Քաղաքական 11:41 09/07/2021 Հայաստան

Տիգրան Աբրահամյան. Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության ճանաչումն ամրագրելու է Արցախի վերջնական կորուստը

Հեղինակ` Լալա Տեր-Ղազարյան

Մոսկվայում ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի ու Նիկոլ Փաշինյանի հանդիպման ընթացքում հնչած հայտարարությունների ու սպասվելիք հնարավոր գործընթացների, դրանց հետևանքների շուրջ Panorama.am-ը զրուցել է անվտանգային հարցերի փորձագետ, «Հենակետ» վերլուծական կենտրոնի ղեկավար, «Պատիվ ունեմ» դաշինքի ներկայացուցիչ Տիգրան Աբրահամյանի հետ։

Panorama.am - Պարոն Աբրահամյան, Մոսկվայում օրեր առաջ կայացած հանդիպման ժամանակ ՌԴ նախագահը հայտարարեց, որ պետք է լուծվեն Հայաստանի համար բարդ, շատ սուր ու զգայուն հարցեր։ Խոսքն ի՞նչ հարցերի մասին է, Ձեր կարծիքով։

Տիգրան Աբրահամյան- Առաջիկայում  Արցախի ու Հայաստանի շուրջ զարգացումները մտնելու են առավել ակտիվ փուլ, ինչը ենթադրում է ցավոտ լուծումներ։ Դա առաջին հերթին վերաբերում է  Արցախի հետագա կարգավիճակին վերաբերող հարցերին ու Հայաստանի սահմաններին, որն անմիջական կերպով առնչվում է Ադրբեջանի հետ հարաբերություններին։ Կարծում եմ, որ ըստ էության, խոսքը վերաբերում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության ճանաչմանը, ինչը ոչ միայն քաղաքական, այլ իրավական ամրագրելու է Արցախի վերջնական կորուստը։

Այն նաև ենթադրում է, որ Հայաստանն այլևս այն չի համարում քաղաքական օրակարգի հարց, անկեղծ ասած, Արցախն արդեն իսկ դուրս է եկել օրակարգից, փաստացի լինելու է դրա իրավական կրագավորումը։

Հաջորդը լինելու է Հայաստանի ու Ադրբեջանի սահմանների փոխճանաչման գործընթացը՝ դելիմիտացիան ու դեմարկացիան, ինչը շոշափում է Հայաստանի տարբեր բնակավայրերի ու տարածքների հանձնում։ Հայաստանի համար մեծ խնդիր է առաջանալու ռազմավարական նշանակության ենթակառուցվածքների նկատմամբ ադրբեջանական վերահսկողության ապահովման առումով, խոսքս վերաբերում է Տավուշում և Սյունիքում միջպետական մայրուղիներին։

Բավականին ցավոտ գործընթաց է սկսվել, և պատահական չէ, որ Հայաստանի ներկայիս ղեկավարությանը «խրախուսում են», հիշեցնում, որ նա ունի ժողովրդի վստահությունը, ինչը նշանակում է, որ փաստացի սահմանափակվում է Հայաստանի իշխանությունների մանևրելու հնարավորությունը։ Եթե նախկինում նույնիսկ Արցախի չճանաչվածության պայմաններում հայկական կողմը սուբյեկտայնության աստիճանով պայմանավորված որոշակի խնդիրներից լինում էր խուսափել կամ ճկունություն դրսևորել, ապա այս իշխանությունն այդ սուբյեկտայնությունը վերջնականապես ոչնչացրել է, իսկ Հայաստանը վերածել է մի տարածքի, որտեղ Հայաստանի Հանրապետությունը նույնիսկ իրեն վերաբերող հարցերում որոշիչ ազդեցություն չունի։

Panorama.am - Ընդդիմությունը՝ խորհրդարանական և արտախորհրդարանական, որևէ կերպ կարո՞ղ է կասեցնել, դանդաղեցնել, խոչընդոտել այդ գործընթացներին։

Տիգրան Աբրահամյան- Երբ մայիսին հայտնի դարձավ, որ դելիմիտացիայի, դեմարկացիայի գործընթաց է տեղի ունենում, որտեղ դրված էր հայտնի բնակավայրի հարցը, ընդդիմությունն իր ակտիվությամբ ըստ էության դանդաղեցրեց, կարելի է ասել, ժամանակավորապես նույնիսկ օրակարգից դուրս բերեց։ Կարելի է ասել, որ դրա արդյունքն էր նաև ԱԳ նախարարի հրաժարականը։ Նախարարը հրաժարական տվեց ու չմտավ այն գործընթացի մեջ, որ ինքը ևս վտանգավոր էր համարում։

Այդպես վարվեց նաև ԱԳ նախարարության ղեկավարությունը, քանի որ նախարարից բացի հրաժարական տվեցին բոլոր տեղակալները, ինչը նշանակում էր, որ ոչ ստանդարտ իրավիճակ էր։ Սա տեղի ունեցած ընդդիմության ճնշումների ու հանրությանը գործընթացի մանրամասներն ու դրա հնարավոր վատ հետևանքները ներկայացնելու արդյունքում։

Այս պահին իշխանությունը գործընթացն իրականացնում է, մասամբ նաև քողարկված։ Նույնսիկ ՌԴ նախագահի կողմից տողատակերով գործընթացի հանրայանացումից հետո իշխանությունը որևէ ձևով դրան չի արձագանքում ու փակագծեր չի բացում։ Բայց սա էլ ակնհայտ է դարձնում, որ գործընթաց կա։

Ինչ վերաբերում է ընդդիմությանը, ապա արտախորհրդարանական ընդդիմություն ներկայացնող մեծ թվով ուժեր ոչ միայն ողջունեցին ընտրական գործընթացները, այլև հանդիպեցին ու որոշակի հարթակ ստեղծեցին իշխանության հետ երկխոսության համար։ Այս առումով ակնհայտ է, որ այդ ուժերից որևէ լուրջ հակազդեցություն չի լինելու։ Շարժիչ հիմնական ուժը մնացել է խորհրդարանական ընդդիմությունը, որի գործառույթները մանդատները վեցնելու պարագայում գործիքակազմի առումով կուժեղանան։

Սա հնարավորություն կտա իրավիճակին շատ ավելի մոտ լինել ու հանրությանը ներկայացնել իրական պրոցեսները, դրանց վտանգները, բացի այդ, հնարավորություն կունենան խորհրդարանական դիվանագիտության միջոցով օգտագործել միջազգային հարթակները, ոչ միայն բարձրաձայնել խնդիրները, այլև առաջ մղել հայկական շահը, ինչը վերջին երեք տարվա ընթացքում այդ ֆորմատում որևէ կերպ չի իրացվել։

Panorama.am - Դուք խոսեցիք Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության ճանաչումը Հայաստանին պարտադրելու հնարավորության մասին։ Նման գործընթացի դեպքում հայկական կողմը կարո՞ղ է սակարկման առարկա դարձնել Շուշին, Հադրութը, որոնք երբեք Ադրբեջանի կազմում չեն եղել։

Տիգրան Աբրահամյան- Իրականում խոսքը վերաբերում է Արցախի՝ այս պահին մեր վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքների հարցը լուծելուն, որը ոչ միայն օրակարգ չի բերվում, այլև ըստ էության, իրավական ամրագրում է լինելու Հայաստանի կողմից նաև այդ հատվածները Ադրբեջանի կազմի մեջ ընդգրկելու վերաբերյալ։ Այսինքն, մենք մեր վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքների հարցը չենք կարողանում լուծել, ուր մնաց որևէ պահանջ լինի Շուշիի կամ Հադրութի մասին։

Իշխանությունների կողմից դրսևորվող կամք ու ցանկություն չկա դրա վերաբերյալ, և բնականաբար, այն իշխանությունը, որը պարտավորվածություն չի զգում Արցախի՝ այս պահին մեր վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքների նկատմամբ իր պարտավորությունները հանրայնացնելու, դիրքորոշում հայտնելու, բնականաբար, որևէ սպասելիք չկա, որ այս իշխանությունը կարող է քաղաքական հավակնություններ դրսևորել Արցախի՝ այս պահին բռնազավթված տարածքների մասով։

Վլադիմիր Պուտինի հայտարարությունից հետո շատ մարդկանց պետք է պարզ լիներ, որ սկսում են բարդ, զգայուն, շատ սուր գործընթացներ։

Panorama.am- Հայաստանի հասարակության մոտ կա՞ այս գիտակցումը։

Տիգրան Աբրահամյան- Չեմ ուզում այդ մասով գնահատականներ հնչեցնել, բայց ակնհայտ է, որ իշխանությունը վերջին երեք տարիների ընթացքում հանրության դիմադրողականությունն ապահովող բոլոր ինստիտուտցիոնալ կառույցները, հիշողությունը ոչնչացրել է։ Մանիպուլյացիաների տոտալ կիրառումը հանրության մոտ լրիվ այլ սպասումներ ու իրավիճակ է ստեղծել։ Կարծում եմ, որ իրական սպառնալիքները գիտակցված չեն այսօր, և ըստ այդմ էլ, հանրության արձագանքը երկրում տեղի ունեցող ողբերգական իրադարձությունների հետ կապված իրականում համաչափ չէ։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

19:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ն որպես կարմիր գիծ առողջապահությունում. Ծաղիկ Վարդանյան
«Առողջության իրավունք» իրավապաշտպան ՀԿ համանախագահ Ծաղիկ Վարդանյանը գրում է․ «ԱՐՏԱՇԱՏԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԸ ՈՐՊԵՍ ԿԱՐՄԻՐ ԳԻԾ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:09
Սարգիս Գալստյանը մեղավոր ճանաչվեց լրտեսության համար և դատապարտվեց 18 տարվա ազատազրկման
Լրտեսության համար մեղադրվող Լեռնային Ղարաբաղի նախկին պաշտոնյա, Ստեփանակերտում մոտ կես տարի մնալուց հետո Հայաստան տեղափոխված Սարգիս Գալստյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:55
Փոքր պետություններն իրավունք չունեն սխալներ գործել․ Արտակ Զաքարյան
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը գրել է. «2018թ. ապրիլի 17-ին, երբ հասարակության մի հատվածը, Նիկոլի հետ փողոցներն ընկած, փոփոխությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
18:41
Էրդողան․ Մեր արտաքին առևտրի դեֆիցիտի ամենամեծ պատճառը էներգիայի դիմաց վճարելն է
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Ստամբուլում մասնակցել է «‎Anadօlu» պետական լրատվական գործակալության էներգետիկ ֆորումին,...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետ
Oragir.News-ի տեղեկություններով, առաջիկայում ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:12
Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը լեգիտիմացնում է Ցեղասպանությունը․ Լիլիթ Գալստյան
 «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորնոր Լիլիթ Գալստյանը գրում է․ «Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:04
Դժբախտ պատահարի հետևանքով մաhաgել է Հայաստանի կարատեի առաջնությունների բազմակի չեմպիոն Մկրտիչ Ղազարյանը
Այսօր դժբախտ պատահարի հետևանքով կյանքից անժամանակ հեռացել է Հայաստանի կարատեի ազգային ֆեդերացիայի մարզիկ Մկրտիչ Ղազարյանը: Լուրը հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Ախալքալաքում տարածված է կոկսակի վիրուսը
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում վերջերս տարածում է ստացել կոկսակի վիրուսը։ Jnews-ի հաղորդմամբ, հիվանդությունն Ախալքալաքում առաջին անգամն է...
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում
Այս տարվա  հունիսի 1-ին` ժամը 10։30-ին, անհայտ անձը Երևան քաղաքի Մամիկոնյանց փողոցի բնակարաններից մեկի պատուհանից ապօրինի մուտք էր գործել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
Հայտնի են 2025 թվականի տարվա թռչնի քվեարկության արդյունքները
Հայտնի են «Տարվա թռչուն 2025» քվեարկության արդյունքները։ Ձայները բաժանվել են հետևյալ կերպ. 1․ Հայկական որոր (Larus armenicus)՝...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Թալանում ու թալանում են, խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
Այս տարվա ընթացքում առաջին անհրաժեշտության տարբեր ապրանքներ, ծառայություններ թանկացել են, թեև ոչ աշխատավարձը, ոչ թոշակը գրեթե չի բարձրացել։...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
ՃՏՊ Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 15:28-ին Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Աշտարակ-Օհանավան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:59
2024 թ.-ին մեկնարկած թանկացումներն ավելի մեծ թափով կշարունակվեն 2025 թ.-ին
Չկարողանալավ տնտեսության մեջ իրական աճ ապահովել՝ Հայաստանի կառավարությունը որդեգրել է ծառայությունների, գների թանկացման և հարկերի բարձրացման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին ավտոցիստեռնը բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, վնասել ջրագիծը և հայտնվել Որոտան գետում
