հայհոյեց ու անիծեց սրտի ուզածի չափով։
Տեսավ, որ իր նման անգրագետ ու անկիրթ մեկը կարող է պետություն ղեկավարել, ուրեմն ինքն էլ շանս ունի և ատամներով կուզենա պահել այդ երջանկությունն իրեն պարգևած կուռքին։ Մրուրը դժվարությամբ հրաժեշտ կտա իր աստեղային ժամին։ Բայց կտա, որովհետև եթե աշխարհում նրանց հատկացված ժամանակը շատ լիներ՝ մոլորակը վաղուց մի մեծ Սոդոմ-Գոմոր դարձած կլիներ։
Ընտրությունների գնացողների վրա հոգեբանորեն նշանակալի ազդեցություն կարող է թողնել ընդդիմադիր դաշտը։ Եթե հանկարծ ներքաշվեն իշխանությունների թելադրած իրար վրա կեղտ նետելու տարբերակում, ապա իրական հիասթափությունն հենց իրենց դեմ կուղղվի։ Կարևոր խաղացողների հավասարակշիռ պահվածքը, կեղտոտ մանրուքների մեջ չմտնելու տրամադրվածությունը, անձնային հարցերն անտեսելու և պետական շահին ամեն բան ենթարկեցնելու նրանց կամքը շատ ավելին կարժենան, քան ծրագրային դրույթները։
Լիա Իվանյան
Հարակից հրապարակումներ`
- Լիա Իվանյան. Փրկության դաշինք
- Լիա Իվանյան. Մի՛ հաբրգի
- Լիա Իվանյան. Մի դերասանի թատրոն
- Լիա Իվանյան. Թեմա վարիացիաներով
- Լիա Իվանյան. Հայաստա՞ն, թե՞ անողնաշար մի տարածք
- Լիա Իվանյան. Դիվային քառյակ
- Լիա Իվանյան. Ծաղր է ամեն օրը
- Լիա Իվանյան. Վտանգված կապեր
- Լիա Իվանյան. Հեռացե՛ք, թրքասերներ
- Լիա Իվանյան. Մեծ կռիվը դեռ չի ավարտվել
- Լիա Իվանյան. 300․1-ի վախճանը
- Լիա Իվանյան. ՍԴ որոշման մեսիջները
- Լիա Իվանյան. Ապօրինությունների երկու տարի 7 ամիս
- Լիա Իվանյան. Պետական մտածողության մասին
- Լիա Իվանյան. Խարդավանքների երկիր Հայաստանս․․․
- Լիա Իվանյան. Ի վերջո ո՞վ կհաղթի
- Լիա Իվանյան. Վարպետության դաս էքս-նախագահից
- Լիա Իվանյան. Ինքնախաբեություն
- Լիա Իվանյան. Բանակը ժողովրդի կողքին
- Լիա Իվանյան. 52 տոկոսի ժամը
- Լիա Իվանյան. Անտղամարդ գյուղեր
- Լիա Իվանյան. Դավաճանին պատժե՞լ, թե դավաճան չասել
- Լիա Իվանյան. Թմբիրի մե՞ջ ենք ապրում
- Լիա Իվանյան. Նժարին է պետությունը պահելու խնդիրը
- Լիա Իվանյան. Ռուսական արտադրության Նիկոլը
- Լիա Իվանյան. Զրահապատ ընտրություննե՞ր
- Լիա Իվանյան. Ոչինչ չպետք է մոռացվի
- Լիա Իվանյան. Երբ թուրքի շահն է գերիշխում
Լրահոս
Տեսանյութեր
Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան