Յունիսեֆ. Միլիարդավոր մարդիկ կզրկվեն մաքուր ջրից և սանիտարահիգիենիկ պայմաններից
Աշխարհում 10-ից 3-ը ՔՈՎԻԴ-19 համավարակի ժամանակ հնարավորություն չի ունեցել տանը օճառով և ջրով լվանալ ձեռքերը: Նման գնահատական են տվել ԱՀԿ-ն ու ՄԱԿ-ի մանկական հիմնադրամը տարածած համատեղ հաղորդագրության մեջ։
Համաձայն նոր զեկույցի՝ աշխարհում միլիարդավոր մարդիկ 2030 թ.-ից հնարավորություն չեն ունենա օգտվելու մաքուր ջրից և սանիտարահիգիենիկ պայմաններից, եթե առաջընթացի մակարդակը չքառապատկվի։
ԱՀԿ-ի և ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի համատեղ մշտադիտարկման ծրագրի՝ 2000-2020թթ․ խմելու ջրի, սանիտարահիգինիկ իրավիճակի առաջընթացի մասին զեկույցը գնահատականներ է տալիս մաքուր ջուր ունենալու, սանիտարահիգիենիկ պայմաններից օգտվելու հնարավորությունների վերաբերյալ նախորդ 5 տարիների կտրվածքով: Զեկույցը նաև գնահատում է Կայուն Զարգացման Նպատակների (ԿԶՆ) 6-րդ նպատակին հասնելու առաջընթացը, այն է՝ «Մինչև 2030 թ. ձեռք բերել անվտանգ և մատչելի խմելու ջրի համընդհանուր և հավասար հասանելիություն բոլորի համար»: Առաջին անգամ զեկույցը անդրադառնում է նաև դաշտանային առողջության վերաբերյալ ազգային տվյալներին:
2020 թ.-ին 4-ից գրեթե 1-ը տանը մաքուր ջուր չի ունեցել, իսկ աշխարհի բնակչության մոտավորապես կեսը զրկված է եղել անվտանգ կերպով կառավարվող սանիտարահիգիենիկ պայմաններից։ ՔՈՎԻԴ-19 համավարակի ընթացքում մաքուր ջրից օգտվելու անհրաժեշտությունն առավել կարևորվեց։ Համավարակի սկզբից աշխարհում 10-ից 3-ը չի կարողացել իր տանը լվանալ ձեռքերը օճառով և ջրով։
«Ձեռքեր լվանալը ՔՈՎԻԴ-19-ի և այլ ինֆեկցիոն հիվանդությունների տարածումը կանխելու ամենաարդյունավետ միջոցներից մեկն է, այնուամենայնիվ, միլիոնավոր մարդիկ աշխարհում չունեն մաքուր ջուր։ Եթե մենք ցանկանում ենք դադարեցնել այս համավարակը և կառուցել ավելի դիմացկուն առողջապահական համակարգ, հօգուտ ջրի և սանիտարահիգիենիկ պայմանների ներդնելը պետք է դառնա համաշխարհային առաջնահերթություն», - նշել է ԱՀԿ գլխավոր տնօրեն դոկտոր Թեդրոս Ադhանոմ Գեբրեյեսուսը:
Զեկույցում որոշակի առաջընթաց է արձանագրված՝ ուղղված ջրից և սանիտարահիգիենիկ հիմնական ծառայություններից օգտվելու համընդհանուր հասանելիությունն ապահովելուն: 2016-2020թթ. ընթացքում մաքուր ջուր ունեցող աշխարհի բնակչության թիվը 70 տոկոսից դարձել է 74, անվտանգ կերպով կառավարվող սանիտարահիգիենիկ ծառայություններն աճել են 47 տոկոսից մինչև 54, իսկ լվացարաններից, օճառից և ջրից օգտվողների թիվը 67 տոկոսից դարձել է 71 տոկոս:
Զեկույցում հստակ նշվում է, որ եթե տվյալ միտումը պահպանվի, միլիոնավոր երեխաներ և ընտաիքներ կմնան առանց կյանքի համար կարևորագույն պայմանների՝ առանձնացնելով, որ մինչև 2030 թ.-ը.
° Աշխարհի բնակչության միայն 81 տոկոսը տանը կունենա մաքուր խմելու ջուր, իսկ 1,6 միլիարդ մարդ զրկված կլինի դրանից:
° Միայն 67 տոկոսը կունենա անվտանգ սանիտարահիգիենիկ պայմաններ, իսկ 2,8 միլիարդ մարդ զրկված կլինի այդ պայմաններից:
° Եվ միայն 78 տոկոսը կունենա ձեռքերը լվանալու տարրական հարմարություններ և միջոցներ, իսկ 1,9 միլիարդ մարդ զրկված կլինի դրանցից։
Ըստ զեկույցի, գոյություն ունի հսկայական անհավասարություն, ինչի հետևանքով ավելի շատ են տուժում խոցելի ընտանիքներն ու նրանց երեխաները։ Որպեսզի աշխարհի բնակչությունը ջուր ունենա մինչև 2030 թ.-ը, ներկայումս գոյություն ունեցող առաջընթացի տեմպը պետք է տասնապատիկ ավելանա ամենաքիչ զարգացած երկրներում: Խոցելի վայրերում, որտեղ մարդիկ երկու անգամ ավելի հավանական է, որ չունենան անվտանգ խմելու ջուր, տեմպը պետք է ավելանա 23 անգամ:
Իրավիճակը Հայաստանում
Հայաստանի 1403 դպրոցներից 128-ը չունի կոյուղացման հնարավորություն: Այս դպրոցներում սովորում է մոտ 11, 900 երեխա և աշխատում են 1500-ից ավելի ուսուցիչներ:
70-ում բացակայում է ջրամատակարարում, այսինքն՝ մոտ 4400 երեխա և ավելի քան 640 ուսուցիչ չունեն ջրի հասանելիություն դպրոցի մեջ կամ տարածքում:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում
