Քաղաքական 14:51 29/10/2021 Հայաստան

Կարեն Վրթանեսյան. Բայց մի՞թե պետական դավաճանություն չէ նախագահի կամ վարչապետի երդումը դրժելը

«Մարդկանց գիտակցության մեջ մի միֆ է ստեղծվել, որ իբր 1991-93 թվականներին մենք ունեինք հզորագույն, արդեն կազմավորված բանակ, պետություն, իսկ դրանից հետո  ինչ-որ մարդիկ այդ ամենը թալանել են, մինչդեռ ում մեղադրում են թալանելու մեջ, իրականում հենց նրանք են զրոյից կազմավորել բանակը, նրանք են բանակի հիմնադիրները»,-ասաց տեղեկատվական անվտանգության փորձագետ, «Ռազմինֆո» մասնագիտացված կայքի համակարգող Կարեն Վրթանեսյանը։

Նա վստահ է, որ 2018-ի ապրիլ-մայիսին Հայաստանի դեմ պատերազմ սկսելու որոշում Ադրբեջանում չկար։

«Մինչ այդ մշտապես հայտարարվել է, որ Ադրբեջանն ամեն օր պատրաստվում է  պատերազմի, կգնար դրան, թե չէ, կախված էր մեզանից ու միջազգային իրադրությունից։ Եթե Ալիևը գիտեր, որ այդ պատերազմը չէր մարսի, բնականաբար չէր սկսի»,-ասաց Վրթանեսյանը։

Նրա խոսքով, 2018-ի ապրիլ-մայիսին Հայաստանում անկայուն և քաոսային վիճակ էր ստեղծվել, ու եթե Ադրբեջանը հստակ որոշում ունենար, ապա պատերազմ կսկսեր հենց այդ ժամանակ։

«Մենք «Ռազմինֆո»-ում ունեինք պատերազմի վտանգի ներքին սանդղակ։ Փաշինյանի վարչապետ դառնալուց օրեր անց մենք այդ սանդղակում ամենավտանգավոր վիճակն էինք նշել՝ կարմիր։ Ադրբեջանցիները Նախիջևանում քայլեր արեցին ու մնացին անպատիժ, երկու հայկական բարձունքի մեջտեղում մի այնպիսի դիրք գրավեցին, որ միջին դիմադրության դեպքում անգամ չէին կարող։ Դա հնարավոր էր միայն քաոսի պայմաններում, որ Հայաստանում էր տիրում, պետական կառույցները չէին աշխատում»,-ասաց նա՝ հիշեցնելով, որ այդ պայմաններում որևէ այլ գործողության ադրբեջանցիները չդիմեցին։

Փորձագետի խոսքով, նրանք այդ ժամանակ կողքից նայում էին ու իրենց համար եզրակացություններ անում, քանի որ իրենք էլ լավ չէին հասկանում, թե ինչ է տեղի ունենում։

«Ինձ թվում է, որ նրանք թև առան Դուշանբեի հանդիպման ժամանակ։ Իլհամ Ալիևը, որ տարիներ շարունակ եփված էր միջազգային հարթակներում, մի քանի նախադասություն փոխանակելուց հետո, հասկացավ, թե ում հետ գործ ունի։ Ես չեմ կարող ասել, այնտեղ գաղտնի բան պայմանավորվել են, թե չէ, բայց մենք հասկանում ենք, որ հրադադարի խիստ պարտադրած պայմանավորվածությունն Ադրբեջանն օգտագործելու է իր սահմանների ամրապնդման համար։ Եվ հենց այդպես էլ եղավ »,-ասաց Վրթանեսյանը։

Նա նշեց, որ մի քանի ամիս ադրբեջանցիներն ակտիվ ամրաշինական աշխատանքներ էին իրականացնում, ինչը նախկինում չէին կարող մի պարզ պատճառով, նրանց տեխնիկային կխփեին։ Մինչդեռ հայկական կողմից ակտիվ աշխատանքներ չեղան։

Վրթանեսյանը խոսեց նաև Ադրբեջանի հյուսիսարևելյան սահմանին տեղակայված զինված ուժերը սահմանապահ զորքով փոխարինելու  և որպես ռեզերվ ազատելու մասին, ինչը ՀԱՊԿ-ը դիտարկել էր ռիսկ դեռ 2020 թվականի սեպտեմբերին։

«Իմ  կարծիքով, Ադրբեջանում պատերազմի որոշումը կայացվել է աստիճանաբար։ Դրան եկել են՝ տեսնելով Հայաստանի պետական կառավարման համակարգում իրավիճակը, տեսնելով, թե ինչպես է այդ համակարգն արձագանքում այս կամ այն ճգնաժամերին»,-ասաց նա՝ հիշեցնելով, որ այդ ընթացքում բանակում սկսել էին կադրային փոփոխություններ։

Երկուսուկես տարում ԶՈՒ ԳՇ պետը փոխվել էր երեք անգամ, Արցախի ՊԲ հրամանատարը՝ երեք անգամ, փոխվել էին բանակային կորպուսների հրամանատարները։

«Նախորդ իշխանությունները մտածված կերպով ՊԲ հրամանատար նշանակելուց առաջ այնպես էին անում, որ մարդը ճանաչեր ամբողջ զինված ուժերի համակարգը, այդպես է եղել թե Լևոն Մնացակայանի, թե Կարեն Աբրահամյանի դեպքում։ ՊԲ վերջին հրամանատարն այդ ռոտացիան չէր անցել ու նա չպետք է նշանակվեր այդ պաշտոնին, նա այդ պահի լավագույն թեկնածուն չէր։ Իսկ Ադրբեջանը հստակ տեսնում էր, որ  քանդվում է պաշտպանական համակարգը»,-նշեց նա։

Վրթանեսյանը որպես Ադրբեջանի կողմից պատերազմ սկսելու որոշմանն օգնած գործոն գնահատեց կառավարության նաև այն նիստը, որտեղ քննարկվում էր քովիդի համավարակի դեմ պայքարը, որտեղ մի ստորակետի շուրջ համաձայնության գալ չէր ստացվում, որտեղ հրապարակվեցին գաղտնի տվյալներ ռազմավարական պաշարների մասին։

«Դու Ադրբեջանում որոշում կայացնող ես ու տեսնում ես, որ պետական համակարգում նման իրավիճակ է։ Իսկ պատերազմը ոչ թե բանակների, այլ պետական կառավարման համակարգերի բախում է։ Այս իրավիճակում ակնհայտ էր, որ Ադրբեջանը գնում է պատերազմի, 30 տարվա մեջ առաջին անգամ Ադրբեջանի համար ստեղծվեց հնարավորությունների պատուհան, կողքից կար Թուրքիայի շահը։ Ադրբեջանն այդ ավանտյուրային գնաց՝ տեսնելով Հայաստանի պետական կառավարման համակարգի վիճակը»,-ասաց նա։

«Ռազմինֆո»-ի համակարգողը հիշեցրեց, որ սեպտեմբերի 22-ին կայքում հրապարակվեց նյութ, որտեղ փաստարկված նշվում էր՝ Ադրբեջանը պատրաստվում է ռազմական արկածախնդրության։
«Դա ակնհայտ էր։ Մարդիկ արդեն հսականում էին, որ դա օրերի հարց էր։ Մի շատ պարզ բան, պատերազմից հնարավոր էր խուսափել։ Ես պնդում եմ, նույնիսկ պետական կառավարման, պաշտպանական ավերված համակարգերով սեպտեմբերի 25-ին, 27-ին, 30-ին Հայաստանը հնարավորություն ուներ, եթե նույնիսկ չհաղթելու, ապա ոչ ոքի անելու։ Իսկ գուցե նաև հաղթելու։ Նույնսիկ այդ խայտառակ կառավարման պայմաններում Ադրբեջանից պահանջվեց 44 օր ինչ-որ բանի հասնելու համար։ Իրենք գործում էին վերջին ռեսուրսներով։ Ես ասում եմ՝ նախկինում եղել են սխալներ, բայց դրանից ոչ մեկ չի կանխորոշել պատերազմի սկիզբը, դրանցից ոչ մեկ չի կանխորոշել պարտությունը»,-ասաց նա։

Նրա խոսքով, պատերազմի պարտության մասին հարցերին պատասխան տալու համար պետք է լինեն քրեական գործեր, որոնք կպարզեն, պարտությունը դիտավորյա՞լ էր, թե՞ անշնորհքության, անկազմակերպվածության հետևանք։

«Եթե մի կողմ դնենք թշնամու հետ համաձայնություն ունենալ-չունենալու հարցը, եթե ասում ենք պետական դավաճանություն, դա պատկերացնում ենք, որ Էրդողանը կամ Ալիևը փող է տվել, որի դիմաց այստեղ քայլեր են արվել։ Բայց մի՞թե պետական դավաճանություն չէ  նախագահի կամ վարչապետի երդումը դրժելը»,-ասաց նա՝ ընդգծելով, որ պատասխանների առումով հիմարությունների շարանը թույլ չի տալիս իրեն հավատալ, որ պարտությունը պատահականություն է։

«Դա անհնրաին է բացատրել զուտ ապուշությամբ, քանի որ այդ կարգի ապուշները չէին կարող իշխանությունը պահել։ Մենք շատ լավ տեսանք, թե ինչպիսի վճռականությամբ պայքարեցին իշխանության համար այն պայմաններում, որի դեպքում Չերչիլը չկարողանար իշխանությունը պահել։ Նիկոլ Փաշինյանը կարողացավ իշխանություն պահել, ո՞նց է լինում, որ մի հարցում վիրտուոզ աշխատանք է, մյուս հարցերում նման տապալումներ են։ Այս հարցերը պետք է բարձրացնեն իրավասու մարմիններն ու քրեական գործերում ներգրավվեն տարբեր խաղացողների»,-ասաց Վրթանեսյանը։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

11:08
Մաhաgել է ակնաբուժության պրոֆեսոր Ալեքսանդր Մալայանը
Կյանքից հեռացել է ակնաբուժության պրոֆեսոր, Ս.Վ. Մալայանի անվան ակնաբուժական կենտրոնի հիմնադիր Ալեքսանդր Մալայանը: Լուրը հայտնում են ԵՊԲՀ ռեկտոր...
Աղբյուր` Panorama.am
10:49
Ինձ Նոր տարվա «վատ նվեր արվեց». Ավինյանը՝ իր համար 7 մլն 650 հազ դրամի ավիատոմս գնելու մասին
«Վերջերս ԱՄՆ կատարած այցից հետո տեղեկացա, թե ինչ գնով են ձեռք բերվել ինձ համար նախատեսված տոմսերը։ Անկեղծ ասած, ես ինքս էլ մի փոքր ապշած...
Աղբյուր` Panorama.am
10:47
Որպես անհետ կորած որոնվող 54-ամյա տղամարդը ներկայացել է նախաքննական մարմին
Նոյեմբերի 29-ին հաղորդվել էր 1970 թ. ծնված Կարեն Զալյանի անհետ կորելու մասին: Ոստիկանությունից հայտնում են, որ քրեական ոստիկանության...
Աղբյուր` Panorama.am
10:35
Տասնյակ հազարավոր սերբեր բողոքում են նախագահ Ալեքսանդր Վուչիչի դեմ
Սերբիայի մայրաքաղաք Բելգրադում տասնյակ հազարավոր մարդիկ կիրակի կրկին ցույցի էին դուրս եկել։ Նրանք իրենց վրդովմունքն են հայտնում նոյեմբերի 1-ին...
Աղբյուր` Panorama.am
10:32
Վիտամին D-ի ավելցուկը ավելի վտանգավոր է, քան պակասը. Մանկաբույժ
Վիտամին D-ի հիմնական աղբյուրը ֆոտոբիոսինթեզն է մաշկում` արևի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների ազդեցությամբ: Առանց արևի ուլտրամանուշակայուն...
Աղբյուր` Panorama.am
10:03
Դեկտեմբերի 23-ին փոխանակման կետերում դոլարի, ռուբլու և եվրոյի փոխարժեքներն աճել են
ՀՀ բանկերում այսօր՝ դեկտեմբերի 23-ին ժամը 09:00-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում  է 391.77 դրամ՝ նախորդ օրվա վերջի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:36
Զուրաբիշվիլին 7 օր ժամանակ է տվել Վրաստանի կառավարությանն ու Իվանիշվիլիին
Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին Թբիլիսիում խորհրդարանի շենքի մոտ բողոքի ցույցի ժամանակ իշխանություններին և անձամբ իշխող «Վրացական...
Աղբյուր` Panorama.am
09:27
Անիի տարածաշրջանում մառախուղ է, տեսանելությունը՝ 20 մետր
Դեկտեմբերի 23-ին՝ ժամը 09.00-ի դրությամբ, Սպիտակի ոլորաններում տեղ-տեղ մերկասառույց է։ Անիի տարածաշրջանում մառախուղ է, տեսանելությունը՝ 20 մետր։...
Աղբյուր` Panorama.am
09:24
Մինչ ՀՀ իշխանությունն ինքնաարդարացումների և խոստումների շռայլման փուլում է, Ադրբեջանը մասշտաբային վերազինման է. Աբրահամյան
«Ադրբեջանի և Թուրքիայի պաշտպանական գերատեսչությունների ինտենսիվ փոխայցերը տարբեր շարժառիթներ ունեն, սակայն առաջին հերթին ադրբեջանական...
Աղբյուր` Panorama.am
09:19
Ճշմարտnւթյnւնը մեկն է՝ Արցախը հանձնել է Նիկnլը իր nւuապարկերի և Արցախի իր արբանյակների օգնությամբ. Մետաքսե Հակոբյան
«Նիկոլն ու իր ուսապարկերը 7 երգ գիտեն 7-ն էլ Արցախի Հանրապետության իրենց կողմից հանձնումը քոչվորներին արցախցիների վրա բարդելու մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
08:41
Այսօր տեղումներ չեն լինի
Երևան քաղաքում դեկտեմբեր 23-ին, 25-27-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ 24-ի գիշերը հնարավոր է թույլ ձյուն Հանրապետության տարածքում...
Աղբյուր` Panorama.am
08:36
Այսօր բազմաթիվ հասցեներում հոսանքազրկումներ են սպասվում
«Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» փակ բաժնետիրական ընկերությունը տեղեկացնում է, որ դեկտեմբերի 23-ին պլանային նորոգման աշխատանքներ...
Աղբյուր` Panorama.am
08:23
Այս համատեքստում ես գործել եմ մի մեծ սխալ. Փաշինյան
«1994 թվականից ի վեր, այսինքն հրադադարից հետո, մեկնարկի պահից՝ բանակցային գործընթացը եղել է Լեռնային Ղարաբաղը Ադրբեջանի կազմ վերադարձնելու...
Աղբյուր` Panorama.am
08:20
Հրդեհ՝ Վանաձորում
Դեկտեմբերի 22-ին, ժամը 23։00-ին Լոռու մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Վանաձոր քաղաքի...
Աղբյուր` Panorama.am
08:12
Սյունիքի մարզի ավտոճանապարհներին մերկասառույց է
ՀՀ տարածքում կա փակ ավտոճանապարհ։ Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ փակ է Արագածոտնի մարզում «Ամբերդ» բարձր լեռնային...
Աղբյուր` Panorama.am
23:16
Պուտինը Կրեմլում բանակցություններ է վարել Ֆիկոյի հետ
ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը Կրեմլում բանակցություններ է վարում Սլովակիայի վարչապետ Ռոբերտ Ֆիկոյի հետ։ Այս մասին Telegram ալիքում հայտնել է...
Աղբյուր` Panorama.am
23:02
Խոմեյնին կանխատեսել է Սիրիայում երիտասարդներից կազմված ուժեղ և արժանի դիմադրության խմբի ի հայտ գալը
Մարգարեի դստեր՝ Ֆաթիմա Զահրայի, ինչպես նաև Իմամ Խոմեյնիի ծննդյան տարեդարձին, մի խումբ մարդիկ, անցյալ տարիների ավանդույթի համաձայն, հանդիպել են...
Աղբյուր` Panorama.am
21:15
Սիրիայում կատարվածի մասով Իրանը դեռ իր վերջնական խոսքը չի ասել թե‘ Թուրքիային և թե‘ Ռուսաստանին. Արա Պողոսյան
Քաղաքագետ Արա Պողոսյանը գրում է. «Իմ կարծիքով Սիրիայում կատարվածի մասով Իրանը դեռ իր վերջնական խոսքը չի ասել թե‘ Թուրքիային և...
Աղբյուր` Panorama.am
21:08
Ընդամենը 10 օրից մեզ թալանից փրկողների շնորհիվ կունենանք երկու անգամ ավելի շրջհարկ, տասնյակ անգամ ավելի գույքահարկ. Սամսոն Գրիգորյան
«Կասեցում» քաղաքացիական շարժման համակարգող, գործարար Սամսոն Գրիգորյանը իր Facebook-յան էջում գրել է. «Դե ինչ տիկնայք և...
Աղբյուր` Panorama.am
20:55
Եմենի հութիներն հայտնում են, թե խոցել են ԱՄՆ ռազմածովային նավատորմի կործանիչը, ԱՄՆ-ը այլ վարկած է ամտուցում
Եմենի Անսար Ալլահ շարժման մարտիկները (Հութիներ) Կարմիր ծովում ավիակիր «Հարրի Թրուման»-ի վրա հարձակման ժամանակ խոցել են ԱՄՆ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:48
Հայաստանը հայտնվել է ազգային աննախադեպ մարտահրավերների և անորոշության շրջանում. Վարդան Օսկանյան
ՀՀ ԱԳ նախկին նախարար Վարդան Օսկանյանը ֆեյսբուքի իր էջում գրում է. «2024-ի ավարտին ակնհայտ է, որ Հայաստանը հայտնվել է ազգային աննախադեպ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:38
Հայաստանի դպրոցականների շրջանում առկա է Դանինգ-Կրյուգերի էֆեկտ. որքան քիչ գիտես, այնքան ավելի վստահ ես. Սերոբ խաչատրյան
ԵՊՀ դասախոս, կրթության փորձագետ Սերոբ Խաչատրյանը գրում է. «Մի քանի օր առաջ հրապարակվել էին Մաթեմատիկայի և Բնագիտության TIMSS-2023...
Աղբյուր` Panorama.am
18:45
Ու ոչ մեկի մոտ կոգնիտիվ դիսոնանս կարծես թե չի առաջանում. Կարեն Վրթանեսյան
Ռազմական հարցերով փարձագետ Կարեն Վրթանեսյանը գրում է. «ՆԳՆ ոստիկանները նռնակներ են նետում խաղաղ հավաքը լուսաբանող լրագրողների վրա։...
Աղբյուր` Panorama.am
18:38
Խամենեին Իսրայելին սպառնում է ոչնչացմամբ
Իրանի գերագույն առաջնորդ այաթոլլա Ալի Խամենեին հերթական անգամ հայտարարել է, որ Իսրայելը կոչնչացվի։ Նրա խոսքով, դա տեղի կունենա իրանական...
Աղբյուր` Panorama.am
17:08
45 տարի առաջ այս օրը Հայոց ցեղասպանության արդարության մարտիկները Փարիզում «ճամփու դրեցին» Թուրքիայի դեսպանատան կցորդին. Էդգար Էլբակյան
Քաղաքագետ Էդգար Էլբակյանը ֆոյսբուքի իր էջում գրում է․ «45 տարի առաջ այս օրը՝ 1979 թ․ դեկտեմբերի 22-ին, Հայոց ցեղասպանության...
Աղբյուր` Panorama.am
17:00
Վրաստանի վարչապետը Զուրաբիշվիլուն սպառնացել է քրեական պատասխանատվությամբ
Վրաստանի վարչապետ Իրակլի Կոբախիձեն հայտարարել է, որ նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին քրեական պատասխանատվության կենթարկվի երկու գործով, եթե նա...
Աղբյուր` Panorama.am
15:46
Սննդային թունավորումով Սպիտակի ԲԿ է ընդունվել 5 քաղաքացի
Սպիտակի ԲԿ-ից հայտնում են, որ սննդային թունավորումով Սպիտակի ԲԿ է ընդունվել 5 տուժած «Երեկ` դեկտեմբերի 21-ին, սննդային թունավորումով...
Աղբյուր` Panorama.am
15:21
Նախարարի շնորհավորական ուղերձը էներգետիկի մասնագիտական օրվա կապակցությամբ
ՀՀ ՏԿԵ նախարարությունից տարածել են նախարար Դավիթ Խուդաթյանի շնորհավորական ուղերձը էներգետիկի մասնագիտական օրվա կապակցությամբ։ ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:57
Իրանի և Ադրբեջանի սահմանամերձ Աստարա քաղաքում բեռնատարի ռուս վարորդին սպшնված են գտել
Իրանի հյուսիսում գտնվող Գիլան նահանգում բեռնատարի սպանված ռուս վարորդի դի է հայտնաբերվել; Դեպքի մասին «ՌԻԱ նովոստի»-ին հայտնել են...
Աղբյուր` Panorama.am
14:11
Նստել, նայում եմ նկարիդ... ծնունդդ շնորհավոր ասե°մ, թե լռեմ մրմուռով. Կարին Տոնոյան
Կարին Տոնոյանը ֆեյսբուքի իր էջում գրել է. «Շուտով կլուսանա, Մեն.... չմոռանաս, առավատյան 7:20 պիտի ծնվես, լույսս, չմոռանաս.... 4...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան
12:25 21/12/2024

Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}