Հակոբավանքի վերանորոգումն այն լույսի առկայծումն է, որ պետք է տա մեր ժողովրդին ապրելու, արարելու, մնալու Արցախում. Վրթանես Սրբազան
«Մենք կառուցում ենք, իրենք քանդում են: Մենք օրհնում ենք, իրենք անիծում են: Մենք օծում ենք, իրենք սրբապղծում են: Ահա մեր տարբերությունը, ահա մեր պայքարի ձևաչափը:
Մենք լույսն ենք, որ կառուցում ենք, արարում ենք, Աստծո տվածը մեկը հարյուր ենք դարձնում մեր քրտինքով, վաստակով, աղոքթներով, իրենք խավարն են, որ գալիս ու ամեն ինչ ոչնչացնում են»,- «Հակոբավանքի վերածնունդը» նախագծի մեկնարկն ազդարարող ասուլիսում ասաց Հայ Առաքելական եկեղեցու Արցախի թեմի առաջնորդ Տ. Վրթանես եպիսկոպոս Աբրահամյանը:
Սրբազանը նշեց, որ Հակոբավանքի վերանորոգումը կարելի է դիտարկել երկու տեսանկյունից՝ զուտ քրիստոնեական և զուտ հայապահպանման և Արցախի հայության պահպանման գործընթաց:
«Սա լուրջ պայքար է, զուտ Հակոբավանքի կամ մեր քրիստոնյա լինելու հանգամանքը չէ, սա խավարի և լույսի պայքար է և այսօր Արցախն այդ պայքարի երկրորդ փուլում է գտնվում»,- ասաց Արցախի թեմի առաջնորդը:
Նշենք, որ «ռեԱրմենիա» համագործակցության և դրամահավաքի հարթակը մեկնարկում է «Հակոբավանքի վերածնունդը» նախագիծը: Վանքի վերականգման նախագծի նախաձեռնողը Արցախի Հանրապետության կառավարությունն էր։ Այժմ Արցախի կառավարությունը Առաքելական եկեղեցու Արցախի թեմի հետ ծրագրի իրականացման համագործակցողներն են, իսկ նախագիծն իրականացնում է «Հայ Ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամը»։ Նախագծին են միացել նաև մի շարք արտասահմանյան փորձագետներ։
Տ. Վրթանես եպիսկոպոս Աբրահամյանը նշեց, որ պատերազմն ավարտվել է, բայց Արցախը պետք է ապրի, լինելով Արցախի կողքին, այցելելով Արցախ՝ Արցախը կշարունակի ապրել, իսկ եթե չայցելես Արցախ, չկանգնես արցախցու կողքին, մենք կկորցնենք Արցախը:
«Հակոբավանքն ու նմանատիպ վանքերն այն ոսկյա շղթան են, որ կա Արցախում: Այսօր այդ շղթայից ևս մեկը վերանորոգման կարիք ունի: Դա մեր նշանավոր Հակոբավանքն է: Հոգևոր, կրթական, ռազմաքաղաքական առումով շատ նշանավոր վանք է:
Մենք ուրախ ենք, որ նման վերածննդի սկիզբն է հայտարարվում, յուրաքանչյուրն, ըստ իր կարողության, ոչ ստիպողաբար, կարող է ներդրում անել այդ հրաշալի ծրագրին: Հակոբավանքի վերանորոգումը կնշանակի, որ Արցախը հոգևոր իմաստով կհզորանա: Հակոբավանքի վերանորոգումն այն լույսի առկայծումն է, որ պետք է տա մեր ժողովրդին ապրելու, արարելու, մնալու Արցախում որպես քրիստոնյա և այդ քրիստոնեական արժեքները կրող ժողովուրդ»,- ասաց Տ. Վրթանես եպիսկոպոս Աբրահամյանը:
Ասուլիսին տեսակապով միացավ նաև Արցախի Հանրապետության պետական նախարար Արտակ Բեգլարյանը: Նրա գնահատմամբ, կարևորագույն ծրագրի մեկնարկ է տրվում հատկապես այսօրվա իրավիճակում:
«Նախ այն տեսանկյունից, որ մեր ամենակարևոր մշակութային արժեքներից մեկի վերականգնման, վերաարժևորման ծրագիր է, որն ավելի կարևորվում է ներկայումս մեր մշակութային ժառանգության, մեր հայկական ազգային ինքնության պահպանության հանդեպ շարունակաբար տեղի ունեցող ոտնձգությունների համատեքստում:
Երկրորդ. առավել քան երբևէ մենք խնդիր ունենք աշխարհին, արտաքին լսարանին, միջազգային հանրությանը ներկայացնելու ոչ միայն հայկական, այլ համաքրիստոնեական, համամարդկային ինչ արժեքներ ունի Արցախը և Արցախի հայությունն ինչ արժեքներ է պահպանում իր վճռականությամբ, որպեսզի աշխարհը հասկանա՝ այստեղ ոչ միայն հայկական ինքնության, այլ նաև քրիստոնեական պայքար է»,- ասաց Ա. Բեգլարյանը:
Նրա խոսքով, այս տեսանկյունից Հակոբավանքն այն ամենակարևոր ու ամենաարդյունավետ օրինակներից մեկն է, որի միջոցով կարող են ցույց տալ քրիստոնեական, հայկական ինքնության արմատների խորությունը, նաև ցույց տալ, որ մենք ոչ միայն այստեղ պայքարում ենք մեր ապրելու իրավունքի համար, այլ նաև պայքարում ենք քրիստոնեական արժեքները պահանելու համար հատկապես այն համատեքստում, որ ադրբեջանական իշխանությունները և մեր ֆիզիկական գոյությունն են վտանգի տակ դնում, նաև իրենց օկուպացիայի տակ գտնվող հայկական ու քրիստոնեական արժեքներն են ամբողջությամբ ոչնչացնում:
«Ուստի, մեր կառավարության համար սա մշակութային պատերազմ է, ինքնության պատերազմ է, Հակոբավանքի ծրագրին աջակցելու միջոցով մենք խնդիր ունենք մեր սեփականությունը, սեփականության զգացողությունն ու պատասխանատվությունը ցույց տալու ամբողջ աշխարհին ու հայությունը:
Այս տեսանկյունից կարելի է համարել, որ Հակոբավանքը մեկնարկն է մշակութային պատերազմի և մեր մշակութային արժեքների վերարժևորման հաջորդ փուլի»,- ասաց Արտակ Բեգլարյանը:
Նա կարծում է, որ Հակոբավանքից հետո նմանատիպ այլ ծրագրեր էլի կմեկնարկեն:
Ասուլիսին ներկա Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամի փոխտնօրեն Րաֆֆի Քորթոշյանը մանրամասնեց, թե ինչու է ընտրվել հենց Հակոբավանքը. «Արցախում ունենք բազմաթիվ ու բազմատեսակ հուշարձաններ, ունենք բազմաթիվ վանքեր ու եկեղեցիներ, որոնք վերականգնման կարիք ունեն, սակայն տարբեր ազդակներ ուսումնասիրելով՝ քաղաքական, միջավայրի, բնակչության, տնտեսական, որոշվեց առաջին հերթին նորոգել Հակոբավանքը:
Հակոբավանքը նաև մշակութային պատերազմի կիզակետում է: Ադրբեջանը Հակոբավանքը, ինչպես հայկական այլ եկեղեցիներ, հայտարարում է աղվանական»:
Հակոբավանք վանական համալիրի կազմում են երկու եկեղեցի, գավիթ, սյունասրահ և օժանդակ շինություններ: Րաֆֆի Քորթոշյանն ասաց, որ առաջին երեք տարվա ծրագրով նախատեսում են վերանորոգել հոգևոր շինությունները: Հաշվարկների համաձայն, անհրաժեշտ է 260 հազար դոլար:
«Եթե մենք այս հատվածը բարեհաջող ավարտենք, կշարունակենք օժանդակ շինությունները»,- նշեց նա:
Հակոբավանքը հիմնադրվել է վաղ միջնադարում (5-7 դարերում), գտնվում է Մարտակերտի շրջանի Քոլատակ գյուղում։ Իր ամբողջական տեսքը ստացել է 11-12-րդ դարերում, իսկ արդեն 15-րդ դարում դարձել է Մեծ Առանքի, նույն Մեծարանց գավառի աթոռանիստը: Հակոբավանքի պատերի ներսում է հայտնաբերվել ամենահին թվագրված խաչքարի պատվանդանը (853 թ.)։ Իր անվանումը համալիրը ստացել է Մեծ Հայքում քրիստոնեություն քարոզող, հայ մեծագույն սրբերին դասված Հակոբ Մծբնեցու շնորհիվ, ում Աջը պահվել է Հակոբավանքում ընդհուպ մինչև 19-րդ դար։ Հոգևոր գործառույթից զատ, Հակոբավանքը հանդիսացել է ուսման և դպրության կենտրոն, որտեղ բնակվել են բազմաթիվ հոգևորականներ։ Թեև վանքի այսօրվա տեսքից դժվար է պատկերացնել իր վաղեմի հզորությունը, այն դարեր շարունակ եղել է Արցախի կարևորագույն հոգևոր կենտրոններից մեկը՝ Դադիվանքի, Գանձասարի, Ամարասի և Գտչավանքի հետ միասին։
«ռեԱրմենիա» համագործակցության և դրամահավաքի հարթակի նախաձեռնողներն են Tufenkian Foundation-ը, TheCrowdFundingFormula-ն, MerakiPal-ը, Global AM-ը, Techնոտուն-ը, Backbone-ը: Հարթակը հնարավորություն է ընձեռում յուրաքանչյուրին բարձրաձայնել Հայաստանի խնդիրները, ինչպես նաև առաջարկել այդ խնդիրները լուծող նախագծեր, կիսվել փորձով, հմտություններով կամ ֆինանսական և նյութական ռեսուրսներով։ «ռեԱրմենիա»-ն իր հերթին ստեղծում է միջավայր փոխադարձ վստահության և թափանցիկության ապահովման համար, որն արդյունավետ համագործակցության հիմքն է։ Հարթակի ստեղծմանն արդեն միացել են տարբեր կազմակերպություններ, որոնց թվում են Krisp-ը, gg-ն, 10Web-ը, Art Lunch-ը, UATE-ն, Ucraft-ը, Picsart-ը, Digitain-ը, Easy D'Marc-ը, COAF-ը, Onex-ը, AppearMe-ն, VPOS Testing-ը, BANA-ն, Zigzag-ը, Kantata-ն:
Հարակից հրապարակումներ`
Լրահոս
Տեսանյութեր
Վ.Հակոբյան. Ռուսաստանի հետախուզությունն ասում է՝ գիտենք, ինչ փողեր են գալիս, ում գրպաններն են մտնում