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:10-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Շամբի ՀԷԿ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Նոր կառուցվող էլիտար շենքի շինհրապարակում բետոնախառնիչը կողաշրջվել է. Կա վիրավոր
Այսօր՝ նոյեմբերի 22-ին, արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Երևանում: Shamshyan.com-ը հայտնում է, որ ժամը 12:40-ի սահմաններում Արշակունյաց 23/7...
Աղբյուր` Panorama.am
16:30
Հոկտեմբեր ամսվա տաք մեկնարկը և ցրտաշունչ ավարտը
Օդի միջին ամսական ջերմաստիճանը Հայաստանում կազմել է 7․1°C
Աղբյուր` Panorama.am
16:25
Հայաստանի հավաքականն Ազգերի լիգայի փլեյ-օֆֆում կխաղա Վրաստանի հետ
Նոյեմբերի 22-ին ՈւԵՖԱ-ի շտաբ-բնակարանում՝ շվեյցարական Նիոն քաղաքում, կայացել է ՈՒԵՖԱ Ազգերի լիգայի B/C լիգաների փլեյ-օֆֆի վիճակահանությունը։...
Աղբյուր` Panorama.am
16:11
Մարությանը համաձայնեց բանավիճել Տիգրան Ավինյանի հետ
«Սիրելի հայրենակիցներ, Ընդունում ենք Factor TV-ի առաջարկը՝ բանավեճ անցկացնել Տիգրան Ավինյանի հետ՝ իշխանության բերած տրանսպորտի թանկացման...
Աղբյուր` Panorama.am
15:41
Ալեն Սիմոնյանը Վիետնամից լուսանկար է հրապարակել ընդդիմադիր պատգամավորի հետ
Ալեն Սիմոնյանի գլխավորած պատվիրակությունը պաշտոնական այցով Վիետնամում է։ Ալեն Սիմոնյանն ինսթագրամի սթորի բաժնում ակտիվորեն լուսակարներ է...
Աղբյուր` Panorama.am
15:35
Հայաստանում ալկոհոլից կախվածությամբ հաշվառված է 6312 անձ. ԱՆ
Ալկոհոլը հոգեակտիվ, տոքսիկ նյութ է և կարող է կախվածություն առաջացնել։  Այն խաթարում է կենտրոնական նյարդային համակարգի աշխատանքը՝ մեծացնելով...
Աղբյուր` Panorama.am
15:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ում կրքերը չեն հանդարտվում. կլինի վարչական հատվածի փոփոխություն
«Արտաշատ» ԲԿ-ում կրքերը չեն հանդարտվում։ Այսօր կենտրոն է շտապել առողջապահության նախարարի պաշտոնը զբաղեցնող Անահիտ ավանեսյանը։...
Աղբյուր` Panorama.am
15:17
Սանիտարահիգիենիկ նորմերի կոպիտ խախտումներ հանրային սննդի կետում
Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ղեկավարի որոշմամբ կասեցվել է անհատ ձեռնարկատեր Լուսիկ Կարապետյանին պատկանող հանրային սննդի օբյեկտի...
Աղբյուր` Panorama.am
14:37
Վանաձոր-Դիլիջան ճանապարհին բեռնատար է այրվել
Լոռու մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:28-ին ահազանգ է ստացվել, որ Վանաձոր-Դիլիջան...
Աղբյուր` Panorama.am
14:27
Արմենուհի Հարությունյանն ազատվել է փոխնախարարի պաշտոնից
Նիկոլ Փաշինյանի որոշմամբ, արդարադատության նախարարի տեղակալի ժամանակավոր պաշտոնակատար Արմենուհի Հարությունյանն ազատել է զբաղեցրած պաշտոնից:...
Աղբյուր` Panorama.am
14:10
Հայրենի՞ք, հա՞յ, մարդկային կյա՞նք... դուք տենց բաներ չեք լսել. Մամիջանյանը՝ ՔՊ-ին
«Սպասում եք անցած անգամվա նման կես տարի տանջեք մարդկանց Բաքվի բանտում ու ընտրություններից մի քանի շաբաթ առաջ գերիների առողջության գնով մի երկու ձայն ավել պոկեք»
Աղբյուր` Panorama.am
13:59
ԱԺ նախագահի հայտարարությունը՝ Նարեկ Զեյնալյանի հրաժարականի դիմումի մասին
ՀՀ ԱԺ նախագահը հայտարարություն է տարածել ԱԺ պատգամավոր Նարեկ Զեյնալյանի հրաժարականի դիմումի մասին։  ««Ազգային ժողովի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:49
Ադրբեջանին և Թուրքիային անհրաժեշտ է, որ Փաշինյանի միջոցով Հայաստանը դառնա պանթյուքիզմի ֆուռերի համար «պռոխոդնոյ դվոր». Շարմազանով
«Նիկոլ Փաշինյանը Հայստանը տանում է դեպի վերջնական գահավիժման, Երրորդ հանրապետության դե ֆակտո և դե յուրե կործանում,  դեպի Հայաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
17:35 22/11/2024

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}