Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հայաստանի նախկին փոխվարչապետ, տարածքային կառավարման նախկին նախարար Արմեն Գոևրոգյանը Թելեգրամի իր ալիքում անդրադարձել է ոռոգման ջրի խնդրին.

«Ոռոգման ջրի խնդրի լուծման համար ինչն է առավել կարևոր՝ ջուրը ինքնին, թե խելք՝ ջրային ռեսուրսները կառավարելու համար:  Կարծում եմ, որ ֆերմերների համար նշանակություն չունի, թե ով և ինչպես է ղեկավարում գործընթացը, նրանց համար կարևոր է ջուրը ամբողջությամբ և ժամանակին ստանալ:  Բայց ընդհանուր առմամբ երկրի համար կարևոր է, որ այս գործընթացը կառավարելի լինի, քանի որ ջրային ռեսուրսները սահմանափակ են, և դրանց հասանելիությունը հիմնականում որոշվում է ոչ թե մարդու, այլ բնության կողմից:  Պետության խնդիրն է հնարավորինս ռացիոնալ և ճիշտ կառուցել դրանց օգտագործման ողջ գործընթացը ՝ կուտակումից մինչև բաշխում:

Ջրային ռեսուրսները այսօր նաև դիվանագիտություն և միջպետական   հարաբերություններ են: Օրինակ՝ Թուրքիայի հետ սա միակ ոլորտն է, որտեղ հարաբերությունների բացակայության պայմաններում կա ոչ տեսանելի համագործակցություն:

Ի՞նչ արեց Նիկոլի կառավարությունն այս ուղղությամբ:  Ոչինչ: Երկրում չի սկսվել ոչ մի նոր ջրամբարի կամ ջրանցքի շինարարություն, չնայած երեք տարվա ընթացքում պետական   պարտքն աճել է 2 միլիարդ դոլարով:  Նախկին իշխանությունների օրոք Կոտայքում ավարտվեց Մարմարիկի ջրամբարը, սկսվեց Արարատում Վեդիի ջրամբարի կառուցումը և մշակվեց Շիրակում Կապսի ջրամբարի ծրագիրը:  Նախկինները կառուցել են մի շարք փոքր ջրամբարներ և տասնյակ կիլոմետրերով մայր ջրանցքներ են հիմնանորոգել:  Ժամանակին Համաշխարհային բանկը՝ Հայաստանում ջրանցքների կապիտալ վերանորոգման ծրագիրը ճանաչեց լավագույնը աշխարհում:

Ժամանակին Սևանա լճի մակարդակը բարձրացավ ավելի քան 2,5 մետրով, իսկ այսօր ժողովուրդին հրամցնում են Սևանի հետ կապված անհասկանալի ռեկորդներ:

Ֆերմերները ջուր չունեն, բայց նրանց ասում են, որ պետք է հնարավորինս արագ անցնեն ոռոգման նոր տեխնոլոգիաների, ինչպիսին է կաթիլային ոռոգումը:  Ճիշտ է, բայց երկու նշանակալից հանգամանք. այդ լուծումները նոր և զգալի ծախսեր են ֆերմերների համար, և երկրորդը ՝ ամեն դեպքում, նույնիսկ այդ տեխնոլոգիայի դեպքում ջուրը պետք է հոսի խողովակների մեջ:  Կաթիլային ոռոգումը հիմնականում արդյունավետ գյուղատնտեսության խնդիր է, ոչ թե ոռոգման: 

Այսօր ղեկավարները պետք է առաջին հերթին մտածեն այն մասին, թե ինչպես լուծել ջրի սակավության խնդիրը, որն ամեն տարի ավելանալու է:  Եվ այս իմաստով Հայաստանում շատ ռիսկային է դառնում գյուղատնտեսությամբ զբաղվելը:

Ինչպե՞ս անել, որ գարնանային ջրերը հնարավորինս կուտակվեն մեր տարածքում և չհոսեն հարևան երկրների ջրամբարներ:  Ղեկավարները պետք է կարողանան կանխատեսել իրավիճակը ամբողջ ոռոգման սեզոնի համար, գնահատեն ռիսկերը և գտնեն առավել օպտիմալ լուծումներ: Այս գործընթացը պահանջում է գիտելիք և փորձ, որոնք շատ ղեկավարներ այսօր չունեն և, ամենայն հավանականությամբ, արդեն չեն ունենա: Դա չի լինելու, քանի որ նրանց հայտնվելու համար պարզ ցանկություն էլ չկա»։