Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ապրիլին Սպիտակ տունը ճանաչեց հայերի ցեղասպանությունը, ինչը կարևոր իրադարձություն էր Հայաստանի արտաքին քաղաքականության համար: Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը ցեղասպանության ճանաչումը համարում է իր հիմնական քաղաքականության առաջնահերթություններից մեկը, և այդ նպատակի համար աշխարհի հայերը երկար ժամանակ լոբբինգ են անում միջազգային հանրության մեջ: Այժմ, Հայաստանի և հայերի, այդ թվում ՝ սփյուռքի, առջև ծառացած մեծ հարցն այն է, թե ուր գնալ հաջորդիվ: Այսօր ավելի քան 30 կառավարություններ 1915 թվականին Օսմանյան իշխանությունների կողմից իրականացված տեղահանություններն ու կոտորածները ճանաչում են որպես ցեղասպանություն, և քննարկումներ կան այն մասին, թե ինչպես Հայաստանը, և այլ հասարակություններ, որոնք տրավմա են տարել, կարող են և պետք է շարունակեն հիշել անցյալը բարոյական առումով: Այս մասին ասվում է Foreign Policy-ի հոդվածում։

Ասվում է, որ ոմանք կարծում են, որ Հայաստանը պետք է ցեղասպանության ճանաչմանն ուղղված հետագա ջանքեր գործադրի այլ երկրներում՝ նպատակ ունենալով ի վերջո ստիպել Թուրքիային հետևել այդ օրինակին:

«Բայց չնայած նման մոտեցումը հասկանալիորեն գրավիչ է, այն կարող է երկարաժամկետ հեռանկարում ռազմավարական սխալ լինել: Որպեսզի Երևանը և սփյուռքը ավելի լավ առաջ տանեն հայ ժողովրդի շահերը, այն պետք է իր դիվանագիտությունը վերակենտրոնացնի իր դիվանագիտությունը ավելի լայն միջազգային հանրության վրա լոբբիստական գործունեությունից դեպի փոխակերպելու հարաբերությունները թուրքական պետության և, որ ավելի կարևոր է, թուրքական հասարակության հետ: Անխուսափելիորեն դա կպահանջի որոշակի ճկունություն»,-ասվում է հոդվածում, հավելելով, որ Թուրքիայի հետ հարաբերությունների բարելավումը, ամենայն հավանականությամբ, կբարձրացնի հայերի բարեկեցությունը:

Ասվում է, որ միայնակ արդարության հասնելու վրա կենտրոնացումը՝ միակողմանի գործողության կամ արտաքին արբիտրաժի միջոցով, կարող է զոհերին վավերացման զգացում ապահովել, բայց դա կարող է նաև հարուցել դժգոհություն, դժվար հարաբերություններ և հանգեցնել հետագա բռնությունների: Հայաստանն ու Թուրքիան գործնական այս ցիկլի օրինակ են: Ժամանակն է կոտրել այն:

Ավելի արդյունավետ, փոխշահավետ հարաբերությունների հասնելու համար և՛ Հայաստանի, և՛ Թուրքիայի կառավարությունները պետք է աշխատեն վերափոխել Հայոց ցեղասպանությունը, և Օսմանյան կայսրության անկմանը ուղեկցող ավելի լայն տառապանքները՝ որպես ընդհանուր պատմություն:

«Անշուշտ, Թուրքիայի կառավարությունը շուտով չի ճանաչի Հայոց ցեղասպանությունը: Բայց վերափոխված պատմության հաջողության հասնելու ողջամիտ շանս ունի թուրքական հասարակության հետ ռեզոնանս ունենալու համար: Ստամբուլի Տնտեսագիտության և արտաքին քաղաքականության ուսումնասիրությունների կենտրոնի կողմից անցկացված սոցհարցումները ցույց են տալիս, որ Թուրքիայի քաղաքացիների միայն 9 տոկոսն է կարծում, որ Թուրքիան «պետք է ներողություն խնդրի» հայերի դեմ իր գործողությունների համար և «պետք է ընդունի, որ կատարվածը ցեղասպանություն է»: Այնուամենայնիվ, զանազան այլ հաշտեցման քայլեր, ինչպիսիք են միայն ներողություն խնդրելը և հատուկ կամ ընդհանրացված ափսոսանքի այլ արտահայտություններ, ստանում են բնակչության գրեթե 45 տոկոսի աջակցությունը: Ամենակարևորը՝ հարցվածների միայն 21 տոկոսն է ասել, որ Թուրքիան «չպետք է քայլեր ձեռնարկի» «Հայկական հարցի» վերաբերյալ: 25 տոկոսը չի պատասխանել հարցին»,-գրում է կայքը։

Թուրքական ծագմամբ գերմանացի քաղաքական գործիչ Ջեմ Օզդեմիրը, որը պնդում էր, որ Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչվի Գերմանիայի խորհրդարանի կողմից 2016 թ., ասում է, որ կարելի է ավելի շատ ուշադրություն դարձնել «թուրք շինդլերներին», ովքեր դուրս են եկել իրենց ճանապարհից՝ փրկելու իրենց հայ քաղաքացիներին: