Իրավունք 16:18 27/09/2021 Հայաստան

Սիրանուշ Սահակյան. Գերիների կյանքի իրավունքի խախտման վերաբերյալ 38 գանգատ ենք ներկայացրել ՄԻԵԴ, ևս 50-ը նախապատրաստվում է

Հեղինակ` Լալա Տեր-Ղազարյան

Ղարաբաղյան երրորդ պատերազմի մեկնարկից մեկ տարի անց առաջին անգամ Հայաստանում պաշտոնապես հրապարակվեց զոհված զինծառայողների, անհայտ կորած համարվող անձանց թիվը։

Ըստ Քննչական կոմիտեի հաղորդագրության, ՀՀ-ում զոհված զինծառայողների և քաղաքացիական անձանց ընդհանուր թվաքանակը կազմում է 3781 անձ։ Սեպտեմբերի 27-ի դրությամբ անհայտ է 231 զինծառայողի և 22 քաղաքացիական անձի գտնվելու վայրը։ Մինչև օրս Ադրբեջանի կողմից Հայաստանին է հանձնվել գերեվարված ընդհանուր թվով 108 զինծառայող և քաղաքացիական անձ:

Թե քանի անձ է շարունակում մնալ գերության մեջ,  Քննչական կոմիտեն չի մանրամասնել։ Գերության մեջ պահվող անձանց, նրանց վերաբերյալ ՄԻԵԴ ներկայացվող գանգատների մասին Panorama.am-ը զրուցել է Եվրադատարանում ռազմագերիների իրավունքների պաշտպանությամբ զբաղվող փաստաբան Սիրանուշ Սահակյանի հետ։

Panorama.am-Տիկին Սահակյան, այս պահին Ձեր ձեռքի տակ եղած փաստերի համաձայն, քանի՞ անձ է Բաքվում պահվում գերության մեջ։
Սիրանուշ Սահակյան-Ադրբեջանի կառավարությունն ընդունում է, որ 45 անձ է գտվում գերության մեջ, որոնցից չորսը քաղաքացիական անձինք են, 41-ը՝ զինծառայողներ։ Սակայն մեր ձեռքի տակ եղած փաստերն ու ապացույցները խոսում են ևս 80 անձանց գերեվարման հանգամանքների մասին։ Այս անձանց 90 տոկոսը զինվորականներ են։ Թե ինչ կարգավիճակում են նրանք այս պահին գտնվում, անհայտ է, հնարավոր է, որ նրանք ողջ են, բայց թաքցվում են, չենք բացառում, որ նրանցից ոմանք կարող են սպանված լինել։ Այս 80 անձանց կյանքի և ճակատագրերի համար ադրբեջանական իշխանությունները հրաժարվում են պատասխանատվություն ընդունելուց։ Բայց այդ մասով մենք ապացույցների խնդիր չունենք, մեզ համար անվիճելի է, որ նրանք գերեվարված  են եղել։

Panorama.am-Ըստ Արցախի Հանրապետության ՆԳՆ ԱԻՊԾ պաշտոնական հաղորդագրությունների, եղել են դեպքեր, երբ ադրբեջանական կողմը հայկական կողմին է փոխանցել մարմիններ կամ մասունքներ։ Փորձաքննության ենթարկվե՞լ են դրանք՝ պարզելու, արդյոք նրանք չեն սպանվել գերության մեջ եղած ժամանակ:
Սիրանուշ Սահակյան-Այո, նման դեպքեր ևս բացահայտվել են։ Եթե փորձաքննությունները ժամանակին են իրականացվել, դիակի պահպանվածությունը հնարավորություն է տվել հանգել արժանահավատ հետևությունների,  մենք այդ փաստերի հիման վրա իրականացրել ենք կյանքի իրավունքի խախտումների վերաբերյալ գանգատներ։ Սակայն ոչ բոլոր դիակների ուսումնասիրությունների արդյունքում է, որ հնարավոր է բացահայտել գերեվարման ընթացքում սպանված լինելու հանգամանքը։ Եվ եթե ի սկզբանե տեսանյութեր, լուսանկարներ չեն եղել, որոնք հիմնավորել են գերեվարումը, միայն դիակի փորձաքննությամբ դժվար է կատեգորիկ հետևության հանգել, արդյոք նրանք սպանվել են մարտակա՞ն գործողությունների, թե՞ գերեվարման ժամանակ։ Եթե մենք ունենում ենք կասկածներ, ուսումնասիրում ենք առկա տեսանյութերը, լուսանկարները, դիակի զննության արդյունքները, և եթե փաստերը բավարար են, ապա այդ գործերն անպայման հայտնվում են մեր ուշադրության կենտրոնում ու մենք դատական գործընթացներ ենք նախաձեռնում։

Panorama.am-Նման գործերով այս պահին քանի՞ գանգատ կա։
Սիրանուշ Սահակյան-Կյանքի իրավունքի խախտման առումով մենք ունենք 38 ներկայացված գանգատներ, նաև ունենք մոտ 50 առանձնացված գործեր, որոնք գտնվում են նախապատրաստական փուլում և ներկայացվելու են միջազգային ատյաններ։ Մեր ձեռքի տակ եղած փաստերի հիման վրա հիմնավորել ենք մարտական գործողություններից դուրս պաշտպանված անձանց սպանության դեպքեր։ Նրանց 40 տոկոսը զինծառայողներ են, 60 տոկոսը՝ քաղաքացիական անձինք։ Սրանք կյանքի իրավունքի խախտումներ են, որոնք կապված չեն հրետակոծության հետ։ Այս գործերն առնչվում են Ադրբեջանի կողմից գրավված տարածքներում հայտնված անձանց սպանություններին, երբ եղել է անձի նկատմամբ ֆիզիկական վերահսկողություն։

Panorama.am-Այս պահին հայ գերիների մասով քանի՞ հիմնական գանգատ է ներկայացված ՄԻԵԴ։
Սիրանուշ Սահակյան-Շուրջ 200 գանգատ ունենք այս պահին, որոնց մեծ մասը վերաբերում է գերիներին, նրանց նկատմամբ վերաբերմունքին, իսկ շուրջ 40-ը կյանքի իրավունքի խախտումների վերաբերյալ են։

Panorama.am-Մարդու իրավունքների պաշտպանն օրեր առաջ ներկայացրեց խոշտանգումներն ու անմարդկային վերաբերմունքը, որոնց ենթարկվում են հայ գերիները Բաքվում։ Իշխանության ներկայացուցիչը՝ ԱԺ նախագահը, դրանք «հնարած տեսարաններ» որակեց։ Պաշտոնյաների կողմից նման անզգույշ կամ միտումնավոր հայտարարությունները ինչպե՞ս կարող են ազդել գանգատների հետագա քննության վրա։
Սիրանուշ Սահակյան-Ադրբեջանը, բնականաբար, կշահարկի, այդ հայտարարությունը բացառապես սպասարկելու է ադրբեջանական թեզերը, որոնցով նրանք զեղծարարությունն են իրականացնում՝ փորձելով խեղել իրականությունը միջազգային հանրության առջև։ Նրանք այս հայտարարությունից առիթավորվելու են, մեր ոչ բանիմաց պաշտոնյաներին օգտագործելու են որպես գործիք իրենց պաշտպանությունը միջազգային դատական մարմիններում ավելի գրագետ կազմակերպելու համար։

Բայց նշեմ, որ անգամ մեր պաշտոնյաների աջակցությամբ նրանց ջանքերը հաջողությամբ չեն պսակվելու։ Այդ զեկույցի պատրաստման գործում մենք ևս ներգրավված ենք եղել, և մեր կողմից ներկայացված փաստերն ու ապացույցները հիմնավոր են, ստուգված են, կարող եմ ասել՝ անհերքելի են։ Դատական գործընթացները միայն օրինականացնելու են մեր ապացույցները, դրանք հերքող կամ բացառող ապացույցներ ոչ հայ պաշտոնյաները, ոչ էլ ադրբեջանական կողմը չի կարողանալու ներկայացնել։ Այնպես որ մեր գործը մի փոքր դժվարեցնում են, բայց հաջողությունն ու արդարությունը մեր կողմում է։ Հետագայում փորձել էին հստակեցում մտցնել, նշել էին, որ «հնարած»-ը վերաբերում է ոչ թե ներկայացված փաստերին, այլ ընդամենը ելույթին։

Նման պաշտոնյաններին հիշեցնեմ, որ ՄԻԵԴ-ում և ՄԱԿ-ի արդարադատության դատարանում կան միջպետական գանգատներ, որտեղ կողմը պաշտոնապես Հայաստանի Հանրապետությունն է։ Այս գանգատներում դրված են խնդիրներ, որոնց մի մասն առնչվում է ռազմագերիների խոշտանգումներին, նրանց նկատմամբ անմարդկային վերաբերմունքին և սպանություններին։ Հետևաբար, Հայաստանն ունի պաշտոնական դիրքորոշում, որ մեր ռազմագերիները խոշտանգվել են, նրանց նկատմամբ եղել է խտրականություն ու ատելություն։ Ինձ համար անհասկանալի է, թե ինչպես կարելի է, որ նման հայտարարություններ հնչեն։

Panorama.am--ՔԿ տեղեկությունների համաձայն,  108 անձ է վերադարձվել գերությունից։ Եղել է դեպք, երբ վերադարձած անձը Ձեզ խնդրի իր վերաբերյալ դիմումը հետ վերցնել ՄԻԵԴ-ից։
Սիրանուշ Սահակյան-Մենք նման դեպք չունենք, բոլոր այն անձինք, ում շահերը ներկայացրել ենք ընտանիքնի անդամների լիազորագրերի հիման վրա, վերահաստատել են։ Իրենց կամարտահայտությունն է հետևողականորեն մասնակցել իրավական գործընթացներին և արձանագրել իրենց հանդեպ տեղի ունեցած խախտումները։ Մենք նման դեպք չունենք, որ անձը չի ցանկանում հետամուտ լինել իր իրավունքների պաշտպանությանը։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

10:49
Ինձ Նոր տարվա «վատ նվեր արվեց». Ավինյանը՝ իր համար 7 մլն 650 հազ դրամի ավիատոմս գնելու մասին
«Վերջերս ԱՄՆ կատարած այցից հետո տեղեկացա, թե ինչ գնով են ձեռք բերվել ինձ համար նախատեսված տոմսերը։ Անկեղծ ասած, ես ինքս էլ մի փոքր ապշած...
Աղբյուր` Panorama.am
10:47
Որպես անհետ կորած որոնվող 54-ամյա տղամարդը ներկայացել է նախաքննական մարմին
Նոյեմբերի 29-ին հաղորդվել էր 1970 թ. ծնված Կարեն Զալյանի անհետ կորելու մասին: Ոստիկանությունից հայտնում են, որ քրեական ոստիկանության...
Աղբյուր` Panorama.am
10:35
Տասնյակ հազարավոր սերբեր բողոքում են նախագահ Ալեքսանդր Վուչիչի դեմ
Սերբիայի մայրաքաղաք Բելգրադում տասնյակ հազարավոր մարդիկ կիրակի կրկին ցույցի էին դուրս եկել։ Նրանք իրենց վրդովմունքն են հայտնում նոյեմբերի 1-ին...
Աղբյուր` Panorama.am
10:32
Վիտամին D-ի ավելցուկը ավելի վտանգավոր է, քան պակասը. Մանկաբույժ
Վիտամին D-ի հիմնական աղբյուրը ֆոտոբիոսինթեզն է մաշկում` արևի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների ազդեցությամբ: Առանց արևի ուլտրամանուշակայուն...
Աղբյուր` Panorama.am
10:03
Դեկտեմբերի 23-ին փոխանակման կետերում դոլարի, ռուբլու և եվրոյի փոխարժեքներն աճել են
ՀՀ բանկերում այսօր՝ դեկտեմբերի 23-ին ժամը 09:00-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում  է 391.77 դրամ՝ նախորդ օրվա վերջի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:36
Զուրաբիշվիլին 7 օր ժամանակ է տվել Վրաստանի կառավարությանն ու Իվանիշվիլիին
Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին Թբիլիսիում խորհրդարանի շենքի մոտ բողոքի ցույցի ժամանակ իշխանություններին և անձամբ իշխող «Վրացական...
Աղբյուր` Panorama.am
09:27
Անիի տարածաշրջանում մառախուղ է, տեսանելությունը՝ 20 մետր
Դեկտեմբերի 23-ին՝ ժամը 09.00-ի դրությամբ, Սպիտակի ոլորաններում տեղ-տեղ մերկասառույց է։ Անիի տարածաշրջանում մառախուղ է, տեսանելությունը՝ 20 մետր։...
Աղբյուր` Panorama.am
09:24
Մինչ ՀՀ իշխանությունն ինքնաարդարացումների և խոստումների շռայլման փուլում է, Ադրբեջանը մասշտաբային վերազինման է. Աբրահամյան
«Ադրբեջանի և Թուրքիայի պաշտպանական գերատեսչությունների ինտենսիվ փոխայցերը տարբեր շարժառիթներ ունեն, սակայն առաջին հերթին ադրբեջանական...
Աղբյուր` Panorama.am
09:19
Ճշմարտnւթյnւնը մեկն է՝ Արցախը հանձնել է Նիկnլը իր nւuապարկերի և Արցախի իր արբանյակների օգնությամբ. Մետաքսե Հակոբյան
«Նիկոլն ու իր ուսապարկերը 7 երգ գիտեն 7-ն էլ Արցախի Հանրապետության իրենց կողմից հանձնումը քոչվորներին արցախցիների վրա բարդելու մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
08:41
Այսօր տեղումներ չեն լինի
Երևան քաղաքում դեկտեմբեր 23-ին, 25-27-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ 24-ի գիշերը հնարավոր է թույլ ձյուն Հանրապետության տարածքում...
Աղբյուր` Panorama.am
08:36
Այսօր բազմաթիվ հասցեներում հոսանքազրկումներ են սպասվում
«Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» փակ բաժնետիրական ընկերությունը տեղեկացնում է, որ դեկտեմբերի 23-ին պլանային նորոգման աշխատանքներ...
Աղբյուր` Panorama.am
08:23
Այս համատեքստում ես գործել եմ մի մեծ սխալ. Փաշինյան
«1994 թվականից ի վեր, այսինքն հրադադարից հետո, մեկնարկի պահից՝ բանակցային գործընթացը եղել է Լեռնային Ղարաբաղը Ադրբեջանի կազմ վերադարձնելու...
Աղբյուր` Panorama.am
08:20
Հրդեհ՝ Վանաձորում
Դեկտեմբերի 22-ին, ժամը 23։00-ին Լոռու մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Վանաձոր քաղաքի...
Աղբյուր` Panorama.am
08:12
Սյունիքի մարզի ավտոճանապարհներին մերկասառույց է
ՀՀ տարածքում կա փակ ավտոճանապարհ։ Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ փակ է Արագածոտնի մարզում «Ամբերդ» բարձր լեռնային...
Աղբյուր` Panorama.am
23:16
Պուտինը Կրեմլում բանակցություններ է վարել Ֆիկոյի հետ
ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը Կրեմլում բանակցություններ է վարում Սլովակիայի վարչապետ Ռոբերտ Ֆիկոյի հետ։ Այս մասին Telegram ալիքում հայտնել է...
Աղբյուր` Panorama.am
23:02
Խոմեյնին կանխատեսել է Սիրիայում երիտասարդներից կազմված ուժեղ և արժանի դիմադրության խմբի ի հայտ գալը
Մարգարեի դստեր՝ Ֆաթիմա Զահրայի, ինչպես նաև Իմամ Խոմեյնիի ծննդյան տարեդարձին, մի խումբ մարդիկ, անցյալ տարիների ավանդույթի համաձայն, հանդիպել են...
Աղբյուր` Panorama.am
21:15
Սիրիայում կատարվածի մասով Իրանը դեռ իր վերջնական խոսքը չի ասել թե‘ Թուրքիային և թե‘ Ռուսաստանին. Արա Պողոսյան
Քաղաքագետ Արա Պողոսյանը գրում է. «Իմ կարծիքով Սիրիայում կատարվածի մասով Իրանը դեռ իր վերջնական խոսքը չի ասել թե‘ Թուրքիային և...
Աղբյուր` Panorama.am
21:08
Ընդամենը 10 օրից մեզ թալանից փրկողների շնորհիվ կունենանք երկու անգամ ավելի շրջհարկ, տասնյակ անգամ ավելի գույքահարկ. Սամսոն Գրիգորյան
«Կասեցում» քաղաքացիական շարժման համակարգող, գործարար Սամսոն Գրիգորյանը իր Facebook-յան էջում գրել է. «Դե ինչ տիկնայք և...
Աղբյուր` Panorama.am
20:55
Եմենի հութիներն հայտնում են, թե խոցել են ԱՄՆ ռազմածովային նավատորմի կործանիչը, ԱՄՆ-ը այլ վարկած է ամտուցում
Եմենի Անսար Ալլահ շարժման մարտիկները (Հութիներ) Կարմիր ծովում ավիակիր «Հարրի Թրուման»-ի վրա հարձակման ժամանակ խոցել են ԱՄՆ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:48
Հայաստանը հայտնվել է ազգային աննախադեպ մարտահրավերների և անորոշության շրջանում. Վարդան Օսկանյան
ՀՀ ԱԳ նախկին նախարար Վարդան Օսկանյանը ֆեյսբուքի իր էջում գրում է. «2024-ի ավարտին ակնհայտ է, որ Հայաստանը հայտնվել է ազգային աննախադեպ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:38
Հայաստանի դպրոցականների շրջանում առկա է Դանինգ-Կրյուգերի էֆեկտ. որքան քիչ գիտես, այնքան ավելի վստահ ես. Սերոբ խաչատրյան
ԵՊՀ դասախոս, կրթության փորձագետ Սերոբ Խաչատրյանը գրում է. «Մի քանի օր առաջ հրապարակվել էին Մաթեմատիկայի և Բնագիտության TIMSS-2023...
Աղբյուր` Panorama.am
18:45
Ու ոչ մեկի մոտ կոգնիտիվ դիսոնանս կարծես թե չի առաջանում. Կարեն Վրթանեսյան
Ռազմական հարցերով փարձագետ Կարեն Վրթանեսյանը գրում է. «ՆԳՆ ոստիկանները նռնակներ են նետում խաղաղ հավաքը լուսաբանող լրագրողների վրա։...
Աղբյուր` Panorama.am
18:38
Խամենեին Իսրայելին սպառնում է ոչնչացմամբ
Իրանի գերագույն առաջնորդ այաթոլլա Ալի Խամենեին հերթական անգամ հայտարարել է, որ Իսրայելը կոչնչացվի։ Նրա խոսքով, դա տեղի կունենա իրանական...
Աղբյուր` Panorama.am
17:08
45 տարի առաջ այս օրը Հայոց ցեղասպանության արդարության մարտիկները Փարիզում «ճամփու դրեցին» Թուրքիայի դեսպանատան կցորդին. Էդգար Էլբակյան
Քաղաքագետ Էդգար Էլբակյանը ֆոյսբուքի իր էջում գրում է․ «45 տարի առաջ այս օրը՝ 1979 թ․ դեկտեմբերի 22-ին, Հայոց ցեղասպանության...
Աղբյուր` Panorama.am
17:00
Վրաստանի վարչապետը Զուրաբիշվիլուն սպառնացել է քրեական պատասխանատվությամբ
Վրաստանի վարչապետ Իրակլի Կոբախիձեն հայտարարել է, որ նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին քրեական պատասխանատվության կենթարկվի երկու գործով, եթե նա...
Աղբյուր` Panorama.am
15:46
Սննդային թունավորումով Սպիտակի ԲԿ է ընդունվել 5 քաղաքացի
Սպիտակի ԲԿ-ից հայտնում են, որ սննդային թունավորումով Սպիտակի ԲԿ է ընդունվել 5 տուժած «Երեկ` դեկտեմբերի 21-ին, սննդային թունավորումով...
Աղբյուր` Panorama.am
15:21
Նախարարի շնորհավորական ուղերձը էներգետիկի մասնագիտական օրվա կապակցությամբ
ՀՀ ՏԿԵ նախարարությունից տարածել են նախարար Դավիթ Խուդաթյանի շնորհավորական ուղերձը էներգետիկի մասնագիտական օրվա կապակցությամբ։ ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:57
Իրանի և Ադրբեջանի սահմանամերձ Աստարա քաղաքում բեռնատարի ռուս վարորդին սպшնված են գտել
Իրանի հյուսիսում գտնվող Գիլան նահանգում բեռնատարի սպանված ռուս վարորդի դի է հայտնաբերվել; Դեպքի մասին «ՌԻԱ նովոստի»-ին հայտնել են...
Աղբյուր` Panorama.am
14:11
Նստել, նայում եմ նկարիդ... ծնունդդ շնորհավոր ասե°մ, թե լռեմ մրմուռով. Կարին Տոնոյան
Կարին Տոնոյանը ֆեյսբուքի իր էջում գրել է. «Շուտով կլուսանա, Մեն.... չմոռանաս, առավատյան 7:20 պիտի ծնվես, լույսս, չմոռանաս.... 4...
Աղբյուր` Panorama.am
13:53
Առաջիկա շաբաթվա եղանակի տեսությունը
ՇՄՆ «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ից հայտնում են. Երևան քաղաքում` Դեկտեմբերի 22-ի երեկոյան, 24-ի...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան
12:25 21/12/2024

Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}